Gedichten van Michiel van Kempen [1], Bernardo Ashetu [2] en Wim Brands [2]

Bernardo AshetuIn zijn bijna dagelijkse Facebookbericht memoreert Wim van Til, oprichter van en coördinator bij Poëziecentrum Nederland, de geboorte- en sterfdagen van Nederlandstalige dichters. Vandaag (4 april 2021) is het de geboortedag van onder anderen Albert Bontridder, Bernardo Asheto, Toon Brouwers, Michiel van Kempen, Fred Penninga, Mariet Lems en Yentl van Stokkum. Bert Willems, F. ter Harmsen van Beek, Rudy Kousbroek, Redbad Fokkema en Wim Brands stierven op 4 april. Bij wijze van felicitatie/gedenken kiest Wim van Til voor een gedicht van Michiel van Kempen (1957) uit diens bij Uitgeverij In de Knipscheer verschenen bundel ‘Wat geen teken is maar leeft’ uit 2012. Uitgeverij In de Knipscheer brengt hierbij ook eer aan Bernardo Ashetu (1929-1982) en Wim Brands (1959-2016). Van Bernardo Ashetu het gedicht ‘As’ uit zijn door In de Knipscheer uitgebrachte bloemlezing ‘Dat ik je liefheb’ uit 2011. Dit gedicht is door Klaas de Groot ook opgenomen in de bloemlezing ‘Grenzenloos – 40 jaar Knipscheer poëzie’. En van Wim Brands het titelloze gedicht ‘Ik zat in de trein met een verkeerd kaartje’ gepubliceerd in Extaze 5 (In de Knipscheer, 2013 nr. 1).

Runenteken

Vanuit mijn ronde huis kijk ik een vogel na
die aan een wolkendek zich optrekt van west naar
oost, ik volg oranje room daar bovenop
bereik de plaats waar wij zoëven liepen
steeds dichter gingen wij daar naast elkaar
tot op de heuvelkam waar jij een sigaret opstak
en onze wegen, zo zei je, zich zouden scheiden
en hoe wij daar opgelucht vrede mee hadden
en ik de hond riep die voor een auto overstak
en jij mijn arm greep om niet onderuit te glijden
Terwijl ik in het ronde huis op mijn gemak
mijn honingraat van hersens observeer
vraag ik mij af waarom er zoveel lucht gekomen
was op het moment dat je zuurstof nodig had
om tabak te laten branden, en niet meer
dreef op deze engte van de golf, je ontkomen
was aan de smalte van het middaguur
Nog altijd schuiven die oranje randen
voorbij maar nu als rook van vuur
dat spoelt en bruist en niet zal verzanden
Dit huis met zijn wenkbrauwen van hout
omvat zoveel wat daarbuiten het bestaan niet houdt
en wat wij koesteren als de baan van ons bestaan
die ons bijeenbracht, uiteen liet gaan
Deze vallei die traag omlaag glijdt naar de rivier
houdt het huis als eiland in een lagune
daarginds een dode boom, hier in mijn hoofd
een runenteken op de buiging van de wind
Nu is de hemel helder, geen vogel volgt
de laatste stip die regen nog zou kunnen dragen
maar die verder vallen zal, niet hier
niet in het ruim van lucht tussen deze flanken
en wij die binnen de klanken van dit waterland
wonen, laten geen traan, want wat niet zinkt
en wat niet drijft en wat niet zweeft
en wat geen teken is maar leeft
en is en is en is, begraaft de waan
het is van geen betekenis geweest

As

Dat zich op de heilige berg
de holen van zigeuners bevinden –
Zo droomde ik een weg omzoomd door rozenstruiken
en een zee, een zee van as.
Toen sprongen er uit een oude
krant felle letters op die mijn
kracht ontzetten en mijn moeheid
doodden. Ik sprong als een gladde
vis een sprong onstuitbaar en
ik weet niet wat juichte, ik
weet niet wat. Maar zo vond ik
op een omzoomde weg zeer zacht
slapend een zigeunerin en ril
van wat ik rond haar lichaam zag,
ril van de smaak en de duivelse
zoetheid waar ik mij zo kinderlijk
aan waagde en van die zee, die zee
van as.

Ik zat in de trein met een verkeerd kaartje

ik zat in de trein met een verkeerd kaartje
hoewel ik het bedrag dat ik had betaald
ook voldeed voor deze route

dus maakte ik mij geen zorgen
de conducteur zou instemmend
knikken

maar ik werd wakker getikt door
mijn vader die – voor het eerst
in zijn leven het zo begeerde

uniform aan had – het stond
hem goed, het was oud
maar als nieuw

naam? vroeg hij, adres?
en schreef een boete.

Meer over Michiel van Kempen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over ‘Wat geen teken is maar leeft’
Meer over Bernardo Ashetu bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over ‘Dat ik je liefheb’
Meer over Wim Brands op deze site
Meer over ‘Grenzenloos – 40 jaar Knipscheer poëzie’

Gedicht van Wim Brands [1]

Opmaak 1In zijn bijna dagelijkse Facebookbericht memoreert Wim van Til, oprichter van en coördinator bij Poëziecentrum Nederland, de geboorte- en sterfdagen van Nederlandstalige dichters. Vandaag (29 maart 2021) is het de geboortedag van onder anderen dit zevental dichters: Obe Postma, Jules de Corte, R. Dobru, Geert van Istendael, Nina Werkman, Jürgen Smit, en Wim Brands (1959-2016). Peter van Steen stierf op 29 maart. Bij wijze van felicitatie/gedenken kiest Wim van Til voor een gedicht van Jules de Corte; uitgeverij In de Knipscheer kiest in dit bericht voor een gedicht van Wim Brands uit Extaze 1 (In de Knipscheer 2011, nr.1): ‘In memoriam Carlos Westerhout’. Dit gedicht werd ook opgenomen door Klaas de Groot in de bloemlezing ‘Grenzenloos – 40 jaar Knipscheer poëzie’.

In memoriam Carlos Westerhout

Ik kende in Den Haag een man die elke avond in de stationsrestauratie zat;
ik heb nooit gezien dat hij daar at, meestal keek hij voor zich uit;

ik heb ook nooit gezien dat hij een krant las, of iets opschreef,
wat sommige vaste bezoekers wel deden. Grote, boze zinnen.

Hij keek voor zich uit, en rookte. Dat mocht toen nog binnen.
Soms bleef hij een tijd weg, niemand die vroeg waar hij was.

Altijd kwam ik hem weer tegen in de Passage, maar wie zag je daar niet?
Als ik denk aan jou in deze stad zie ik je daar ook lopen.

Je bent moederziel alleen, niet perse ongelukkig,
en je laat de ruimte galmen omdat je wilt

dat Den Haag ook voor jou zingt. Was je wel eens zo onbekommerd,
ook al stonken je kleren? Vrolijk op weg naar het station

om weer eens een paar weken verderop te gaan.
Maar in de restauratie niets prijsgeven van dat verlangen.

Ook niet als je boos was. Want hoe je je ook voelde, waar je ook was,
met of zonder dak, altijd gesloten dat hart.

Wie was je? Dit spookt door mijn hoofd: dat je post naar Zaandam ging.
Dat heet post apart.

Meer over Wim Brands op deze site
Meer over ‘Grenzenloos – 40 jaar Knipscheer poëzie’

Gedicht van R. Dobru

voorplatSilence75In zijn bijna dagelijkse Facebookbericht memoreert Wim van Til, oprichter van en coördinator bij Poëziecentrum Nederland, de geboorte- en sterfdagen van Nederlandstalige dichters. Het is vandaag (29 maart 2021) de sterfdag van Peter van Steen en de geboortedag van onder anderen Obe Postma, Jules de Corte, Geert van Istendael, Nina Werkman, Wim Brands, Jürgen Smit en R. Dobru (1935-1983). Bij wijze van gedenken plaatst Wim van Til een gedicht van Jules de Corte; Uitgeverij In de Knipscheer kiest voor het gedicht ‘Blues and roots’ van R. Dobru, gepubliceerd in haar bloemlezing ‘De stilte van het ongesproken woord’ (In de Knipscheer, 2014).

Blues and roots

plotseling
heb ik mijn mingus nodig
om bij mij in de diepten te gaan
de wortels los te maken
zodat ik kan voelen
wat beneden in mij roert
en daarna naar het oppervlak
te brengen
alles wat ik nodig heb
voor de strijd
een heldere bron kreten van de agida
zwart water uit mijn kra
naar de stroomversnelling in mijn bloed
over rotsen van vallen en opstaan
en dan de brede
verbeten en vastberaden rivier
opnieuw op weg naar de zee

Meer over ‘De stilte van het ongesproken woord’

Literair tijdschrift Extaze 32 ‘De onzichtbare schrijver’ [Jrg. 8, nr. 4]

Extaze32Extaze 32 – De onzichtbare schrijver
achtste jaargang nr. 4, december 2019 t/m februari 2020
redactie Cor Gout, Els Kort (vormgeving)
genaaid gebrocheerd, geïllustreerd, 96 blz.,
€ 15,00
presentatie 28 november 2019
ISBN 978-90-6265-789-6

Het thema van ‘Extaze 32 -De onzichtbare schrijver’, is gebaseerd op Sander Bax’ studie ‘De literatuur draait door’. Ook na het verschijnen van dat boek kreeg hij in de PR rond Ilja Leonard Pfeiffer’s ‘Grand Hotel Europa’ en Peter Buwalda’s ‘Otmars zonen’ bevestigingen van wat hij in zijn onderzoek had geconstateerd. Beide auteurs worden gepresenteerd als succesvol, in interviews wordt voortdurend gevraagd naar de band tussen hun werk en hun leven (ofwel: is het werk ‘authentiek’, is het ‘echt?) en in beide gevallen wordt het werk gerelateerd aan de buitentextuele (politieke) werkelijkheid waarnaar in de roman verwezen wordt. Net als Sander Bax in zijn essay ‘De regels van de literaire mediacultuur’ verduidelijkt Coen Peppelenbos in ‘Hier is mijn bloed’ diens waarnemingen (in Peppelenbos’ woorden: ‘veel van wat je in je leven hebt meegemaakt te gelde maken’ en ‘de autobiografische laag versterkt de authenticiteit) met voorbeelden: een interview van Wim Brands met L.H.. Wiener en een talkshowgesprek van Eva Jinek met Oscar van den Boogaard. Arie Storm stelt in ‘De noodzaak van eenzaamheid’ vast dat televisie een massamedium is en in haar vorm en inhoud niet bevattelijk voor subtiliteit, stilte en duisternis. Het medium tv is vreemd aan literatuur, ze zal altijd haar aandacht richten op schrijvers die meedoen aan het doorbreken van stilte en duisternis. Goede schrijvers en lezers zijn eenzame personen en vanuit hun diepste wezen slecht, asociaal en negatief. Elke poging om die eenzaamheid en dat gevoel voor het slechte te verminderen leidt af van wat literatuur is. Chrétien Breukers liet zich in zijn essay ‘In onwetendheid schuilt een wrede schoonheid’ inspireren door een, ook in dit nummer afgedrukte, column van Rosanne Hertzberger (NRC 12/7/19). In dat stuk vraagt Hertzberger zich af of boekhandels nog moeten blijven bestaan. Breukers ziet de logistiek van de boekhandel als een anachronisme en ‘de betere boekhandel’ als een tempel voor het ‘hoge en schone’. Het liefst zag Breukers dat de wurgende consensus over literatuur werd losgeschud door een nieuwe avant-garde van cultuurliefhebbers.

In dit nummer korte verhalen van Dorien Dijkhuis, Pieter Drift. Boudewijn van Houten. Arjen van Meijgaard, Christiaan Ronda, Inge Schollen. De gedichten zijn van Catharina van Daalen, Job Degenaar, Mattijs Deraedt, Philip Hoorne, Leen Korenhoff, Hanz Mirck, Bert Struyvé. Strip: Rob H. Bekker, Taconis Stolk. Het beeldend werk is van Andrei Roiter.

De presentatie van ‘Extaze 32’ vindt plaats op donderdag 28 november 2019. Locatie: Houtrustkerk, Beeklaan 535, Den Haag (hoek Houtrustweg). Parkeren kan gratis op het erf van de internationale school aan de overzijde. Aanvang: 20.15 uur precies. Deur open van 19.45 uur tot 20.10 uur, dus graag op tijd aanwezig zijn. Entree: € 10,00 met gratis consumptie in de pauze (alleen contant te betalen). Reserveren: redactie@extaze.nl. Presentatie: Cor Gout. Licht en geluid: Anton Simonis (Adesign).

Meer over presentatie Extaze 32
Lees ook het digitale supplement van ‘Extaze’
Meer over ‘Extaze’

«Liefde en lof in memoriam aan Rogi Wieg.» – Ruben Hofma

VoorplatWiegKringOver ‘In de kring van menselijke warmte. Hommage aan Rogi Wieg’ in Friesch Dagblad, 16 september 2017:
Toen op 15 juli 2015 schrijver, beeldend kunstenaar en muzikant Rogi Wieg (1962-2015) overleed aan euthanasie wegens ondraaglijk lijden, braken vele harten. Twee jaar later volgt een liefdevolle hommage aan hem in de vorm van een veelzijdige gedenkbundel waar zo’n honderd dichters aan bijdroegen. (…) De verzamelbundel zou Wieg laten glunderen en snotteren (…) vanwege het portret dat eruit oprijst. Zijn warme (pret)ogen worden gememoreerd, alsook de liefde die ze verbloemden, het genieten en poëtiseren van kleine dingen, de verwijzingen naar zijn poëzie en het intense fysieke en mentale lijden en de uitputting die dat ten gevolg had. Daarnaast zijn de gedichten ontroerend, grappig en merendeels erg mooi. (…) Het kan niet anders, in zo’n kring van menselijke, dichterlijke warmte, dan dat je wordt aangegrepen en Rogi Wieg, van lijden verlost, een beetje beter leert kennen. Zijn volle hart.
Lees hier de recensie
Meer over ‘In de kring van menselijke warmte. Hommage aan Rogi Wieg’
Meer over Rogi Wieg bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een oeuvre vol afscheid. En toch nergens echt zwaar op de hand.» – Ernst Jan Peters

wieg1Over Rogi Wieg op Het Rijmrijk, 17 april 2016:
De zelfgekozen dood. Afgelopen jaar besloten drie dichters om te stoppen met hun gevecht tegen hun demonen. Wim Brands, deze maand, en Joost Zwagerman in september van vorig jaar, gingen onverwacht. Hun dood kwam als een schok. Natuurlijk vooral voor de naaste familie en vrienden, met in hun kielzog de stoet van poëzieliefhebbers, lezers. Die schok was minder groot bij Rogi Wieg die eindelijk toestemming had gekregen om een einde te maken aan zijn ‘ondraaglijk geestelijk lijden’ en op 15 juli 2015 daadwerkelijk afscheid nam. De schok was minder groot omdat hij al zo lang aankondigde dat het voor hem allemaal niet meer nodig was. Wim Brands interviewde Rogi Wieg over Rogi’s ziekte in het voorjaar van 2015, o ironie…
[Een uitgebreide keuze uit ‘Toverdraad van dagverdrijf’ is opgenomen in de na de dood van Rogi Wieg verschenen bloemlezing ‘Even zuiver als de ongeschreven brief
Lees hier het artikel
Meer over Rogi Wieg op deze site
Meer over Wim Brands op deze site
Meer over Joost Zwagerman op deze site

«Met wezenlijke interesse kom je heel ver.» – Hugo Kraak

Wim Brands2Over Wim Brands in De Volkskrant, 6 april 2016:
Op zondag 19 juli 2015 was een speciale uitzending van VPRO Boeken te zien met schrijver en dichter Rogi Wieg. Die woensdag had hij euthanasie gepleegd, omdat het lijden hem teveel werd. Brands had hem een paar maanden eerder thuis opgezocht. Wieg zat in zijn Playboy-badjas op de bank en vertelde over zijn depressies, zelfmoordpogingen en angst voor de dood. Zachtjes huilend zei hij: ‘Ik heb het twee keer geprobeerd, maar het is niks voor mij, je eigen lichaam verwoesten.’ Wim Brands luisterde en zweeg.
Lees hier het artikel
Klik hier voor de verkorte versie van de documentaire ‘Rogi Wieg (1962 – …)’ van Wim Brands en Peter Gielissen die de VPRO op 19 juli 2105 uitzond
Meer over Wim Brands op deze site
Meer over Rogi Wieg op deze site

Cor Gout herdenkt Wim Brands op Extaze

Wim BrandsWim Brands, 31 januari 2013, Extaze in Pulchri. Foto: Annemieke Vink

Cor Gout is (onder andere) redacteur van het literaire tijdschrift Extaze en nam werk op van Wim Brands in Extaze 5 en Extaze 12. Brands zegde toe ook een bijdrage te leveren aan Extaze 17/18 welk nummer op 14 april 2016 wordt gepresenteerd.
Lees het artikel van Cor Gout op het digitale supplement van Extaze
Meer over Wim Brands op deze site

Radioprogramma over Rogi Wieg daags voor zijn begrafenis

Rogi Wieg Pletterij3Foto: Harry van Kesteren, 21 september 2011
Op woensdagavond 15 juli 2015 kwam een einde aan het leven van dichter Rogi Wieg. Op dinsdag 21 juli vond in Amsterdam Buitenveldert de uitvaart plaats. Op maandag 20 juli bracht het radioprogramma Kunst & Cultuur van Radio Amsterdam-FM een ode van een klein uur aan deze jonggestorven dichter. Presentator Peter de Rijk, dit keer met Rob Zwetsloot als medepresentator, vertelt uitgebreid over Rogi Wieg, haalt herinneringen op aan zijn ontmoetingen met hem en citeert vele gedichten die hij opnam in zijn uitgebreide bloemlezing uit het dichtwerk van Rogi Wieg die najaar 2015 verschijnt onder de titel ‘Even zuiver als de ongeschreven brief’.
Luister hier naar de uitzending. Het programma start op 11:20 met een blues. Het gesproken gedeelte begint op de tijdbalk om 14:19.
Omroep VPRO besteedde door de jaren heen met programma’s van Margreet Dolman, Anton de Goede, Jan Louter en Wim Brands regelmatig aandacht aan Rogi Wieg, het meest recent met de (voor televisie verkorte) documentaire van Wim Brands en Peter Gielissen die op 19 en 25 juli werd uitgezonden in het tv-programma VPRO Boeken. Bekijk en beluister hier deze programma’s
Meer over Rogi Wieg bij uitgeverij In de Knipscheer

Ilona Verhoeven in vierde editie van live tijdschrift Peppy Miller

ilona verhoevenOp vrijdag 29 mei 2015 komt de vierde editie uit van het live tijdschrift PEPPY MILLER in het Athenaeum Nieuwscentrum. Vanaf 20.00 uur gebeurt alles wat je in je lievelingstijdschrift leest ‘live-on-stage’. Met verhalen, muziek, culinaire wetenswaardigheden, mode, columns, gesprekken. Bijdragen van schrijver Thomas Verbogt, verhalenmaker Ilona Verhoeven, spoken-word-dichter T. Martinus, filosoof Pieter Hoexum, ‘dedicated fashioners’ Laundry Industry, fotograaf Camille Devid, DJ Guus Thijssern, Cathelijn Schilder (literatuur), Mariette Wijne (columns), Wim Brands (poëzie), Barbara van Beukering (journalistiek), Wino Wijnen (Amsterdam by Night). Locatie, Athenaeum Nieuwscentrum , Spui 14, 1012 XA Amsterdam.
Ilona Verhoeven is de auteur van ‘Voor de eerlijke vinder’
Lees ook de beeldverhalen van Ilona Verhoeven in NRC Next