Uitgeverij In de Knipscheer

Ernst Jansz
Dromen van Johanna
Bob Dylan, vertaald
Brieven aan een vriend. Boek en CD
Ingenaaid, met flappen, geïll., 240 blz.
ISBN 978-90-6265-655-4 € 28,50
2010

Uit Molenbeekstraat, dat zijn Amsterdamse jeugd beschrijft van 1948 tot 1970, weten we dat Ernst Jansz in 1964 zijn eerste Bob Dylan-singletje kocht en dat hij in 1969 te vinden was op het Isle of Wight om het optreden van Bob Dylan en The Band mee te maken. En in CCC Inc. Een band lezen we dat door Jansz c.s. al op de vroegste opnames van CCC Inc. uit 1967 nummers van Bob Dylan worden gezongen.

Bob Dylan is een rode draad in Ernst Jansz’ muziekleven. Het enige nummer op Molenbeekstraat (2006) dat hij niet zelf schreef was Huiswaarts, zijn eerste vertaling van een Dylan-lied: Tomorrow’s a long time. Pas een paar jaar later probeerde hij het een tweede keer en vanaf dat moment raakte Ernst Jansz opnieuw in de ban van Bob Dylan’s fenomenale songs en hij vertaalde in anderhalf jaar tijd twaalf van zijn teksten voor Dromen van Johanna.

Aan een goede vriend heeft Jansz nauwgezet verslag gedaan van zijn twijfels, zijn enthousiasme en zijn zoektocht naar de beste interpretatie van soms onbegrijpelijke en onvertaalbaar geachte teksten en naar achtergrondverhalen bij de liedjes die voor zo velen zoveel betekenen: Visions of Johanna, Sad Eyed Lady of the Lowlands, Just like a woman, Boots of Spanish leather, To Ramona en andere. Gaandeweg komt hij bij elk lied telkens iets meer te weten over Dylan en over de geliefden Suze Rotolo, Sara Lownds en Edie Sedgwick die wellicht voor deze liedjes model hebben gestaan, en ontdekt hij wie uiteindelijk de ware liefde is in Red River Shore / Het meisje van de Rode Rivier.

De uitvoering van het boek wordt gelijk aan de jongste edities van Molenbeekstraat en De Overkant, d.w.z. met een aansprekend omslag van Peter van Dongen en inclusief de officiële CD van V2 Records.

Op basis van het boek en de CD heeft Ernst Jansz een gelijknamig theaterprogramma samengesteld waarmee hij in najaar en voorjaar 2011 op tournee gaat. De theatertournee gaat op 14 oktober in Paradiso Amsterdam in première. Hij wordt tijdens de optredens bijgestaan door krontjong-gitarist Guus Paat. Na Doe Maar trok Ernst Jansz als producer en bandleider van Bram Vermeulen en Boudewijn de Groot jarenlang langs schouwburgen en concertzalen in Nederland en Vlaanderen. Nu is hij er te zien met zijn tweede eigen programma.

PERS:

«Het lijkt eenvoudiger om het geheim van de schepping te doorgronden dan te snappen wat er in het hoofd van Bob Dylan omging toen hij nummers schreef als Desolation Row, Visions of Johanna of Love minus Zero. Ernst Jansz heeft zijn hoofd gebroken om een dozijn nummers in het Nederlands te vertalen. Een titanenklus, artistiek gevaarlijk bovendien, want het risico bestaat dat de magie van de oorspronkelijke tekst verloren gaat. Jansz heeft in brieven aan een vriend, die gebundeld zijn in Dromen van Johanna, minutieus uitgelegd hoe hij zin voor zin, beeld voor beeld, met die teksten heeft geworsteld. Voor de ware Dylan-freak is dat een prachtboek geworden, met als extra cadeautje het omslag van Peter van Dongen: een klare-lijn-tekening van Dylan in zijn chaotische kamer in het New Yorkse Chelsea Hotel. Het genot zit in de vertaalprestatie die Jansz heeft geleverd.» – Patrick van den Hanenberg in de Volkskrant

«Als het over Bob Dylan gaat komen vrijwel altijd eerst zijn teksten ter sprake. Hoe mooi de melodieën zijn merk je doorgaans pas als anderen zijn liedjes vertolken. Voor Dromen van Johanna koos Ernst Jansz bewust meer voor de romantische liedjes dan voor de protestsongs en zette zijn vertaalde versies grotendeels in chronologische volgorde op zijn album. Dat heeft te maken met het verhaal dat hij wil vertellen. Toegelicht met zijn overpeinzingen bij het vertalen van de teksten, waarover hij uitvoerig heeft gecorrespondeerd met zijn oude vriend en voormalig CCC Inc.-collega Huib Schreurs, zijn die brieven samen met de teksten gebundeld in het boek (+cd) Dromen van Johanna.» – Peter Bruyn in GPD-dagbladen

«Voor Nederlandse Dylanfans en liefhebbers van luisterliedjes van eigen bodem is het een van de mooiste en belangrijkste albums van het jaar, deze Dromen van Johanna. Twee jaar lang worstelde Ernst Jansz met de teksten van idool Bob Dylan. Aan de veelgeprezen vertaling Huiswaarts (Tomorrow’s a long time) voegde hij er elf toe, om ze vervolgens meesterlijk op te nemen. Meesterlijk ja, omdat deze oud-voorman van Doe Maar, die enkele jaren het isolement van de roem kende waarin Dylan z’n leven lang leeft en muziek schrijft, zich de magie van Dylans liedjes toe-eigent zonder de tekst of muziek van His Royal Bobness geweld aan te doen. Schier onvertaalbare songteksten als Desolation row (De Verlorenstraat) of Sad eyed lady of the Lowlands (Droeve dame van het Laagland), Jansz weet de sfeer te grijpen en dompelt ze onder in de melancholie die ook zijn project Molenbeekstraat al zo ontroerend maakte. En hij durft er nota bene hier en daar nog een Indisch sausje aan toe te voegen ook.» – Peter Hovestad in Haarlems Dagblad

«Ernst Jansz vertaalde twaalf nummers van de Amerikaanse meester. Een klus die hem twee jaar kostte, wat alles zegt over het raffinement hiervan. Zijn vertalingen zijn secuur waar mogelijk en vrij waar nodig. Met Dylaneske rauwheid maakte hij er twaalf mooi verhalende nummers van altijd van.» – Bart Wijlaars in De Telegraaf

«Het vertalen van twaalf Bob Dylan liedjes naar het Nederlands; je moet het maar durven. Ernst Jansz durfde het. Dromen Van Johanna heet het project dat naast een cd en een boek ook een theatertour heeft voortgebracht. Het zijn mooie en bij vlagen ook ontroerende verhalen, die niet alleen inzicht geven in het vertaalproces, maar ook in Bob Dylan en de vrouwen voor wie Dylan de nummers schreef. Verhalen met daarin de brieven die Jansz tijdens het vertalen schreef aan zijn ‘vriend H.’ Diezelfde vriend H. was van mening dat een goede songtekst 1001 verschillende interpretaties moet hebben en mede daarom heeft het vertaalproces behoorlijk wat tijd gekost. Zo ging Jansz een legio aan straatnamen af om een goede vervanging te vinden voor Desolation Row. Het werd uiteindelijk De Verlorenstraat.» – Stefan Sjoers in Revolver’s Lust for Life

«Dat Jansz een duidelijke visie op Dylan heeft ontwikkeld, en jaren bezig is geweest met zijn teksten, wil niet zeggen dat hij Dylan nu volledig doorgrondt. Dylans teksten zijn vaak associatieve, poëtische koortsdromen, waarin allerlei zinsbegoochelende beelden en mysterieuze personages over elkaar heen buitelen. Maar dat mysterie, waarmee de teksten omhuld zijn, dat is juist een van de aantrekkelijkste kanten van de muziek van Dylan.» – Seije Slager in Trouw

«Wie wil vertalen, moet een groot talent hebben om te twijfelen aan de nieuwe woorden. En dat heeft Jansz. Dylans teksten zijn niet altijd naar de letter vertaald, maar wel, en dat is belangrijker, naar het geweten. Liefdevol ook. Achterin Dromen van Johanna zit het echte werk. De cd waartoe al die twijfel geleid heeft, de uitvoeringen. Dan hoor je alleen nog maar prachtig uitgevoerde zekerheid.» – Ed Schilders in de Volkskrant