Over ‘Slaaf en meester /Katibu di Shon’ van Carel de Haseth op Jonet, 5 april 2022:
Voor wie een mooie roman wil lezen over een relatie tussen een slaaf en een meester op Curaçao, raad ik ‘Katibu di Shon’ aan, van Carel de Haseth; de Nederlandse vertaling luidt: Slaaf en Meester. Het is de basis voor de eerste Papiamentstalige opera van Tania Kross. De in 1988 gepubliceerde novelle vertelt het verhaal van slaveneigenaar Wilmoe en slaaf Luis, twee jongens die samen opgroeiden, en hun grote liefde voor slavin Anita. Deze driehoeksverhouding mondt uit in een confrontatie tussen de twee jongens, tussen de slaaf en de meester. Anita houdt van beide mannen, maar kiest uiteindelijk voor een liefdesrelatie met Luis. De mannen komen lijnrecht tegenover elkaar te staan. Deze strijd van macht en onmacht; van verstoorde menselijke relaties, wordt uitvergroot in de Grote Slavenopstand van 17 augustus 1795 op Curaçao. Het verzet van slaaf Luis en Anita wordt parallel verteld in het aanzwellende roep om vrijheid. De opstand wordt neergeslagen. Luis wordt ter dood veroordeeld en gevangen gezet in het Fort Amsterdam. In een dramatische ontknoping komen de mannen nog tijdig tot elkaar als mens.
Bron David Serphos’ Curaçao’s dagboek (7)
Meer over ‘Slaaf en meester /Katibu di Shon’
Meer over Carel de Haseth bij Uitgeverij In de Knipscheer
Tag: Tania Kross
«Dit bracht mij innerlijk tot heling.» – Tania Kross
Over ‘Katibu di Shon / Slaaf en meester’ van Carel de Haseth in De Volkskrant, 27 maart 2021:
Er is een periode voor en nadat ik het boek ‘Katibu di Shon’ (1988) heb gelezen, zo’n zestien jaar geleden. Het is een historische roman van Carel de Haseth die gaat over een slavenopstand op Curaçao, over een slaafgemaakte en de zoon van de meester op een plantage die samen opgroeien. Het wordt vanuit die twee perspectieven verteld. Ik realiseerde me toen: als ik in de opera ‘Andrea Chénier’ zing, dan kan ik alles opzoeken over de Franse Revolutie wat ik maar wil. Maar over mijn eigen achtergrond, over de Antillen, was zo weinig beschikbaar. Nu was er iets, dat heeft voor mij zoveel innerlijk tot heling gebracht. Ik wist meteen: ik moet dit delen, in dit boek zit een opera. Het heeft acht jaar geduurd om er een opera van te maken. Carel de Haseth maakte zelf het libretto. We bleken op een bizarre manier te zijn verbonden. De plantage waar het verhaal zich afspeelt, was van zijn voorouders. En mijn voorouders leefden daar als slaafgemaakte mensen. Er was één voorstelling in Amsterdam, daarna moest iemand anders het oppakken, maar dat gebeurde niet. Er is geen registratie van gemaakt. Nu ik op Curaçao ben, wil ik die opname alsnog gaan maken: een operafilm, maar wel hedendaags, als een soort lange videoclip. Er is hier geen theater meer, ik wil iets wat blijft, als ultieme liefdesverklaring aan mijn cultuur en de geschiedenis van het koninkrijk.
Lees hier het artikel
Kijk hier naar een fragment
Meer over Katibu di shon
Aria uit opera ‘Katibu di Shon’ op NPO 1
Over ‘Slaaf en meester / Katibu di Shon’ van Carel de Haseth op NPO1, 12 juli 2020:
Op zondagavond vindt op Nederland 1 vanaf 20.25 uur het ‘racismedebat’ (AVROTROS) plaats. Onder leiding van Jort Kelder wordt gediscussieerd over de stelling: ‘Het huidige racismedebat drijft Nederland uit elkaar’. Ook de talkshow ‘Op 1’ (BNNVARA 22.10 uur) met als gast Mark Rutte gaat deels over de opgelaaide discussie over racisme. Vlak daarvoor (ca. 22.00 uur) zingt Tania Kross een aria uit de opera ‘Katibu di Shon’. De muziek van de opera werd gecomponeerd door Randal Corsen en Carel de Haseth tekende voor het libretto (gebaseerd op zijn gelijknamige novelle ‘Slaaf en meester / Katibu di Shon’). Het is de eerste opera in het Papiaments en werd zeven jaar geleden op 1 juli in de Stadsschouwburg in Amsterdam uitgevoerd door de Nederlandse Reis Opera. «Carel de Haseth beschrijft in zijn novelle ‘Slaaf en meester’ een zwarte bladzijde uit onze geschiedenis die net als die van Anne Frank blijvend gelezen moet worden.» – Ronald Plasterk (oud-minister van Onderwijs)
Uitzending gemist? Klik hier
Meer over ‘Katibu di Shon’
Uitgeverij In de Knipscheer wenst u een gezond & gelukkig 2018
Uitgeverij In de Knipscheer wenst haar vrienden en relaties 365 perfecte dagen in de doordraaiende wereld van 2018:
‘You made me forget myself. I thought I was someone else, someone good. Oh, it’s such a perfect day, I’m glad I spent it with you.’
Lees hier verder
«Kleinschalige openbaring.» – Max Arian
Over de opera ‘Katibu di shon / Slaaf en meester’ naar een boek van Carel de Haseth in De Groene Amsterdammer, 24 december 2013:
Maar er waren ook kleinschaliger openbaringen. Sopraan Tania Kross nam het initiatief voor de Antilliaanse slavernijopera ‘Katibu di shon / Slaaf en meester’ naar een boek van Carel de Haseth en met swingende muziek van Randal Corsen. Het project werd geadopteerd door de Nationale Reisopera en gaat nu ook naar de Antillen.
Lees hier het artikel
Meer over ‘Katibu di shon / Slaaf en meester’
Carel de Haseth medewinnaar Boeli van Leeuwen-prijs 2013
Op 10 oktober 2013 is de prestigieuze Boeli van Leeuwen-prijs voor de derde keer uitgereikt. De prijs is dit jaar naar drie personen gaan. Mezzosopraan Tania Kross, jazzpianist Randal Corsen en auteur Carel de Haseth kregen de prijs voor de eerste Papiamentstalige opera ‘Katibu di Shon’. Het drietal heeft samengewerkt in de opera ‘Katibu di Shon’ (Slaaf en meester) die werd afgeleid van de gelijknamige novelle van De Haseth. In de opera zingt Kross de sterren van de hemel op muziek gecomponeerd door Corsen. De uitreiking werd verricht door vicepremier Etienne van der Horst.
Katibu di Shon is een verhaal van Carel de Haseth over liefde, vriendschap, macht en frustratie. In juli ging de opera in Amsterdam in première. Jeugdvrienden Wilmu (Jeroen de Vaal) en Luis (Peter Brathwaite) zijn beiden verliefd op slavin Anita (Tania Kross). Maar slaaf Luis treurt over de voorkeur die Anita lijkt te hebben voor Wilmu, die op zijn beurt worstelt met zijn rol als slaveneigenaar. Beiden reageren hun frustraties af op Anita.
Corsen tekende voor de arrangementen van de opera. Behalve een geldprijs van 10.000 gulden, bestaat de Premio Boeli van Leeuwen
uit een oorkonde van de Curaçaose overheid en een bronzen beeld van de internationaal vermaarde Nederlandse beeldhouwer Cornelis Zitman. Het kunstwerk is 23 centimeter hoog. Het bronzen beeld toont Boeli van Leeuwen in een peinzende zithouding boven een kopje koffie en met zijn vaste hoed op. Dit jaar wordt de geldprijs door drieën gesplitst. Elk krijgt 3333,33 gulden.
De Curaçaose overheid deelt sinds 2009 om de twee jaar de Premio Willem C.J. ‘Boeli’ van Leeuwen aan een persoon of een organisatie die op cultureel, juridisch, bestuurlijk, sociaal of journalistiek gebied een intellectuele prestatie heeft geleverd van wetenschappelijke diepgang, die ook voortgekomen is uit maatschappelijke betrokkenheid. In 2011 kreeg antropologe Rose Mary Allen de prijs. In 2009 ging de prijs naar Henny Coomans en – postuum – zijn echtgenote Maritza Eustatia.
Meer over ‘Slaaf en meester’
«Dit alles is in prachtige taal beschreven. Zowel historisch als verhalend is het een boek dat diepe indruk maakt.» – Dettie H. Hengeveld
Over ‘Slaaf en meester / Katibu di Shon’ van Carel de Haseth op Leestafel, 19 juli 2013:
De mannen zijn samen opgegroeid, zij speelden samen en zagen het verschil in huidskleur niet totdat hun omgeving steeds meer om onderlinge afstand vroeg. Op gegeven moment staan ze zelfs recht tegenover elkaar in plaats van naast elkaar. De verbindende factor tussen beide mannen is slavin Anita, waar ze beiden een enorme liefde voor hebben opgevat. De confrontatie kan niet uitblijven. Anita kiest voor de slaaf, Louis, maar ze houdt in feite van beide mannen. (…) En nu zit Louis gevangen, vanwege zijn deelname aan de opstand, en zal de volgende dag terecht gesteld worden. Wilmoe gaat naar hem toe en wat volgt is het schrijnende en ontroerende gesprek tussen beide mannen die uiteindelijk de weg naar elkaar weer weten te vinden. Het is een verhaal dat je bijblijft.
Lees hier de recensie
Meer over Slaaf en Meester / Katibu di Shon
Verzoening met het slavernijverleden
Over ‘Slaaf en meester / Katibu di Shon’ van Carel de Haseth op Nieuwsuur, 27 juni 2013:
Nieuwsuur spreekt zowel mezzosopraan Tania Kross als auteur De Haseth over de totstandkoming van dit bijzondere project. De opera gaat op 1 juli in première in Amsterdam. Het is een van de evenementen die zijn georganiseerd rond de herdenking van de afschaffing van de slavernij. Op 1 juli 1863, 150 jaar geleden, schafte Nederland de slavernij in de koloniën. Zo’n 35.000 slaven in Suriname en zo’n 12.000 op de Antillen verkregen, aangekondigd door kanonschoten vanaf Fort Zeelandia in Paramaribo, hun vrijheid. De slavenhouders ontvingen een compensatie voor elke vrijgestelde slaaf. Die moesten nog wel tien jaar op de plantages blijven werken, maar dan tegen een kleine vergoeding.
Lees hier de aankondiging van het onderwerp op de site van Nieuwsuur
Meer over Slaaf en Meester en de opera Katibu di Shon
Opera ‘Katibu di shon’ gaat op 1 juli 2013 in première
De opera ‘Katibu di Shon’ is gebaseerd op de novelle ‘Slaaf en Meester’, een ‘histoire parfumée’, van Carel de Haseth. De opera vertelt het verhaal van slaveneigenaar Wilmu en slaaf Luis, twee jongens die samen opgroeiden en hun grote liefde voor slavin Anita. Deze driehoeksverhouding mondt uit in een confrontatie tussen de twee jongens, tussen de slaaf en meester. Anita houdt van beide mannen, maar kiest uiteindelijk voor een liefdesrelatie met Luis. De mannen komen lijnrecht tegenover elkaar te staan. Anita is de katalysator in dit conflict, liefde kent geen kleur. Deze strijd van macht en onmacht; van verstoorde menselijke relaties, wordt uitvergroot in de “Grote Slavenopstand” van 17 augustus 1795 op Curaçao. Het verzet van slaaf Luis en Anita wordt parallel verteld in het aanzwellende roep om vrijheid. De opstand wordt neergeslagen. Luis wordt ter dood veroordeeld en gevangen gezet in het Fort Amsterdam. In een dramatische ontknoping komen de mannen nog tijdig tot elkaar als mens.
Mezzosopraan Tania Kross werkte al jaren aan de voorbereidingen om het verhaal ‘Slaaf en Meester’ te nemen als basis voor de eerste opera in het Papiaments. Bovendien deelt zij een opmerkelijke geschiedenis met Carel de Haseth, de schrijver en tevens librettist van ‘Katibu di Shon’. Hun beide voorouders komen van dezelfde plantage. De voorouders van Tania als slaaf en die van Carel als meester. Het werk van componist Randal Corsen wortelt diep in de Curaçaose traditie. De schoonheid van de Antilliaanse muziek in combinatie met alle facetten die aan bod komen bij een opera maakt ‘Katibu di Shon’ een indringende voorstelling van deze dramatische gebeurtenis uit onze gezamenlijke geschiedenis.
Dirigent Ed Spanjaard. Regisseur Monique Wagemakers. Set Design John Otto. Art Design Jolanta Pawlak. Light Designer Uri Rapaport. M.m.v. Tania Kross, Peter Brathwaite en Jeroen de Vaal. M.m.v het Matangi Quartet. M.m.v. Stichting Nationaal Opera en Concert Koor.
Meer over Slaaf en Meester
Meer over de opera
Hier kaarten bestellen
Tania Kross in DWDD over eerste Papiamentstalige opera
De eerste Papiamentstalige opera Slaaf en Meester is aanstaande. Op 13 december deed Tania Kross in De Wereld Draait Door verslag van de stand van zaken omtrent Katibu di Shon, de eerste Papiamentstalige opera gebaseerd op de novelle van Carel de Haseth, die ook het libretto schreef, en gecomponeerd door Randell Corsen.
Kijk:
«Slaaf en Meester is een noodzakelijk boek. Carel de Haseth beschrijft daarin een zwarte bladzijde uit onze geschiedenis die net als die van Anne Frank blijvend gelezen moet worden.» – Oud-minister Plasterk
«De twee hoofdpersonages zijn antagonisten. Wilmoe (Willem) vertegenwoordigt de blanke plantagehouders en Louis is een slaaf. Zij vertellen beurtelings het verhaal vanuit hun persoonlijk perspectief. Beiden zijn op dezelfde dag geboren en zijn samen als broers en speelkameraden opgegroeid. Maar nu staan ze diametraal tegenover elkaar, terwijl ze met het opgroeien ook al rivalen in de liefde waren met hun genegenheid voor Anita. Na de mislukking van de opstand geeft Willem zich rekenschap van zijn relatie met deze slaaf die hij als een tweelingbroer ziet. De kleine roman maakt vooral indruk door zijn consieze stijl en de thematiek waarin de verteller oproept tot verzoening.»
– Wim Rutgers
«Dit ogenschijnlijk kleine boek laat na lezing een verpletterende indruk achter. (…) Juist die combinatie van een broeierige driehoeksverhouding en de gruwelijke details van de slavenopstand en de terechtstellingen, die overigens alle op historische feiten berusten, maken Slaaf en meester tot een novelle die regelmatig aan het werk van Shakespeare doet denken. Alles wat iedereen overkomt is het logisch gevolg van het denken en doen van de personages. Op voorbeeldige wijze voorziet Carel de Haseth de lezer in de proloog en het nawoord van alle noodzakelijke feitelijke informatie. Juist de wetenschap dat hetgeen de slaven in de novelle overkomt op ware feiten berust, doet de haren te berge rijzen. Slaaf en meester is daarmee literair en historisch van grote betekenis.» – Literatuurplein.nl
«Indrukwekkende novelle.» – Trouw
Carel de Haseth
Slaaf en meeserNovelle. Antillen, Curaçao
Genaaid gebonden, 80 blz.
ISBN 978-906265-598-4 € 15,00
Carel de Haseth: Slaaf en meester
Carel de Haseth
Sklave und Herr/Katibu di Shon. Novelle
Tweetalig. Papiaments en Duits
Imprint: Edition VAbENE
Ingenaaid, geïllustreerd 128 blz.
ISBN 978-3-85167-197-1 € 17,90
Carel de Haseth: Sklave und Herr