«Je staat verwonderd hoe men dit vroeger zo heeft kunnen laten passeren.» – Fred de Haas


Presentatie over ‘Servus’ van Fred de Haas in Pletterij, 5 maart 2023:
Een van de gezichten van uitbuiting en vernedering is het verschijnsel slavernij, dat een mondiaal verschijnsel is. Slavernij begon niet drie, vierhonderd jaar geleden in Amerika of het Caraïbisch gebied. Eeuwenlang was slavernij de normaalste zaak in Europa en iedereen kon in handen komen van slavenhandelaren. Hier werd de basis gelegd voor de Trans-Atlantische slavenhandel. Fred de Haas laat de historische en religieuze processen zien, die verklaren waarom juist zwarte mensen het slachtoffer werden van de slavenhandel: eerst in Europa – met name Portugal, Spanje en islamitische landen – en later in het Caraïbisch Gebied. Servus is een compacte geschiedenis van macht en onderdrukking, het beangstigende verhaal van koloniale en postkoloniale overheersing.
Kijk hier naar de presentatie
Meer over Servus
Meer over Fred de Haas bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer presentaties van Uitgeverij in de Knipscheer in Pletterij
Kijk ook naar De Epiloog-livestreams en podcasts Uitgeverij In de Knipscheer in de Pletterij

Literair café: Over slavernij en verzet

30 OKT Knipscheer FACEBOOK 1920x1080

Zondagmiddag 5 maart 2023 Literair café in Pletterij om 15.00 uur:
Op 19 december 2022 bood premier Mark Rutte namens de Nederlandse regering excuses aan voor het slavernijverleden van Nederland. Op initiatief van Bureau Discriminatiezaken Kennemerland vinden in 2022 en 2023 tal van activiteiten plaats onder de noemer ‘De erfenis van ons Koloniaal Verleden in Haarlem’. Een van de initiatieven is dit ‘literair café’ in de Pletterij. Daarin zijn op 5 maart 2023 twee schrijvers te gast met toelichtingen op hun meest recente titels: Fred de Haas over de geschiedenis van de slavernij en Aart Broek over Merdardo de Marchena. Suriname heeft Anton de Kom, maar Curaçao blijkt in Medardo de Marchena zijn evenknie te hebben.

Eeuwenlang was slavernij de normaalste zaak in Europa en iedereen kon in handen komen van slavenhandelaren. Hier werd de basis gelegd voor de Trans-Atlantische slavenhandel. Ook de rol van het christendom en de islam – die de slavernij faciliteerden – komt sterk naar boven. Fred de Haas legt de historische en religieuze processen uit, die verklaren waarom juist zwarte mensen het slachtoffer werden van de slavenhandel: eerst in Europa – met name Portugal, Spanje en islamitische landen – en later in het Caribisch Gebied.

Op 1 juli 1863 maakte een proclamatie van koning Willem III formeel een einde aan slavernij op de Nederlands-Caribische eilanden. De slaven verloren de status van bezit en zouden gaandeweg volwaardige burgers worden. Ruim 65 jaar later schreef Medardo de Marchena in 1929 (vijf jaar vóórdat Wij slaven van Suriname van Anton de Kom verscheen) in het Papiaments een schotschrift, waarin hij onomwonden stelde dat van de beoogde emancipatie niets terecht was gekomen. Het kwam De Marchena duur te staan. Gebrandmerkt als ‘staatsgevaarlijk’ bracht hij de oorlogsjaren door in een interneringskamp op Bonaire. Dat pamflet is onlangs herontdekt en nu eindelijk vertaald in het Nederlands door Aart G. Broek.

Presentatie Franc Knipscheer. De presentatie vindt plaats in de Pletterij, Lange Herenvest 122, 2011 BX Haarlem. De toegang is gratis, inlopen mag/kan maar een plaats reserveren via de website wordt op prijs gesteld. En vol=vol. Het programma wordt ook live gestreamd. U kunt de livestream volgen op de homepage van debat- en cultuurpodium Pletterij, op hun Facebook-pagina of op hun YouTube-kanaal. Op het moment van de uitzending openen zich op deze drie platforms vensters met de livebeelden. Een inlogcode is niet nodig. Op het YouTube-kanaal van de Pletterij kunt u de uitzending later ook terugzien.

Klik hier voor de aankondiging op website Pletterij
Meer over ‘Servus. Macht, slavernij, uitbuiting en verzet’
Meer over ‘Medardo de Marchena. Staatsgevaarlijk in koloniaal Curaçao’

«Langenfeld vertelt meer dan alle geschiedschrijvers ooit hebben kunnen hopen.» – Federico Besamusa

Over ‘Porto Marie 1738 – 1795 – 1888’ in La Chispa, Het Latijns Amerika Magazine, 24-06-2013:
‘Porto Marie’ leest als een trein. De opbouw is helder; het kolonialisme, de slavernij, de slavenopstand van Tula en de emancipatie vormen de context waarin een beperkt aantal personages wordt gevolgd. Langenfeld slaagt erin mannen en vrouwen van vlees en bloed neer te zetten, met eigen ideeën en ambities en doorbreekt zo het beeld van de vormloze zwarte massa. Met een goed verhaal toont ze dat zwart nooit automatisch solidair was met zwart. Flexibele loyaliteiten en eigengewin maakten de realiteit complexer dan de Grote Geschiedenis ons wil laten geloven. Langenfeld laat zien dat gedachten en handelingen van de kleine man ons meer vertellen over de geschiedenis dan alle bibliotheken en geschiedschrijvers ooit hebben kunnen hopen.

Lees hier de recensie

Meer over Porto Marie