Over ‘Door de jaren heen lezen’ van Jaap Goedegebuure op Facebook, 27 juli 2022:
LEZEND LEVEN, daarvan doet Jaap Goedegebuure verslag in dit boek dat hij zelf een ‘autobiografische legpuzzel’ noemt. Het bestaat grotendeels uit stukken die hij in coronatijd op de website van de Maatschappij voor Nederlandse Letterkunde (waarvan hij voorzitter is) publiceerde. Die opzet heeft het nadeel van een zekere vlinderachtigheid, maar het voordeel van een snelle, puntige, geestige stijl. En boeiend is het steeds.
Jaap Goedegebuure, emeritus-hoogleraar Leiden, behoort tot de beste lezers van ons land en beschikt over een enorm grote kennis van zaken. Omdat ik hem persoonlijk ken heb ik diverse verhalen en herinneringen wel eens uit zijn mond gehoord – maar het overgrote deel was nieuw voor me. Hij verbindt zijn verhalen over schrijvers en boeken met herinneringen uit de erbij horende fasen van zijn leven. Soms deed het me denken aan ‘Mein Leben’ van de Duitse criticus Marcel Reich-Ranicki, maar dat is uitvoeriger, chronologischer en ook oordelender dan wat Goedegebuure schrijft. Typerend is wat Jaap Goedegebuure over zijn levensmaxime schrijft. Het zegt veel over zijn scepsis, zijn afkeer van morele hoogstandjes en afrekeningen, zijn aardigheid. Hij ontleent het aan Voltaire in zijn Candide (1759). ‘Il faut cultiver notre jardin’, we moeten zorgen voor ons eigen tuintje. “Aan de wereld valt helaas niets te veranderen, meer dan pappen en nathouden zit er niet in, en wie na het wieden en schoffelen van het eigen akkertje zo nodig ook nog een goed mens wil zijn, kan het beste maar beginnen in de allernaaste omgeving met helpen en troosten en zalven en plengen – daar heb je al een dagtaak aan. Als iedereen zo zou doen, dat wil zeggen zo dicht mogelijk bij huis blijven, waren we van een hoop gedonder af. Konden we ondanks alles toch optimist blijven.”
Prof. dr Johan F. Goud is emeritus hoogleraar, emeritus remonstrants predikant.
Meer over ‘Door de jaren heen lezen’
Meer over Jaap Goedegebuure op deze site