Lezing Jaap Goedegebuure op 4 mei 2025

Jaap Goedegebuure, van wie onlangs zijn bundel ‘Sympathie voor de duivel’ verscheen, met opstellen over de verbeelding van het kwaad in het werk van Nederlandse en Vlaamse schrijvers, komt op 4 mei naar de Vluchtheuvelkerk in Zetten voor een lezing naar aanleiding van deze boekuitgave. De locatie van de kerk is tegenover Bakkerstraat 22, 6671 AA Zetten. Aanvang 10.00 uur, toegang  gratis. Eerder werden ‘Heuvellezingen’ gegeven door o.a. Rob Schouten, Manon Uphoff, Marianne Thieme, Jan Rot.

Meer over Sympathie voor de duivel
Meer over Jaap Goedegebuure bij Uitgeverij In de Knipscheer

De boeken van Ewald Vanvugt bij Uitgeverij In de Knipscheer

Foto Hapé Smeele

Vanvugt (1943-2025) manifesteerde zich vooral als romanschrijver, essayist en vertaler met een bijzondere interesse voor de koloniale erfenis van Nederland in de Oost. Uitgeverij In de Knipscheer gaf 10 titels van hem uit in de periode 1980-2006.

En waarom tekst toevoegen als het ook zo kan. Bla bla bla bla

1980  Etienne de la Boétie – De vrijwillige slavernij. Vertaling Ewald Vanvugt.
1983  Ewald Vanvugt – Brief aan een nieuwe werkloze. Essay
1985  Ewald Vanvugt – Wettig opium. 350 jaar Nederlandse opiumhandel. Historie
1987 Ewald Vanvugt – De val van Bali. Historische roman
1988 Ewald Vanvugt – Het dubbele gezicht van de koloniaal. Geschiedenis
1989 Ewald Vanvugt – Natilaan. Een voettocht in Java’s Duizend Bergen. Novelle
1992 Ewald Vanvugt – Kind van Rock&Roll. Mijn leven als jonge aap. Roman

1995 Ewald Vanvugt – Wettig opium. 350 jaar Nederlandse opiumhandel. Met herziene Verantwoording
1997 Ewald Vanvugt – Het Eerste Wereldkampioenschap Bidden. Roman
2006 Ewald Vanvugt – De verovering van Bali. Documentaire reisroman
Meer over Ewald Vanvugt  bij Uitgeverij In de Knipscheer

Stefaan Van Den Bremt ‘Dichter van de dag’ op Laurens Jz Coster

Uit ‘De weg’ van Stefaan Van Den Bremt op blog Laurens Jz. Coster, 25 april 2025:

Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 25ste april 2025 Stefaan Van Den Bremt. Noë kiest voor het gedicht ‘De goede en de kwade droom’ uit diens jongste bundel ‘De weg’ (Otheo Books, 2025) over bijbelse verhalen.  Bij Uitgeverij In de Knipscheer is hij sinds 1982 de auteur van twee essaybundels,  de vertaler van drie romans en 7 gedichtenbundels en dichter van drie eigen poëziebundels, waarvan de laatste dateert uit 2015. Daarnaast is hij redacteur van Uitgeverij Zuid, een Vlaamse imprint  van Uitgeverij In de Knipscheer. Het onderstaande gedicht is vandaag ook geplaatst op Neerlandistiek.

De goede en de kwade droom

Hij is de bodem in geslagen, onze droom.
We droomden van een koning en zijn rijk.
We droomden van het koninkrijk, dat van
de armen. Wij waren alle koningen te rijk.

Die van ons kreeg een kroon van doornen.
Hij werd gegeseld en geslagen aan een kruis.

Het is de bodem in geslagen, op de Schedelplek.
Het werpt zijn schaduw, en de slagschaduw
wordt langer. Hij is de bodem in geslagen,
onze droom. Hij is begraven en hij is
weer opgestaan.

Bron
Meer over Stefaan Van Den Bremt bij Uitgeverij In de Knipscheer

Ewald Vanvugt ‘Dichter van de dag’ op Laurens Jz Coster

foto: Hape Smeele

Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 24ste april 2025 Ewald Vanvugt, naar aanleiding van diens overlijden op 11 april 2025. Vanvugt (1943-2025) manifesteerde zich vooral als romanschrijver, essayist en vertaler met een bijzondere interesse voor de koloniale erfenis van Nederland in de Oost. Uitgeverij In de Knipscheer gaf 10 titels van hem uit in de periode 1980-2006. Noë kiest twee gedichten uit een cyclus  die Vanvugt in 1964 publiceerde in het tijdschrift Randstad nr. 7.  Onderstaande gedichten werden vandaag ook gepubliceerd op Neerlandistiek (Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992).

Situaties met mijn vrouw Tanya

5

Bij iedere maaltijd, voor mijn vrouw en ik
aan tafel gaan, druk ik haar even de hand,
in stilte: ze weet wat ik bedoel;
ook zonder stoeien.
Picasso —
Met wat zij weet is niet iedereen geholpen;
Een voorbeeld gaat de handeling verduidelijken
— doet het anders.
Bv. 3 december 1960 bleef zijn middagmaal
zo goed zitten dat hij het later op een doek
deed, — een verhaal eronder om het
mij, niet ter plaatse, te verklaren:
Op een zolder vol juichende duiven
danst Jacqueline omdat hij met dit
schilderij niet bedankt voor de vissen
maar blijk geeft van zijn geweldig verlangen
haar altijd te behagen.

9

In een bizonder groot gezelschap,
iedereen op gelijke hoogte op weg naar Afrika of zo,
kan ik alleen even zeggen dat met ons alles goed is:

Links vooraan, plat op het bed, lig ik,
doodziek: ik heb net 2 keer overgegeven.

En daar helemaal achteraan, nee daar,
tussen die 3 blonde jongens, zit Tanya, mijn vrouw.

Wanneer ze zich zou bewegen, (maar ik denk niet dat
het ooit nog zo ver komt)
kon je zien: Dààr kun je trompet bij spelen.

Bron
Meer over Ewald Vanvugt bij Uitgeverij In de Knipscheer

Elly Stolwijk leest in Grote Kerk Alkmaar over de dwangarbeid van haar vader in de oorlog

Op zondag 27 april 2025 leest Elly Stolwijk voor in de Grote Kerk in Alkmaar tijdens een marathonconcert voor de vrede. De vereniging European Cities of Historical Organs (ECHO) organiseert dit in diverse Europese steden. De marathon is van 11:00 tot 23:00 uur. Op alle hele uren lezen verschillende mensen voor: een kort verhaal of gedicht waarin de vrede centraal staat, gevolgd door korte concerten met diverse musici. Tot de deelnemers behoren behalve Elly Stolwijk o.a. Diederik van Vleuten, stadsdichter Lonneke van Heugten, historicus Pim Griffioen. De toegang is gratis. Elly Stolwijk leest die dag viermaal voor uit  ‘voet in voet  oog in oog’, het boek over Fons’ (haar vaders)  dwangarbeiderschap in de Tweede Wereldoorlog. Zoals zo velen, ook en juist in de huidige tijd, wordt Fons op jonge leeftijd geconfronteerd met de waanzin van de oorlog. Stolwijk leest fragmenten voor waarin korte momenten van vriendschap, solidariteit, medemenselijkheid en schoonheid voorkomen. Elly Stolwijk leest om 12.00, 17.00, 20.00 en 21.00 uur. Locatie: Grote Kerk Alkmaar, Koorstraat 2, 1811 GP Alkmaar. In diezelfde Grote Kerk is tot en met 25 mei de jubileumtentoonstelling van het Grafisch Atelier Alkmaar te zien. Er hangen 50 nieuwe werken, speciaal voor deze gelegenheid (50 jaar Grafisch Atelier) gemaakt, waaronder werk van Elly Stolwijk.

Meer informatie over tijdstippen en uitvoerenden van het marathonconcert voor de vrede.
Meer over ‘Voet in voet oog in oog’
Meer over Elly Stolwijk bij Uitgeverij In de Knipscheer

Live interview met Jaap Goedegebuure over het kwaad in de Nederlandse literatuur

(foto André Homan)

Peter de Rijk interviewt Jaap Goedegebuure in Pletterij, 10 april 2025:

Op donderdagavond 10 april 2025 knetterden de letteren in het Haarlemse debat-en cultuurpodium Pletterij met Jaap Goedegebuure. De oud-hoogleraar Nederlandse Taal- en Letterkunde en, gedurende bijna twee decennia, de vaste literatuurcriticus voor Haagse Post/HP De Tijd, doceerde letterkunde aan de universiteiten van Leiden, West-Berlijn, Tilburg en Nijmegen. Goedegebuure publiceerde boeken over onder meer H. Marsman, Jeroen Brouwers, Frans Kellendonk, het fin de siècle, literatuur en religie, en poëzie en mystiek. Sinds 1975 recenseert hij voor tal van kranten en tijdschriften. Van Jaap Goedegebuure verscheen vorige maand Sympathie voor de duivel, een kloeke bundel essays over de verbeelding van het kwaad in de literatuur van onze lage landen, waarin je niet uitgelezen raakt. Je hebt het kwaad van grensoverschrijdend gedrag zoals lustbeleving, of  het kwaad van de oorlogsmisdadigers, zoals in het werk van de overleden Haarlemse schrijvers Harry Mulisch en Louis  Ferron, of het satanische kwaad van de griezelromantiek en de gothic novel van bijvoorbeeld wijlen Renate Dorrestein, een geliefd auteur die ook in deze regio woonachtig was. In zijn bundel Door de jaren heen lezen, een bundel over boeken en schrijvers uit 2018, schrijft Jaap Goedegebuure over recenseren en refereert dan aan twee voorvallen waarbij auteurs van In de Knipscheer betrokken waren. Ik citeer: «Wie recenseert, krijgt onvermijdelijk te maken met wrok en agressie. Toen Michaël Zeeman de klauwhamerpoëzie van de Maximalen had afgedaan als ‘een teil rotte vis’, kreeg hij bij wijze van vergelding een emmer van dat spul over zich heen. Eerder had zijn collega Aad Nuis het gewaagd om aanmerkingen te maken op de bloemrijke stijl van Léon de Winter, die een personage had laten glimlachen ‘als een geslacht varken’. Bij de redactie van de Haagse Post liet De Winter omgaande een varkenskop bezorgen; kon de criticus met eigen ogen zien hoe adequaat zijn beeldspraak was.» Het gesprek over ‘Sympathie voor de duivel’ tussen Jaap Goedegebuure en uitgeverijredacteur Peter de Rijk begint op de tijdlijn vanaf  05:10 en eindigt op 38:32. Wat is het kwaad? Bestaat het? In weerwil van Rutger Bregman: de meeste mensen deugen niét. Achtereenvolgens komen o.a. langs Louis Couperus (Noodlot, Eline Vere), Gerard Reve, Jacob Israël de Haan (Pijpelijntjes), Renate Dorrestein (Hart van steen), Conny Palmen (o.a. over Pim Fortuyn), Manon Uphoff, de Franse filosoof Bataille, Frans Kellendonk, Louis Paul Boon, Harry Mulisch (Siegfried).

Kijk hier naar het programma
Kijk hier naar de foto’s die André Homan maakte
Meer over Sympathie voor de duivel
Meer over Jaap Goedegebuure bij Uitgeverij In de Knipscheer

Hypo-Hike: boektrailer ‘Zilte windsels suikerwier’ van Inge Nicole  


In deze trailer/korte film voor haar nieuwe roman ‘Zilte windsels suikerwier’ nodigt auteur Inge Nicole de kijker uit met haar mee te gaan op Hypo-Hike, een haast hallucinante korte wandeling, maar dan zoals de auteur die ervaart als  vrouw met diabetes type 1. Voor haar valt het landschap uiteen en is ze voortdurend op zoek naar een ijkpunt.  Als suikerwaarden dalen, verandert het landschap. Zijn afgeknakte rietsigaren granaten in het gras. Aan je eigen poort loop je voorbij ‒ gissend of die van de buren de jouwe is. Om te zien wat ik zie, zou je paddo’s moeten eten.

Ik ga op in de bomen
in de lucht
in het gras
in het water

Ik ben alles
en tegelijkertijd ben ik niets
helemaal niets

De trailer duurt  4:53 minuten.

Kijk hier naar de trailer ‘Hypo-Hike’
Meer over ‘Zilte windsels suikerwier’
Kijk ook naar de andere boektrailers van In de Knipscheer-auteurs

Jubileum ‘Winterwater’ van Lex Paleaux met Bender online


Op zondagmiddag 23 maart 2025, de laatste dag van de Boekenweek 2025, pakte Uitgeverij In de Knipscheer nog even uit met een speciaal programma rond de roman ‘Winterwater’ waarmee Lex Paleaux begin 2020 debuteerde. In 2025 zou hij met zijn vijfde boek de Nederlandse Boekhandelsprijs 2025 winnen. Uitgever Franc Knipscheer vertelt over het allereerste begin toen Lex Paleaux in de Pletterij op 3 november 2019 als sidekick optrad bij de boekpresentatie van ‘De wereld wacht op mij’ van Bert Vissers, dichter en liedjesschrijver en zanger van de Haarlemse band Bender. Op de tijdlijn wordt vanaf 09:00 de trailer die gemaakt werd voor ‘Winterwater’ aangekondigd en hervertoond. Om 11.50 praat uitgeverijredacteur Peter de Rijk met Lex over 5 jaar ‘Winterwater’. Om 30:00 vindt de eerste helft van het optreden van Bert Visser met complete Bender plaats. Vanaf 43:00 is het pauze. Vanaf 01:07:00 komt Lex Paleaux zelf aan het  woord.  Bender speelt tweede deel van het optreden vanaf 01:13:45. Om 01:30:00 wordt het eerste exemplaar van de gelimiteerde (genummerd van 1 tot 150) gebonden jubileumeditie van Winterwater’ door Franc Knipscheer uitgereikt aan Lex Paleaux . Deze eenmalige uitgave wordt niet via de boekhandel verkocht. Belangstellenden kunnen, zolang de voorraad strekt, een exemplaar bestellen bij Uitgeverij In de Knipscheer.

Klik voor het jubileumprogramma op YouTube
Bestel hier een exemplaar van de exclusieve jubileumuitgave van ‘Winterwater’
Meer over Lex Paleaux in Pletterij
Meer over Uitgeverij In de Knipscheer in Pletterij

Jacob Bijman – kleine Salomé. Erotische beeldvertelling

Wilfred Alders
Jacob Bijman
kleine Salomé
vertelling met (kleur)tekeningen
formaat 163 x 176 mm staand
bezorging Marja van der Toorn en George Thieme
opmaak Jacques Overtoom (bno)
gebonden, 152 blz. in vierkleuren,
€ 25,00
ISBN 978-94-93368-26-2
juni 2025

Een kinderboek voor zeer volwassenen, dat is het, geloof ik. Iets dat me als het ware werd voorgezegd. Een echo…

Kleine Salomé is een postuum werk van de Haarlemse kunstenaar Wilfred Alders (1951 – 2017).  Hij was acteur, regisseur, schrijver en beeldend kunstenaar. ‘kleine Salomé’ werd in 1984 door de kunstenaar begonnen en meerdere malen hernomen onder de naam Jacob Bijman. Deze uitgave is een facsimile-editie op het formaat van het origineel. De oorspronkelijke getypte tekst werd opnieuw gezet met handhaving van formaat,  bladspiegel, afbrekingen, spelling en interpunctie.

Een werkloze, in de kracht van zijn dertig jaren, niet gespeend van intelligentie, aanvankelijk niet zonder dadendrang, het werkloos zijn moe, ook al wil hij dat niet weten, vindt op zekere dag in een envelop van de SD, zo noemt hij de Sociale Dienst, een plat vrouw mensje… Ze blijkt niet alleen driedimensionaal en levend te kunnen worden: Tot veel meer wonderen is zij in staat en zij blijkt ook nog tot het doen van wonderen zeer bereid, alsof het niets is… Haar missie schijnt te zijn de werkloze nieuwe levenslust te verschaffen. Zal zij slagen? De werkloze zelf is er niet zo zeker van, als zij hem aan zijn nieuwe lot overlaat.

De fantasie van de schrijver vertaalt zich exponentieel in een erotische droomwereld van de tekenaar-schilder die hij ook is.

W.F. Alders groeit in Haarlem op. Tijdens de middelbare school publiceert het Haarlems Dagblad gedichten van zijn hand. In 1979 voltooit hij de opleiding schilderen en grafiek aan de Gerrit  Rietveld Academie, waar hij lessen volgt bij Herman Gordijn, Piet Klaasse, Piet Zimmerman en Henk Huig. Hij werkt voor het Haarlems Dagblad als illustrator, geeft schilderles, maakt portretten in opdracht, bekwaamt zich verder in het schrijven van verhalen, gedichten en toneelstukken, waaraan hij als speler deelneemt. Zijn eerste tentoonstelling vindt in 1982 in de Annex galerie te Amsterdam plaats. Het jaar daarop neemt hij deel aan een groepstentoonstelling in de Spiegelzaal van het Amsterdamse Concertgebouw. In 1985 voert hij in onder meer de Toneelschuur en het Shaffy Theater de door hemzelf geschreven solovoorstelling ‘Monoloog van de schilder’ uit met als regisseur Luc van de Lagemaat. Voor diverse theaterproducties ontwerpt hij decors en kostuums. Hij verhuist naar Amsterdam en betrekt een atelier in het voormalige Wilhelmina Gasthuis. Daar werkt hij in relatieve afzondering tot aan zijn abrupt overlijden aan een omvangrijk geschilderd, getekend en geschreven oeuvre.

Uit zijn nalatenschap bezorgden Marja van der Toorn en George Thieme voor Stichting Aldersz het werk ‘kleine Salomé’.

Presentatie Elders literair nr. 5

Op zondagmiddag  11 mei 2025 vindt de presentatie plaats van ‘Literair tijdschrift Elders 2024-5’ in Pulchri in Den Haag. Programma: Zohra Jongerius en Dante Jongerius spelen werk van C.P.E.  Bach en G. Ph. Telemann, Jan-Hendrik Bakker over Walt Whitman, Hans Muiderman over zijn podcast ‘Breedtegraad 52.11’. Verder werken mee: Mieke Pennock (Pulchri Studio), Arjan van Meijgaard, Louise van der Veen (poëzie). Toegang is gratis. Locatie: Louis XVI-zaal  Pulchri Studio, Lange Voorhout 15, 2514 EA Den Haag. Aanvang: 17.00–18.00 uur (zaal open 16.45 uur). Deze middag is een onderdeel van ‘Cultuur op Zondag,’ een inspirerende reeks literaire bijeenkomsten die elke eerste zondag van de maand worden georganiseerd in samenwerking met  Pulchri Studio, het Antiquariaat Colette & Co, Elders literair en cateraar Karsten en Kuiper. Het tijdschrift Elders literair verschijnt 2x per jaar en is bij elke (online) boekhandel, via de website van Elders en bij uitgeverij In de Knipscheer (Haarlem) te bestellen en te koop voor € 15,- (exclusief verzendkosten). Voor abonnementen en meer informatie www.eldersliterair.nl  Op de hoogte blijven? Klik om u in te schrijven op de nieuwsbrief van Elders.

Klik hier voor vergrote affiche
Meer over ‘Elders 5’
Meer over Elders
Klik hier voor eerdere presentaties van Elders literair
Meer over Arjen van Meijgaard bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Hans Muiderman bij Uitgeverij In de Knipscheer