rené huigen – Uitgeverij In de Knipscheer

Angry Young Performers – Lenny Vos

Lenny Vos over de Vlamingen in ‘MaximaaL’ op Neerlandistiek, 21 maart 2025:

(…) Midden jaren tachtig, Lanoye was toen nog een Angry Young Poet, kwamen zijn gedichten in het vizier van Arthur Lava, die de bundel ‘Maximaal’ samenstelde. Hij was niet de enige Vlaming in de bundel, want ook de poëzie van Johan Joos werd door Lava opgenomen. (…) Hoe kwamen de gedichten van de Vlamingen Tom Lanoye en Johan Joos in de bundel ‘Maximaal’ terecht? Daarvoor ondernam ik een speurtocht naar een brief uit 1986, waarmee samensteller Arthur Lava zijn zielsverwanten in de poëzie als Tom Lanoye, René Stoute, Joost Zwagerman en Pieter Boskma overhaalde om hun gedichten in de bundel ‘Maximaal’ te publiceren. (…) In het verslag van zijn zoektocht naar Johan Joos beschrijft Joris van Casteren de ontvangst in de literaire kritiek van de bundel ‘Steilte’ (1986). Rond de bespreking van deze bundel door Arthur Lava, die kort daarvoor was begonnen als recensent voor NRC Handelsblad, breekt een ware rel uit, aldus Van Casteren: ‘Alleen de dichter Arthur Lava waagde zich aan een serieuze bespreking. Lava was op dat moment, ondanks fluorescerende hanenkam en leren pak, door K.L. Poll als poëzierecensent bij NRC Handelsblad aangetrokken. Was dat voor de keurig traditionele kunstredactie al even slikken, de jubelende recensie over het kladschrift van een of andere Vlaamse punkdichter die dit sujet waagde af te leveren, stuitte op een daverend veto. Lava was woest en gaf zijn pas verworven functie eraan.’ (…) De Maximale dichters zullen slechts eenmaal als voltallige groep bij elkaar komen. (…) Opvallend is dat Lanoye’s gedicht met de titel ‘Maximaal’ niet is opgenomen in de gelijknamige bundel van de Maximalen. Wel draagt hij het voor op de presentatie van de bundel, (…) Howard Krol, die onder het pseudoniem Arthur Lava de dichters aanschreef, was gevraagd door Uitgeverij In de Knipscheer om een bundel samen te stellen.(…) Als oorspronkelijke verschijningsdatum vermeldt Krol in zijn eerste brief ‘najaar 1987’, maar die wordt ruimschoots overschreden; uiteindelijk zal de bundel in mei 1988 worden gepresenteerd. (…)

Lenny Vos is literatuurwetenschapper en onderzoekt in een reeks artikelen het literaire veld van de jaren tachtig van de twintigste eeuw. Als eerste deel van dit work-in-progress is het artikel ‘Punk-Poetry. Diana Ozon en het literaire veld van de jaren tachtig’ in 2024 verschenen op Neerlandistiek.

Lees hier het artikel van Lenny Vos
Meer over ‘Maximaal’ bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Howard Krol bij Uitgeverij In de Knipscheer

René Huigen ‘Dichter van de dag’ op Laurens Jz Coster

Uit ‘Noem mij David’ van René Huigen op blog Laurens Jz. Coster, 10 februari 2025:

Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Gedicht van de dag’ is op deze 10^de februari 2025 ‘Het schilderij’ van René Huigen (1962) uit de bundel ‘Noem mij David’ (De Bezige Bij 2025). René Huigen debuteerde als dichter al in 1988 in de bloemlezing Maximaal (Uitgeverij In de Knipscheer), samengesteld door Arthur Lava. Van Huigen verschenen in de jaren en tachtig van de vorige eeuw nog vijf titels bij Uitgeverij In de Knipscheer: De meter van Napoleon (roman, 1988), Paleis der ingewanden (poëzie 1989), Terra Incognita (poëzie, 1990), Dood is ook een leven (roman, 1992), Hartsoeker (verhalen, 1994). In 2003 werd hij genomineerd voor de VSB-Poëzieprijs. Onderstaand gedicht werd vandaag ook gepubliceerd op Neerlandistiek (Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992).

Het schilderij

Het verlangen groeit zoals een schaduw
Tweemaal langer wordt bij het ondergaan
Van de zon: toch blijft het vurig branden,
Terwijl het koortsig lichaam rillend koud voelt;
In strijklicht de Grote Markt, twee ruiters,
Een rijtuig dat in allerijl voorbijsnelt,
Windhonden, een hoepelende jongen
Te midden van dames & heren. Een stabij
Die dartel boven eigen silhouet danst.
Lees ik trouw in zulke uitgelatenheid
Of is het diepste deemoed, nu ik thans
In Ospedale degli Incurabili
De ogen sluit en dankzij Berckheyde,
De slagerszoon uit Katwijk en leerling
Van Hals, die het fijnzinnig schilderde,
Een meiske aan de hand van haar moeder
Een kruier na zie wijzen?
onzinonzinonzinonzinonzinIn hem zie ik
Mijzelf, en in de heer die hem de weg wijst
Herken ik U, m’n beste Jacobus
Van Zanten, goede vriend, erkentelijk
Ben ik U, dat Ge mij op mijn herhaalde
En misschien opdringerige aansporen
De vertaling van ‘t Paradys Verlooren
Bezorgde. Het is beangstigend hoe af
Uw vertolking mijn leven maakte, nu
Ik hier in Firenze, tegen het decor
Dat ik U schetste, de St. Bavo ontwaar,
Waar uw knoken rusten. In de Arno
Het Spaarne; in de tuinen van Boboli
Het broekland van Spaarnwoude. In alles,
Nee, in niets lijkt onze geliefde stad
Waaruit ik als de sodemieter mij
Genoodzaakt zag te vluchten op de stad
Die mij als een zoon onthaalde.
onzinonzinonzinonzinonzin Verlost
Van het juk dat hem tegen zijn Natuur
Was opgelegd, waart in ‘rymelooze maat’
De geest van John ‘The Lady’ Milton er
In navolging van de ‘perfecte vriendschap’
Die hij en ik bij de Klassieken zochten.
O, welke rampspoed heb ik mij op de hals
Gehaald. De zuidelijke wind verschroeide
Al mijn bloemen. O Corydon … Alexis …
Is sterven ook thuiskomen voor wie zich
In jullie kudde opgenomen wisten?

Bron
Meer over René Huigen bij Uitgeverij In de Knipscheer

Paul Blanca † 15.10.21

DalstarPalingvijver Fotograaf Paul Blanca (1958) is op 15 oktober 2021 overleden. Hij werd 62. Tot zijn vriendenkring behoorden in de jaren negentig onder meer Rob Scholte en Koos Dalstar. Van Rob Scholte gebruikte Uitgeverij In de Knipscheer diverse schilderijen op omslagen van boeken van ‘tijdgenoten’, zoals o.a. op de roman ‘De meter van Napoleon’ (1988) van René Huigen en op de dichtbundel ‘Et age’ (1992) van Koos Dalstar. Op het tweede boek van Koos Dalstar bij Uitgeverij In de Knipscheer, de novelle ‘De palingvijver’ (1993), prijkt dan weer een foto van Paul Blanca. Tal van boekhandels weigerden de novelle in te kopen omdat ze het omslag (van vormgever Henrik Barends) te afstotend vonden. Blanca kwam bij inleveren van de foto zijn honorarium voor de foto cash ophalen ten kantore van de uitgeverij, toen aan het Singel in Amsterdam.
Meer over Koos Dalstar bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over René Huigen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Lees ook ‘Paul Blanca, Deze film redt je leven (2021)’

Hein van der Hoeven in het Roland Holst-huis

Hein foto 4Klein In de Knipscheer-auteur Hein van der Hoeven verblijft deze maand in het Roland Holst-huis in Bergen (NH). Sinds 2002 wordt het vroegere woonhuis van de dichter Adriaan Roland Holst door tussenkomst van het Letterenfonds en het Bert Schierbeekfonds steeds voor een periode van een maand verhuurd aan een schrijver, dichter of literair vertaler. Hein van der Hoeven is bij In de Knipscheer auteur van de roman ‘Jongen met rood vest’. Samen met Felix Monter was hij mede-auteur van de jubileumuitgave ‘25 x Eztaze’. In voorgaande jaren verbleven in het Roland Holst-huis meer (oud-) auteurs, vertalers en redacteuren van Uitgeverij In de Knipscheer en haar imprints in het Roland Holst-huis: Niels Bokhove, Pieter Boskma, Ria van Hengel, René Huigen, Kees Ruys, Hans van de Waarsenburg, Menno Wigman.
Klik voor meer informatie over het Roland Holst-huis
Meer over Hein van der Hoeven bij Uitgeverij In de Knipscheer

Menno Wigman

MennoWigman [foto Uitgeverij Prometheus]

Op 1 februari 2018 is dichter Menno Wigman op 51-jarige leeftijd overleden. Midden jaren negentig, toen Uitgeverij In de Knipscheer huisde aan het Singel in Amsterdam, was hij een paar jaar de redactionele rechterhand van uitgeverijredacteur Rob van Erkelens, die weer de rechterhand was geweest van Jos Knipscheer, die zich vanwege zijn broze gezondheid in de loop van 1993 met name fysiek moest terugtrekken uit de uitgeverij. In de Knipscheer was toen de uitgever van nog jonge dichters als Pieter Boskma, René Huigen en F. Starik en Menno Wigman voelde zich wel thuis binnen deze context. Met hem, met Rob van Erkelens en met Mirjam Vosmeer was het jeugdige elan weer even terug in de uitgeverij. Menno hield zich vooral bezig met ingezonden poëziemanuscripten, maar ook met het redigeren van vertalingen uit het Frans. Toen Jos Knipscheer in februari 1997 overleed en de uitgeverij noodgedwongen terugkeerde naar Haarlem kwam ook een eind aan deze ‘Amsterdamse’ redactie. Menno was een uiterst aimabel mens en een groot dichter. Als hij zijn gedichten voordroeg was dat voor mij telkens een indrukwekkende en ontroerende belevenis. Hij oogde altijd jongensachtig, leek de eeuwige jeugd te hebben.

Franc Knipscheer

Lees hier Inge Nicole Bak over Menno Wigman op Facebook

Joost Zwagerman

(Foto Arthur Bajazzo)

Joost Zwagerman (51) overleden op 8 september 2015 in Haarlem.
1988. Een jaar voordat Joost Zwagerman met ‘Gimmick!’ doorbrak, stelde Howard Krol, op dat moment redacteur bij Uitgeverij In de Knipscheer, onder zijn pseudoniem Arthur Lava de bloemlezing ‘Maximaal’ samen. Het zou een hausse aan aandacht betekenen voor de dichters die zich tot de Maximalen rekenden: Pieter Boskma, Bart Brey, Dalstar, Johan Joos, René Huigen, Tom Lanoye, Arthur Lava, K. Michel, Frank Starik, René Stoute en Joost Zwagerman. De bundel, in de opvallende vormgeving van Henrik Barends, werd een jaar later bekroond als een van De Best Verzorgde Boeken van dat jaar. In die jaren mocht Uitgeverij In de Knipscheer de uitgever zijn van het op maximaal formaat uitgegeven literaire tijdschrift ‘De Held’, waaraan Joost Zwagerman diverse keren bijdroeg.

2015. Rogi Wieg publiceert zijn laatste gedichten op het digitale supplement van het literair tijdschrift ‘Extaze’. Joost Zwagerman antwoordt op 20 juni met een gedicht ‘God, de zijne’, mogelijk ook het laatste gedicht van Joost Zwagerman: Klik
Meer over ‘Maximaal’

René Huigen – Hartsoeker. Verhalen

RENÉ HUIGEN
Hartsoeker
Nederland Verhalen
Paperback, 256 blz., € 14,75
ISBN 90-6265-393-6
Eerste druk 1994

Om vijf over twaalf ‘s nachts werd hij officieel doodverklaard. Hij bleef aan het beademingsapparaat gekoppeld, zodat zuurstofrijk bloed door zijn lichaam zou blijven circuleren. Een kwartier later kreeg de patholoog-anatoom een telefoontje van het ziekenhuis. Desgevraagd verleende hij toestemming om de organen van de overledene te oogsten. Binnen achtenveertig uur zouden de stoffelijke overblijfselen van de patiënt hun geëigende functies uitvoeren in de lichamen van zo’n vijfendertig Europeanen.’

‘De Horlogemaker’, het langste verhaal uit Hartsoeker, het nieuwe boek van René Huigen, is een gotische vertelling met beklemmend realistische trekjes. Het is de omgekeerde versie van het Frankenstein-verhaal. Er wordt geen mens samengesteld uit de verschillende lichaamsonderdelen van anderen, maar de diverse organen van één mens worden verdeeld om in andere lichamen de stofwisseling te verzorgen, te pompen en te zuiveren.

Eens gegeven blijft gegeven, maar waar dat voor de ontvangers vanzelfsprekend is, weigert de donor zich neer te leggen bij zijn versnippering. Postuum blijft hij heersen over wat ooit het zijne was.

Zoals de diverse organen in ‘De Horlogemaker’ met elkaar in verbinding staan, zo vormen ook de dertien verhalen (incl. de appendix) in Hartsoeker een organisch geheel. Ze nemen allemaal een eigen plaats in en hebben elk een eigen karakter, variërend van cyberpunk tot gruwelijke horror, van historisch tot sprookjesachtig, van post-human tot nouvelle violence.

Scherpzinnig, soms hard en desnoods hilarisch geeft René Huigen (1962) een eigenzinnig beeld van de hedendaagse westerse samenleving. Hij schetst een wereld waarin wetenschap illusie wordt, en illusie werkelijkheid.

Arthur Lava – Maximaal. Werk van 11 Nederlandse en Vlaamse dichters

Arthur Lava
Maximaal
Werk van 11 Nederlandse en Vlaamse dichters
Bloemlezing
120 blz., € 12,00
ISBN 90-6265-277-8
Eerste druk 1988
Uitverkocht

Onaangekondigd, maar luidruchtig werd vlak voor de zomer in het Amsterdamse Roxy de poëziebloemlezing Maximaal gelanceerd. ‘It’s official now,’ schreef Joost Niemöller later in De Held. Artikelen van Arthur Lava in dat zelfde blad en van Joost Zwagerman in de Volkskrant hadden al heel wat stof doen opwaaien en duidelijk gemaakt dat er na de fletse stilleven-poëzie van de jaren zeventig en tachtig dringend behoefte was aan de poëzie van de klauwhamer, aan bravoure en grilligheid, aan robuuste romantiek, én dat zulke poëzie ook al geschreven werd. Maar pas toen de bundel Maximaal (met door Arthur Lava gekozen en ingeleide gedichten van Pieter Boskma, Bart Brey, Dalstar, Johan Joos, René Huigen, Tom Lanoye, Arthur Lava, K. Michel, Frank Starik, René Stoute en Joost Zwagerman) eenmaal verschenen was, bleek hoezeer die behoefte aan verandering leefde: ruime aandacht in dag- en weekbladen en op radio en tv.

En de discussie woedt voort. Wie zich aangevallen voelt uit schampere kritiek. Maar intussen is het aanzien van de poëzie al veranderd: er verschijnt geen recensie meer of er wordt aan de Maximalen gerefereerd. En nu al wordt duidelijk dat het om meer dan alleen de poëzie gaat.

Het wachtwoord is ‘maximaal’. En dat blijft het ook het komende seizoen.

«Als het niet zo voor de hand zou liggen, zou je veronderstellen dat de Nederlandse poëzie binnenkort van aanzien gaat veranderen.» – Guus Middag in Vrij Nederland

Wil de nieuwe Gorter of Lucebert (m/v eindelijk opstaan om van al die ‘stilstand in beweging’ eindelijk eens echte beweging te maken.» – Ton Anbeek in Eslevier

Nu zijn we waar we moeten wezen. Een debat over de stand van de poëzie blijft namelijk in de lucht hangen zolang er geen namen worden genoemd.» – Jaap Goedegebuure in De Haagse Post.

René Huigen – De meter van Napoleon. Roman

HuigenMetervanNapoleon René Huigen
De meter van Napoleon
roman
omslagillustratie Rob Scholte
vormgeving omslag Henrik Barends
garenloos gebrocheerd, 152 blz., € 16,50
eerste uitgave 1988
ISBN 90 6265 278 X
uitverkocht

De meter van Napoleon, de debuutroman van René Huigen, is een opvallend boek omdat het in het geheel niet autobiografisch is en niets heeft van de oude vertrouwde psychologische roman. Gebruik makend van een grote verbeeldingskracht en van de montagetechnieken en effecten van de tekenfilm, toont Huigen ons de belevenissen van vijf bijna-dertigers: Lasker, would-be acteur in de rol van kruidenier; Marga, zijn overspelige en overspannen echtgenote; Suikertaart, grootmeester in het blindschaken; Lörze, wetenschapper en vrijgezel; en Harry, schrijver en voyeur. Nadat Lasker zijn faillissement en het land ontvlucht is en zich in Parijs een rijke vriendin heeft aangemeten, raken onze helden verzeild in onstuitbare verwikkelingen, die hen uiteindelijk naar een dramatische hereniging in Spokane leiden.

René Huigen (Alkmaar, 1962) publiceerde poëzie in o.m. De Revisor en De Held, en in de bloemlezing Maximaal. Met De meter van Napoleon heeft hij een roman geschreven die een even hilarisch als scherpzinnig beeld geeft van een voor ons fin-de-siècle typerende levenshouding.

Van René Huigen verschenen daarna bij Uitgeverij In de Knipscheer Paleis der ingewanden (poëzie 1989), Terra Incognita (poëzie, 1990), Dood is ook een leven (roman, 1992), Hartsoeker (verhalen, 1994). In 2003 werd hij genomineerd voor de VSB-Poëzieprijs.