Over ‘Als de dood zucht, houd ik mijn adem in’ van Lex Paleaux in Mezza, 25 februari 2023:
(…) ‘Ik loop naar de kast in de hal. Ik graai in het donker tot ik het fotoboek onder mijn vingertoppen voel. Ik blader er doorheen en de holle ogen stellen mij de vragen die ik zo lang heb ontweken. (…) Alles wat ik zolang had weggestopt komt als een vloedgolf naar boven.’ Aangrijpende roman over acht jongeren in een psychiatrische kliniek. ‘Ik was onhandelbaar geworden.’ Lex Paleaux neemt zijn lezer mee naar de tijd waarin hij als puber achter de omheining van een inrichting verdween. ‘Na een week wist ik, hier moet ik zo snel mogelijk weg.’ ( …)
Mezza is het wekelijkse magazine van Algemeen Dagblad, Brabants Dagblad, BN De Stem, De Gelderlander, De Stentor, Eindhovens Dagblad, PZC en Tubantia.
Lees hier het verhaal in Mezza
Meer over ‘Als de dood zucht’
Meer over Lex Paleaux bij Uitgeverij In de Knipscheer
Tag: psychiatrie
Lex Paleaux – Als de dood zucht. Roman
Lex Paleaux
Als de dood zucht
roman
Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen,
240 blz., € 22,00
eerste druk februari 2023
ISBN 978-94-93214-85-9
Met Als de dood zucht, zijn vierde roman, toont Paleaux zich een verhalenverteller pur sang. Feit en fictie wandelen hand in hand door dit verhaal dat zich afspeelt in een psychiatrische jeugdkliniek in de jaren negentig. Acht bewoners zijn in een groot huis tot elkaar en het leven veroordeeld. Hoe overleef je op een plek waar niets is wat het lijkt en waar de wereld, gezien door jouw ogen, een illusie is? Dit boek lees je niet, dit boek beleef je en het verhaal en zijn bewoners zul je nooit meer vergeten.
Lex Paleaux (1977) is auteur en scenarist. Zijn debuutroman ‘Winterwater’ (2020) werd door publiek en pers lovend ontvangen. De roman werd opgenomen in de literatuurlijst van diverse middelbare scholen en zal in 2024 door heel Nederland te zien zijn in een adembenemende theatervoorstelling.
Meer over Lex Paleaux bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Van Daanen zet ons aan het denken.» – Peter de Rijk
Over ‘Liefde is een onwoord’ van Jos van Daanen in Straatjournaal, (nr. 287), februari 2022:
Gewoon en normaal zijn woorden die we de afgelopen jaren te pas en te onpas hebben gebruikt of gehoord. Maar hoe ziet het leven eruit als je de waarde van woorden gaat betwijfelen? Wanneer je goed en fout, god en liefde en nog vele andere begrippen als ‘onwoorden’ ziet. Dat je ze ziet als afspraken en dat wat fout is dáárom bestraft moet worden. Hans, het hoofdpersonage in ‘Liefde is een onwoord’, worstelt met dit probleem. Zijn moeder leerde hem wat onwoorden waren, dat liefde niet zonder haat kon, zoals leven niet zonder dood. Ze heeft Hans met de nodige dilemma’s opgezadeld, waarover hij nadenkt in de psychiatrische kliniek waarin hij zit opgesloten. Jos van Daanen zet in deze roman veel van wat we voetstoots voor waar aannemen op scherp. Iemand die moordt is immers slecht. Toch weet Van Daanen door het verhaal van Hans door vele vertellers te laten vertellen ons aan het twijfelen te brengen. (…) Hierdoor gaan we steeds meer vertrouwen in het verhaal van Hans en zijn onschuld geloven. (…) Wat als hij inderdaad zo gevaarlijk is en zijn moeder zonder problemen heeft vermoord? (…) Van Daanen zet ons aan tot denken!
‘Straatjournaal’ is sinds 1996 de (maandelijkse) straatkrant van Noord-West Nederland.
Lees hier de recensie ‘Ziek verklaard’
Meer over ‘Liefde is een onwoord’
Meer over Jos van Daanen bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Een spanningsboog die zeker aanzet tot doorlezen.» – Marjo van Turnhout
Over ‘Liefde is een onwoord’ van Jos van Daanen op Leestafel, 16 januari 2022:
‘Mama had me een keer uitgelegd dat het einde niet bestond omdat het woordje ‘einde’ automatisch een nieuw begin inluidde. Zonder begin had einde geen betekenis. Ze noemde ‘einde’ daarom een onwoord. Zoals er meer van die onwoorden waren waarin ze zich gevangen voelde. Liefde bijvoorbeeld, dat niet zonder haat kan bestaan, goed niet zonder kwaad, een streling die we enkel betekenis wisten te geven omdat we wisten hoe een klap voelde.’ (…) Het dagboek van zijn moeder dat ineens op zijn nachtkastje ligt zorgt er voor dat hij, Hans, nog meer in de war raakt. Daarin beschrijft zijn moeder, Maria, hoe vreselijk ze het vond dat ze zwanger werd. Hoe ze zijn komst vervloekte. Dat dagboek begint zo: ‘Het moet geschreven worden, Hans. Jij moet geschreven worden.’ En op deze manier intrigeert al meteen de eerste zin in het boek. (…) Maria is er overigens niet meer. Zij vertelde haar zoon dat ze wilde slapen. Ze was ziek, had veel pijn. En Hans deed wat zij vroeg. Hij zorgde er voor dat ze kon slapen. Voor altijd. Hij was pas negen jaar oud. (…) Interessante thematiek. Een boek dat tijd vergt, om ten volle te kunnen begrijpen wat hier speelt. Zelfs na het einde, het deel van het verhaal waarbij aan duidelijkheid niets meer te wensen overblijft, rest wel nog de vraag: hoe heeft het zo ver kunnen komen? (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Liefde is een onwoord’
Meer over Jos van Daanen bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Niet alleen een intrigerende en spannende psychologische roman; het is een roman met filosofische implicaties en bereik.» – Willem Thies
Over ‘Liefde is een onwoord’ van Jos van Daanen bij presentatie in Pletterij, 20 december 2021:
‘Liefde is een onwoord’ van Jos van Daanen (1959) kan met recht een verontrustende roman genoemd worden. De protagonist, Hans, is geïnterneerd in een psychiatrisch ziekenhuis, daar hij lijdt aan psychoses, en een gevaar kan vormen voor zichzelf en anderen. (…) Het is niet zo dat Hans inherent slecht is, hij heeft eenvoudigweg geen adequaat moreel en sociaal kompas, hij heeft geen besef van grenzen – en dientengevolge geen besef van grensoverschrijding – en hij vóélt niets. (…) De moeder van Hans ervoer haar zwangerschap, haar inwendig dragen van hem, als een infernale verschrikking, het embryo en later de foetus als een parasiet. Zij háátte haar nog ongeboren kind hartgrondig. Niet bepaald een gastvrije, gunstige omgeving voor het organisme in zijn eerste stadia. (…) Door de verteltechniek weet Van Daanen veel dramatische spanning op te roepen: hij manipuleert hoeveelheid en soort informatie die hij via zijn personages aan de lezer ‘verstrekt’. Langzaamaan ontvouwt zich de plot en tegen het eind volgt wending op wending: wie is nu werkelijk wie, hoe zijn de onderlinge relaties, wat is de geschiedenis van de personages, hun respectieve achtergronden en motieven, drijfveren? ‘Liefde is een onwoord’ is niet alleen een intrigerende en spannende psychologische roman; het is een roman met filosofische implicaties en bereik. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Liefde is een onwoord
Meer over Jos van Daanen bij Uitgeverij In de Knipscheer
«De broeierige spanning wordt goed gedoseerd opgebouwd richting een gruwelijke apotheose.» – Marjon Nooij
Over ‘Liefde is een onwoord’ van Jos van Daanen op Tzum, 2 december 2021:
(…) Met ‘Liefde is een onwoord’ heeft Jos van Daanen zijn romandebuut geschreven. Hierin trapt hij af met een moeder die het woord richt tot haar ongeboren kind; een relaas dat nogal onbehaaglijk aanvoelt en een opmaat is naar de spanningsboog die continu aanwezig blijft. (… ) De volwassen Hans kan zich soms nogal aandoenlijk uitten, is zeker niet dom, maar zijn kinderlijke logica zorgt voor grappige toetsen. (…) Hans denkt vaak terug aan de verwarrende tijd toen hij zeven was. Zijn moeder belandde – door een verlamming van haar ademhalingsspieren – in een ijzeren long, waar ze de rest van haar leven in door zou moeten brengen; ergo, een uitzichtloos bestaan. Hij had niets verkeerd gedaan, daarvan was hij overtuigd. ‘Een daad van liefde, zo had hij het lang geleden in een helder moment genoemd.’ Omdat hij precies had gedaan wat zijn moeder hem had gevraagd, kón het niet anders dan een goede daad zijn, want ze wilde zo graag slapen. (…) De personages Hans, Merle en hun vader Henk, – die ons ook ná zijn overlijden nog deelgenoot maakt van zijn hersenspinsels – komen als ‘vertellende’ of ‘belevende ik’ aan het woord. Een alwetende verteller doet het verleden van hun moeder uit de doeken. (…) Op die manier meanderen er meerdere verhaallijnen door elkaar en wordt het geleidelijk steeds duidelijker dat alle personages, ieder op zijn eigen manier, worstelen met hun demonen. Door het spelen met de verschillende verhaallijnen en de chronologie, komt er steeds een stukje informatie los vanuit een andere perspectief. Het is niet meteen duidelijk wie er geloofwaardig is, waardoor de spanning richting de climax listig wordt opgebouwd. (…) De broeierige spanning wordt goed gedoseerd opgebouwd richting een gruwelijke apotheose. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Liefde is een onwoord’
Meer over Jos van Daanen bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Opmerkelijk romandebuut dat gerust het label ‘boek van het jaar’ verdient.» – Marc De Pril
Over ‘Liefde is een onwoord’ van Jos van Daanen voor NBD / Biblion, 18 november 2021:
Hoofdpersonage Hans verblijft in een psychiatrische inrichting. Zonder details te verstrekken is duidelijk dat hij foute dingen heeft gedaan. Hans beseft zelf niet wat hij nu precies fout heeft gedaan en maakt hierover bedenkingen jegens zichzelf en tegenover zijn therapeut, ‘Bril’ genoemd. De lezer verneemt dat de moeder van Hans, Maria, om het leven is gekomen onder verdachte omstandigheden en dat ze een dagboek heeft bijgehouden, waarvan Hans de inhoud heeft teruggevonden. De auteur licht de sluier van hetgeen Maria en Hans is overkomen op door het relaas afwisselend te brengen door de ogen van Hans, zijn zus Merle, zijn moeder Maria, vader Henk (die eveneens reeds overleden is), therapeut Bril en af en toe ‘De alleswetende verteller’. Aldus wordt, in vaak confronterende, keiharde, vlijmscherpe en existentiële beschouwingen het relaas gebracht van een getormenteerde geest die zich vragen stelt over de maatschappij, familiebanden en de zin van zijn bestaan. Met een climax als een mokerslag in het gezicht. Letterlijk ‘waanzinnig’. De auteur (Kerkrade 1959), voornamelijk gekend voor zijn poëziebundels, brengt vlijmscherpe en confronterende beschouwingen rond psychiatrie, zin van het leven en familie. Opmerkelijk romandebuut dat gerust het label ‘boek van het jaar’ verdient.
Meer over ‘Liefde is een onwoord’
Meer over Jos van Daanen bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Een heel geraffineerd en sterk plot heeft lezer in een wurgende greep.» – André Oyen
Over ‘Liefde is een onwoord’ van Jos van Daanen op Ansiel, 14 oktober 2021:
In zijn novelle ‘Lutijn’ confronteerde de auteur ons reeds met de ontwortelde mens in de moderne tijd. Die ontwortelde mens staat ook in zijn debuutroman ‘Liefde is een onwoord’ centraal. Het centrale personage Hans heeft hele foute dingen gedaan en zit opgesloten in een psychiatrische kliniek. Eigenlijk weet hij alleen niet goed waarom. Hebben mensen afspraken gemaakt over de definitie van wat goed en fout is? Hebben ze afgesproken dat fout verkeerd is en bestraft moet worden? Dus moet hij bestraft worden. Maar als goed een onwoord is, zoals mama altijd beweerde, kon het dan überhaupt bestaan zonder fout, zoals liefde niet zonder haat kon bestaan, dood zonder leven? Nu blijkt er ook nog een dagboek van zijn moeder opgedoken te zijn waaruit blijkt dat hij al bij de bevruchting ongewenst was. Hij heeft trouwens nooit geweten dat zij een dagboek bijhield. Maar het boek ligt bij de psychiater en hij krijgt het zelfs ter lezing. Hier komt een heel andere persoon uit dan die hij kende, aanbad en voor het lijden afschermde. Jos van Daanen laat het duistere verhaal van Hans, de familie, zijn gekte en de behandeling daarvoor vertellen door diverse personen. Er zijn getuigenissen van Hans zelf, het dagboek van de moeder, het postume verhaal van de vader, het enigszins beschaamde en wrokkige verhaal van de zus, de behandelende psychiater die Hans zijn psyche tracht te doorgronden en er is een alwetende verteller, die vooral focust op de ouders van Hans. De auteur heeft een heel geraffineerd en sterk plot opgebouwd, dat ietwat bizar en grimmig overkomt om in een gitzwarte ontknoping te eindigen. Het is een uiterst vernuftig geheel dat de lezer van het begin tot einde in een wurgende greep heeft.
Lees hier de recensie op Ansiel
Meer over ‘Liefde is een onwoord’
Meer over Jos van Daanen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Jos van Daanen signeert ‘Liefde is een onwoord’
Op zaterdag 2 oktober 2021 is dichter en schrijver Jos van Daanen te gast bij Dekker v.d. Vegt Boekverkopers. Van 14:00 tot 15.00 uur signeert hij vers van de pers zijn jongste roman ‘Liefde is een onwoord’. U bent van harte welkom. De boekhandel is gevestigd in de Marikenstraat 29, 6511 PX Nijmegen. Over ‘Liefde is een onwoord’: Hans heeft hele foute dingen gedaan en zit opgesloten in een psychiatrische kliniek. Hij weet alleen niet goed waarom. Hebben mensen afspraken gemaakt over wat goed en fout is? Hebben ze afgesproken dat fout verkeerd is en bestraft moet worden? Maar als goed een onwoord is, zoals mama altijd beweerde, kon het dan überhaupt bestaan zonder fout, zoals liefde niet zonder haat kon bestaan, dood zonder leven? En wie heeft dan ooit bepaald dat fout minder bestaansrecht heeft dan goed? Als hij op weekendverlof mag, zal hij het wel aan zijn zus vragen. Goedschiks of kwaadschiks.
Klik hier voor de uitnodiging
Meer over ‘Liefde is een onwoord’
Meer over Jos van Daanen bij Uitgeverij In de Knipscheer
«De stijl is precies en aangenaam om te lezen.» – C.C. Oliemans
Over ‘Geen oorlog’ van Ton van Reen voor NBD | Biblion, 1 oktober 2016:
In deze roman uit 1966 ontmoeten we het Joodse jongetje Jarde in drie verschillende tijdsvakken, waarbij de schrijver de gebeurtenissen uit die drie periodes door elkaar heen vertelt. Tijdens de oorlog duikt Jarde onder in een klein dorpje, terwijl zijn ouders in de stad achterblijven en op hun eigen wijze moeten zien te overleven. In 1960 is hij inmiddels dienstplichtig, maar zijn tijd in het leger wordt geen succes, en in 1965 keert hij terug naar het dorp, waar zijn vader (inmiddels psychiatrisch patiënt) op zijn sterfbed ligt. De stijl is precies en aangenaam om te lezen, maar de dingen die Jarde overkomen en de mensen die hij ontmoet zitten soms tegen het magisch-realistische aan, met bizarre verschijningen, vreemde dialogen en fantasierijke beelden, zodat het soms moeilijk is om houvast te vinden. Apart en boeiend voor wie geen moeite heeft met associatief lezen en denken. Heruitgave naar aanleiding van de vijftigste verjaardag van dit boek en de vijfenzeventigste verjaardag van de auteur, in een smalle paperback met krappe marges.
Meer over ‘Geen Oorlog’
Meer over Ton van Reen op deze site