«Avant-garde is not dead. Vaandrager bewijst het.» – Jan van Bergen en Henegouwen

VoorplatIkwordt-75Over ‘Ik wordt’ van Harry Vaandrager voor NBD / Biblion, 23 juli 2018:
(…) In 2011 publiceerde Harry Vaandrager zijn eerste roman ‘Aan Barrels’, in 2013 volgde ‘Koprot’ en in 2016 ‘Maskerade’. En nu ‘Ik wordt’. (…) In de traditie van de jonge Deelder, (familielid) C. Vaandrager en anderen in Rotterdam geborenen. Associatief, staccato, chaotisch, met branie verteld. Humor om te lachen. (…) Avant-garde is not dead. Vaandrager bewijst het. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Ik wordt’
Meer over Harry Vaandrager bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Talige spitsvondigheid en een onalledaagse brille qua stijl.» – Sander Meij

Opmaak 1Over ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager op Tzum, 15 januari 2017:
(…) ‘Maskerade’ is geschreven vanuit verschillende perspectieven, in de vorm van brieven, interviews en andere ego-documenten; vol woordgrapjes, neologismen, intertekstuele verwijzingen en postmoderne bespiegelingen over het bestaan. In die zin zou je Maskerade ook een experimentele roman kunnen noemen. Maar vanuit de gedachte dat veel romans die wij als ‘klassiek’ beschouwen, in brief- dan wel dagboekvorm zijn geschreven, zou je dit boek tegelijkertijd ook als zodanig kunnen bestempelen. (…) Het verhaal is ingebed door brieven van de Rotterdamse Ada Brink, die als een soort Kaspar Hauser tijdens haar jeugd opgesloten heeft gezeten in een bijkeuken. Verder bestaat het uit interviewfragmenten met de fictieve kunstschilder Bob Boëtius, die net als Rob Scholte zonder benen door het leven gaat, plus het verontwaardigde commentaar van diezelfde Bob Boëtius op de weergave van zijn woorden ín die interviews. De interviewer wordt door Boëtius ‘Vaantje’ genoemd, in wie de lezer de bijnaam van de auteur kan herkennen. Daar tussendoor klinkt vanuit een ‘versteende baarmoeder’ ook nog de stem van Ben Boëtius, de ongeboren tweelingbroer van Bob. Ben tekent de baarmoederwand vol met ‘schilderingen’ en bij gebrek aan daglicht tekent hij ook in het luchtledige. (…) Tot slot krijgen we ook nog de brieven van vader Boëtius te lezen. (…) In zijn laatste brief besluit hij dan ook voor eeuwig te zwijgen, ‘niemand breekt mij de bek nog open.’ Hier klinkt de echo van Hermans’ ‘Au pair’, waarin personages in opstand willen komen tegen de almacht van de auteur en zich vertwijfeld afvragen waarom de ellende die hen overkomt juist hén moet overkomen. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site

«Intrigerend.» – L.W. Zandberg

Opmaak 1Over ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager op NBD | Biblion, 13 januari 2017:
Bob zit opgesloten in het donker, van waaruit hij een gevecht levert met zichzelf. Ben is zijn nooit geboren tweelingbroer. Deze dode foetus koestert zich in het feit dat hij nooit ter wereld is gekomen. Meerdere stemmen komen aan het woord. Zo vertelt Bob over zijn gevecht, maar becommentarieert hij zijn eigen vertelling en maakt deze soms zelfs belachelijk. Daarnaast is er een voor- en nawoord van Ada, een verteller die misschien niet bestaat, net als de andere personages. (…) Er wordt driftig verwezen naar allerlei filosofen, dichters en personages uit de wereldliteratuur. Dit maakt het plotloze boek zowel intrigerend als irritant. (…)
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site

«Weergaloos goede stijl.» – Hans Puper

Opmaak 1 Over ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager op MeanderMagazine, 11 januari 2017:
(…) Taal speelt een essentiële rol: de verhouding met het onzegbare bijvoorbeeld. Ada, een ander personage, schrijft daarover in haar brief die aan de vertelling vooraf gaat: ‘Er schijnen lieden te zijn, die daar levenslang over neuzelen. Anderen verhangen zich erom. Dichters krijgen er woorddiarree van. Overloop. Hoe miezerig, hoe kleinzielig. Is er een erfzonde, dan is dat de taal.’ Van dat geneuzel is ook dit boek gelukkig niet vrij; het had anders ongeschreven kunnen blijven. Zo zegt Ben – zie hieronder – bijna aan het slot: ‘Bob, ik kan niet anders dan verstillen. Stilte, het is het onvermogen om het onzegbare te benaderen. Ik heb een leven van zwijgen in te halen.’ Hij is de enige niet. (…) Een groots boek. De thematiek is van alle tijden, maar lijkt nieuw door de bijzondere vorm. De grote kracht van Vaandrager ligt echter in zijn weergaloos goede stijl.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site

«Harry Vaandrager is een woordkunstenaar pur sang.» – André Oyen

Opmaak 1Over ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager op Ansiel, 6 januari 2017:
‘Ik zal afdalen naar mijn eigen onderwereld, om de woorden te vinden die ik al zo lang zoek. Ik moet eerst verdwijnen, om te kunnen leven. Er is geen weg terug.’ (…) Alle sprekers van ‘Maskerade’ vertellen in de ik-vorm en ze wijzen er stuk voor stuk op dat ze misschien niet bestaan. Het zijn stemmen en schimmen in plaats en ze lijken op elkaar. De personages draaien steeds in elkaars wereld rond en ze weten niet of ze de ander verzonnen hebben dan wel of ze door hem/haar verzonnen zijn. (…) Harry Vaandrager is een woordkunstenaar pur sang die met metaforen, taalkronkels en beeldtaal een literair vuurwerk in mekaar knutselt dat nog heel lang in het lezershoofd blijft nakreunen.
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site

«Unicum in Nederlands taalgebied.» – Bart Smout

Opmaak 1Over ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager op Passionate Platform, 21 december 2016:
Lezers die op zoek zijn naar herkenbare hoofdpersonen waar ze zich fijn mee kunnen identificeren, kunnen ‘Maskerade’ beter mijden. Ada, Bob en Ben zijn geen ronde personages. Ze zijn eerder stemmen uit een schimmenrijk die om elkaar heen dansen. Vraag is of ze überhaupt bestaan of dat ze elkaar verzinnen, niet meer zijn dan maskers die worden opgezet en afgezet. (…) Waarom zou je het bestaan überhaupt verheerlijken, die trage en pijnlijke weg naar de ondergang? (…) Maar de afkeer gaat gepaard met verlangen. De personages hunkeren alle drie naar een gebied voorbij woorden en betekenis, naar een plek waar stilte de scepter zwaait. (…) De wereld kan misschien niet vernietigd worden, maar vaste betekenissen wel. (…) Ergens lijkt Vaandrager in zijn schrijven op de Roemeense essayist Emil Cioran, die stelt dat geboorte een ziekte is waarvan niemand herstelt. Soms waart de geest van middeleeuwse mystici door zijn schrijven, die eveneens werden gedreven door het verlangen zichzelf te verliezen en op te lossen in het niets. Ook de absurde wereld van de Ierse modernist Samuel Beckett klinkt door in ‘Maskerade’. Maar de geschiedenis nog eens dunnetjes overdoen, dat is niks voor Vaandrager. Zijn stijl heeft voldoende eigen smoel om voor zichzelf te spreken. Daarmee laat de Rotterdamse schrijver opnieuw zien dat hij een unicum is binnen het Nederlandse taalgebied. Eentje om te koesteren.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site

«Met elk nieuw boek wordt zijn eigenheid duidelijker én verrassender.» – Bart Vervaeck

Opmaak 1Over ‘Maskerade’ van Harry Vaandrager op De Reactor.org, Platform voor literaire kritiek, 3 november 2016:
Als je de appendix buiten beschouwing laat, zie je een haast symmetrisch opgebouwd bolwerk. Aan de buitenkant daarvan zit het verhaal van Ada Brink. Zij zorgt voor een voor- en een nawoord. Aan de binnenkant wisselen twee verhalen elkaar af: dat van Bob en dat van zijn ongeboren tweelingbroer, de dode en versteende foetus Ben Boëtius. Bob is zelf nog eens opgesplitst in twee stemmen: in romein is hij de verteller, cursief is hij het vertelde personage dat zich beklaagt over alle leugens, verzinsels en ‘verzwijgsels’ van zijn verteller. Die laatste blijkt Vaandrager te heten, waardoor de drie traditionele instanties van het verhaal in het kluwen opgenomen worden: auteur, verteller en personage. Wie de achtergrond en de vroegere versies van deze stemmen wil leren kennen, kan het feuilleton lezen dat Vaandrager op de site van het Rob Scholtemuseum plaatste. Daar heet Ben Boëthius nog Bob Scholte en is Bob Boëthius Rob Scholte. De gedaanteverwisseling kent geen einde. (…) Aan het woord is de ongekuiste taal. In haar nawoord zegt Ada ‘dat mijn woorden vieze nagelriemen hebben vanwege het pulken aan mijn eenzaamheid’. Maar zelfs ongekuist blijft de taal ontoereikend: ze kan het leed en de dood niet vatten, ze kan ze niet voelen of iets invoelbaar maken en ze kan ze al evenmin verzachten. De taal kan niet zwijgen, maar evengoed kan ze niet anders dan verzwijgen. Alle beelden, vloeken en ongecensureerde vertellingen blijven verhullingen. ‘Maskerade’ is een meesterlijke oefening in het verhullen en onthullen van de dood die – om het einde van een vitalistisch epos te perverteren – ‘ons allen boeien blijft in dit aardse leven’.
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Maskerade’
Meer over Harry Vaandrager op deze site

Harry Vaandrager – Maskerade. Roman

Opmaak 1Harry Vaandrager
Maskerade

Roman
Nederland
Co-uitgave met Uitgeverij het balanseer, Gent
paperback, 96 blz., € 17,50
2016
ISBN 978-90-6265-937-1

Na verhalenbundel Koprot in 2013 brengen de uitgeverijen het balanseer en In de Knipscheer met de roman Maskerade opnieuw uitdagend proza van Harry Vaandrager. De Leuvense hoogleraar literatuur en verhaaltheorie Bart Vervaeck schrijft: ‘Maskerade is een virtuoze vervloeking, een brommende scheldtirade tegen het leven en het lijden. In korte zinnen vol botsende en donkere beelden, vol klankspelletjes en neologismen, spreken de schimmen hun walging uit over van alles en nog wat. Maskerade is een meesterlijke oefening in het verhullen en onthullen van de dood die – om het einde van een vitalistisch epos te perverteren – ‘ons allen boeien blijft in dit aardse leven’. ’

Over Koprot:
‘Deze literatuur combineert geestige spot met een cynische afkeer van het leven, een toon waarmee Groten als Reve en Hermans de Nederlandse literatuur eerder opgevrolijkt hebben.’ – Vooys
‘Het intense, bikkelharde proza van een auteur die zijn eigen weg volgt en het aandurft de diepte in te duiken.’- Gonzo
‘Verhalenbundel in de modernistische traditie van Beckett.’ – Graa Boomsma
‘Vaandrager heeft (…) een meesterwerkje in zich wonen. Zijn levens- en taalgevoel deugen. Zo ook zijn literaire smaak.’ – De Recensent

Harry Vaandrager (1955) debuteerde in 1978 met de dichtbundel Langs toendra’s (De Bezige Bij). In 2010 verscheen bij Nijgh & Van Ditmar de bundel Wat telt is van niets gemaakt – niet zozeer een voortzetting als wel een nieuw debuut, waarin klodders rouw op witte tegels druipen, de Maas zich aan de kaden bevredigt, een beul zijn biefstuk doorbakken eet, geblufte woorden verzuipen. De debuutroman Aan barrels kwam uit in 2011 bij het balanseer (in coproductie met Nijgh & Van Ditmar).

Meer over ‘Koprot’
Meer over Harry Vaandrager op deze site

«Een unicum in het hedendaagse literaire landschap.» – Lucas van der Deijl

Over o.m. ‘Koprot’ van Harry Vaandrager in Vooys (32/1), voorjaar 2014: Vaandragers werk is één groot oedipuscomplex, en barst van de bloedende navelstrengen, odes aan moeders, scheldkanonnades gericht aan vaders, erotische scènes met moeders – zelfs blindheid is een motief. En de penisnijd is nooit ver weg. (…) Vaandrager is een unicum in het hedendaagse literaire landschap. Hij is een schrijver die weer eens de dialoog aandurft met de stromingen en auteurs die decennia en eeuwen terug al vooruitliepen op de linie. (…) Deze literatuur combineert geestige spot met een cynische afkeer van het leven, een toon waarmee Groten als Reve en Hermans de Nederlandse literatuur eerder opgevrolijkt hebben. Vaandrager confronteert de literatuur met de eigen taligheid en reduceert haar thema’s tot de meest fundamentele: leven en dood.
Lees hier het hele artikel
Meer over ‘Koprot’

«Het intense, bikkelharde proza van een auteur die zijn eigen weg volgt en het aandurft de diepte in te duiken.» – Leonor Jonker

Over ‘Koprot’ van Harry Vaandrager in Gonzo (circus) # 116, augustus 2013:
De personages begeven zich in gebieden waar woorden geen betekenis meer hebben, waar woorden ‘tot stilstand zijn gekomen’. ‘Koprot’ is een verkenning van die staat van zijn, een weergave van de interne monoloog waarvoor woorden eigenlijk ontoereikend zijn. Door in de huid te kruipen van een sprinter op weg naar de finish, een ‘dove blinde’, een grafschenner en andere ‘outsiders’ slaagt Harry Vaandrager erin deze geestestoestand griezelig dicht te benaderen.

Lees hier nog een fragment uit deze recensie

Meer over Koprot