Tag: Wat ons raakt

«Schrijver Niek Bremen laat denkwerk na.» – Ton van Reen

  Archieffoto Ermindo Armino

In Memoriam Niek Bremen door Ton van Reen in de Literaire Hoek van Dagblad De Limburger, 27 maart 2024:

Schrijver Niek Bremen uit Sittard stierf op 14 maart jongstleden, 76 jaar oud. Als literair schrijver was hij een laatbloeier. Hij begon er pas mee na zijn pensioen. Het eerste wat mij van hem onder ogen kwam waren de korte verhalen die hij schreef in de  bundel  Uit & Thuis in Sittard die hij in 2018 uitgaf, samen met zijn schrijversvrienden  Peter van Deursen en Wim Kallen. In 2019 debuteerde hij met de roman Bang voor de liefde. Het is het aangrijpende verhaal over het traumatische na-oorlogse verleden  van Andreas, een jongen die na de oorlog opgroeit in een Duits gezin. Met dit eerste boek staat het hoofdthema van Niek vast. De oorlog. Duitsland. Verraad. Jodenvervolging. Vooral: waarom liet bijna iedereen toe dat onze Joodse Nederlanders  werden gedeporteerd naar de vernietigingskampen? (…)

Lees hier of hier verder
Meer over ‘Wat onbesproken bleef’
Meer over Niek Bremen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«…en wordt de roman er een voor alle tijden.» – Peter de Rijk

Over ‘Wat onbesproken bleef’ van Niek Bremen in Pletterij, 18 maart 2024:

(…) Bremen rept in ‘Wat onbesproken bleef’ over het zwijgzaam zijn van een personage. Het is het gevolg van wantrouwen en kwetsbaarheid. Deze keer betreft het de vader van het hoofdpersonage die het zwijgen boven het spreken verkiest. Tenminste, tot zijn Duitse vrienden komen om te drinken, te kaarten of het Horst Wessel Lied te zingen. Even lijkt de vader een ander, is het niet langer iemand die moeite met praten en trappenlopen heeft. Maar als zijn zoon over de oorlog en de dood van zijn Joodse moeder wil praten, stuit hij op stilzwijgen. (…)  Indrukwekkend is de wijze waarop Bremen de twee kanten van de vader beschrijft, vooral van die stille, voor het raam zittende man. (…) Niek Bremen beschrijft eigenlijk al die mensen die de oorlog meemaakten en daarna door moesten leven. In stilte gehuld, met een hoofd vol vreselijke herinneringen. Families die daarmee moesten zien te leven… (…) Niek Bremen trekt je langzaam maar zeker in het verhaal en je wordt deelgenoot van alles wat Daniël denkt, voelt en moet meemaken. Hij leert zijn vader kennen op een wijze die allesbehalve prettig is. Desondanks blijf je lezen. Want als Bremen iets kan dan is het schrijven. (…) Hij kondigt onheil op een mooie wijze aan. Haast nog fraaier beschreven dan het sterven van de vader. Dit is typerend voor zijn proza dat strak, haast zakelijk is, maar wel met ieder woord op de juiste plek. Wie het boek leest, zal het later ervaren alsof hij een film heeft gezien. Een met geweldig acteerwerk, boeiende dialogen en ontluisterende scènes. Dit effect veroorzaken met letters op papier is het ware schrijven en slechts weinigen gegeven. Niek Bremen schreef over een man, over wie we veel te weten komen en tegelijkertijd haast niets. Het blijft maar gissen voor zijn zoon die het vooral van de verhalen van anderen moet hebben. En dan verdwijnt zijn vader in een poortje. En is weg… Daniël begrijpt dat het ondergaan van het kwaad niet alleen een ziekte van die tijd was. Het is een ziekte die in iedere tijd en in iedere werkelijkheid past, al zal die naar aard en omvang verschillen. Met deze regels legt de auteur een verbinding met het heden en wordt de roman er een voor alle tijden.

Lees hier de recensie
Meer over ‘Wat onbesproken bleef’
Meer over Niek Bremen bij Uitgeverij In de Knipscheer

I.M. Niek Bremen, auteur van een bescheiden maar zeer waardevol oeuvre, overleden.

Vandaag, 18 maart 2024, bereikt ons het bericht dat Niek Bremen jongstleden vrijdag is overleden. Gisteren, zondag 17 maart, kwam zijn nieuwe, nog te verschijnen novelle ‘Wat onbesproken bleef’ ter sprake bij de presentatie van ‘Voet in voet oog in oog’ van Elly Stolwijk. Ik citeer uit mijn aankondiging van die presentatie: “Een tweede boek waarin de narigheid van de Tweede Wereldoorlog ook resoneert verschijnt wat later in de boekhandel en wordt ook later – elders – officieel gepresenteerd omdat de auteur in kwestie, Niek Bremen, momenteel ziek is en hier niet aanwezig kan zijn. De titel van zijn nieuwe novelle geeft precies de thematiek aan van veel van de boeken die de laatste jaren verschijnen  – en kennelijk ook pas de laatste jaren kúnnen verschijnen – over wat verzwegen bleef in families die de oorlog meemaakten. Met dát boek trappen we deze middag af. Niek Bremen is van 1947. Hij wordt dit jaar 77. Maar als schrijver is hij nog jong. Hij debuteert in  2019 met zijn roman ‘Bang voor de liefde’. Daarna volgde de verhalenbundel ‘Wat ons raakt’ in 2021. ‘Bang voor de liefde’ is het onthutsende verhaal over het traumatische na-oorlogsverleden van Andreas, een jongen die na de oorlog opgroeit in een Duits gezin te Amsterdam. In het titelverhaal van ‘Wat ons raakt’, kruipt Niek Bremen in de huid van ik-figuur, het joodse meisje Dini Wolff, reconstrueert haar verleden, en geeft haar een stem. Én hij durft de vraag te stellen die in ‘Het Achterhuis’ van Anne Frank achterwege blijft: Waarom liet iedereen toe dat joodse landgenoten gedeporteerd werden naar concentratiekampen, hun dood tegemoet? Het derde boek van Niek Bremen is dus ‘Wat onbesproken bleef’. Die novelle blijft vandaag in ieder geval niét onbesproken. Luistert u naar de eerste recensie over het boek door Peter de Rijk.” Die recensie vindt u eerder dan bedoeld vandaag al op deze website. Een proefdruk van ‘Wat onbesproken bleef’ postte ik op vrijdag en lag zaterdag bij Niek in de brievenbus.
Franc Knipscheer

Lees hier de recensie van Peter de Rijk
Meer over Niek Bremen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Kijk hier naar de presentatie van ‘Wat ons raakt’ op 31 januari 2022

Niek Bremen * Wat onbesproken bleef. Novelle

Niek Bremen
Wat onbesproken bleef
novelle
Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen, 130 blz.,
€ 18,50
eerste uitgave april 2024
ISBN 978-94-93214-48-4

In Wat onbesproken bleef vormt Alwin Corten met zijn zoon Daniël en huishoudster Louise Mittensill een klein gezin. Alwin en Louise dragen een geheim met zich mee, dat ze verborgen willen houden voor Daniël. Vooral Alwin heeft daar moeite mee. Het drukt als een loden last op zijn schouders.
Als het moment nadert dat Alwin wegglijdt in de schemer van zijn geest, verandert de vader-zoonrelatie. Beiden nemen steeds meer afstand van elkaar. Daniëls leven krijgt echter een wending wanneer een opkoper het huis komt leeghalen. Hij vindt een map met notities waar zijn vader herinneringen in heeft opgeslagen, uit de tijd dat de wereld leed onder het nationaalsocialisme. Zijn vader beschrijft aangrijpende momenten uit zijn leven als soldaat bij de Wehrmacht, waarbij hij zich openhartig en vooral kwetsbaar opstelt.
Daniël komt nu ook meer te weten over het leven van zijn moeder.

Niek Bremen (1947) debuteerde in 2019 met zijn roman Bang voor de liefde. Daarna volgde de verhalenbundel Wat ons raakt in 2021. Tevens publiceerde hij in meerdere bundels, kranten en in het literaire tijdschrift Extaze (2018).

Over Bang voor de liefde: «Bang voor de liefde vertelt het verhaal van Andreas Hechtel, een jongen die na de oorlog opgroeit in een Duits gezin te Amsterdam. Onthutsend verhaal over een traumatisch na-oorlogsverleden.» – Paperback Radio;  «De auteur verwoordt ook heel knap hoe een schrijfproces iemands leven helemaal op zijn kop kan zetten.» – André Oyen op Ansiel

Over Wat ons raakt: «Waar Anne Frank in ’s lands beroemdste oorlogsdagboek Het Achterhuis de verteller is, kruipt Niek Bremen in de huid van ik-figuur Dini Wolff. Confronterend is de vraag die in Het Achterhuis achterwege blijft: “Waarom laat iedereen toe dat wij gedeporteerd worden?” Wat ons raakt weerstaat de verleiding van goedkoop sentiment.» –  Daan Lameijer op Literair Nederland; «Wat Bremen inventief doet is het verhullen van het eigenlijke onderwerp. Het is hem zeker gelukt verschillende mensen in al hun kwetsbaarheid te laten zien of het nu alter-ego’s van de schrijver zijn of verre vrienden uit een vriendenboek.» – Margot Poll in NRC Boeken

Meer over Niek Bremen bij Uitgeverij In de Knipscheer

Settela Steinbach, het meisje dat op transport ging.

StellaSteinbachIn de online-editie van De Limburger van 4 mei 2023 verhaalt Niek Bremen over de deportatie van Anna Maria ‘Settela’ Steinbach. Settela was een Joods meisje uit het Limburgse Buchten dat in mei 1944 in Westerbork op transport werd gezet naar Auschwitz, waar zij op 31 juli van dat jaar werd vergast. Het beeld van het 9-jarige meisje dat haar hoofd uit een veewagon steekt, is een van de meest indringende beelden van de Holocaust. De foto werd gemaakt door Rudolf Breslauer.
Lees hier zijn kortverhaal
Meer over Niek Bremen bij Uitgeverij In de Knipscheer

Ton van Reen, Niek Bremen en Peter Lenssen te gast bij Bibliotheek De Domijnen.

Reen Bremen LenssenVrijdag 20 mei 2022 14.30 – 17.00 uur – Bibliotheek Ligne Sittard:

Drie Limburgse schrijvers, Ton van Reen, Peter Lenssen en Niek Bremen zijn op vrijdagmiddag 20 mei te gast bij Bibliotheek De Domijnen. Wat ze, naast dat zij uit Limburg komen, gemeen hebben met elkaar is dat zij enthousiaste verhalenvertellers zijn en hun boeken uitbrengen bij Uitgeverij In de Knipscheer. Alle drie hebben zij recent ook een nieuw boek uitgebracht. Het schrijversbezoek wordt omlijst met zang door de Venlose Sinti-zangeres Lisa Weiss.
Klik hier voor meer informatie (locatie, kaarten bestellen)
Meer over ‘Het nooit geschreven verhaal’
Meer over ‘Genoeg geweest’
Meer over ‘Wat ons raakt’

«Met veel mensenkennis, en met een goed oog voor de kleinheid en de zelfzucht van mensen, geschreven. – H. Marzak

VoorplatRaakt-75Over ‘Wat ons raakt’ van Niek Bremen voor NBD / Biblion, 11 februari 2022:
Met veel mensenkennis heeft de auteur zijn tweede boek geschreven. (…) Het eerste en beste verhaal is geschreven als een stuk uit het dagboek van het joodse meisje Dini Wolff, dat in de Tweede Wereldoorlog moest onderduiken en uiteindelijk toch naar Auschwitz werd afgevoerd. (…) De andere verhalen spelen rond allerlei mensen in hun leven van alledag. (…) De laatste afdeling bevat meerdere verhalen over een en dezelfde hoofdpersoon. De auteur heeft een goed oog voor de kleinheid en de zelfzucht van mensen die bedreigd worden in hun kabbelend bestaan.
Lees hier de recensie
Kijk ook naar het interview door Peter de Rijk met Niek Bremen bij de presentatie
Meer over ‘Wat ons raakt’
Meer over Niek Bremen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Dini is de ik-figuur. Ze zou zeker blij verrast zijn geweest als ze had geweten hoe zij jaren na haar dood toch nog een stem krijgt. Het verhaal is overtuigend, de tijdsgeest is goed weergegeven.» – Marjo van Turnhout

VoorplatRaakt-75Over ‘Wat ons raakt’ van Niek Bremen op Leestafel, 11 februari 2022:
Een verhalenbundel, met als langste en voornaamste verhaal dat over Dini Wolff – zie omslagfoto . Het is lastig om het verhaal te vertellen van een joods meisje, dat net als haar beroemde tijdgenoot Anne Frank door de oorlog niet het leven kon leiden zoals ze dat voor zich zag. Waar Anne Frank, Helga Deen en misschien nog anderen een dagboek nalieten waarmee achteraf hun verhaal gereconstrueerd kon worden, was dat bij het joodse meisje Dini Wolff niet het geval. Niek Bremen was stadsgids in Sittard. In die hoedanigheid zag hij de Stolpersteine, de stenen die neergelegd zijn voor de huizen van wie de bewoners door de Duitsers weggevoerd zijn. Kleine monumentjes zijn het, die de passant er even bij laten stilstaan hoe levens op brute wijze afgebroken werden. Voor het huis in de Putstraat in Sittard liggen drie stenen met de namen van het gezin Wolff: het echtpaar Max en Carolina en hun dochter Dini. Bremen probeerde er achter te komen wie zij waren, en richt zich daarbij met name op Dini. Het verhaal dat hij vertelt gaat over haar dromen en haar toekomstverwachtingen, en hoe zij kansloos was ten opzichte van de Duitse gruwel. Haar wanhoop groeit naarmate ze meer en meer moet accepteren dat medemenselijkheid ver te zoeken is. En God? Ze twijfelde al, maar nu begrijpt ze helemaal niet meer dat haar vader haast hartstochtelijk blijft geloven. Dini is de ik-figuur. Ze zou zeker blij verrast zijn geweest als ze had geweten hoe zij jaren na haar dood toch nog een stem krijgt. Het verhaal is overtuigend, de tijdsgeest is goed weergegeven. (…)
Lees hier de recensie
Kijk ook naar het interview door Peter de Rijk met Biek Bremen bij de presentatie
Meer over ‘Wat ons raakt’
Meer over Niek Bremen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Adembenemend knap en liefdevol geschreven.» – Marianne Janssen

VoorplatRaakt-75Over ‘Wat ons raakt’ van Niek Bremen op LeesKost , 9 februari 2022:
(…) De auteur is er wonderbaarlijk mooi in geslaagd in de huid te kruipen van een meisje dat droomt van een leven in vrijheid. Ze voelt zich ‘besmet’ door die zwarte J in haar persoonsbewijs, ze wil óók met vriendinnen op pad, plezier maken, lachen en de frisse wind in haar gezicht voelen. En ze denkt ook terug aan Erich, een Duitser die ze had ontmoet in augustus 1939. Hij had haar een drankje aangeboden. Hij was aardig geweest. Een goede Duitser, dacht ze toen. Dat moet toch kunnen? Maar toen kwam de bezetting. En nu moest ze onderduiken. (…) In dit boek staan meer verhalen. Maar het verhaal van Dini is zo adembenemend knap en liefdevol geschreven, dat ik het bij de recensie hierop houd. Want alleen al om dít verhaal is ‘Wat ons raakt’ het ruimschoots waard gekocht en gelezen te worden. Een prachtig boekje. Een schrijver met een warme pen, een auteur om meer van te lezen.
Lees hier de recensie ‘Auteur houdt Dini levend’
Kijk ook naar het interview door Peter de Rijk met Biek Bremen bij de presentatie
Meer over ‘Wat ons raakt’
Meer over Niek Bremen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Ze zeggen toch dat je pas vergeten bent als ze je naam niet meer noemen.» – Niek Bremen


Op 31 januari 2022 werd in de Pletterij in Haarlem de verhalenbundel ‘Wat ons raakt’ van Niek Bremen gepresenteerd. Bij deze gelegenheid speelde de Haarlemse troubadour Fredie Kuiper twee nummers, werd een speciaal voor de presentatie geschreven inleiding op het boek door redacteur Willem Thies voorgelezen door presentator en uitgever Franc Knipscheer en werd de schrijver geïnterviewd door Peter de Rijk. Het kernverhaal gaat over een gefingeerd dagboek op basis van historische bronnen over het joodse meisje Dini Wolff dat weggevoerd wordt naar Auschwitz. Peter: Je hebt het meisje in het verhaal een gezicht gegeven. Je hebt haar weer tot leven gewekt. Niek: Ze zeggen toch dat je pas vergeten bent als ze je naam niet meer noemen. Peter: Je bent in het schrijven dat meisje geworden. Je schrijft heel mooi over een periode die heel lelijk is. Niek: Ik heb 30 jaar lang een loopbaanadviescentrum gehad. In mijn gesprekken over het werk heb ik vaak de mooie dingen in het leven, de toekomstverwachtingen benadrukt. Dat heb ik een klein beetje doorgetrokken in dit verhaal. Peter: Het is een boek waarin je elke keer weer een nieuw portret schetst. Je hebt duidelijk een sociaal boek willen schrijven . Het mooie is dat jij deze mensen het waard vindt om over te schrijven, allemaal. Niek: Ik vind eigenlijk dat ieder mens het waard is. Elk mens heeft een verhaal te vertellen.
Kijk hier naar de presentatie op YouTube. Fredie Kuiper begint op 24:09 op de tijdlijn.
Lees hier de inleiding van Willem Thies op ‘Wat ons raakt’
Meer over ‘Wat ons raakt’ op deze site
Meer over Niek Bremen bij Uitgeverij In de Knipscheer