Gedicht van Shrinivási [3]

voorplatSilence75In zijn bijna dagelijkse Facebookbericht memoreert Wim van Til, oprichter van en coördinator bij Poëziecentrum Nederland, de geboorte- en sterfdagen van Nederlandstalige dichters. Het is vandaag (26 januari) de geboortedag van Jos van Daanen (1959), Ronald Ohlsen en Joris Lenstra. Het is ook de sterfdag van M. Nijhoff, Okke Jager, Johnny van Doorn en Shrinivási (1926-2019). Bij wijze van felicitatie/gedenken kiest Wim van Til voor een gedicht van Joris Lenstra; uitgeverij In de Knipscheer kiest in dit bericht voor het gedicht ‘Toen realiseerde hij zich’ van Shrinivási uit zijn bundel ‘Sangam’. Dit gedicht werd ook geselecteerd in de bloemlezing ‘De stilte van het ongesproken woord’ (Uitgeverij In de Knipscheer, 2014).

Toen realiseerde hij zich

Toen realiseerde hij zich
dat de rivier
toch maar één oever had
waarop hij stond
en naar de verte keek
waarin een beeld
uit vroegere dagen
langzaam maar zeker
was opgelost
zodat er toekomst
noch verleden was
verlangen niet
en eindelijk geen verdriet

Meer over Shrinivási bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over ‘De stilte van het ongesproken woord’

12 december 2014: Shrinivási 88 jaar

Shrinivasi januari 2009 - 2 - Copyright foto Usha MarheFoto Usha Marhé

Wim Rutgers over het gedicht ‘Toen realiseerde hij zich’ in Antilliaans Dagblad, donderdag 11 december 2014:
In Fort Nieuw-Amsterdam bevindt zich een plaquette met daarop een gedicht en foto van de Surinaamse, inmiddels al jaren op Curaçao wonende, dichter Shrinivási, pseudoniem van M.H. Lutchman (Suriname, 1926). Het eenvoudig uitgevoerde tableau bevindt zich bij de steiger waar de korjalen de verbinding tussen Leonsberg en het fort onderhouden, een betekenisvolle plek die als metafoor voor de poëzie van Shrinivási zou kunnen gelden. Hij wordt immers algemeen gezien als de dichter van de verbinding, de verzoening, in het zo cultureel verscheiden Suriname. Op de plaquette staat een gedicht dat voor het eerst in 1991 in de bundel ‘Sangam’ (ontmoeting) verscheen, in 2013 herdrukt werd in ‘Hecht en sterk’, en nogmaals in de prachtig uitgevoerde bundel ‘De stilte van het ongesproken woord’ (2014), waarin naast Shrinivási ook de dichters Dobru en Trefossa geëerd worden met kleurrijke gedrukte en gezongen teksten.

Toen realiseerde hij zich
dat de rivier
toch maar één oever had
waarop hij stond
en naar de verte keek
waarin een beeld
uit vroegere dagen
langzaam maar zeker
was opgelost
zodat er toekomst
noch verleden was
verlangen niet
en eindelijk geen verdriet.

Ook hier is een schrijver van de ‘verzoening’ aan het woord, dit keer geen verzoening tussen de bevolkingsgroepen, zoals in veel vroeger werk, maar een verzoening met het eigen ik. Shrinivási schreef een heel persoonlijk maar niet zo gemakkelijk te interpreteren gedicht. De dichter zegt er zelf over in ‘De stilte van het ongesproken woord’, dat hij met dit gedicht ‘afscheid genomen’ heeft ‘van het pijnlijke en destructieve in mijn leven’. Maar dat maakt het raadsel voor mij alleen maar groter.
Lees hier of hier over ‘Het raadsel van de poëzie’
Meer over ‘Hecht en sterk’
Meer over ‘Een weinig van het andere’
Meer over ‘De stilte van het ongesproken woord’

«Een mooie dubbeluitgave – boek en dvd – rond het werk van Trefossa, Shrinivási en Dobru.» – Joop Leibbrand

voorplatSilence75Over ‘De Stilte van het Ongesproken Woord’ op MeanderMagazine, 22 mei 2014:
Onder de subtitel ‘Drie Surinaamse dichters op muziek gezet’ verscheen onlangs een mooie dubbeluitgave – boek en dvd – rond het werk van Trefossa, Shrinivási en Dobru, dichters die, mede omdat ze in een sterke orale traditie staan, geworteld zijn in het collectieve geheugen van de Surinamers. Samenstellers Cynthia Abrahams (eindredactie), Hein Eersel en Geert Koefoed behandelen na enkele algemene inleidingen de drie dichters in afzonderlijke hoofdstukken, waarbij naast uiteraard een gedichtenkeuze, persoon en werk door middel van biografische overzichten, korte essays en interviews met personen die er in cultureel Suriname toedoen, ruimschoots worden belicht. Trefossa is onlosmakelijk verbonden met de verheffing van het minderwaardig geachte negerengels tot het literaire Sranan. Van zijn gedichten spreekt vooral ‘gronmama’ aan, met de beginstrofe ‘Ik ben niet ik’. Op de dvd is het een van de beste nummers geworden, verrassend gezongen door Martin Buitenhuis, leadzanger van Van Dik Hout. (…) Een van de aardigste bijdragen over Shrinivási is het korte gesprek dat Geert Koefoed over hem voerde met dichter-zanger Raj Mohan. Waarom heeft Nederland deze dichter niet omarmd? (…) Dobru was van de drie degene met de duidelijkste revolutionaire inslag. (…) Lang niet altijd heeft een bijgevoegde cd of dvd ook echt een toegevoegde waarde. Bij Silence of the Unspoken Word is dat volstrekt anders, want je zou deze dvd best als hoofdaankoop kunnen beschouwen en dan het boek als bonus. Het betreft een speciale registratie in het Amsterdamse BIM-Huis, met veel plezier en grote inzet professioneel gedaan. Beslist een aanrader, dit hele project!
Lees hier de recensie
Meer over ‘De Stilte van het Ongesproken Woord’/‘Tiri fu den wortu… di no taki’/‘Silence of the Unspoken Word’

«Het woord teruggebracht tot zijn essentie. De vitaliteit van een dichter en zijn woord.» – Wim Rutgers

Over Hecht en Sterk van Shrinivási in Ons Erfdeel, 18 oktober 2013:
Shrinivási schrijft zoals hij ook vertelt, met een zachte stem maar steeds to the point. Met eenvoudige aan de dagelijkse omgeving ontleende beelden uit de natuur, beelden van de kleine dingen waaraan veel mensen achteloos voorbijgaan gaan, maar die nooit aan zijn aandacht ontsnappen. (…) Zo is de dichter van het woord tot een verstilde dichter geworden die ook op hoge leeftijd het laatste woord aan de toekomst geeft. De titel van de bundel ‘Hecht en Sterk’ – ontleend aan een Surinaamse plantagenaam uit Shrinivási’s geboortedistrict – heeft geen betrekking op het fysiek van de dichterspersoon, want dat is broos geworden, maar op een niet aflatende mentale kracht, op de nog steeds aanwezige vitaliteit van een dichter en zijn woord: waar het leven verglijdt als de stroom van een rivier biedt het woord houvast.

Lees hier verder

Meer over ‘Hecht en Sterk’

Shrinivási: leven en werk

Over Shrinivási in De Ware Tijd Literair door Jerry Dewnarain, 23-02-2013:
In 1974 ontving Shrinivási voor zijn gehele oeuvre de Gouverneur Currie-prijs, samen met Michaël Slory. In 1989 werd hij benoemd tot Officier in de Ere-orde van de Palm. Hij ontving de Literatuurprijs van Suriname over de jaren 1989-1991 voor zijn bundel ‘Sangam’. In 2002 werd hem de Vedanta-prijs voor zijn hele oeuvre uitgereikt.

Lees hier het artikel

Meer over Shrinivási

«We zouden Shrinivási de dichter van de illuminatie kunnen noemen.» – Brede Kristensen

Over ‘Hecht en Sterk’ van Shrinivási in Ñapa/Amigoe, 2 maart 2013:
Uniek kenmerk van Shrinivási trouwens, al die talen vervlochten met elkaar, zonder dat het storend is. De ontmoeting tussen mensen en talen gaat hand in hand. Niemand hoeft zijn taal ontrouw te worden. Onze werkelijkheid is meertalig. (…) Met het klimmen der jaren is zijn poëzie aan eenvoud gaan winnen. Het komt mij voor dat deze late gedichten, zoals nu gebundeld, tevens zijn meest fascinerende zijn. Waarom? Wanneer het vele overbodige is opgeruimd, ligt de weg tot de kern en daarmee tot inzicht open.

Lees hier de recensie of in Ñapa/Amigoe

Meer over deze bundel

«In ‘Hecht en Sterk’ is de melodie heel anders dan bij de vorige bundels: herinnerend, beschouwend, aanvaardend en speels.» – Lila Gobardhan-Rambocus

Over ‘Hecht en Sterk’ van Shrinivási in De Ware Tijd Literair, 23-02-2013:
In 1991 schreef ik op de achterkant van het omslag van ‘Sangam’ onder meer dat Shrinivási’s schrijven een zoektocht is naar de essentiële vraagstukken in het menselijk leven, waarin leven en dood centraal staan. Binnen deze zoektocht bleef hij oog hebben voor de schoonheid van de samenleving. Voor Shrinivási geldt daarom nog steeds dat een kunstenaar maar één lied heeft. In ‘Hecht en Sterk’ is de melodie heel anders dan bij de vorige bundels: herinnerend, beschouwend, aanvaardend en speels. Zij blijft echter mooi en nog lang in onze oren naklinken.

Lees hier de bijdrage van Lila Gobardhan-Rambocus over ‘Hecht en Sterk’ in ‘De Ware Tijd Literair’

Meer over Shrinivási [ = http://www.indeknipscheer.com/?s=shriniv%C3%A1si ]

« Wie hem niet leest, doet zichzelf tekort.» – Ezra de Haan

Over ‘Hecht en sterk’ van Shrinivási op Literatuurplein.nl, 11 -02-2013:
Het consumeren van gedichten van Shrinivási laat je niet onberoerd. Op de een of andere manier legt hij de tijd stil. Zijn woorden roepen een haast meditatief lezen op. Haast hebben wordt belachelijk. Even in het hier en nu zijn, is essentieel. Zelfs kleine, korte gedichten bieden verstilling en na lezing inzicht. Daarmee zijn ze poëtisch en filosofisch tegelijk. (…) In ‘Hecht en sterk’ zijn vele prachtige gedichten van Shrinivási samengebracht. De bloemlezing bewijst dat de reikwijdte van zijn werk groter is dan die van het Caribisch gebied. Shrinivási schrijft over de onderwerpen die ertoe doen. En dat met de wijsheid… Wie hem niet leest, doet zichzelf tekort.

Lees hier de recensie

Meer over deze bundel

«**** De bundel is een mooie combinatie van jeugdherinneringen en poëzie over het naderende einde.» – Ko van Geemert

Over ‘Hecht en Sterk’ van Shrinivási in Parbode, februari 2013:
In 1984 stelde Geert Koefoed voor uitgeverij In de Knipscheer uit het werk van Shrinivási de bloemlezing ‘Een weinig van het Andere’ samen. Dezelfde Koefoed zorgde ook voor het informatieve nawoord in ‘Hecht en Sterk’. Een mooie, zorgvuldig uitgegeven, aanbevolen poëziebundel. Het slotgedicht ‘Een bruine zandweg’ is op de muur van de bibliotheek in Nieuw-Nickerie aangebracht en is, zo stelt Koefoed ‘al op weg een evergreen te worden’. Terecht zou ik eraan toe willen voegen.

Lees hier de recensie

Meer over deze bundel

«Shrinivási is een dichter die het leven liefheeft, en dat weet over te brengen. Eenvoudig en groots.» – Levity Peters

Over ‘Hecht en Sterk’ van Shrinivási op MeanderMagazine, 21 januari 2013:
Er is een beroemd filmpje van Pablo Picasso waarop hij, al op leeftijd, moeiteloos een duif op papier tovert. Wat komt er ook in deze poëzie een vakmanschap tot uitdrukking! Alleen wie met poëzie leeft, kan zo dichten, nee; ik schrijf het verkeerd: Alleen wie poëzie leeft kan zo dichten.
Wat is het toch waardoor je bij deze verzen het gevoel krijgt dat zij de essentie raken? Al heeft hij het alleen maar over een blad, een boom, versteende aarde…

Lees hier de recensie

Meer over ‘Hecht en Sterk’