webmistress – Uitgeverij In de Knipscheer

Gedicht van Aly Freije

In zijn bijna dagelijkse Facebookbericht noteert Wim van Til, oprichter van en coördinator bij Poëziecentrum Nederland, de geboorte- en sterfdagen van Nederlandstalige dichters. Vandaag (30 juli 2021) is het in ieder geval de geboortedag van Aly Freije (1944). Bij wijze van felicitatie/gedenken kiest Wim van Til dan voor een gedicht naar eigen voorkeur van een van de gememoreerde dichters. Uitgeverij In de Knipscheer kiest in dit bericht voor het gedicht ‘Muze’ van Aly Freije uit haar bij Uitgeverij In de Knipscheer verschenen debuutbundel ‘Door het vanggat’ uit 2016. Dit gedicht is ook opgenomen in de door Klaas de Groot samengestelde bloemlezing ‘Grenzenloos – 40 jaar Knipscheer poëzie’.

Doorkijk

Op een betonnen vlakte krijt de suikerfabriek
ontmanteld, door loze pijpgaten stroomt hemel binnen

van de laadplaats trekt een schip vol bieten
terug door het kanaal, langs het jaagpad
naar de akkerlanden

-een schuurdeur opent schaduwen, in spinrag
hoofdstellen van paarden, boerentuig, handgrepen
glanzen donker op in essenhout

ze moffelen bietenplantjes, rij na rij de middag door
met steeds dezelfde anekdotes, krachtpatserij, gevaarlijke
roodharigheid bij vrouwen, legden akkerdistels om
lieten met vliegers dromen-

op altijd weer bouwvallen te lijf, door hoge ruimtes in geuren
van melasse en siroop zich spiegelen in plassen, inzoomen
op doorgang, niet wat je ziet maar wat daarachter
je bent ontvlucht

én een niet te stillen lust naar handgereedschap
brood met spiegelei, bruin bier.

Meer over ‘Door het vanggat’
Meer over Aly Freije bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over ‘Grenzenloos – 40 jaar Knipscheer poëzie’

«The author should be commended for his brilliance and artistry skills showcased in this book.»

deBrabander_frontcover__64457.1611673224 On ‘Vieira’s Supermarket’ by Eric de Brabander on OnlineBookClub.org, 29 juli 2021
‘Vieira’s Supermarket’ by Eric de Brabander is a story that artistically used racism, family, dictatorship, resistance, and liberty to depict the early colonial times. The author told the story of a man in the 19th century named João Vieira. Due to an unfortunate incident between his dad and the government in power that resulted in his father’s death, João made a resolution to fight against the despotic, autocratic rule of the Salazar’s government. He teamed up with Captain Galvão Henrique and others with like goals. The effect of this action resulted in them not being able to go back to Portugal. Fortunately, the Brazilian government gave them the liberty of accommodation. (…) The plot of the book was incredible. (…) Another intelligent thing about this book was its connection. Although the author made use of an inorganic plot, he still made sure they all ended up connecting with one another, which made the book compelling. (…)
Read here this official OnlineBookClub.org review
More on ‘Vieira’s Supermarket’
About Eric de Brabander on this site

Jeugdgedicht van Saya Yasmine Amores

Saya1 foto Serge Ligtenberg met dank aan Writers Unlimited

Saya Yasmine Amores (Suriname 1965) begint al op heel jonge leeftijd met gedichten en verhalen schrijven. Onlangs gaf ze een gedicht vrij dat ze als vroege puber heeft geschreven. In dat gedicht ‘Onder de manjaboom’ schrijft ze de pijn uit haar kindertijd al van zich af. Maar ze doet ook de belofte (of profetie) haar verhaal later op te schrijven. Die pijn en dat verdriet, alsook het onvermogen met leugen te leven, klinken in al haar latere werk (onder eigen naam of onder haar eerdere pseudoniem Cándani) door.

Onder de manjaboom

Onder de manjaboom
achter het oude kippenhok
zit ik een klein meisje
zure lekkere manja te snijden
met een mooi klein mesje
(mijn hartendiefje)
en te eten met zout
met de weide voor me heen

hier ben ik altijd veilig
hier komt niemand
mij zoeken
hier vindt niemand mij
en de kleine kokospalm
draagt al grote halfrijpe
kokos die ik straks ga snijden
en lekker opdrinken
en het vlees opeten

ik heb ook een
houwer bij mij
ik snij en snij
en denk over alles
na
keer op keer
keer op keer.

Eens zal ik weggaan
uit dit huis
moeder zal kijken
uit het raam
of ik terugkom
liegen zal ze niet
verleerd hebben
waarom
waarom
waarom
kon zij maar dit
een keer aan mij
vertellen
wat
waarom
wat gaat zo
in haar om
over mij
wat
wat
wat
beweren zal zij
dat ze mij geliefkoosd heeft
nooit zal zij toegeven
hoe ze mij liet slaan
en betasten
uit haar ooghoeken
keek zij en ze glimlachte
voldaan en verzadigd

zij allen wisten het geheim
dat ik niet wist: dat ik
een hoge wijsheid heb
en een bijzonder
boek ga schrijven
(ook dat ik een
andere vader heb)
een vies geheim dat ik
tot diep in mijn botten voelde

vader kom mij halen
ze slaan mij elke dag
om wat jij deed
om wat zij deed
en ik werd geboren
het kind
dat zoekend is
nu je niet meer komt
vertrek ik zelf
maar ik kom weer terug
om wijsheid
en inzicht
te delen.

Meer over Saya Yasmine Amores op deze site

«Fascinerende verhalen van een groot talent.» – Jaap Goedegebuure

VoorplatBuitenaards-75 Over ‘Buitenaards koraal’ van Mark de Haan, 28 juli 2021:
Een van de belangstellenden die op 22 juni jl. ter plekke het online-interview in De Epiloog van Peter de Rijk met Mark de Haan meemaakte was Jaap Goedegebuure, voormalig hoogleraar Nederlandse letterkunde en eind vorige eeuw bijna 20 jaar lang toonaangevend literatuurcriticus bij Haagse Post-HP/De Tijd. Het waarom van zijn aanwezigheid werd (deels) beantwoord in de toespraak die Goedegebuure hield bij de uitvaart van Mark de Haan op 19 juli 2021. In vervolg op de uitzending van De Epiloog stuurde Goedegebuure aan Peter de Rijk de quote die de kop van dit bericht siert.
Klik hier voor het interview
Lees hier de toespraak van Jaap Goedegebuure

‘Onder de sneeuw een Indisch graf’ in Beeld en Geluid op school

Beeld en Geluid op school heeft onlangs een collectie ‘transkoloniale werken’ (met AV-materiaal) beschikbaar gemaakt voor gebruik in het onderwijs. Meer dan ooit ligt de focus in onze wereld op hoe wij met elkaar omgaan en hoe we naar elkaar kijken. Vanuit welk perspectief kijk je naar de geschiedenis en wordt het niet tijd om vanuit andere kanten naar onszelf en anderen te kijken? Beeld en Geluid op school heeft boeken verzameld waarbij die ‘andere kijk’ en het ‘andere verhaal’ centraal staat. Ze vroeg aan een aantal schrijvers met transkoloniale roots hun top 5 te geven van boeken die absoluut gelezen moeten worden, die een noodzaak hebben. Dit resulteert in een lijst van must reads – ingeleid door de schrijvers. Frans Lopulalan (1953 – 2020) staat op de lijst met zijn roman ‘Onder de sneeuw een Indisch graf’. Op zeer indringende wijze worden het onrecht, het leed en de (terechte) boosheid en verontwaardiging van de Molukse militairen en hun gezinnen voelbaar gemaakt en de wijze waarop dit alles heeft doorgewerkt en nog steeds doorwerkt op de huidige Molukse generatie(s) in ons land. Een literaire documentaire.
Klik hier voor lesprogramma ‘Onder de sneeuw een Indisch graf’
Meer over Frans Lopulalan bij Uitgeverij In de Knipscheer
Ook in Beeld en Geluid op school Astrid H. Roemer
Ook in Beeld en Geluid op school Diana Tjin

Online bijeenkomst met Aart Broek over Medardo de Marchena

VoorplatMedardo-75 Dutch Caribbean Book Club organiseert op zaterdag 31 juli 2021 een online bijeenkomst met dr. Aart G. Broek over zijn onlangs verschenen boek over Medardo de Marchena.
Op 1 juli 1863 maakte een proclamatie van koning Willem III formeel een einde aan slavernij op de Nederlands-Caribische eilanden. De slaven verloren de status van bezit en zouden gaandeweg volwaardige burgers worden. Ruim 65 nadien schreef Medardo de Marchena het schotschrift Ignorancia ó Educando un pueblo, waarin hij onomwonden stelde dat van de beoogde emancipatie niets terecht was gekomen. Het kwam De Marchena duur te staan. Gebrandmerkt als ‘staatsgevaarlijk’ bracht hij de oorlogsjaren door in een interneringskamp op Bonaire. Bent u geïnteresseerd en wilt u deelnemen aan deze online bijeenkomst? Dan kunt u zich vóór 30 juli aanmelden via: dutchcaribbeanbookclub@gmail.com. Daarna ontvangt u een link voor het bijwonen van de bijeenkomst. Aanvang 15.00 uur (NL) / 9.00 uur (ABC-eilanden). Organisatie Magda Lacroes van Dutch Caribbean Book Club.
Lees hier verder
Meer over ‘Medardo de Marchena. Staatsgevaarlijk in koloniaal Curaçao’
Meer over Aart G. Broek bij Uitgeverij In de Knipscheer

Gedicht van Saya Yasmine Amores

Niet eerder gepubliceerd gedicht ‘Mijn gedachten zijn als kwetterende vogels’ uit 2001 dat Saya Yasmine Amores toen schreef onder haar pseudoniem Cándani, 27 juli 2021:

Mijn gedachten zijn als kwetterende vogels

Mijn gedachten zijn als kwetterende vogels
die uitzwerven over de hemeloceaan.
Hun klanken zijn als echo’s
die de verste sterren raken en keren
naar mij om te vertellen over dingen
die ik niet rijmen kan.

Meer over Saya Yasmine Amores op deze site

«Een verhaal dat je nooit loslaat tijdens het lezen, ook niet na het lezen.» – Guido Goedgezelschap

VoorplatKraanvogel-96 Over ‘Het oog van de kraanvogel’ van Peter WJ Brouwer op De Leesclub van Alles en op, 27 juli 2021:
Marcus (piano) en Arthur (viool) willen hun muzikale talenten verzilveren en na hun middelbaar onderwijs kiezen zij voor een muziekopleiding aan het conservatorium. Arthur is tweedejaars en op de campus ontmoet hij de eerstejaarsstudent Marcus voor het eerst. Er ontstaat een soort van prille vriendschap tussen de beide jonge mannen. Beide heren hebben echter een andere kijk op het begrip ‘vriendschap’. (…) Arthur wordt orkestmuzikant. Tijdens een internationale rondreis komt het grensoverschrijdend gedrag van de dirigent van hun symfonieorkest aan het licht. Marcus houdt het conservatorium na één jaar voor bekeken en hij studeert af als jurist. Zijn relatie met Carlijn ging de mist in en Sofie liet hem niet toe in haar leven. Vanuit Nederland wordt hij uitgezonden naar Japan om het gedrag van de dirigent te gaan bespreken. Niemand minder dan Arthur wordt zijn contactpersoon. Na 25 jaar steekt hun verleden, op een zeer confronterende manier, weer de kop op. De verwijten aan het adres van Marcus zijn, al dan niet terecht, zeer hard en hij blijft enigszins verweesd en verward achter en hij stelt zich vragen over de keuzes die hij in het leven gemaakt heeft. (…) Peter W.J. Brouwer schrijft een diepgaande en confronterende roman waarin het maken van keuzes vaak zeer belangrijk is. Vriendschap, liefde, uitkomen voor eigen geaardheid. Allemaal thema’s die de schrijver vanuit zijn filosofische achtergrond benadert en uitdiept in ‘Het oog van de kraanvogel’, een beklijvend boek, een verhaal dat je nooit loslaat tijdens het lezen, ook niet na het lezen.
Lees hier of hier de hele recensie
Meer over ‘Het oog van de kraanvogel’
Meer over Peter WJ Brouwer bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Mooi gestructureerde teksten glijden heel subtiel als muziek in het hoofd van de lezer.» – André Oyen

VoorplatEngel-75 Over ‘Toen dichters over engelen droomden’ van Karel Wasch op Ansiel, 20 juli 2021:
Karel Wasch schrijft prozagedichten waarin nostalgie en weemoed een belangrijke rol spelen. De mooi gestructureerde teksten zijn vaak melancholische terugblikken op de tijd. Naar iets dat geweest is. De jeugd met zijn onbezonnenheid zegt vaarwel net zoals de voorbije liefdes afscheid nemen. Ook de stilte vormt een heel belangrijk element in deze bundel. ‘is er de pracht van stilte, / het mooiste geluid, de fijnst besnaarde / sfeermuziek.’ De dichter zelf is de beste sfeerschepper en zijn woorden glijden heel subtiel als muziek in het hoofd van de lezer.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Toen dichters over engelen droomden’
Meer over Karel Wasch bij Uitgeverij In de Knipscheer

«De gedichten bouwen samen een sfeer op van het even herleefde verleden.» – Wim Rutgers

‘Het spel van huisje huisje / Ghar ghar ke khel’ is een tweetalige bundel Nederlands/Sarnámi die in 2002 uitkwam onder het schrijverspseudoniem Cándani en in 2015 en 2019 werd heruitgegeven onder de eigennaam Saya Yasmine Amores: 27 juli 2021:
«(…) De Surinaamse jeugd blijkt niet terug te roepen, hooguit op te roepen in de vorm van een gedicht. Daarom vertelt de dichteres via de herinnering in strikte zin over zichzelf, wie ze eenmaal was en wie ze nu geworden is. Over een jeugdvriend heet het: ‘ik stal mandarijnen en Bijāi werd gestraft/aji en aja en Bijāi zijn allemaal weggedragen/en de vruchtenbomen is uitgedroogd.’ Wat een wereld van ervaring gaat er achter zo een korte terzine schuilt! Een ander gedicht over een speelgenoot sluit af met de constatering ‘vandaag besef ik / Jin hield van mij.’ (…) Amores vertelt over de spelletjes van haar jeugd, over het huislijk leven in het gezin, over vrienden, het wonen, het eten, het vangen van zoetwatervis en over traditioneel gebruiken. Maar het is voorbij, voorgoed voorbij en valt alleen in de herinnering voor de duur van het gedicht te herleven. Samen bouwen de gedichten een sfeer op van het even herleefde verleden, niet om gevoelens te wekken van heimwee of nostalgie die naar dat verleden terug zouden willen gaan. Het verleden is afgesloten. (…) Het woordgebruik is verbluffend eenvoudig en de zinnen met hun prozakarakter waaieren helder en doeltreffend door middel van enjambementen over de verzen uit. (…)»
Lees hier de recensie in ‘Oso’ uit 2004
Meer over Saya Yasmine Amores op deze site