Tag: Ton van Reen

Ton van Reen – Eigen Wijs. Korte verhalen

eigen wijsTon van Reen
Eigen Wijs
korte verhalen
Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen, 200 blz.
ISBN 978 90 6265 790 2 NUR 303
Eerste druk 2020

Thema Boekenweek 2020: Rebellen en dwarsdenkers

Eigen Wijs bevat vijftig korte en zeer korte verhalen waarin de achtenzeventigjarige schrijver Ton van Reen terugkijkt op zijn leven en het korte pad verkent dat hem nog wacht. Hij beseft dat de verhalen die hij vroeger hoorde van zijn in 1876 geboren grootmoeder Jaantje van Asperen, dochter van een turfschipper uit de Peel, hem hebben gevormd tot schrijver en verteller. Tijdens het kaarten aan de keukentafel riep zij de wonderen van de wereld in hem op. Daarom komt zij veel voor in deze verhalen. Net als zijn moeder, die al heel jong weduwe werd. En de vader die stierf toen Ton tien jaar oud was.

De verhalen springen op en neer, van vroeger naar nu, van het eigenzinnige meisje uit de Peel dat grootmoeder werd, van de moeder die haar eigen weg ging, van het kind dat Ton zelf was naar de grootvader die hij nu is. Samen vormen de verhalen het levenspad van de schrijver. Het zijn verhalen over een wereld die totaal is veranderd, over de jaren vijftig waarin hij in Limburg opgroeide, waarin de kerk nog absolute macht had, tot de tijd van nu, waarin diezelfde kerk een achterhoedegevecht levert. De jaren waarin de heren met de hoeden en de vrouwen met de bontjes, samen met de pastoor, in het dorp de dienst uitmaakten.
Maar er zijn ook verhalen over het avontuur van het lezen, de kunst van het vertellen en de voldoening van het schrijven, tegen de stroom in, vanaf het kleine zolderkamertje waar Ton sliep als kind en waar hij zijn schrijftafeltje had, tot op de dag van vandaag, in zijn werkplaats, de voormalige koeienstal, vol duizenden boeken.

Deze verhalen sluiten naadloos aan bij de eerdere boeken die Ton van Reen schreef over de jaren vijftig, zoals Het winterjaar, In het donkere zuiden, Thuiskomst en Roomse meisjes. Eigen Wijs past prima bij het thema van de Boekenweek 2020: ‘Rebellen en dwarsdenkers.’ Bij uitgeverij In de Knipscheer verschenen van Ton van Reen onder meer De verdwenen stad, Dochters, De Lichtverkoper en Vlucht uit Montaillou.
Meer over Ton van Reen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«De lezer wordt al lezend de tweede schrijver van het boek.» – Ton van Reen

VoorplatMontaillou-75Over het schrijven en beleven van ‘Vlucht uit Montaillou’ van Ton van Reen op Facebook, 6 november 2019:
In de roman ‘Vlucht uit Montaillou’ ontmoet de schrijver Boris Vian de hoofdpersonen uit zijn boek ‘Het schuim der dagen’. Hij bevindt zich op de bovenverdieping van een boekhandel, het antiquariaat, om te kijken of zijn boeken nog te vinden zijn tussen de afgeprijsde boeken en de winkeldochters. In een belendende kamer hoort hij stemmen, ze komen hem bekend voor. (…) De personen, die door al die jaren heen hetzelfde zijn gebleven, net als hij zelf, zijn blij dat ze hem zien. (…) Hoe kunnen hoofdpersonen in een boek tot leven komen en net als gewone stervelingen verwachtingen hebben, geliefd willen zijn en bemind willen worden? Hoe kan Chloé, die in het boek uit 1947 ziek wordt en jong sterft, in 2019 de hoop hebben op een mooi leven? Het is geen wonder. Dit soort dingen gebeurt in bijna elke goede roman waar een lezer aan begint. Op de eerste pagina van het boek weet hij nog niet welke personen hij aantreft in het verhaal, maar als hij een eind op weg is met lezen leert hij de hoofdpersonen beter en beter kennen. (…) Ten minste als het een goed boek is, een boek dat de lezer zelf deels mag invullen, doordat hijzelf al lezend de tweede schrijver van het boek is geworden, omdat hij elk woord dat hij leest inkleurt met de ervaringen uit zijn eigen leven, van zijn eigen omgeving, met de karakters van de mensen die hij kent. (…)
Lees verder op Columns
Of klik hier
Meer over ‘Vlucht uit Montaillou’
Meer over Ton van Reen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Driewerf hoera! Alle hulde! Petje af!» – Peter Lenssen

VoorplatMontaillou-75Over ‘Vlucht uit Montaillou’ van Ton van Reen op Facebook, 29 oktober 2019:
Wat een mooi boek heb je geschreven. (…) Ik was zeer verrast door het verhaal en de thematiek. Bijna on-TonvanReens. Ik bedoel: Limburg is in dit boek ver te zoeken. (…) Heerlijk, de figuren die je in allerlei klankkleuren opvoert en hun verhalen; een feest om te lezen, een feest van herkenning. Maar het mooiste aan je boek vind ik toch de achterliggende thematiek/dramatiek: wat blijft er van je werk over als je er niet meer bent? Wat betekent dat voor al dat magnifieke streven tijdens je schrijversleven? Wat is de zin nog van schrijven dan? (…) Terwijl ik de betreffende passages en overdenkingen in ‘Vlucht’ las, dacht ik daaraan: als dat in Frankrijk al zo is, hoe moet het dan in Nederland, waar de ‘ontkerkelijking’ van de literatuur al veel verder voortgeschreden is? Waar moet dat eindigen? Je snijdt een belangrijk thema aan. Wat een klus, dat ‘Vlucht uit Montaillou’! Ik weet wat het aan schrijftijd en denkmoeite kost om zoiets te componeren. (…) Hierbij beste schrijfcollega: driewerf hoera! Alle hulde! Ik zou mijn hoed afnemen als ik niet uit een arbeidersgezin kwam, dus voor jou welgemeend: petje af!
Lees hier de recensie
Meer over ‘Vlucht uit Montaillou’
Meer over Ton van Reen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Lees dit boek! Het biedt genot en uitdaging tegelijk.» – Camiel Hamans

VoorplatMontaillou-75Over ‘Vlucht uit Montaillou’ van Ton van Reen in Brabant Literair, 1 oktober 2019:
Van Reen is met ‘Vlucht uit Montaillou’ terug als verteller van een modern sprookje vol maatschappijkritiek, maar vooral op topsnelheid. Hij mengt heden en verleden, fantasie en kritiek tot schitterend vuurwerk. (…) Montaillou, een forse knipoog naar het succesverhaal van historicus Emanuel le Roy Ladurie over het middeleeuwse ketterdorp in de Pyreneeën, is hoezeer het ook een kritiek vormt op de tijdgeest een volstrekt verzonnen, vrijwel surrealistisch verhaal. Een schrijver, luisterend naar de naam van de existentialist, jazztrompettist en protestzanger Boris Vian, staat op uit de dood en schrijft een nieuwe roman die zich vervolgens ook in de werkelijkheid blijkt te voltrekken. Een spel met literaire theorie, de realiteit van het Frankrijk van Macron en van ‘la France profonde’ van de Pyreneeën, de literaire en artistieke kliekjes van vroeger en nu, en een restje Rijk Rooms Leven, dat is de caleidoscoop die Van Reen de lezer voorzet. En geschreven alsof hij de lezers van een klassiek krantenfeuilleton uit de tijd van Zola of Couperus moet vasthouden: je kunt en wilt niet stoppen voor de paar honderd pagina’s uit zijn. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Vlucht uit Montaillou’
Meer over Ton van Reen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Enorme verbeeldingskracht, niet alleen wonderlijk maar ook duizelingwekkend.» – Adri Gorissen

VoorplatMontaillou-75Over ‘Vlucht uit Montaillou’ van Ton van Reen, 23 september 2019:
(…) Van Reen in zijn nieuwe boek zijn Franse collega Boris Vian (1920-1959) gewoon voortleven in het ‘Panthéon der onsterfelijken’. Daarin verblijft hij met vele eveneens nog levende Franse grootheden als Jean-Paul-Sartre, Edith Piaf en Serge Gainsbourg. Vian begint aan een nieuwe roman over de in een beer veranderde Napoleon die andermaal keizer van Frankrijk wil worden. Met het meisje Claire uit Montaillou, dat haar saaie dorp maar wat graag wil verlaten, gaat hij op pad naar Parijs om zijn droom waar te maken. Gaandeweg het schrijven wordt wat hij op papier zet werkelijkheid, raken de verhalen verknoopt en lopen fantasie en werkelijkheid steeds meer door elkaar. Een spel dat Van Reen op bekeken wijze met zijn lezers speelt. (…) Hij doet dat met een enorme verbeeldingskracht, zijn met vaart geschreven nieuwe roman is niet alleen wonderlijk maar ook duizelingwekkend. (…) ‘Vlucht uit Montaillou’ hoort naar mijn mening bij de beste drie boeken uit het inmiddels enorme oeuvre van Ton van Reen.
Lees hier de recensie ‘Alles mág en kán in de boeken… van Ton van Reen’
Meer over ‘Vlucht uit Montaillou’
Meer over Ton van Reen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Ton van Reen trekt alle registers van zijn eruditie, humor en fantasie wijd open. Een schitterend sprookjesboek.» – Matthieu Kockelkoren

VoorplatMontaillou-75Over ‘Vlucht uit Montaillou’ van Ton van Reen voor Biblion, 5 september 2019:
In deze dikke roman trekt de bekende auteur Ton van Reen (1941) alle registers van zijn eruditie, humor en fantasie wijd open. Hoofdpersoon is de bijna vergeten romancier Boris Vian, die wordt gesitueerd in het Panthéon van onsterfelijke Franse beroemdheden als De Gaulle, Sartre en Georges Brassens. Er wordt daar veel afgekeuveld over vergane roem, actualiteit en verleden. Intussen probeert Boris Vian te herleven met het schrijven van een nieuwe roman over het dorpsmeisje Claire en de beer Napoléon. Als zijn personages steeds meer tot leven komen, nemen ze het heft in eigen handen en spelen zich in het huidige Parijs revolutionaire toestanden af. Een schitterend sprookjesboek, met geestige invallen, oeverloze fantasie en kritische terzijdes, zoals er sinds ‘De avonturen van Pa Pinkelman’ niet meer bedacht is.
Meer over ‘Vlucht uit Montaillou’
Meer over Ton van Reen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Zeer bijzondere roman met een heel rijke inhoud.» – Piet Windhorst

VoorplatMontaillou-75Over ‘Vlucht uit Montaillou’ van Ton van Reen op Leeskost, 31 augustus 2019:
(…) In deze roman, die gewoon in onze tijd speelt, kom je tientallen figuren uit verschillende tijden tegen. Het begint met de beroemde schrijver Boris Vian (1920-1959). Hij zegt bijna honderd te zijn, hoewel hij in werkelijkheid slechts 39 jaar is geworden, maar in dit boek leeft hij gewoon door. Hij woont in het Panthéon samen met andere beroemde Fransen. (…) In de werkelijkheid zijn de meesten gestorven, maar hier leven ze verder zo lang ze nog niet vergeten zijn. (…) Verreweg de meeste hoofdstukken zijn gewijd aan de schrijver Boris Vian. In het café La Coupole wordt hij verwend door de ober Marc die hem regelmatig voorziet van een glas armagnac en een dubbele espresso. Na jaren heeft hij weer inspiratie. Hij begint aan een roman over een beer en een meisje. Elke dag schrijft hij een nieuw hoofdstuk. Zijn vele bewonderaars zijn enthousiast. (…) Op een dag moeten de bewoners van het Panthéon wegens bezuiniging verhuizen naar het voormalige klooster St. Lazare. Vian krijgt een goede relatie met de voormalige abt Vincentius. Deze is inmiddels een bekende heilige. Hij onthult allerlei geheimen van het leven in het Vaticaan. Hij had een bijzondere functie: bewaker van de heilige graal. In de roman begint dan een spannende verhaallijn: de zoektocht naar de graal. (…) Het is een modern sprookje waarin alles mogelijk is. Een mooi voorbeeld daarvan is de ontmoeting van Boris Vian met romanfiguren uit zijn beroemdste roman ‘Het schuim der dagen’. Dit soort absurde situaties maken het boek zeer vermakelijk. Een heerlijk boek voor liefhebbers van de Franse cultuur.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Vlucht uit Montaillou’
Meer over Ton van Reen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een sprookjesachtige wereld. En normaal wordt het nergens. Frankrijk staat op zijn kop.» – Gerard Staals

VoorplatMontaillou-75Over ‘Vlucht uit Montaillou’ van Ton van Reen op Facebook, 16 augustus 2019:
(…) De droomreis wordt langzamerhand een gedroomde reis. En trekt me binnen in vreemde werelden. Een sprookjesachtige wereld, waarin de verbeelding in meerdere lagen wordt opgesplitst. Voor een normaal mens bijna niet vol te houden. En normaal wordt het nergens. Frankrijk staat op zijn kop, en Boris Vian maar pennen om het gedroomde waar te maken. Een boek moet beelden oproepen, nieuwe dimensies laten zien. Je fantasie prikkelen, op hol brengen zelfs. (…) Maar ik word al weer overmeesterd door andere beelden. Ik kom terecht in de hallucinerende werelden van Amerikaanse filmregisseurs. (…) Realiteit en dromen, het is om het even. Wat is waar? En wat is niet waar? De werkelijkheid als mogelijkheid, dat moet het zijn. Of omgekeerd: de mogelijkheid als realiteit. Zoiets is ook aan de hand met het nieuwe boek van Ton van Reen. Op het moment dat Boris Vian het verhaal uit zijn pen laat vloeien, gaat de werkelijkheid ermee aan de haal. Hijgend schept hij zijn realiteit. (…) Naar het einde toe gaat het steeds sneller in galop. (…)
[Gerard Staals was o.m. docent Frans en is schilder en schrijver.]
Lees hier het artikel ‘Boek je droomreis: Terug naar Montaillou.’
Meer over ‘Vlucht uit Montaillou’
Meer over Ton van Reen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Denk niet dat je de werkelijke statuur van deze schrijver kent. Kom op, Constantijn Huygens of P.C. Hooft.» – Wiel Kusters

VoorplatMontaillou-75Over ‘Vlucht uit Montaillou’ van Ton van Reen op Facebook, 15 augustus 2019:
‘Vlucht uit Montaillou’: een even ernstige als vermakelijke roman van Ton Van Reen over een meelijwekkende blackout van de Europese cultuur. Ik lees er iedere nacht in; het stimuleert mijn dromen, de vrolijke en de angstige. Denk niet dat je het werk en de werkelijke statuur van deze schrijver wel kent. Je kent hem niet. ‘Vlucht uit Montaillou’ is ook voor mij weer een verrassing. De verbeelding aan de macht. Kom op, Constantijn Huygens of P.C. Hooft, kom eens uit je Hemahemel. (HEMA: Hollandse Eenheidsprijzenmaatschappij Amsterdam).
[Dichter Wiel Kusters was o.m. hoogleraar letterkunde aan de Universiteit van Maastricht en voorzitter van de Zuidelijke Afdeling van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde.]
Meer over ‘Vlucht uit Montaillou’
Meer over Ton van Reen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Schitterend boek doet dode bekende Franse schrijvers terugkeren.» – André Oyen

VoorplatMontaillou-75Over ‘Vlucht uit Montaillou’ van Ton van Reen op Lezers tippen lezers, 12 augustus 2019:
Reeds door een novelle gekoppeld aan de heruitgave van ‘De sperwer van Maheux’, de grote cultbestseller van Prix Goncourtwinnaar Jean Carrière, toe te voegen liet Ton van Reen ons duidelijk weten dat hij een zwak heeft voor Frankrijk en zijn cultuur. (…) Nog dit jaar verscheen van Ton van Reen ‘De Lichtverkoper’, een ontroerende geschiedenis van de arbeiders in Maastricht die langzaam tot het inzicht komen dat ze hun armoede en hun rechteloosheid niet langer moeten accepteren. Het is de geschiedenis van een grote meerderheid van armen die niet of nauwelijks in hun bestaan kunnen voorzien. Het is ook het verhaal van de paupers die op straat leven, de bedelaars, de prostituees en de invaliden die kansloos zijn in een harde maatschappij. In zijn nieuwe roman ‘Vlucht uit Montaillou’ vat hij de oorsprong van de huidige Franse cultuur en literatuur in de vorm van een mooi sprookje samen. Niet zomaar een sprookje, maar eentje dat de waarheid overschaduwt. Hij bouwt hij een heel verhaal op rond vroegere glories van Franse schrijvers, muzikanten en zelfs enkele politici die blijven voortleven in de gemeenschappelijke herinneringen. (…) In dit schitterende ‘Vlucht uit Montaillou’ doet Ton van Reen dode bekende Franse schrijvers terugkeren en introduceert hij voor Nederlandstaligen jonge bekende en minder bekende groten van de Franse literatuur zoals Michel Houellebecq, Florian Zeller en dergelijke. Zoals immer weet Ton Van Reen zich op een benijdenswaardige vlotte manier in zijn personages in te leven. Hij laat Boris Vian, zijn werk en zijn leven ingebed in een stuk belangrijke Franse geschiedenis, ongelooflijk mooi herleven.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Vlucht uit Montaillou’
Meer over Ton van Reen bij Uitgeverij In de Knipscheer