«De esthetica staat voorop.» – Jan Buijsse

Over ‘Aan de Nederlandse taal’ van Mark Insingel in Meander Klassieker (mr. 286), 21 december 2024: In de rubriek Meander Klassieker (nr. 286) van 21 december 2024 brengt Jan Buijsse een eresaluut aan de dit jaar overleden Vlaamse dichter Mark Insingel (1935 – 2024). Hij bespreekt zijn ode ‘Aan de Nederlandse taal’. In menig opzicht een liefdesgedicht.

Aan de Nederlandse taal

Ik besta in de manier
waarop ik van je houd.
Jij vormt mijn lippen, jij
bestaat in de manier
waarop men mij verstaat.
Ik wil je horen en ik
spreek, ik wil je zien en
teken je, lichaam van
tekens, in betekenis
heb ik gemeenschap met
je, in gemeenschap met
je voel ik: ik besta.

Op 30 juli 2024 overleed de Vlaamse dichter, prozaïst en essayist Mark Insingel (1935). ‘Insingel’ is het pseudoniem van Marcus Donckers, een zeer wel overdacht pseudoniem. (…) Insingel is de dichter die zich binnen een singel, een cirkelvormige omheining, heeft teruggetrokken, niet alleen om zich sterk op het dichter-ik te concentreren maar ook om het gedicht, in welke vorm dan ook, het gedicht te laten zijn. (…) Het gedicht dat ik hier wil bespreken, is zo’n gedicht – zeker bij eerste lezing, waarna trouwens opvalt dat het tegelijk een enigszins circulair gedicht is. ‘Aan de Nederlandse taal’ werd door Insingel in 2000 als 64ste gedicht toegevoegd aan een zelfbloemlezing van 63 (vooral ‘concrete’) gedichten onder de titel Gezichten. De bloemlezing is een uitermate curieuze verzameling, zeker naar vorm. De 64 gedichten zijn evenzovele genummerde losse vellen van 30 bij 30 cm in een plexiglazen doos van 1,5 cm hoog.(3) Zo wordt een gedicht een object, zelfs niet gebonden in en aan een boek, de verzameling tot een kunstwerk. De esthetica staat voorop. ‘Aan de Nederlandse taal’ is een lofdicht, een liefdesgedicht en een bekentenis ineen, maar ook een zelfrealisatie. Het zou eigenlijk het credo van elke dichter kunnen zijn maar in het geval van Insingel is het op bijna absolute wijze programmatisch in de lichamelijke verhouding tussen de ik en jij, de dichter en de taal (die de Nederlandse is). (…) Het werk van Mark Insingel behoort tot die taalexperimenten die helaas te weinig bekend zijn. (…)

Lees hier of hier
Meer over Mark Insingel bij Uitgeverij In de Knipscheer