Bernadette Heiligers*Pierre Lauffer. Het bewogen leven van een bevlogen dichter

BERNADETTE HEILIGERS
Pierre Lauffer.
Het bewogen leven van een bevlogen dichter

Biografie
Curaçao
Genaaid gebonden met stofomslag, 304 blz., € 23,50
geïllustreerd met 30 afbeeldingen
september 2012
ISBN 978-90-6265-814-5

Presentatie 16 september in Podium Mozaïek Amsterdam

Pierre Lauffer was een man van grote, meeslepende passies. Geboren in 1920 op zijn geliefde Curaçao, bracht hij het eigene van zijn land tot uitdrukking in volwaardige literatuur. Hij zag schoonheid in het alledaagse en legde een vergrootglas op gevoelens en gebruiken van de meest eenvoudige mensen. Met zijn gedichten en verhalen doorbrak hij de koloniale opvattingen van zijn tijd en de inherente schaamte voor de eigen cultuur.
Een keerzijde van die passie was zijn sterke afkeer van sociale conventies, luxe en formaliteiten. Die legde hij categorisch en luidruchtig aan de dag, zonder acht te slaan op het spoor van onrust dat hij daarmee door zijn leven trok. Zijn liefde voor het eigene, maar ook zijn menselijke tekortkomingen en zijn wisselende stemmingen, joegen hem als dichter op en bewogen hem tot schrijven.
Deze goed geschreven biografie gaat over Pierre Lauffer als dichter, schrijver en als mens. Het verhaal wordt prachtig ondersteund door goed uitgekozen fragmenten uit zijn werk.

Bernadette Heiligers werkte 10 jaar als journalist dan wel programmamaker bij de radio. Onder andere in 1986 schreef ze Curaçao Close-up, een Engelstalige publicatie over Curaçao voor Macmillan Caribbean, in 2003 Cultuur maakt het leven mooier bij het vijftigste bestaansjaar van het Prins Bernhard Cultuurfonds Nederlandse Antillen en Aruba, en in Kristòf ‘Forsa di Palabra’ (De kracht van het woord), ter ere van een nieuwe dichtbundel van Nydia Ecury.
In 2004 publiceerde ze eigen werk, geïllustreerd door Elis Juliana. Met medewerking van Jos de Roo schreef ze in 2005 Vanuit de UNA gezien, een kijk op de Curaçaose samenleving, bij het 25 jarig bestaan van de Universiteit van de Nederlandse Antillen. In 2008 verscheen haar bundel Flecha, met 33 verhalen in het Papiaments.
Voorafgaand aan de biografie over Pierre Lauffer, stelde ze in samenwerking met Lucille Berry-Haseth, voor de Stichting Pierre Lauffer een theaterprogramma samen met zijn literaire en muzikale werken.

«***** De stijl van Birney is weldadig polemisch, recht voor z’n raap.» – Aart van Zoest

Over ‘De dubieuzen’ van Alfred Birney in Vrij Nederland, 25 augustus 2012:
Birney onderneemt een kruistocht tegen de bestaande canon van de Indië-literatuur. De indoschrijvers Dé-Lilah, Victor Ido, J.E. Jasper hebben werk geleverd dat in menig opzicht meer te bieden heeft dan dat van de geconsacreerden Multatuli, Couperus en Daum. Dat beweert Birney niet alleen, hij laat het ook duidelijk zien.

Lees hier de recensie

«Verrassende kronkels en wendingen.» – Marieke van Middelkoop

Over ‘Voor de eerlijke vinder’ van Ilona Verhoeven voor NBD Biblion, 15-08-2012:
Soms een keurige verhaallijn en herkenbare personages, maar vaker nog overpeinzingen, raadselachtige teksten en absurde droombeelden. Voor de speels-filosofisch ingestelde lezer.

Lees hier de recensie

Meer over de auteur

Tjalie Robinson – Een land met gesloten deuren

TJALIE ROBINSON
Een land met gesloten deuren.
Verhalen en opstellen

Nederland / Nederlands-Indië
Ingenaaid met flappen, 224 blz., € 17,50
2012
ISBN 978-90-6265-811-4
Bezorgd en ingeleid door Wim Willems.
Omslagtekening Peter van Dongen

‘Ik geef mezelf, goed en slecht. Ik registreer mijn gevoelens, dat is alles.’

Met dit motto lichtte de schrijver en journalist Jan Boon (1911-1974), beter bekend als Tjalie Robinson, zijn werk ooit toe. Door die persoonlijke toets nemen zijn verhalen een unieke plek in binnen de Nederlandse letterkunde. Er zijn geen andere schrijvers die zo heet van de naald en jarenlang verslag hebben gedaan van hun gemoedstoestand, zowel in de Oost als in de West. In de jaren vijftig en zestig leverde hem dat de reputatie op de vertolker te zijn van het levensgevoel van zijn generatie. De stem van een bevolkingsgroep die de Japanse bezetting had meegemaakt en daarna het geweld van een revolutie. Maar ook na zijn overkomst naar Nederland keek hij rond met een even nieuwsgierig als alziend oog.

In zijn krantenrubriek Piekerans van een straatslijper gaf Tjalie Robinson midden jaren vijftig stem aan de ups en downs van een nieuwkomer op een wijze die nog altijd tot de verbeelding spreekt. Hij had niet alleen een oorspronkelijke geest, maar vooral een oorspronkelijke blik. In zijn manier van schrijven wilde hij een ‘eerlijk mens’ zijn, dus niet huichelen. Dankzij die instelling bracht hij ervaringen onder woorden die kenmerkend zijn voor mensen die van samenleving veranderen. Hij was zowel kroniekschrijver als lyricus, een man die observatie en gevoel combineerde. Wat zijn werk achteraf doet uitstijgen boven dat van zoveel andere nieuwkomers die hun belevenissen boekstaafden, is zijn op elke bladzijde herkenbare stijl. Die is niet alleen Indisch, zoals vaak wordt beweerd: het is de stem van een mens die getuigenis aflegt. Oprecht, met oog voor tragiek en de nodige zelfspot.

Roman Azijn in mijn aderen van Orchida Bachnoe leidt tot vragen in De Tweede Kamer.

Het Tweede Kamerlid van de PvdA, Khadija Arib, heeft op 29 mei jl. aan minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport vragen gesteld over zelfdoding onder Hindostaanse meisjes naar aanleiding van de die maand verschenen roman Azijn in mijn aderen van Orchida Bachnoe. De minister heeft de vragen op 5 juli jl. beantwoord. «Er is geen landelijk beeld of scholen aandacht besteden aan de problematiek rond zelfdoding onder jonge migrantenvrouwen. Wel vind ik de situatie zodanig ernstig, dat ik de sector via de VO-raad zal wijzen op de beschikbare informatie en hulp.» En: «Voor 15–30 jarigen is het de belangrijkste doodsoorzaak.» Vragen en antwoorden zijn opgenomen in de Handelingen van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.

Alle vragen en antwoorden zijn hier te lezen.
Meer over Azijn in mijn aderen

«Extaze 3 bevat artikelen die teruggaan op gebeurtenissen in Den Haag rond de Tweede Wereldoorlog.» – J.H. Corts

Over literair tijdschrift Extaze 2012-3 door NBD Biblion, 18 juli 2012:
Marco Entrop bijvoorbeeld bespreekt de komst naar Den Haag van de cabaretgroep ‘die Pfeffermuehle’ van Erika Mann (dichter van de beroemde Duitse schrijver Thomas Mann). In een kort essay bekritiseert Ger Groot de wens van enkele voormalige ministers van de huidige regering excuses te laten aanbieden voor de mogelijke lakse houding van de toenmalige regering in ballingschap.

Lees hier de recensie

«Deze poëzie roept een soort intimiteit op die mij dierbaar is.» – Levity Peters

Over De muziek van het huis van Cor Gout op Meander Magazine, 21 juli 2012:
Het openingsgedicht ‘Bechstein’ gaat over de muziek die de dichter ervaart, maar welke soort blijft een raadsel. Het zal wel klassiek zijn, vloeiend als taal. (…) Ik moet bekennen dat dit wel een soort poëzie is waar ik een zwak voor heb (…). Het kost me weinig moeite mij erdoor te laten meeslepen in de ervaringen die zij probeert te beschrijven. In dit geval brengt zij mij in mijn oude huizen terug, en bij wat ik ervoer wanneer ik ze herbezocht. Ze roept een soort intimiteit op die mij dierbaar is. (…) Misschien heeft de dichter zelf het beste verwoord waar het hem om te doen was, in ‘Mijn fiets’:
[…]
want hij is al op jaren
mijn fiets
vriend
en evenknie
in het malen van
de melancholie

Lees hier de recensie

«De begaafdste dichter die vandaag de dag op Zeeuwse bodem rondloopt.» – Mario Molegraaf

Over Nachtvlinders door het kattenluik door Chawwa Wijnberg in Zeeuws Tijdschrift, jrg. 62, nummer 3-4 [juli] 2012:
De dood is een belangrijk onderwerp in de bundel. (…)Toch kan Chawwa Wijnberg, schrijfster van beladen herinneringen, bespiegelingen over de dood, een cd die bij deze bundel hoort ‘Vrolijke Gedichten’ noemen. Met recht, zij verstaat namelijk de zeldzame kunst om het zware een beetje lichter te laten wegen.

Lees hier de recensie.

«Echo’s van ‘The Catcher in the Rye’ en ‘Heavenly Creatures’.» – A. Rampadarath

Over Azijn in mijn aderen door Orchida Bachnoe voor NBD Biblion, 11 juli 2012:
Het boek bestaat uit twee delen: Anjani en Teela, die allebei als ik-figuur hun verhaal vertellen. Hun stemmen bevatten echo’s van ‘The Catcher in the Rye’ en ‘Heavenly Creatures’, en dat doordrenkt met een pittige Bollywoodsaus en veel (Engelstalige) straattaal. (…) Dit debuut is verrassend, verfrissend en veelbelovend. Zowel geschikt voor volwassenen als voor tieners, scholen en andere instanties die met jongeren te maken hebben.
Lees hier de recensie

«Verhoeven zoomt graag in op futiele details, om de hoofdzaken nu eens wat naar achteren te dwingen.» – André Keikes

Over Voor de eerlijke vinder door Ilona Verhoeven in Leeuwarder Courant, 29 juni 2012:
Ilona Verhoeven schrijft wonderlijke verhaaltjes. Nu zijn er enkele van gebundeld, fraai gebonden, afgewisseld met knipseltekeningen, die al even raadselachtig zijn als de licht absurdistische, soms surrealistische teksten. Verhoeven speelt met taal, rare invallen, onverwachte associaties. Speelsheid in de nieuwe, zo hard zakelijk begonnen eeuw. Dat is op zich al heel gedurfd.

Lees hier de recensie.

Meer over Ilona Verhoeven.