«Leest u vooral zelf die verhalen.» – Fred de Haas

Omslag_Buitenbeentjes_HR.inddOver ‘Buitenbeentjes’ van Janny de Heer op Caraïbisch Uitzicht, 13 september 2018:
(…) In de jaren vijftig van de vorige eeuw waren die ‘vluchtelingen’ uit het toenmalige Indië in zekere zin ontheemde vreemdelingen. Maar wel vreemdelingen die vanwege een goeddeels gedeelde cultuur en taal harmonisch konden samenleven met de Nederlandse bevolking die, vanzelfsprekend, niets van hun achtergrond afwist. Voor mij hadden die verhalen ook iets speciaals, iets heel persoonlijks. Toen ik een jaar of twaalf was gingen we vaak op vakantie in Den Haag, waar veel Indische mensen waren neergestreken. Ik speelde met vriendjes en vriendinnetjes die uit de meest exotisch klinkende plaatsen kwamen: Tegal, Semarang, Soerabaja… Ik wist toen niet onder wat voor omstandigheden ze daar hadden geleefd en vond ze alleen maar curieus, aardig en gastvrij. Daarbij zeiden ze af en toe een paar woorden in het Maleis, een taal waarmee ik me een paar jaar heb beziggehouden. Door de onopgesmukte getuigenissen van de mensen uit ‘Buitenbeentjes’ zijn die oude vrienden en vriendinnetjes weer opnieuw gaan leven. Aan mij heeft het boek dus een dankbare ‘doelgroep’ gehad, maar ik ben ervan overtuigd dat er ‘in den lande’ velen zullen zijn die zich door die verhalen zullen voelen aangesproken. Waarschijnlijk zullen de beschreven getuigenissen er ook toe bijdragen dat de lezer wat meer bewust wordt van de ellende die de ‘moderne’ vluchtelingen moeten doormaken en ook wat meer begrip krijgt voor de omstandigheden van andere ‘exoten’ als Surinamers en Antillianen die het soms ook niet gemakkelijk hadden en hebben. Maar leest u vooral zelf die verhalen uit die oude ‘Gordel van Smaragd’, een gordel die op het laatst zo’n gevaarlijke, beklemmende riem zou worden.
Lees hier het artikel
Meer over ‘Buitenbeentjes’
Meer over Janny de Heer bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Fred de Haas op deze site

«Getuigenissen van verwoeste levens, schrijnend in hun eenvoud.» – Fred de Haas

Omslag_Buitenbeentjes_HR.inddOver ‘Buitenbeentjes’ van Janny de Heer n.a.v. presentatie tijdens The Twain Shall Meet, 20 september 2017:
(…) In haar boek laat de auteur een tiental verhalen de revue passeren van individuen en families die op een of andere wijze aan het eind van de Tweede Wereldoorlog vastzaten in ‘Indië’. Die mensen waren blanke Nederlanders of Nederlanders van gemengd bloed, de zogenaamde ‘Indo’s, een oneerbiedig woord, maar niet als zodanig gevoeld in die tijd. Ze hadden tijdens de oorlog vaak onder erbarmelijke omstandigheden vastgezeten in de ‘Jappenkampen’ en, als ze geluk hadden, hun gevangenschap in geestelijk en lichamelijk gehavende toestand overleefd. Na hun verblijf in Japanse gevangenschap riskeerden zij de dodelijke wraak van Indonesische nationalisten die het met geslepen bamboesperen voorzien hadden op de koloniale overheersers uit Nederland en hun ‘meelopers’ die nu beschermd moesten worden door de Japanners, de voormalige vijand die zich aan de geallieerden had moeten overgeven. Wie geluk had kon met veel moeite het voor hen eens zo idyllische Indië verlaten door op een boot naar Nederland te stappen om daar vervolgens ontredderd aan te komen, al of niet overgeleverd aan de genade van familie en vrienden. Hun verhalen, getuigenissen van verwoeste levens, zijn schrijnend in hun eenvoud. Die eenvoud en directheid worden ook weerspiegeld door de schrijftrant van de auteur die niet heeft geprobeerd om het ‘mooier’ te maken door er een pseudo-literair tintje aan te geven. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Buitenbeentjes’
Meer over Janny de Heer bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Fred de Haas op deze site
Meer over The Twain Shall Meet op 3 september 2017 in Podium Mozaïek

«Indrukwekkende poëzie.» – E. Mutter

VoorplatAgerbeekRoodenWitOver ‘Rood en wit met blauw‘ van Barney Agerbeek voor NBD/Biblion, 29 juli 2015:
Barney Agerbeek heeft met ‘Rood en wit met blauw’ indrukwekkende poëzie geschreven. De bundel bestaat uit twee delen. In ‘Rood en wit’ staan prachtige gedichten over het leven in Indië. In het tweede gedeelte ‘Met blauw’ treffen we pakkende gedichten over het leven in Holland aan. Het eerste deel begint met het lange gedicht Blauwe zon. Een gedicht van vijftien strofen waarin Agerbeek het leven vertelt van de planter en zijn njai. Dit thema behandelde de schrijver en dichter eerder in zijn fraaie debuutromen ‘Njai Inem‘. Agerbeek heeft een sobere, ingehouden maar trefzekere stijl van schrijven. Dat komt het sterkst tot uitdrukking in de zeer korte gedichten Kejepit en Merdeka. De gedichten over het leven in Nederland zijn iets beschouwender waarbij het gedicht ‘De omgekeerde wereld’ indruk maakt. De bundel is verfraaid met reproducties van kunstwerken. De omslag is eigenlijk een kunstwerk op zichzelf.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Rood en wit met blauw’
Meer over Barney Agerbeek bij Uitgeverij in de Knipscheer

«Weergaloos vermogen zich in te houden.» – Nicolaas Porter

VoorplatAgerbeekRoodenWitOver ‘Rood en wit met blauw’ van Barney Agerbeek in De Ware Tijd Literair, 27 juni 2015:
In de gedichten is sprake van een zeldzaam subtiel vermogen de wereld vanuit verschillende perspectieven te beschrijven. Daarbij gaat het om uiterlijke en innerlijke perspectieven die inleefbaar en herkenbaar worden door zijn weergaloos vermogen zich in te houden. In deze gedichten staat geen woord te veel of te weinig. Alles lijkt op zijn plek te staan alsof er geen andere mogelijkheid bestaat dan die waarvoor Agerbeek heeft gekozen. Dat gegeven knoopt aan bij de vraag die de dichter oproept: wordt het leven door het lot beschikt of moet je juist krachtig streven naar de vormgeving van het eigen lot? (…) Eigenzinnige poëzie die overtuigt, ontroert en enthousiasme oproept.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Rood en wit met blauw’
Meer over Barney Agerbeek bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Deze roman is een sterk debuut.» – E. Mutter

VoorplatNjaiInem75Over ‘Njai Inem’ van Barney Agerbeek voor NBD/Biblion: 31 december 2014:
Het jonge Javaanse meisje Inem verlaat, door de omstandigheden gedwongen, haar geboortedorp op Midden-Java om als contractkoelie te gaan werken. Ze belandt op een rubberplantage op Sumatra, waar ze door de planter wordt gedwongen om zijn concubine (njai) te worden. Het is bekend dat de omstandigheden waaronder de contractkoelies moesten werken mensonterend waren. Inem is echter een sterke vrouw en weet zich in de situatie waarin ze verkeert op een uitstekende manier te handhaven. (…) Agerbeek weet de harde sfeer op een plantage uit de jaren dertig van de 20e eeuw uitstekend te treffen. Hij vertelt het verhaal door de ogen van Inem en de planter. Dat doet hij in een ingehouden en sobere stijl. Deze roman is een sterk debuut.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Njai Inem’
Meer over Barney Agerbeek bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Blote kakkies in Ballyschoenen.» – Ricci Scheldwacht

Over ‘Schaduw van schijn’ van Barney Agerbeek in Moesson, augustus 2013:
Veel van de korte verhalen van Barney Agerbeek (Soerabaja, 1948) gaan over wat de ik-figuur meemaakte toen hij in de jaren negentig vierenhalf jaar als bankdirecteur in Jakarta werkte. Dankzij zijn goede job kon hij ‘als een tuan besar’ naar zijn geboorteland terugkeren. Daar ontdekt hij dat het expatleven veel overeenkomsten vertoont met het leven van de koloniaal in Nederlands-Indië. Als expat in Indonesië weet hij al snel hoe het hoort: gedraag je zoals je klanten zich gedragen. (…) Toch blijft hij in Indonesië ook een buitenstaander als hij het leven van de happy few observeert.

Lees hier het artikel in Moesson.

Meer over ‘Schaduw van schijn’

«De lezer ziet Aya Zikken opgroeien tot een bekende Nederlandse schrijfster.»

Over ‘Alles is voor even’ over Aya Zikken van Kees Ruys op Avro Kunst & Cultuur, 1 april 2013:
Kees Ruys ontrafelt de geheimzinnige wereld van de schrijfster in de vele gesprekken die hij met haar voerde. Hij legt de verbinding tussen de door haar gecreëerde wereld en haar echte wereld door middel van brieven en documenten die de levensloop van de schrijfster op een intieme manier aan de lezer beschrijven. In de 800 pagina’s tellende biografie van Ruys worden de lezers meegenomen naar het sprookjesachtige en soms duistere Nederlands-Indië en zien zij Aya Zikken opgroeien tot een bekende Nederlandse schrijfster die haar hele leven een brug tussen droom en praktijk, fictie en non fictie probeert te creëren.

Lees hier verder

Meer over de biografie over Aya Zikken

«Ruys volgt een werkwijze die betrekkelijk uniek is voor een schrijversbiografie.» – Kester Freriks

Over ‘Alles is voor even’ over Aya Zikken van Kees Ruys in NRC Handelsblad, 29 maart 2013:
In de biografie ‘Alles is voor even. Het bewogen schrijversleven van Aya Zikken’ geeft Kees Ruys een gedetailleerde weergave van Aya Zikkens
literaire werk en de veelal autobiografische bronnen waaruit het is ontstaan. (…) ‘Alles is voor even’ is een boeiende biografie, soms zelfs meeslepend in de passages waarin Aya Zikken vecht voor erkenning en vecht voor haar schrijverschap.

Lees hierhier de recensie

Meer over de biografie over Aya Zikken