Ronny Lobo – De schaduw van de poortwachter. Roman

Ronny Lobo
De schaduw van de poortwachter
roman
Nederland, Curaçao
beeld omslag Ronny Lobo
gebrocheerd in omslag met flappen,
160 blz., € 19,90
ISBN 978-94-93368-31-6
september 2025

De schaduw van de poortwachter is een roman over de getalenteerde Curaçaoënaar Alexius. Op zowat elk terrein blinkt hij uit, maar toch blijkt in zijn succesverhaal op de achtergrond telkens het spook van corruptie rond te waren.

Carmen voedt als alleenstaande moeder haar zoon Alexius op met het hoogste besef van normen en waarden. Met de beperkte middelen die ze heeft, zorgt ze ervoor dat zijn intellectuele capaciteiten en talent voor muziek en sport maximaal tot ontwikkeling komen. Als student in Nederland stelt hij zich open voor het contact dat zijn vader Henk zoekt en hoort van hem zijn versie van het verhaal van het slippertje met zijn moeder op Curaçao. Hij ontdekt het bestaan van een halfbroer en zus, waarmee hij alsnog een relatie probeert op te bouwen. Henk zorgt voor een goede baan bij de beroemde landsadvocaat waar hem door Franklin de strenge integriteitsregels van het notariaat worden bijgebracht.

De ziekte van Carmen noopt Alexius om zijn briljante carrière op Curaçao voort te zetten. Door zijn innemende persoonlijkheid gaan alle deuren daar voor hem open. Ook in de liefde ontbreekt hem niets. Hij trouwt met de beeldschone Catalina, die haar succes als Colombiaanse filmactrice voor hem opgeeft. De vijf kinderen die ze hem schenkt worden door hen zorgzaam en liefdevol opgevoed. Desondanks zwicht hij voor materiële begeerte, net als zijn leermeester Franklin. Voor beiden loopt het zeer verschillend af.

Ronny Lobo, geboren op Curaçao uit Surinaamse ouders, is architect. In 1992 ontving hij de Cola Debrotprijs voor Architectuur, de hoogste culturele onderscheiding op Curaçao. Daarnaast is hij romanschrijver. Hij debuteerde in 2013 opvallend met Bouwen op drijfzand dat moest worden herdrukt. In 2015 kwam zijn tweede roman uit, Tirami sù, een zelfstandig te lezen vervolg op zijn debuutroman. Ook zijn derde roman De bouwval (2020) heeft de wereld van de architectuur op Curaçao als decor. In zijn werk is corruptie een terugkerend thema.

Meer over Ronny Lobo bij Uitgeverij In de Knipscheer

Orchida Bachnoe over o.a. ‘Azijn in mijn aderen’

In Podcast ‘Hier en Nu – over de Surinaamse talen en literatuur’ van Ruth San A Jong, 26 maart 2025:

Orchida Bachnoe is schrijver-dichter en woordencoach. Geboren in 1965 in het Sint Vincentius ziekenhuis in Paramaribo. Haar wieg stond een halfjaar in Frimangron aan de Waaldijkstraat. In 1965 verhuisde het gezin naar Nederland en groeide Orchida in Den Haag op. In 2007 verscheen haar korte verhaal ‘Zelfs een iglo was warmer’ in de bundel ‘Waarover we niet moeten praten’ uitgegeven door In de Knipscheer. Zij debuteerde in 2008 met haar boek ‘Lintjesregen’ bij Uitgeverij Nieuw Amsterdam. In 2011 verscheen de roman ‘Azijn in mijn aderen’ (In de Knipscheer) die het gevoelige onderwerp van suïcide onder Hindoestaanse jongeren bespreekbaar maakte. Het eerste exemplaar is ontvangst genomen door Khadidja Arib, oud-voorzitter van de Tweede Kamer. Arib stelde Kamervragen naar aanleiding van mijn boek. En dat sloot aan bij wat ik met dit boek wilde bereiken, namelijk het doorbreken van het taboe op het praten over suïcide.

Ruth San A Jong is directeur van de Schrijversvakschool Paramaribo en publiceerde de verhalenbundel ‘De laatste parade’.

Kijk en luister hier naar de podcast
Meer over ‘Azijn in mijn aderen’
Meer over Ruth San A Jong bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Het aangename van Elders Literair is de afwisseling.» – Herman Rosenberg

Over ‘Elders 2024-4 Literaire diplomaten’ in Den Haag Centraal, 23 januari 2025:

(…) Velen kennen het oeuvre van F. Springer, oftewel Carel Schneider. Hij heeft zo ongeveer zijn hele carrière bij de buitenlandse dienst beschreven in een serie superieure romans. Daarin komt vooral indirecte kritiek voor op de (schijn-) wereld van de diplomatie. (…) Hij haalde op betrekkelijk harmonieuze wijze zijn pensioen. Dat geldt lang niet voor alle diplomaat-schrijvers, blijkt uit het recente nummer (4) van het tijdschrift Elders Literair dat geheel aan hen is gewijd. Vandaar ook dat inleider Jaap Goedegebuure erop wijst dat we ‘Schneider-Springer’ niet zomaar als standaardtype kunnen beschouwen. Neem bijvoorbeeld A. Alberts. Graa Boomsma schetst diens moeizame carrière, eerst bij het Binnenlands Bestuur in Indië en later nog even bij Buitenlandse Zaken. Dat liep niet goed, want hij werd beschouwd als ‘een rare en veel te progressieve snuiter’. (…)  Helemaal moeilijk had de uit Suriname afkomstige Lou Lichtveld het, als schrijver bekend onder de naam Albert Helman. Michiel van Kempen beschrijft hoe deze eerste, grote romancier uit de West als diplomaat bij de Verenigde Naties geregeld zijn tong moest afbijten. Met name als het ging over Zuid-Afrika. Nederland stond lang niet vooraan bij de kritiek op het apartheidsbewind. (…) Het aangename van Elders Literair is de afwisseling. Er staan dus biografische stukken over (oudere) auteurs in, maar ook nieuw materiaal van, jawel, schrijvende diplomaten. Ze zijn er nog! (…)  Pauline Genee schrijft indringend over een onopvallend straatje in een grote stad, waar zij vaak logeerde bij haar tante. (…) Van grote klasse is het korte verhaal ‘Amy’ van Timo Bo Salomonson. (…) Zeeland is prijsgegeven aan het water; in de verte steekt alleen het Belfort van Brugge nog een stukje boven de zeespiegel uit. (…) Nog even terug naar SchneiderSpringer. Het tijdschrift bevat een voorpublicatie van de biografie waaraan Liesbeth Dolk werkt. Het stuk gaat over de kinderjaren van Carl Schneider in Indië, eerst vrij, later in de kampen. (…) Op Ceylon, schreef de 13-jarige Carel zijn eerste verhaal. (…)  Een fraaie Haagse primeur voor Elders Literair! (…)

Lees hier de recensie ‘Schrijvende diplomaten, ze zijn er nog!’
Meer over Elders 2024-4 
Meer over Elders Literair bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een condoleanceregister voor deze mislukte ‘vader des vaderlands’ is schokkend.» – Brede Kristensen

Column van Brede Kristensen in Amigoe, 27 december 2024:

Deze week kwam een einde aan 44 jaar waarin Desi Bouterse de Surinaamse politiek in gijzeling hield. Wat een opluchting voor veel Surinamers dat hij er niet langer is. Trouwe aanhangers zijn geschokt. Wie kan hem vervangen, vragen ze zich vertwijfeld af? Hopelijk niemand. (…) In 1980 pleegde hij samen met Roy Horb een staatsgreep. Dingen gebeuren nooit zomaar. Reden voor ontevredenheid was er zeker. De eerste Surinaamse regering van het onafhankelijke Suriname had er onder premier Henck Arron een potje van gemaakt. Daarnaast waren er ontwikkelingen in de regio, die Bouterse het gevoel gaven zich op de juiste weg te bevinden. In 1979 wierp Daniel Ortega het corrupte regiem van Anastasio Somoza in Nicaragua omver. Enkele maanden eerder wist de op Aruba geboren Maurice Bishop een staatsgreep in Grenada te plegen. Ook Grenada werd geteisterd door corrupt bestuur. (…) De kracht van het voorbeeld is enorm. (…) De staatsgreep in 1980 kon aanvankelijk op enige steun van de Surinaamse bevolking rekenen, maar toen bleek dat de militairen er niets van maakten, sloeg de stemming om. In maart 1982 werd een tegencoup gepleegd, die mislukte. Kort daarna vond een ontmoeting plaats tussen Bouterse en Bishop.  ‘Tegenstanders dienen resoluut te worden geëlimineerd’, hield Bishop hem voor. Precies wat Bouterse een half jaar later, begin december 1982 besloot te doen: 15 gruwelijke executies  (…). Een condoleanceregister voor deze mislukte ‘vader des vaderlands’ is schokkend. (…)

Lees hier de column ‘Model Bouterse? Over een einde en een nieuw begin’
Meer over Brede Kristensen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Desi Bouterse op deze site
Zie ook Columns +

«Wat moet je ermee als emanciperende nazaat wanneer het water je aan de lippen staat?»

Over Je wordt zelf niet wit door anderen zwart te maken’ van Aart G. Broek op Wynia’s Week, 24 februari 2024:

Het laatste waar getormenteerde nazaten van slaven op zitten te wachten, is een slavernijmuseum van honderd miljoen euro aan het IJ in Amsterdam. Gebruik dat geld liever om het wegkwijnende onderwijs op de Nederlands-Caraïbische eilanden op te krikken. (…) Een zwart-activistische elite – die hoofdzakelijk in Nederland huist – slaat het langdurige emancipatieproces, inclusief het eigen gemankeerde handelen, uit het zicht. Zwarte heilsprofeten, hun slippendragers en wapenbodes bikkelen de geschiedenis af tot nog slechts de gefolterde zwarte slaaf resteert. Zij verlangen een slavernijmuseum, bewustwordingscampagnes voor blanke Nederlanders over hun verwerpelijke rol in het slavernijverleden én een fonds van honderden miljoenen euro’s. Zo zou eindelijk een begin gemaakt worden met het herstel van de duistere nawerking van dat verleden. Dit is een beschamende ontkenning van wat er door zwarte én witte mensen in eeuwen werd gepresteerd om de nazaten van slaven te emanciperen. (…) Wat moet je ermee als emanciperende nazaat wanneer het water je aan de lippen staat? (…) Maar van die poet komt niets de behoeftige nazaten ten goede. (…) Met een fractie van dat bedrag kan tevens het bestaande slavernijmuseum in Curaçao worden opgeknapt. Daarenboven dienen we ons te realiseren dat het vertellen van ‘het hele verhaal’ het beste tot z’n recht komt in het bestaande Rijksmuseum in Amsterdam: het betreft ‘onze gezamenlijke geschiedenis’, niet waar? (…)

Lees hier het artikel
Meer over ‘Je wordt zelf niet wit door een ander zwart te maken’
Meer over Aart G. Broek bij Uitgeverij In de Knipscheer

Uitgeverij In de Knipscheer en haar Top-10 voor Keti Koti 2023 over slavernij

VoorplatHaarlemmers en de slavernij-75Door de jaren heen is Uitgeverij In de Knipscheer actief geweest met boekenstands op Keti Koti-herdenkingen, of het nu bij de viering was in Het Amsterdamse Oosterpark bij (de onthulling van) het slavernijmonument of op het Surinameplein, ook in Amsterdam. Dit jaar heeft In de Knipscheer een boekentafel in het Frans Hals Museum in Haarlem gedurende het Keti Koti Event van 15.00 uur ’s middags tot 20.00 uur ’s avonds. Het kan eigenlijk niet anders omdat recentelijk het spraakmakende boek ‘Haarlemmers en de slavernij’ verscheen met op de voorkant van het omslag een Afrikaans jongetje geschilderd door Frans Hals. Voor deze gelegenheid is uit het fonds aanvullend een negental, nog recente boektitels geselecteerd die alle slavernij tot thema hebben.

1. Ineke Mok, Dineke Stam Haarlemmers en de slavernij (koloniale geschiedenis) Suriname / Antillen, genaaid in omslag met flappen, royaal formaat, 360 blz., met honderden illustraties, geheel in vierkleuren incl. wandel- en fietskaart € 19,50 ISBN 978-90-6265-923-4

2. Fred de Haas Servus Macht, slavernij, uitsluiting en verzet (koloniale) geschiedenis gebrocheerd in omslag met flappen, 216 blz. geïllustreerd, € 19,50 ISBN 978-94-93214-16-3

3. Aart G. Broek Medardo de Marchena Staatsgevaarlijk in koloniaal Curaçao (pamflet – essay) Curaçao, gebrocheerd, 140 blz., € 18,50 geïll. met een ets van Bert Kienjet ISBN 978-94-93214-51-4

4. Els Langenfeld Porto Marie. 1738 – 1795 – 1888 (novellen) Curaçao, genaaid gebrocheerd, 296 blz., € 19,50 ISBN 978-90-6265-816-9

5. Carel de Haseth Slaaf en Meester / Katibu di Shon (novelle Curaçao, tweetalig Nederlands-Papiaments) genaaid gebonden in stofomslag, 144 blz., € 18,50 ISBN 978-90-6265-835-0

6. Joseph Hart De Wooncirkel (roman) Curaçao, gebrocheerd met flappen, 328 blz. € 19,50 Eerste uitgave in het Nederlands 2017 ISBN 978-90-6265-971-5

7. Henna Goudzand Nahar De geur van bruine bonen (roman) Nederland / Suriname, gebrocheerd in omslag met flappen, 372 blz., € 23,50 ISBN 978-94-93214-17-0

8. Janny de Heer Gentleman in slavernij (roman) Nederland / Suriname, gebrocheerd, 336 blz., € 19,50 ISBN 978-90-6265-832-9

9. Lucia Nankoe en Jean Jacques Vrij Trouwportretten Surinaamse voorouders in beeld 1846-1950 genaaid gebonden, oblong, 156 blz., € 24,50 ISBN 978-90-6265-677-6

10. Barney Agerbeek Njai Inem Kroniek van een steen (roman) Indië / Indonesië, genaaid gebrocheerd met flappen, 176 blz. € 19,50 ISBN 978-90-6265-864-0

Meer over slavernij op deze site

«Shrinivási: Misschien wel de belangrijkste Nederlandstalige dichter van Suriname.»

awater-zomer-2023Over ‘De roep in de nacht’ van Shrinivási in Awater, juni 2023:
In het zomernummer van het poëzietijdschrift Awater verstript tekenaar Bernadet Willemen een gedicht van Shrinivási (1926-2019). Hij schreef het allereerste gedicht ooit in het Sarnami, de taal van de Surinaamse Hindostanen: het prachtig-intrigerende ‘Buláhat/De roep in de nacht’, dat hijzelf in het Nederlands vertaalde, maar Shrinivási’s belangrijkste schrijftaal bleef toch het Nederlands. Bernadet Willemen (1959) verstripte het gedicht voor Awater, dat het gedicht afdrukte zowel in het Sarnami als in het Nederlands en een fragment van de tekening van Bernadet Willemen op het omslag van het tijdschrift plaatste.
Klik hier voor de rubriek ‘Verstript gedicht’
Meer over Shrinivási bij Uitgeverij In de Knipscheer

Ineke Mok en Dineke Stam – Haarlemmers en de slavernij. Koloniale geschiedenis

VoorplatHaarlemmers en de slavernij-75Ineke Mok, Dineke Stam
Haarlemmers en de slavernij

koloniale geschiedenis
genaaid in omslag met flappen,
royaal formaat, 189 x 238 mm staand
360 blz., met honderden illustraties, geheel in vierkleuren
incl. wandel- en fietskaart
€ 19,50
eerste druk mei 2023
ISBN 978-90-6265-923-4 NUR 692, 693

Wie was de Surinaamse Petronella de Moor uit de Jansstraat? Hoe raakte Adriana Burlamacchi vanuit Bengalen verzeild in Haarlem? Welke rol speelden de Haarlemse broers Balthasar en Joseph Coymans in de slavenhandel? En hoe komt een Afrikaanse jongen op een werk van Frans Hals? De huizen en straten van Haarlem dragen de sporen van koloniale slavernij. Ruim honderd plekken in en rond de stad komen in beeld, met verhalen van slaafgemaakten en hun handelaren, rijke kooplieden, wegkijkende bestuurders, vrije mensen van kleur en uitgebuite zeelui. Voor dit onderzoek hebben de auteurs talloze archieven en museumcollecties tot in detail doorgespit. Ook spraken zij met Haarlemmers van wie voorouders in slavernij waren gehouden. Dit boek voegt met al deze persoonlijke verhalen van toen en nu een nieuwe laag toe aan de geschiedenis van Haarlem.
«Niemand hoeft mij meer te vertellen dat ik hier niet hoor, want mijn geschiedenis ligt ook in Haarlem.» – Bevon Niles, Haarlemmer geboren op St Maarten.
« Susanna Dumion woonde vlak bij mij. Door haar voel ik mij niet meer zo alleen.» – Jomecia Oosterwolde, geboren in Rotterdam, woont in Haarlem.
«Zoveel herinneringen aan mijn jeugd komen op door de vele namen van straten en plantages in Suriname.» – Shirley Khoeblal, geboren in Suriname.

Ineke Mok (1959) specialiseerde zich tijdens haar studie Nederlands in de relatie tussen macht en taal, waarna ze promoveerde op een onderzoek naar racisme en ‘ras’ in Nederlandse schoolboeken van 1876-1992. Bij de Anne Frank Stichting richtte zij zich op intercultureel onderwijs en Holocaust-educatie. Sinds 2008 werkt ze onder de naam Cultuursporen (www.cultuursporen.nl) als zelfstandig onderzoeker en ontwikkelt ze onderwijsprojecten. Op basis van eigen onderzoek schreef ze het educatieve stripboek Quaco, mijn leven in slavernij, waarvan in Nederland de derde druk is verschenen en dat ook in het Engels en Frans is vertaald. Op haar blog schrijft zij onder meer over de tot slaaf gemaakte Johanna en haar relatie met John Gabriel Stedman, de achttiende-eeuwse kroniekschrijver van de Surinaamse samenleving.

Dineke Stam (1958) is historica, afgestudeerd aan de Universiteit van Amsterdam. Zij werkte als tentoonstellingsmaker in het Anne Frank Huis. Van 2001 tot 2005 was ze projectleider Interculturele Programma’s Erfgoedbreed bij de Nederlandse Museumvereniging. Sinds 2005 realiseerde ze als zelfstandige met haar bedrijf IMHP (Intercultural Museum and Heritage Projects, www.imhp.eu) tal van projecten rond gender & vrouwengeschiedenis, de Tweede Wereldoorlog & de sjoa en slavernij & koloniale geschiedenis. Daarnaast is zij vanuit het project Mapping Slavery co-auteur van de tweetalige gidsen over het slavernijverleden van Amsterdam (2014), New York (2017) en Nederland (2019).

Het onderzoek en deze publicatie zijn mede mogelijk gemaakt dankzij de financiële steun van de J.C. Ruigrok Stichting, het Jurriaanse Fonds, het Prins Bernard Cultuurfonds, het Mondriaanfonds, de Gemeente Haarlem, de Stichting Katholieke Openbare Bibliotheek, het NOT-fonds en dankzij een aanmoedigingsbijdrage van de Gemeente Heemstede.
Meer over ‘Haarlemmers en slavernij’
Meer over slavernij op deze site

De Epiloog [14] met Diana Tjin

EpiloogTjinOp 4 april 2023 staat in De Epiloog de spotlight gericht op Diana Tjin. De Epiloog is een serie van livestreams/podcasts waarin In de Knipscheer-redacteur Peter de Rijk een-op-een in gesprek gaat met een schrijver van een recente, bijzondere roman. Soms zijn dat auteurs van Uitgeverij In de Knipscheer, soms van andere uitgeverijen. De duur van het gesprek varieert van 30 tot 35 minuten. In editie veertien is Diana Tjin de gesprekspartner van Peter de Rijk. In najaar 2022 verscheen ‘Noem mij Calimero; of Carmen zo je wilt’, haar vierde roman bij Uitgeverij In de Knipscheer. Het verhaal is in Europa gesitueerd maar wel opgedragen ter nagedachtenis aan haar Surinaamse vader Joen-Fo Paul. De roman gaat over een schrijfster met literaire ambities die maar geen uitgever kan vinden terwijl ze denkt dat ze nog maar een paar maanden te leven heeft.

De Epiloog wordt live gestreamd en technisch mogelijk gemaakt door de Pletterij, centrum voor debat en cultuur in Haarlem. De uitzending kan ook door belangstellenden worden bijgewoond in de Pletterij (Lange Herenvest 122, 2011 BX Haarlem). Aanvang livestream 12.00 uur stipt. Zaal open 11.30 uur. Einde 13.00 uur. Toegang is gratis, maar uw komst wel vooraf melden via website Pletterij of via telefonische reservering op 023 542 35 40. U kunt de livestream volgen op de homepage van debat- en cultuurpodium Pletterij, op hun Facebook-pagina of op hun Youtube-kanaal. Op het moment van de uitzending openen zich op deze drie platforms vensters met de livebeelden. Een inlogcode is niet nodig. Op YouTube is de uitzending na afloop terug te zien.
Meer over ‘De Epiloog’ (eerdere en komende afleveringen)
Klik hier voor de aankondiging op de website van de Pletterij
Meer over ‘Noem mij Calimero; of Carmen zo je wilt’
Meer over Diana Tjin bij Uitgeverij In de Knipscheer

Edgar Cairo – A now toe foe mi ai/In de nood van het aangezicht. Gedichten

Edgar Cairo
A now toe foe mi ai/In de nood van het aangezicht.
Nederland, Suriname, Gedichten
Mandalareeks
Paperback 32 blz.,
ISBN 90-6265-067-8
Eerste uitgave 1980

HÉGRON ABOMA                                          VAN DE HOGE GRONDEN AF

le’fa aboma                                                       als wurgslang
foe hégron                                                         boa der hoge gronden,
m’e lolo doro dja                                             kruip ik aan.
noja.

tak’ mi kba!                                                       zeg mij!, en zie mij reeds
tek’ boeba!                                                         wat huid is binnengaand.

mi na da wortoe                                                ik ben het woord
loto kon so: wa!                                                dat is gewerveld
tot het sprekend leven!

m’e frekti jesi                                                      ik wurg het oor
gwe go te na noko                                              en sluip tot in de laag
lolo kon so: wa!                                                   van wat voor hersens
het geheimste hol is!

hara! hatjah!                                                          van daar af worstel ik

dan now m’e frekti                                              met heel je geest, uit-
bak’agen, ala joe kra,                                          eindelijk mij nestelend
foe pot’ joe sdon                                                   in wat van jou de mens is,
tjitjari,                                                                       mens, ooit kronkelvrij
nain soso libisma.                                                 geweest.

Wie Cairo’s optreden kent, wéét, dat, vooral in combinatie met de drum, het orale in deze gedichten gaat leven. Opeens ontvlamt zo’n gedicht met het ritme van de drum, de dans en zelfs de zang. Zo’n tekst op papier vraagt, dat men het herkent.
Meer over Edgar Cairo