Alfred Birney – Rivier de Lossie

Alfred Birney
Rivier de Lossie
Novelle – Nederland
Gebonden met stofomslag, 104 blz.,
ISBN 978-90-6265-590-8 € 16,50
Eerste druk 2009

Hoe komen drie benen op een wapenschild terecht en meer dan duizend jaar later op het etiket van een ketjapfles? Waardoor worden mensen soms dagenlang achtervolgd door hetzelfde lied? Waarom zijn het zo vaak onbekenden die ons heel anders naar de dingen laten kijken? Vragen uit de sfeervolle novelle Rivier de Lossie, die zich afspeelt in Schotland in de beginjaren negentig van de vorige eeuw. Een Nederlandse folkgitarist is er op zoek naar zijn Schots-Aziatische voorgeschiedenis. Tegen het decor van leisteen en voortspoedend water ontmoet hij een betoverende vrouw die hij uit een ballade uit zijn vroegere repertoire meent te herkennen. Maar wie is zij in werkelijkheid? Rond hun kortstondige samenzijn spelen thema’s die altijd actueel zijn: oorlog, migratie, afkomst, de fascinatie voor het onbekende en het noodlot.

Een clandestiene folkclub lag ergens boven in een hoekhuis in het Renbaankwartier, waar je de zee kon ruiken. Er was geen alcohol of marihuana, wel hete soep. Schaakborden, gedempte conversaties. Op een barkruk zat een jongen met een bebrild vollemaansgezicht, varkenslijf en worstvingers geweldig gitaar te spelen. De jongen zong in het Gaelic. Ik verstond hem niet maar begon een land te missen waar ik nog nooit geweest was.

‘Ook de Nederlandse literatuur heeft haar geheimen. Een van de best bewaarde heet Alfred Birney. Dit is uiterst verfijnd proza – tastbaar en tegelijk ongrijpbaar als water, een stille kracht in de Nederlandse literatuur.’

Dat schreef de Standaard der Letteren eens over Alfred Birney, zoon van een Nederlandse moeder en een Indo-Chinese vader met Schotse wortels. Veelvuldig terugkerende motieven in zijn literaire werk zijn vervreemding van familie, voortdurend raadselen in verband hiermee oplossen en het onvermogen tot identificatie met moederland of vaderland. Rivier de Lossie is Alfred Birney’s literaire comeback na een periode van columns schrijven.

————————————————————–

De pers over Rivier de Lossie (2009):

‘Nog even en Alfred en ik hebben vijftig jaar kennis aan elkaar. Ik kende hem als jongen. Er verstreken enkele decennia voordat ik hem leerde kennen als schrijver. Om hem in die hoedanigheid te waarderen, was aanzienlijk minder tijd nodig. Ik zou nu zeggen: je hebt de Nederlandse literatuur en je hebt Alfred Birney. Een zelfstandig genre binnen de letteren, wat mij betreft: de meest onderschatte schrijver van Nederland.’ – Rudie Kagie, Vrij Nederland

‘Werkelijk prachtig verteld.’ – Michiel van Kempen in Caraïbisch Uitzicht

‘Niet meer een van de best bewaarde geheimen, maar een aangename ontdekking.’ – De Recensent

‘Rivier de Lossie is een novelle zoals alleen Alfred Birney die kan schrijven. Economisch geschreven als het is, staat er geen woord te veel. Maar wat er staat klinkt nog lang na herlezing door.’ – Literatuurplein.nl

‘Subtiele vertelling.’ – Jan-Hendrik Bakker in het Algemeen Dagblad

‘Meer dan geslaagde rentree… meesterlijk… een prachtige novelle.’ – Biblion

Harman Nielsen – Nevels Kind. Fantasyroman

Harman Nielsen
Nevels Kind
Boek 4 in de romancyclus Het Verscholen Volk
Fantasy – Nederland
Paperback genaaid, 324 blz.,
ISBN 978-90-6265-641-7 € 19,50
Eerste druk 2009

Nevels Kind zet de vertellingen voort over de lotgevallen van Mus en de zijnen, de laatste Sprekers van het Verscholen Volk. Weer is een dozijn jaren voorbijgegaan. Iets is veranderd in de wereld. Ongemerkt mindert er het licht en de schemering die Mus vreesde, valt nu toch. Het keldervolk, tegen de oude gebruiken in door riviervolk en wagenvolk verdreven uit de ruïnes van de steden, doolt onzeker rond. Met hen dwalen Nevel en haar dochter. Ooit leken ze hoop te zullen brengen, maar hun lot en daarmee het lot van alle volken neemt een wending die niet is voorzien – behalve misschien door Mus.

Ze stond met hem in duister. Hoorde ze stemmen? IJle? Hese? In haar wanhoop drong ze zich tegen hem aan.
‘Ben je bang in het donker, Oude?’ Hij zei het zonder spot.
‘Nee,’ fluisterde ze.
‘Werkelijk niet? Niet zoals anderen?’
Wat bedoelde hij? En waarom leek de zoelte uit de nacht te trekken? Uil huiverde, wilde iets zeggen, maar voelde meteen Mus’ hand over haar mond. De druk van zijn vingers was zacht en bijna teder. Terwijl ze zich stilhield drong tot haar door dat heel de nacht ook verstomde. De hese stemmen hoorde ze niet langer en zelfs het geritsel van blad en het eentonige, hoge gejank van de muggen was opgehouden. Het woud leek levenloos om Mus en haar heen te liggen. En toen hij voorzichtig haar kin optilde, zodat ze omhoog staarde, zag ze aan de hemel niet langer de sterren.
‘Wat heb je gedaan, Spreker?’ vroeg ze hem schor.

Nevels Kind is het zelfstandig te lezen vierde boek in de veelgeprezen romancyclus Het Verscholen Volk.

«De Hoge Stad is wederom een sprankelend feest van stijl, originaliteit en poëtische pracht. Nielsen heeft niet enkel een mooi verhaal geschreven, hij brengt de lezer bij zichzelf en de wereld van nu.» – SF Terra

«Vergelijkbaar met Ursula Le Guin. Het beste dat de Nederlandse fantasy te bieden heeft.» – NBD/Biblion

«Nielsen beschrijft een samenleving die op de Middeleeuwen lijkt, maar dan gesitueerd in de toekomst. Niet alleen schrijft hij goed, hij geeft ook een eigen draai aan het genre. Met dit boek bewijst hij dat ook een Nederlands fantasyboek prachtig uit de verf kan komen.» – Recensieweb.nl

«Deze schrijver/filosoof is een meester in de vertelkunst en vooral de overtuigende karakters maken dit boek voor mij om te smullen.» – Elf Fantasay Magazine

Meer over ‘Nevels Kind’
Meer over de Het verscholen Volk-cyclus

Hans Plomp – India – Heilig en hels

Hans Plomp
India. Heilig en hels
Verhalen, Nederland/India
Ingenaaid, 224 blz.,
ISBN 978-90-6265-640-0 € 18,50
Eerste druk van derde, vermeerderde editie 2009

Nieuwe editie

Een ideaal boek voor wie meer over India wil weten dan wat de toeristenindustrie te bieden heeft, en voor al wie van goede reisliteratuur houdt.

Een Indiase journalist zei eens tegen Hans Plomp: ‘Probeer India niet te begrijpen. Dat kost je je verstand.’ Deze raadgeving is hem altijd bijgebleven op zijn talrijke reizen door dit land vol pracht en gruwel, heiligen en demonen, adembenemende avonturen en weerzinwekkend onrecht.

Hans Plomp zal zelf niet beweren dat hij India begrijpt, maar dat hij het land in al zijn onvoorstelbare contrasten aan den lijve ondervonden heeft, bewijzen de verhalen in India. Heilig en hels. Ten opzichte van In India, het eerste boek van Hans Plomp over India, is de inhoud van India. Heilig en hels verdubbeld.

Van de verhalen van Hans Plomp over India verscheen al een Poolse vertaling en in 2009 een Engelse editie in Canada. Boekuitgaven in India en in Servië zijn in voorbereiding. Naar aanleiding van de Poolse vertaling schreef Ryszard Kapuscinski in 2007: «Een boek vol charme, goede smaak, inzicht en kennis, goed geschreven door een gevoelige en wijze beschouwer en verslaggever, dat absoluut grote bekendheid verdient. Zelf heb ik er veel van geleerd, hoewel ik toch dacht iets van India af te weten.»

«Men leest zijn avonturen met meer plezier dan al dat pretentieuze reisproza. Hij is er op zijn bescheiden wijze in geslaagd iets van dat kleurrijke land in woorden te vangen.» – Hans Warren

«Als Plomp over India schrijft, is het alsof hij een toverlantaarn aanzet. Van de plaatsen waar hij verzeild raakt maakt hij scherpe uitsneden; de pen waarmee hij zijn waarnemingen inkleurt doopt hij in inkt van louter zachte tinten. De lezer zal er geen spijt van krijgen als hij over de schouder van deze traveller meekijkt.» – De Volkskrant

Elis Juliana – Flor di anglo (2 CD met tekstboekje)

Elis Juliana
Flor di anglo / Flor di datu – 2CD met tekstboekje
32 blz., € 23,00
ISBN 90-6265-583-0
Eerste druk 2009

Elis Juliana (Curaçao 1927) verwierf faam als beeldhouwer (Cola Debrot-prijs 1973) en als dichter (Cola Debrot-prijs 1977). Door zijn bundels Flor di datu en Flor di anglo was hij al in de jaren zestig van de vorige eeuw een geliefd volksdichter in de taal van zijn eiland: Papiamentu. Op deze dubbel-CD draagt Elis Juliana zelf de 47 gedichten voor uit de beide bundels, en onmiddellijk valt de klank- en ritmerijkdom op van deze poëzie die rechtstreeks teruggrijpt op die van de uit Afrika afkomstige slaven. Juliana maakt zich daardoor verwant aan de grote Antilliaanse dichter uit Cuba Nicolás Guillén die een kwart eeuw eerder de grondslag legde voor zijn Afro-Cubaanse poëzie.

De dubbel-CD is een productie van Stichting Vrienden Openbare Bibliotheek Cura-çao. In de Knipscheer voegt daaraan een cd-booklet toe, een tekstboekje met een Inleiding van Juliana in het Nederlands en het Engels over dichten in het Papiaments en met een tiental gedichten in het Papiamento met vertalingen in het Nederlands, waarvan vijf ook nog met Engelse vertaling. Zo is deze 2CD ook bijzonder geschikt als ondersteuning voor hen die zich vertrouwd willen maken met het Papiamentu.

Zwarte engelen

Rustend in moeders schoot vroeg het kind:
Mamita, zijn er zwarte engelen ook?
En wat kon de moeder anders zeggen dan:
Slaap mijn kind, slaap zacht.

(vert. Frank Martinus Arion)

«Humor is leidraad in de poëzie van Elis Juliana en maakt de ruwe en rouwe realiteit van een kurkdroog eiland met een slavenverleden draaglijk.» – Walter Palm

John Leefmans – Op’ a batra / Open die fles

John Leefmans
Op’ a batra / Open die fles

Gedichten. Suriname
Ingenaaid royaal formaat, 104 blz.,
ISBN 978-90-6265-637-0 € 18,50
Eerste druk 2009

Met Op’ a batra – Open die fles lijkt John Leefmans de toon die al aanwezig was in Retro, zijn eerste bundel onder eigen naam, vervolmaakt te hebben.

De oorspronkelijk in het Sranan, zijn tweede moedertaal, geschreven poëzie is een combinatie van aardse woorden met breekbare onderwerpen die deze tweetalige bundel zo bijzonder maakt. Vol heimwee zingt Leefmans over de liefde van lang geleden, de tijd van zijn jeugd toen de Coropina nog invloed op het leven had en rijpe mopés voor het oprapen lagen. Het was de zijrivier die deze kant en de overkant bepaalde: onkruid of broodboom worden. Het gaat Leefmans om tegenstellingen, die tussen de fado en de kawina , blootsvoets zijn of sandalendragend.

Naast deze, onmiskenbaar Surinaamse, gedichten staan er in deze bundel ook haiku’s, twee reeds befaamde balladen, een ode aan e.e.cummings en poëzie waarin La Fontaine, Guy Béart, François Villon, T.S. Elliot, Lewis Carroll en de Japanner Issa doorklinken.
Overal is echter de betoverende stem van John Leefmans aanwezig.

Ik vlakbij zal zoeken en veraf, naar
waar de rivier misschien jouw korjaal heeft gevoerd; –
zonder jouw ogen weer te vinden
die twee vuren in de donkere regen.

Door ook de gedichten in het Sranan op te nemen wil de bundel bijdragen tot verheffing en verdieping van het Sranan, een taal die bij velen – met name intellectuelen – nog steeds in het verdomhoekje zit, en bij de tweede generatie immigranten in Nederland dreigt te verworden tot een plat Bijlmer-bargoens. De context van Leefmans’ gedichten in het Sranan is onvergelijkbaar met die van het Nederlands: niet alleen het decor is verschillend, maar ook de associaties en verwijzingen, de toonsoort, de klankkleur, het idioom. De dichter is een ander.

Ernst Jansz – De Overkant. Boek + CD + DVD

Ernst Jansz
De Overkant
Roman. Nederland-Indonesië
Omslagtekening Peter van Dongen
Boek / CD / DVD
Ingenaaid, met flappen, geïll., 384 blz.
ISBN 978-906265-628-8 € 29,50
5de editie 2009

In ‘de complete editie’ van De Overkant (2009) wordt de Indische vader Rudi geportretteerd, eerst door de briefwisseling van de in Holland studerende Rudi met zijn in Nederlands-Indië achtergebleven ouders, broertjes en zusjes, vanaf 1935 tot vlak na de Tweede Wereldoorlog; dan in door zijn weduwe Jopie vertelde herinneringen over haar leven, haar ontmoeting met Rudi, hun rol in het verzet, het gezinsleven na de oorlog, de ziekte en tenslotte de dood van Rudi; en vervolgens door het verslag van hun zoon Joch, de verteller in het boek, van zijn reis naar Indonesië tientallen jaren later, doorspekt met persoonlijke herinneringen, anekdotes en bespiegelingen.

In Indonesië doet Joch een ontdekking die de verhalen daarvoor in een ander, dramatischer licht plaatst. De reis zou de aanzet worden tot De Overkant, de zoektocht naar de geschiedenis van de vader, de wereld waarin hij leefde, die stierf toen de zoon net 17 was. Ernst Jansz smelt brieven, interview en reisverslag samen tot een indrukwekkend leesvontuur.

In een liedcyclus op de gelijknamige (officiële) cd beschrijft Ernst Jansz zijn wederwaardigheden, van het vertrek, in de ochtend, tot de thuiskomst, bij het vallen van de nacht: 17 akoestische nummers met hier en daar een vleugje krontjong, de nostalgische Indische muziek uit zijn jeugd. Op de DVD zijn twee videoclips te zien, Mooie Schoenen en Een eerste klein verraad, en een documentaire (in deze editie voor het eerst uitgebracht) met een interview met Ernst Jansz en met een live-optreden uit 2001 op de Pasar Malam in Den Haag, waarin hij voorleest uit het boek en zes nummers solo ten gehore brengt.

Ernst Jansz debuteert als schrijver met Gideons droom, twee jaar later gevolgd door de roman De Overkant, waarop hij in 2000 zijn gelijknamige cd baseert. Molenbeekstraat (2006) is een prachtig dubbelportret in woord en muziek, een dubbelbiografie van twee generaties. Deze vijfde editie van De Overkant (2009) is uitgebreid met twee fotokaternen, de liedteksten, een extra reisverhaal, extra noten en woordenlijst en wordt compleet geleverd met cd en dvd.

Meer over ‘De Overkant’

Boeli van Leeuwen – Schilden van leem

Boeli van Leeuwen
Schilden van leem
Roman
Gebonden, ingenaaid met leeslint, 224 blz.
ISBN 978-906265-597-7 € 17,90
Vijfde editie 2009

In 2007 is Uitgeverij In de Knipscheer begonnen met opnieuw gezette heruitgaven van Boeli van Leeuwens romans De eerste Adam en Het teken van Jona in uniforme gebonden edities met leeslint. In 2009 volgt als eerste heruitgave Van Leeuwens ‘comeback’-roman uit 1985 Schilden van leem.

Na 25 jaar ambtenarij keert Dianklo Devereau zich abrupt af van het establishment en wordt pro Deo-advocaat in de armenwijken van Curaçao. Als er een gevaarlijk karwei opgeknapt moet worden doet ‘de politiek’ toch weer een beroep op hem. Dianklo aanvaardt de opdracht, maar geeft aan de uitvoering ervan een heel eigen invulling.

«Zelfs wanneer je de recente Nederlandse literatuur vrij aardig overziet, kun je op een lacune betrapt worden. Zo sprak ik met twee literatuurfanaten over de vraag wat het beste boek van de afgelopen jaren was. Wat ik dacht van Boeli van Leeuwens Schilden van leem?» – Jaap Goedegebuure in HP, 1987

«Roman – door een groot literair talent – over leven in een kolonie die waar is in elke betekenis van het woord: Het Zuid-Amerikaanse surrealisme, visionaire en mystiek-religieuze is er op een overtuigende manier in verenigd met de geschiedenis van banale profiteurs en politieke zwendelaars op Curaçao.» – Vrij Nederland

«Het is een prachtig boek, nergens zoetsappig of melodramatisch maar geschreven in een betoverende veelheid van stijlen: soms hallucinerend, soms komisch, soms zacht-aardig en melancholisch, dan weer snel en avontuurlijk. Het lijkt nauwelijks op de Nederlandse literatuur die langs de Noordzee wordt geschreven, eerder op het vertaalde werk dat wij kennen van Zuid-Amerikanen zoals García Márquez.» – NRC Handelsblad

«Een uiterst plezierige verhalenbundel.» – Ezra de Haan

Over ‘Vreemd eten’ van Hans van Hartevelt op Literatuurplein, 13-01-2009 :
Ieder verhaal is een aanleiding voor de auteur om alles eruit te halen wat erin zit. Voedsel, het eten ervan en waar dat gebeurt, het genot of de walging die het teweeg brengt, biedt mogelijkheden tot variatie die Hans van Hartevelt ten volle heeft benut. Hans van Hartevelt doet denken aan een chef-kok die met niet meer dan wat worteltjes, uien, paprika en een stuk kip in staat is iets op tafel te zetten dat je niet snel vergeten zal. Zijn bundel komt overeen met een goed diner. Je vindt er de amuse, het voorgerecht, het culinaire hoogtepunt en het verrassende toetje. Een beschaafde lezer consumeert deze bundel in alle rust.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Vreemd eten’
Meer over Hans van Hartevelt bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Fascinerend.» – Will Jansen

Over ‘Vreemd eten’ van Hans van Hartevelt in Bouillon!, nr.21, 10 december 2008:
Van eet-idioterie bij een staatsdiner tot kauwen op voedsel terwijl je geen smaak meer hebt, puur om te overleven, dat zijn de onderwerpen waar Hans van Hartevelt over schrijft. Hij zwierf ruim een kwart eeuw over de wereld en verzamelde zo zijn veertien verhalen met als centraal thema, eten. ‘Niemand heeft hier aandacht voor elkaar, er is geen seconde te verliezen. Tongen klakken, smakken, vingers vegen vliegen achteloos van lippen, om conversaties malen monden niet. Maar stil is het geenszins, want afgekloven botten, schoongelikt vel en kaalgevreten kraakbeen worden rochelend op de grond gespuugd.’ Fascinerend.
Meer over ‘Vreemd eten’
Meer over Hans van Hartevelt bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een vermakelijk boek voor wie van eten en lezen houdt.» – Arjen van Meijgaard

Over ‘Vreemd eten’ van Hans van Hartevelt voor NBD Biblion, 2 december 2008:
In veertien verhalen laat de veelbereisde schrijver de verschillende aspecten van het consumeren van voedsel de revue passeren. Het taalgebruik is bloemrijk en beeldend, wat het centrale thema alleen maar ten goede komt. Zoals in ‘Startschot’, waarin een vertegenwoordiger op een congres in Cuba het startschot mag geven voor een buffet en de bezoekers zich vervolgens vol overgave en agressie op de tafels met schitterende gerechten storten. Een vermakelijk boek voor wie van eten en lezen houdt.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Vreemd eten’
Meer over Hans van Hartevelt bij Uitgeverij In de Knipscheer