Artien Utrecht – Razende stiltes. Essays

VoorplatRazendestiltes-75KaderArtien Utrecht
Razende stiltes

Extazereeks-essays
omslagafbeelding Harry Haarsma
reeksredactie Cor Gout
vormgeving Els Kort
gebrocheerd in omslag met flappen,
166 blz., € 19,50
ISBN 978-94-93214-72-9
eerste uitgave mei 2022

De essays in Razende stiltes vormen een waaier van uiteenlopende culturele, sociale en politieke kwesties, nu eens opschuivend van stil naar roerig, dan weer in een toon die onder de hoofdtoon meeklinkt. De elf opgenomen essays zijn ondergebracht in drie afdelingen: Taal van de stilte, Transities en De stiltes van geweld. Beginnend bij kunst en architectuur, zoals beleefd in Japan maar niet alleen daar, beweegt het schouwspel dat ons geboden wordt zich naar groepen vluchtelingen die zich tussen hoop en vrees naar het noordelijke halfrond begeven.
Sporen terug leiden naar de nalatenschap van het koloniaal racisme in Nederlands-Indië/Indonesië, en heen naar de verwoestende gevolgen van de genocidale massamoorden en verdwijningen in het Indonesië van 1965 en daarna. Nooit staat een beschreven gebeurtenis op zichzelf, altijd ontdekken we daarbij een verbinding met het verleden of de toekomst, die een kleine rimpeling in een mondiale oceaan van soms traag voortrollende, soms woest kolkende golven teweegbrengt. Door het zichtbaar maken van deze verbindingen krijgt de gebeurtenis haar betekenis, iets waar Artien Utrecht zich aan zet en wat ze al doende tot kunst weet te verheffen.
Aan alle essays ligt de persoonlijke ervaring van de schrijfster ten grondslag, nu eens als herinnering aan momenten uit haar eigen leven, dan weer als zintuigelijke beleving of diepgevoelde overtuiging.

Artien Utrecht (1950), van huis uit stedenbouwkundige, is het grootste deel van haar leven als onderzoeker en projectmedewerker werkzaam geweest in de internationale samenwerking. Altijd binnen het domein van maatschappelijke organisaties. Daarin bekleedde zij posities waarin de strijd voor mensenrechten vooropstond. Opgegroeid in Indonesië, kwam zij op haar twintigste naar Nederland. In 2018 begon zij met het schrijven van essays, waar – van enkele gepubliceerd zijn in het literair tijdschrift ‘Extaze’. Indonesië blijft een rode draad in haar leven. In de jaren ’80 doet ze sociaaleconomisch onderzoekswerk in ruraal West Java. Vanaf de jaren ’90 reist ze veel in o.a. Zuidoost- en Zuid Azië Voor de ontwikkelingsorganisatie Hivos. Zij is mede-organisator van het International People’s Tribunal 1965 (Indonesië) dat eind 2015 plaatsvond in Den Haag. Razende stiltes is haar eerste essaybundel.

‘Razende stiltes’ van Artien Utrecht is de tweede essay-uitgave in de Extazereeks. De Extazereeks-essays is een voortzetting van de Extazereeks voor korte verhalen en romans die sinds 2016 onder redactie van het literair tijdschrift Extaze door uitgeverij In de Knipscheer werd uitgegeven. De redactie en de uitgever bieden talentvolle essayisten de kans hun werk in een zelfstandige uitgave te presenteren. De essay-reeks wordt bezorgd door Cor Gout (redactie) en Els Kort (vormgeving).
Meer over Artien Utrecht bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Extaze-essays

«‘Tropendrift’ heeft een geweldige aantrekkingskracht op velen. Deels zit dat al opgesloten in de titel.» – Willem Jongeneelen

Over ‘Tropendrift / Tropical Drift’ van Albert Hagenaars in BN /De Stem, 12 juli 2007:
(…) Zijn bundel ‘Tropendrift’ beschouwt Albert Hagenaars ook zelf als zijn belangrijkste werk tot nu toe. De 48 gedichten in het boek vormen de neerslag van zijn reizen naar Zuidoost-Azië en de Gordel van Smaragd. (…) Voor ‘Tropendrift’ schreef hij al in 1983 zijn eerste gedicht. In totaal werkte hij maar liefst 17 jaar aan het boek. (…) Belangrijk is ook de vorm waarin Hagenaars de gedichten goot. Daarvoor gebruikte hij de Borobudur, het Boeddhistische heiligdom op Java. (…) “De strofen zijn bedoeld als reliëfs van taal. Ze zijn uniform, even lang en terugkerend van vorm. Ik heb in taal die tempel nagebouwd.”
Lees hier het artikel
Meer over ‘Tropendrift / Tropical Drift’
Meer over Albert Hagenaars op deze site

Hugo Pos – Reizen en stilstaan. Verhalen

HUGO POS
Reizen en stilstaan

Nederland – Suriname Verhalen
176 blz., paperback, € 13,50
ISBN: 90-6265-280-8
Eerste uitgave 1988

Dat Hugo Pos (Paramaribo, 1913) een opmerkelijke man is, met een leven vol opmerkelijke ervaringen, laat Oost en West en Nederland zien, het boek dat Jos de Roo over en met hem schreef en dat met name over de periode voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog handelt. Opmerkelijk nog wordt hij als men beseft wat hij de afgelopen jaren, sinds zijn pensionering uit de rechterlijke macht allemaal heeft ondernomen. Niet alleen is hij een verrassend productieve verhalenschrijver geworden (Het doosje van Toeti verscheen in 1985, De ziekte van Anna Printemps in 1987, bovendien heeft hij de laatste tien jaar verscheidene malen door Zuidoost-Azië gereisd, tweemaal naar India en Nepal en in 1986 nog via Thailand en de Filipijnen naar Japan.

Reizen en stilstaan bestaat voor een groot deel uit de verhalen over deze reizen naar Zuidoost-Azië, verschenen in het Parool, De Volkskrant en Trouw. Ze worden voorafgegaan door twee verhalen die tijdens en vlak na de oorlog eveneens in Zuidoost-Azië spelen en door enkele herinneringen aan Suriname.

Of Hugo Pos nu anekdotes schrijft of journalistiek bedrijft, al deze verhalen hebben die lichte toon en die relativerende wijsheid die ook zijn literaire verhalen zo aangenaam en waardevol maken.