Alexander Strachan – Wereld zonder grenzen/’n Wêreld sonder grense

ALEXANDER STRACHAN
Wereld zonder grenzen / ‘n Wêreld sonder grense

Zuid Afrika, Roman
Vertaald uit het Zuid-Afrikaans door Rolf Wolfswinkel
Ingenaaid, 128 blz., 13,50
ISBN 90-6265-511-4
Eerste druk 2003

Wereld zonder grenzen wordt beschouwd als een klassiek werk over de Zuid-Afrikaanse grensoorlog. Deze buiten Zuid-Afrika vrijwel onbekend gebleven grensoorlogen (met name met Angola en Mozambique) duurden vanaf de jaren zestig tot in de jaren tachtig en vormden een last van het verleden waarmee de Zuid-Afrikanen tot op dit moment geconfronteerd worden, te vergelijken met het Viëtnamtrauma voor de Amerikanen. De journalistiek in Zuid-Afrika leed in die jaren nog onder de strenge censuur. De informerende functie van de pers werd overgenomen door Afrikaanse schrijvers die onder het mom van fictie meer nieuws over deze verzwegen oorlogen naar buiten brachten dan waartoe de kranten en de televisie in staat waren.

In een reeks van korte fragmenten roept Alexander Strachan met een minimum aan woorden een beklemmend gevoel op en vertelt hij een genadeloos oorlogsverhaal over de traumatische effecten van de oorlog op een macho en toch sensitieve, anonieme jonge soldaat.

Wereld zonder grenzen was in 1984 het debuut van Alexander Strachan en verscheen het eerst in het Afrikaans. Het boek beleefde herdruk op herdruk en werd in 1985 bekroond met de Eugène Maraisprijs en in 1986 onder dezelfde titel verfilmd. Vele vertalingen verschenen (maar tot nu toe NIET in het Nederlands!) waarbij recensenten verwezen naar “Heart of Darkness” en “Apocalypse Now”. Deze Nederlandse vertaling verschijnt in deze uitgave samen met de originele Afrikaanse tekst waardoor de verwantschap tussen beide talen nog eens benadrukt wordt.

De pers over Wereld zonder grenzen“In uiterst sober proza schetst Strachan in zijn debuut de ervaringen van een anonieme jonge man, die is opgegroeid in de macho-omgeving van een Afrikaner boerderij en een commando-opleiding doorloopt. ‘Stil en gevaarlijk’, noemt hij zichzelf als hij met verlof terugkeert naar huis. Eenmaal thuis kan hij niet meer deelnemen aan het leven op de boerderij. Dit boekje doet, kort als het is, niet onder voor REMARQUE’S “Van het westelijk front geen nieuws” of voor die prachtnovelle van W.F. HERMANS “Uit de mist van het schimmenrijk”. De ontreddering van de oorlog, de volkomen waanzin, die mensen verandert in beesten en hen op zichzelf terugwerpt, is even beklemmend beschreven.” – uit: Trouw

“Er bestaat een merkwaardige gewoonte om oorlogen te romantiseren. Maar er zijn ook oorlogen die onwerkelijk blijven, waaruit geen helden zijn voortgekomen en waarover weinig verhalen worden verteld. De jarenlange Angolees-Namibische grensoorlog is er daar een van. Wie wel een poging heeft gedaan om die oorlog op papier te zetten is de Zuid-Afrikaanse schrijver Alexander Strachan. Hij weet dat met Wereld zonder grenzen overtuigend te doen. Heldendom wordt in dit verhaal niet beschreven. De grenzen die overschreden worden, zijn dan ook eerder de morele en psychische grenzen dan de fysieke landsgrens.” – uit: NRC Handelsblad

“Zo goed geschreven dat je het in één adem uitleest. Zou breed onder de aandacht gebracht moeten worden vanwege de inhoudelijke, morele en stilistische kwaliteiten.” – drs. Cees van der Pluijm

Chris van der Merwe, Rolf Wolfswinkel – De helende kracht van literatuur

Merwe, Chris van der
Wolfswinkel, Rolf
De helende kracht van literatuur
Over Nederlands en Suid-Afrikaans oorlogsproza

Zuid Afrika – Essays
Paperback, 192 blz. 15,75
Eerste druk 2002
ISBN 90-6265-512-2

De uitgave van deze bundel essays is een unieke gebeurtenis. De tien bijdragen zijn bewerkingen van lezingen die in 1998 werden gehouden op een symposium aan de Universiteit van Kaapstad. Ze worden hier gepubliceerd in de taal waarin ze oorspronkelijk werden geschreven, waarbij voor de Nederlandse lezer het Afrikaans is geannoteerd en voor de Afrikaanstaligen het Nederlands.

In deze bundel gaat het primair om de Tweede Wereldoorlog en om de buiten Zuid-Afrika vrijwel onbekend gebleven grensoorlog (met name met Angola en Mozambique) die duurde vanaf de jaren zestig tot in de jaren tachtig en een belangrijk deel vormt van de last van het verleden waarmee Zuid-Afrikanen op dit moment geconfronteerd worden.

De media mochten over deze oorlog niet berichten, zodat de waarheid via romans bij de bevolking bekend moest worden. Aan de hand van werk van o.a. de Afrikaanse schrijvers André P. Brink, Etienne van Heerden Hans Keilson, Elsa Joubert, Riana Scheepers, Alexander Strachan, van de Nederlandse schrijvers Armando, Simon Vestdijk, W.F. Hermans, Harry Mulisch en van o.a. de Nederlandse immigrantenschrijver Johannes van Melle wordt gekeken in hoeverre literatuur een helende functie heeft of kan hebben.

Deze bundel is voordelig als pakket samen met Wereld zonder grenzen/n Wêreld sonder grense.

De pers over De helende kracht van literatuur“De niet-aflatende actualiteit maakt de teksten soms indringend en schokkend. Dit is een boeiend en waardevol boek, ook voor scholieren en studenten.” – Uit: Biblion