Richard Akihary
Djam karet / Elastiektijd
gedichten
Nederland – Ambon, Zuid-Molukken
Omslagillustratie Piet Latul
gebrocheerd in omslag met flappen,
74 blz., € 18,50
eerste druk oktober 2023
ISBN 978-94-93214-83-5
Als een rode draad loopt in deze debuutbundel Djam karet / Elastiektijd een groot verlangen naar vrijheid van het Zuid-Molukse volk. Bijna vier eeuwen gekoloniseerd door Nederland, waardoor de Zuid-Molukse geschiedenis ook Nederlandse geschiedenis is, daarna overheerst door vreemde mogendheden.
Het litteken (fragment)
De ondraaglijke pijn
gevoelloos met de jaren.
Het litteken een aandenken.
De volgende overheerser
overspoelt zijn land met regels
verpakt in een wet.
Het recht van de sterkste.
Hij volgt zijn innerlijke overtuiging
naar het kostbaarst in het leven:
vrijheid
Richard Akihary: ‘We moeten verder en de bladzijde omslaan, maar hoe kun je een bladzijde omslaan die nog niet is geschreven?’ Na ruim 70 jaar krijgt Richard Akihary de stamboekformulieren van zijn grootvader in handen, de inhoud verrast hem. Ruim een maand voordat het KNIL wordt opgeheven, wordt zijn grootvader overgeheveld van het KNIL naar de Koninklijke (Nederlandse) Landmacht. Zeven maanden later geeft hij gehoor aan het dienstbevel in te schepen naar Nederland. ‘Het lamoffer verstild 4000 naamlozen’, uit: Opgelicht. Akihary: ‘documenten liegen niet en laten een traceerbaar spoor achter’. Hij stuit op rechtszaken die de delegatie Aponno voert tegen de Staat der Nederlanden. Nederland wil de Ambonese soldaten demobiliseren in reeds door Soekarno bezet gebied. De uitspraken van het Arrondissementsgerecht in Den Haag, het Hoger Beroep en tenslotte de Hoge Raad der Nederlanden, stellen de Zuid-Molukkers in het gelijk. ‘Hoger beroep requiem voor kabinet. Veroordeeld zijn verraderlijke tekst’. Zijn jaren in kamp Ederveen brengt hij voor het voetlicht: ‘ …oude Durchgangslager waar muren vergeten verhalen vertellen, bewoond door Ambonezen’. Over zijn liefde voor muziek lezen we in het gedicht Moluccan Moods: ‘Buigend verwelkomt het kruis haar gasten, muzikanten uit de wijk’.
Richard Akihary (1955) gaf 30 jaar les in het speciaal onderwijs. Daarna doceerde hij Nederlands en Engels. Hij is meer dan 50 jaar organist bij de Geredja Indjili Maluku (Moluks Evangelische Kerk). Hij schreef de partituren voor BNG, het Moluks Kerkelijk Liedboek. Ook schreef hij teksten en muziek voor theater, pop en jazzbands.