Alice Walker – Meridian. Roman

ALICE WALKER
Meridian
Verenigde Staten, Roman
Vertaling: Marijke Emeis
Paperback, 226 blz.
ISBN 90-6265-033-3
Eerste druk 1979
UITVERKOCHT

Vrouwen hebben niet alleen, al sinds de dagen van de slavernij, een vooraanstaande rol gespeeld in de maatschappelijk evolutie van de zwarte bevolking in de Verenigde Staten van Amerika, ook in de zwarte literatuur zijn zij van oudsher zeer sterk vertegenwoordigd geweest. Mét onder meer Toni Morrison zet Alice Walker (1944) die traditie momenteel overtuigend voort. Ze publiceerde twee dichtbundels, een verhalenbundel, een studie (over Langston Hughes) en twee romans.
In Meridian, haar tweede roman, beschrijft Alice Walker hoe een schijnbaar, normaal arm zwart meisje uit het landelijke Zuiden in haar in eenzaamheid en zonder ophef gevoerde strijd voor de rechten van haar volk uitgroeit tot een charismatische figuur.
Het boek omspant (met hier en daar een ontluisterende terugblik op de slaventijd) de periode van de hoogtijdagen van de beweging voor de burgerrechten, met de komst van de blanke vrijheidsstrijders uit het Noorden, en de door desillusies, frustraties en verbrokkelende solidariteit gekenmerkte decennia daarna.
‘Hoewel het boek,’ oordeelde Publisher’s Weekly, ‘een onthullend beeld geeft van het leven in het Zuiden én, tussen de regels door, scherpe analyses van de verschillende opvattingen binnen de zwarte beweging, ontleent Meridian zijn grote kracht aan het vermogen van de schrijfster om haar verhaal te vertellen in termen van mensen, niet in termen van fieten en vraagstukken.’
The New York Times Book Review: ‘Een opmerkelijk rijke, fascinerende roman.’
Meer over Alice Walker

Wim van Binsbergen – Klopsignalen. Gedichten

Wim van Binsbergen
Klopsignalen
Nederland, poëzie
Paperback, 60 blz.
ISBN 90-6265-030-9
Eerste uitgave 1979

Wim van Binsbergen (1947) schrijft gedichten sinds 1962. In 1971 publiceerde hij in eigen beheer ‘Gedichten en twee essays’ en in 1977 maakte hij zijn officiële debuut met Leeftocht.

Klopsignalen is zijn tweede bundel. Het materiaal voor zijn poëzie ontleent Van Binsbergen veelal aan zijn wetenschappelijk achtergrond. Hij deed antropologisch onderzoek in Tunesië en Zambia, publiceerde een groot aantal wetenschappelijke studies, over religieuze vernieuwing en over migratie in Afrika. Over zijn gedichten schrijft hij (in een brief onder te titel ‘Wetenschap en dichterschap’, Mandala III/1) o.m.: ‘Mijn gedichten hoezeer uiterlijk ook het tegendeel suggererend, gaan eigenlijk niet over wetenschap, noch over Afrika. Dat is maar vormmateriaal; vroeger gebruikte ik iets anders en later zal ik hopelijk wel weer iets anders nemen. Die gedichten gaan over de poging om fundamenteel onoplosbare tegenstellingen die mijn leven en denken beheersen (en die zozeer in ons sociaal en economisch stelsel verankerd zitten dat ze zich in analoge vorm bij anderen, bij voorbeeld mijn lezers, zullen voordoen) te overbruggen, op een manier die alleen binnen de hulpeloze en toch dwingende vormgeving van het kunstwerk mogelijk is, en door niets anders dan die vormgeving.’
Meer over Wim van Binsbergen

P78 Anthology – Mandala III/2

P78MandalaHarry Hoogstraten en Jos Knipscheer
P78 Anthology
Mandala III/2
paperback, 224 blz.,
rijk geïllustreerd,
eerste uitgave 1979
ISBN 90-6265-037-6
uitverkocht

Bloemlezing van en over het ‘One World Poetry festival ’78’. Bevat naast gedichten, brieven, ‘action replays’ en andere ontboezemingen van een selectie van de deelnemende dichters. Onder de, voornamelijk Engelstalige, medewerkers bevinden zich Patti Smith, William Burroughs, Anne Waldman, Tom Raworth, Edgar Cairo, Bert Schierbeek, Hans Plomp, Jules Deelder, Herman Brood en vele anderen.

Meer over One World Poetry

Craig Strete – Oom Coyote en de Bisonpizza

90-6265-024-4CRAIG STRETE
Oom Coyote en de Bisonpizza
Amerika, Indiaans, Jeugdroman
Vertaling: Jos Knipscheer
Paperback, 64 blz.,
illustraties Lennie Coumans
ISBN 90-6265-024-4
Eerste druk 1978
UITVERKOCHT

‘Tja,’ zei Oom Coyote en hij wreef nadenkend over zijn kin, ‘tja als ik jullie nou ’s vertelde van mijn gevecht met de grootste woesteling van het Wilde Westen-Woud, de gevreesde Spleetsik, tijdens mijn speurtocht naar neef Slaap-Voet, en de bisonpizza, die hij…’
‘O nee,’ zei Grijs-Oor, die dat verhaal al vijftien keer gehoord had. ‘Dan hadden we beter thuis tv kunnen blijven kijken.’

«Dit verhaal vol stoere heldendaden en onwaarschijnlijkheden is een prachtige persiflage op het wild-west-verhaal. Het is in een prachtige stijl geschreven, kernachtig en beeldend, terwijl de illustraties het irreëele sterk benadrukken. Een mooi verzorgd uitgegeven boekje voor fijnproevers van een bepaald genre, of ze nu tien zijn of veel ouder, dat maakt geen verschil.» – Leeuwarder Courant

Rudolph Wurlitzer – Schok. Roman

Rudolph Wurlitzer
Schok
Oorspronkelijke titel Quake
Amerika. Roman
Vertaling Peter H. van Lieshout
Paperback 120 blz.,
Eerste uitgave 1977
Tweede oplage 1978
ISBN 978 90 6265 005 8
UITVERKOCHT

«Na een zeer zware aardbeving wordt Los Angeles geteisterd door een golf van terreur. Verschillende gewapende benden voeren niet alleen een strijd tegen het openbaar gezag, maar ook tegen elkaar. Bij de enen is plundering het doel, bij anderen gaat het om niets en niemand ontziende bescherming van het eigen bezit. De gewone man weet nooit met wie hij te maken heeft en is het slachtoffer van allebei. Een voor onze egocentrische tijd symptomatische roman, ongelooflijk knap geschreven. Superlatieve griezel.» – Lektuurgids

«Deze Amerikaanse samenleving, aan z’n lot overgelaten en verlamd door angst, waarin de overlevenden de slachtoffers worden van machtswellustelingen die hen in concentratiekampen bijeen drijven, zou ontsproten kunnen zijn aan de fantasie van een Markies de Sade, en herzien door de Marx Brothers. – France Soir

«Ondanks het zwartste pessimisme is het juist dáárom zo’n hallucinerend ondergangsverhaal geworden, omdat er constant wordt voortgefantaseerd op dingen die in onze wereld al aan de gang zijn. (…) Het verhaal hangt dus niet in de lucht, maar is gebaseerd op de ijzingwekkende toestanden waarin miljoenen mensen nu verkeren – Dat is de grote kracht ervan.» – J.J. Wesselo in De Waarheid

Meer over Rudolph Wurlitzer

Charles Johnson – De Moraal van het verhaal van de Moerasvrouw. Roman

Charles Johnson
De Moraal van het verhaal van de Moerasvrouw
Oorspronkelijke titel Faith and the Good Thing
Vertaling Marijke Emeis
Paperback, 268 blz.,
ISBN 90-6265-019-8
Eerste uitgave 1978

Op de dag dat Faith Cross haar achttiende verjaardag viert sterf haar moeder. Ze is jong en mooi en staat moederziel alleen op de drempel van het Leven, in Hatten County, Georgia, met als enige richtlijn de laatste woorden van heet moeder: ‘Faith, zorg dat je het goede in het leven vindt.’
Faith weet niet wat die woorden betekenen, maar ze is vastbesloten om uit te vinden wát het Goed is en wáár ze het zoeken moet. Ze wendt zich met die vragen tot de Moerasvrouw, die haar vertelt dat ze een ‘Nummer Een’ is – dat ze leiding nodig heeft om niet in rampen verzeild te raken – en dat honger en ellende de kenmerken zijn van het leven zonder het Goed.
Veel is het niet, maar ze moet het ermee doen als ze, weg uit het landelijke Zuiden, aan haar grote tocht begint, een avontuurlijke ontdekkingsreis door een leven vol seks, geweld, leed, schoonheid en waarheid, die haar naar de wortels van haar eigen herinneringen en verwachtingen zal voeren.

De Moraal van het verhaal van de Moerasvrouw, het debuut van de zwarte Amerikaanse schrijver en filosoof Charles Johnson (1948), is een sprankelende, sprookjesachtige, mythische roman over niets meer of minder dan de Zin van het Leven: een onweerstaanbare leeservaring.

John Gardner schreef: ‘Charles Johnson’s boek heeft een ongelooflijke indruk op me gemaakt. Ik praat erover met iedereen die ik tegenkom. De stem van de verteller, die ons Faith’s avonturen laat meebeleven, klinkt net zo magisch en menselijk als de stem van Faulkner, en in veel opzichten zelfs raker… Hoe vaak vind je tegenwoordig nog een echte intelligente, ambitieuze roman, die bovendien nog mooi, onschuldig, wijs en diep ontroerend is ook? Als iemand tegen me zegt dat De Moraal van het verhaal van de Moerasvrouw zwakke plekken heeft (wat een grote leugen is), dan maak ik ’m af!’

Diane di Prima – Herinneringen van een Beatnik. Roman

Diane di Prima Herinneringen BeatnikDiane di Prima
Herinneringen van een Beatnik
roman
USA
vertaald door Susan Janssen
nawoord Susan Janssen
omslagfoto Paul de Nooijer
paperback, 160 blz.,
eerste uitgave 1978
ISBN 90 6265 018 X
uitverkocht

‘En toen het licht van de volle maan weer op de brandtrap scheen werd ik niet ongesteld zoals eigenlijk had gemoeten. En toen de maan afnam begonnen mijn borsten te groeien en pijn te doen en ik wist dat ik zwanger was. Ik begon mijn boeken in dozen te stoppen en de stukjes en beetjes van mijn leven in te pakken, want een heel nieuw avontuur lag voor de boeg en ik had geen idee waar het me heen zou voeren.’
Zo besluit dichteres Diane di Prima haar in 1969 voor de legendarische Traveller’s Companion-serie van de Olympia Press geschreven ‘erotische’ roman Herinneringen van een Beatnik, die een openhartig en onopgesmukt beeld geeft van het bohémien-leven in het New York van het midden van de jaren vijftig en van haar eigen seksuele én maatschappelijke bewustwording.

«Diane di Prima is onbetwist The First Lady van de nieuwe Amerikaanse poëzie, maar ook deze roman geeft een beeld van de dingen die haar aangaan – van seks tot jazz, tot vrouw-zijn, tot poëzie, tot politiek. Een klassiek boek, want La Vie Bohème zal altijd blijven bestaan.» – (Susan Janssen in haar nawoord)
Meer over Diane di Prima

Marian Pankowski – Matuga komt.

Marian Pankowski
Matuga komt
Oorspronkelijke titel Matuga idzie
Vertaling Paul Beers en Pszisko Jacobs
Pools
Paperback 206 blz.,
ISBN 90-6265-012-0
Eerste uitgave 1978

Matuga komt bevat in een twintigtal hoofdstukken, die toch min of meer op zichzelf staande eenheden vormen, het tot beelden verdichte levensverhaal van de jong Pool Wladzio Matuga. Na zijn jeugd temidden van de Poolse natuur en cultuur komt hij in een Duits concentratiekamp terecht, brengt het er levend af en belandt dan in België. Daar moet hij als zwerver tussen de bedelaars, als emigrant tussen zijn lotgenoten, en als emotioneel en seksueel vereenzaamde zijn bestaan weer van de grond af opbouwen.
Toch komen de woorden Polen, Duitsland en België in het hele boek niet voor. Zij laten zich alleen afleiden uit de biografie van de schrijver zelf die in ‘Matuga’ zijn eigen leven literair heeft getransformeerd. Hijzelf heeft als jonge Pool de jaren 1942-1945 in verschillende concentratiekampen doorgebracht. En hijzelf is direct na de oorlog naar België geëmigreerd, waar hij zijn studie voortzette.
Van dit alles vinden wij in Matuga komt geen direct verslag. Tot in details is het een boek van aanduidingen, suggesties, geschreven door een gerijpt kunstenaar die zich niet op sleeptouw laat nemen door zijn emotionele stof, maar door een afstand van jaren de taal en haar spanningen tot in de perfectie beheerst. Mogen de eerste, in Polen spelende hoofdstukken wel eens hoge eisen stellen aan de lezer, allengs ontpopt Pandkowski zich behalve als dichter ook als oorspronkelijk verteller die proza en poëzie tot een ideale eenheid weet te versmelten.

Marian Pankowski, in 1919 te Sanok (Polen) geboren, is als hoogleraar werkzaam aan de Université Libre te Brussel. Na zijn debuut als dichter in 1938 publiceerde hij sinds 1954 in hoofdzaak proza en toneel. Twee van zijn stukken werden opgevoerd in Parijs, een in Genève. In Nederland werd Pankowski door Paul Beers geïntroduceerd in de laatste nummers van Soma (1972) met fragmenten uit Matuga komt en een gesprek over Witold Grombowicz. De Revisor publiceerde daarna enkele hoofdstukken uit Matuga komt en de novelle Beukenootje. Pankowski verzorgde het nawoord bij de Nederlandse editie van Grombowicz’ roman Trans-Atlantisch, voorts verschenen verhalen van hem in Avenue Literair.
Meer over Marian Pankowski

N. Scott Momaday – Onder een dak van dageraad. Roman

N. Scott Momaday
Onder een dak van dageraad
Oorspronkelijke titel House Made of Dawn
De Indiaanse Bibliotheek – 1
Vertaling Lieke Frese
200 blz.,
Eerste druk 1978
ISBN 978 90 6265 021 X
UITVERKOCHT

De hoofdpersoon van Onder een dak van dageraad is de jonge Indiaan Abel. Hij heeft als Amerikaanse soldaat gevochten in de Tweede Wereldoorlog. Na terugkeer in het reservaat, waar hij door zijn grootvader is opgevoed, ontdekt hij dat de wereld veranderd is en hij zich noch in het oude leven, noch in de grote blanke wereld op zijn plaatsvoelt.
Nadat hij in dronkenschap een blanke man gedood heeft komt Abel in de gevangenis terecht, maar omdat de justitie geen raad weet met de vreemde omstandigheden waaronder het noodlottige ongeval plaatsvond, wordt hij spoedig weer vrijgelaten.
In de grote stad leidt Abel daarna een elven van toenemende wanhoop en wanorde. Uiteindelijk keert hij, omdat hij letterlijk nergens meer kan gaan of staan, voor de tweede maal terug naar het reservaat. Daar leert hij, onder een dak van dagraad, de betekenis en de zin van ht leven langzamerhand opnieuw begrijpen.

Onder een dak van dageraad (‘House Made of Dawn’) was in 1968 de eerste roman ooit door een Indiaan geschreven. Het boek kreeg zeer lovende kritieken en werd in 1969 onderscheiden met de Pulitzer-prijs voor fictie.

N. Scott Momaday (1934) is een Kiowa0Indiaan. Naast Onder een dak van dageraad heeft hij drie boeken gepubliceerd: ‘The Gourd Dancer’ (poëzie), ‘The Way to Rainy Mountain’ (traditionele vertellingen) en ‘The Names’ (autobiografische roman). Hij woont in Californië, waar hij aan de Universiteit van Standford Engelse literatuur doceert.
Meer over de Indiaanse Bibliotheek

Léon de Winter – De (ver)wording van de jongere Dürer. Roman

Léon de Winter
De (ver)wording van de jongere Dürer
Nederlands, Roman
Paperback, 188 blz.
Eerste druk mei 1978
ISBN 978 90 6265 014 7
UITVERKOCHT

Na zijn opvallende intrede in de Nederlandse literatuur met de bundel prozateksten Over de leegte in de wereld presenteert Léon de Winter nu zijn eerste roman, die garant staat voor zijn definitieve doorbraak naar het Nederlandse lezerspubliek.

De hoofdpersoon van De (ver)wording van de jongere Dürer is een intelligente, net volwassen geworden jongeman, die door opvoeding en milieu niet tot ontplooiing is kunnen komen. Het boek begint als hij vrijkomt uit de jeugdgevangenis, waar hij twee maanden heeft gezeten voor het stelen van een taxi. In de gevangenisbibliotheek is hij zich voor het eerst bewust geworden van zijn gevoelens, waarbij de werken van de Romantici een krachtige invloed uitoefenden. Zijn, met name aan Jozef von Eichendorff’s Aus dem Leben eines Taugenichts ontleende, termen blijken echter niet geschikt om zijn ervaringen en relaties in de ‘vrije wereld’ voor zichzelf te verwoorden. Er ontstaat een conflict tussen wat Handke de Buitenwereld en de Binnenwereld noemt, een noodlottig conflict dat hem uiteindelijk terugbrengt tot wat hij in ht begin was: een wezen zonder macht over het woord, een dier. De vraag die overblijft is of dit laatste wording of verwording genoemd moet worden.

De (ver)wording van de jongere Dürer is vooral een zeer eigentijdse roman die, zonder ook maar even modieus of aan actualiteit gebonden te zijn, een indringend beeld geeft van het leven op de grens van de volwassenheid, op de drempel van de jaren tachtig, in de buitenwijken van de grote stad, waarin eenzaamheid, onleefbaarheid, werkeloosheid en jeugdcriminaliteit al bijna vertrouwde problemen zijn.