In deze novelle, zijn voorlopig hoogtepunt, is hij de boosheid voorbij.» – Michiel van Kempen

VoorplatOpWeg-75Over ‘Op weg naar Nos Plaser’ van Ken Mangroelal op Caraïbisch Uitzicht, 27 mei 2023:
(…) Bij hem de onnadrukkelijkheid van motieven als slavernij en identiteit, al lijkt de titel van zijn nieuwe boek op het eerste gezicht wel op een identiteitsverhaal te wijzen. (…) Wat de novelle van Ken Mangroelal zo bijzonder maakt is dat hij glashelder schrijft, en tegelijkertijd de dingen vloeiend in elkaar laat overgaan zonder vorm van predikzucht of vet aangezet engagement. De veelvuldig beschreven dromen maken deel uit van hetzelfde universum als de empirische gebeurtenissen. Bij herlezing valt pas op dat hij heel veel zaken vloeiend-contrasterend neerzet, dingen omkeert en anders belicht en daardoor nuancerende tonen weet te bereiken. (…) Toevallige vondsten – ready mades zou je ze kunnen noemen – lijken ook in de novelle van Ken Mangroelal voorbij te komen. Er is een losse compositie van personen, gebeurtenissen en voorwerpen die in en uit de coulissen schuiven. Maar het bijzondere van Ken Mangroelal is dat hij die verschijnselen niet om hun folkloristische gehalte inbrengt in zijn verhaal, zeg maar als schets van een heemkundig-spiritualistisch lokaal verschijnsel ten behoeve van de naar exotisme snakkende lezer. Nee, hij voorziet ze juist van een antithetisch commentaar en licht daardoor net als bij het clair-obscur van Caravaggio en Rembrandt de zaken scherper uit. (…) ‘Op weg naar Nos Plaser’, zijn voorlopig hoogtepunt, plaatst hem als hernieuwde jongere bij de jongste generatie: eigenzinnig, relativerend, nuancerend. Een slachtoffer weet zich altijd gebonden aan een dader, de trendvolger is het slachtoffer van zijn tijd. Niets van dat alles bij Mangroelal. Hij heeft een broertje dood aan modieusheid, zijn spoor is dat van zijn eigen voetstappen, hij is de boosheid voorbij.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Op weg naar Nos Plaser’
Meer over Ken Mangroelal bij Uitgeverij In de Knipscheer

Chesley Rach – De terugkeer van Ricardo Bonifacio

Opmaak 1Chesley Rach
De terugkeer van Ricardo Bonifacio

Roman
Curaçao – Nederland
Gebrocheerd in omslag met flappen,
266 blz., € 19,50
ISBN 978-90-6265-943-2
Presentatie 20 november 2016

De straat is nu donker en verlaten. Overal liggen bierblikjes, plastic bekers en hier en daar een lege fles rum. Verfrommeld papier wordt willoos door de wind voortgedreven. Een magere, schurftige hond, met een verminkte achterpoot, snuffelt aan een rood-witte doos ‘Kentucky Fried Chicken’. Kwispelstaartend hinkt het beest verder met een half afgekloven kippenpoot in zijn bek. Een eenzame dronkaard loopt slingerend op zijn benen voorbij. Zo nu en dan maakt hij een paar danspassen, neuriet het winnende carnavalslied en doet het feest in zijn eentje nog eens dunnetjes over. Het carnaval is voorbij. Wanneer de muziek is verstomd en de maskers zijn afgezet, moet Prins Carnaval sterven.

Ricardo Bonifacio is een eenzame, gescheiden hoogleraar sociologie die in het najagen van carrière en roem zichzelf is kwijtgeraakt. Hij krijgt bezoek van Marlies van der Velde, een scenariste die van plan is een film over het carnaval op Curaçao te maken en hem daarover wil raadplegen. Ze beginnen een relatie en hij gaat op haar verzoek met de filmploeg mee als adviseur. De terugkeer naar zijn geboorteland maakt oude verdrongen gevoelens bij hem los, waardoor hij van zijn nieuwe vriendin vervreemdt. Wat hij niet weet is dat zijn gevoelens te maken hebben met het occulte en dat hij eerst een louteringsproces moet ondergaan voordat hij weer zichzelf kan zijn. In het feestelijke tumult van het carnaval gaat hij door een diep emotioneel dal dat hem letterlijk en figuurlijk aan de rand van de afgrond brengt. Hij geeft zich over aan een vrijwel zekere dood, maar dat wordt hem niet gegund. Zijn tijd is nog niet gekomen. Om de ban te breken moet hij de loutering volledig doorstaan. Pas dan is hij weer meester van zijn lot.

De terugkeer van Ricardo Bonifacio is een verhaal over de existentiële behoefte om sporen achter te laten, over lotsbestemming en de onbereikbaarheid van het volmaakte geluk, de grote tragedie van het menselijk bestaan.

Chesley Rach is in 1952 geboren op Curaçao. Zijn vader en moeder kwamen uit respectievelijk Suriname en Trinidad. Na zijn schooljaren op Curaçao zette hij zijn studie voort aan TU Delft om daarna als stedenbouwkundige voor een tiental jaar terug te keren naar Curaçao. Naast zijn werk schildert hij. Met De terugkeer van Ricardo Bonifacio maakt hij zijn debuut als schrijver, waarmee hij de traditie van het carnavalsthema in de Caribische literatuur voortzet. Zo verschenen bij Uitgeverij In de Knipscheer eerder De dans van de draak van Earl Lovelace (Trinidad & Tobago) en De langste maand van Diana Lebacs (Curaçao).
Meer over Chesley Rach op deze site

«Curaçao heeft er weer een belangrijke schrijver bij.» – Ezra de Haan

Over ‘Woestijnzand’ van Elodie Heloise op Caraïbisch Uitzicht, 16 november 2012:
Typerend voor het proza dat Elodie Heloise schrijft, is dat het vlot leest en dat de taal in dienst staat van het verhaal. De korte en lange verhalen in ‘Woestijnzand’ geven het leven op Curaçao perfect weer. Door steeds weer nieuwe invalshoeken te kiezen, schetst Elodie Heloise hoe de bewoners van dit Caribische eiland leven en leefden. Vooral in de langere verhalen van de auteur zie je het verteltalent naar voren komen.

Lees hier de recensie

Meer over ‘Woestijnzand’

«De ondergang van een kwakzalver.» – C.N.M. Renckens

Over Hot Brazilian Wax van Eric de Brabander in het Nederlands Tijdschrift tegen de Kwakzalverij, juni 2012:
Hot Brazilian wax en het Requiem voor Arthur Booi beschrijft de tragische levensloop van een Curaçaoënaar die in Groningen geneeskunde studeert en al jong geboeid raakt door de alternatieve geneeskunde. Duidelijk wordt dat de hoofdpersoon een persoonlijkheidsstoornis heeft, die onder meer leidt tot uitbarstingen van heftig geweld, tot het stranden van zijn huwelijk, het leeglopen van zijn huisartsenpraktijk op Curaçao en tot samenwerking met een kruidenvrouwtje annex voodoo priesteres. Het kon niet anders of de hoofdpersoon gaat onder kommervolle omstandigheden ten onder.

Lees hier de recensie in NTtdK.
Meer over Eric de Brabander

Aart Broek – Het zilt van de passaten

AART BROEK
Het zilt van de passaten
Caribische literatuur in de twintigste eeuw

Cariben, Nederlands, Essays
Paperback, 232 blz., € 15,75
ISBN 978-90-6265-463-5
Tweede, geheel herziene en uitgebreide editie 2000

Het zilt van de passaten geeft inzicht in de belangrijkste motieven en thema’s van de Caribische literatuur in de 20ste eeuw. Vooral (of: pas!) in de jaren negentig kreeg deze veeltalige literatuur mondiale erkenning doordat de belangrijkste literaire prijzen, zoals de Nobelprijs en de Prix Goncourt, ten deel vielen aan Caribische schrijvers, resp. Derek Walcott en Patrick Chamoiseau, vertegenwoordigers van het Engelse en Franse taalgebied in de Cariben, waartoe verder – naast de Caribische creoolse talen – ook het Spaans en Nederlands behoren.

Behalve van de genoemde auteurs komt het werk van vele andere belangrijke schrijvers ter sprake: V.S. Naipaul, Jean Rhys, Earl Lovelace, Maryse Condé, Simone Schwarz-Bart, Reinaldo Arenas, Alejo Carpentier, Caryl Phyllips, maar ook van Frank Martinus Arion, Boeli van Leeuwen, Tip Marugg en Anil Ramdas – en dat maakt Het zilt van de passaten tot een bijzonder boek – in samenhang met elkaar en in relatie tot tal van andere culturele en maatschappelijke uitingen als reggae, calypso, rastafarianisme, carnaval, voodoo. Niet eerder werd de Caribische literatuur zo overkoepelend en over de taalgrenzen heen beschouwd.

Alejo Carpentier – Het koninkrijk van deze wereld

ALEJO CARPENTIER
Het koninkrijk van deze wereld

Cuba, Haïti, Roman
Genaaid gebonden, met stofomslag, 160 blz., € 17,95
Vertaling Arthur H. Seelemann
ISBN 90-6265-449-5
Eerste druk 1997

Het koninkrijk van deze wereld is het fascinerende verhaal van de gebeurtenissen op Haïti in het begin van de negentiende eeuw. De slavenopstand leidt tenslotte tot het eerste zwarte koninkrijk met een zwarte koning. Maar de tirannie lbijkt slechts van kleur te zijn veranderd… In deze korte historische roman, waarin naast veel ellende en strijd, ook erotiek, voodoo, pracht en praal een rol spelen, geeft Carpentier blijk van izjn visi op het kwaad van de macht en van zijn schitterende, soms poëtische verteltechniek, die hij Io real maravilloso noemde.

In Het koninkrijk van deze wereld (1949) is het magische element sterk aanwezig, alsook de doorwerking van fantastische legenden en mythologische verhalen. Deze bijzondere historische roman is een van Carpentiers beste boeken, werd reeds in meer dan twintig talen vertaald en verschijnt nu, vijf decennia later, voor het eerst in het Nederlands.
Eerder verschenen van Carpentier, die algemeen wordt beschouwd als Cuba’s grootste romanschrijver, in Nederlandse vertaling Heimwee naar de jungle, De guillotine op de voorsteven, Barokconcert en De methode

Alejo Carpentier werd in 1904 op Cuba geboren als zoon van een Franse architect en een Russische moeder. Na ook enige tijd architectuur gestudeerd te hebben, wijdde hij zich verder aan de journalistiek, politek en culturele zaken. Zo was hij een van de oprichters van het tijdschrift Avance. Hij zat enige tijd in de gevangenis wegens zijn verzet tegen de Cubaanse dictator Machado. Vanaf 1966 woonde hij in Parijs, waar hij tot zijn dood in 1980 een belangrijke diplomatieke functie had. In 1977 kreeg hij de Premio Cervantes, de grote Spaanse prijs der letteren.

«Eerlijk gezegd vind ik de boeke nvan Carpentier veel beter en vooral dieper dan die van García Márquez.» – Robert Lemm

«Het koninkrijk van deze wereld heeft Alejo Carpentier internationale faam bezorgd. Daarmee ging hij vooraf aan Borges en de boom-schrijvers uit de jaren zestig en zeventig. Maar niet alleen vanwege zijn roem ging hij aan hen vooraf: sterker, zijn werk heeft dat van García Márquez, Vargas Llosa en Fuentes mogelijk gemaakt.» – Roberto Gonzáles Ecchevarría