Over de alternatieve Nobelprijs voor het oeuvre van Maryse Condé in Trouw, 15 december 2018:
(…)In een interview dat ik met haar over ‘Ségou’ had, zei ze dat Afrika ooit de geboortegrond van Antillianen was geweest, “maar de ergste vergissing die een Antilliaan kan maken is te denken dat zijn wortels uitsluitend in Afrika liggen en dat hij daar zijn identiteit moet gaan zoeken. Dat heb ik zo’n jaar of twintig zelf ook gedaan, maar de charme van de Antillen is juist die verscheidenheid aan expressie in een culturele gemeenschap.” (…) Het werk van Condé nestelt zich met zijn zwarte personages in de verwaarloosde ruimtes van de geschiedenis. Dat doet ze met de gratie van een begenadigd verteller. Haar scherpe blik, wars van sentimentaliteit, haar ruimhartige perspectief en haar grote eruditie hebben haar in staat gesteld gangbare clichés op een heldere manier ter discussie te stellen. Met suspense en humor, fascinerende observaties en trefzekere beelden. Deze Nobelprijs is haar welverdiende kroon.
Mineke Schipper is schrijver en emeritus hoogleraar Interculturele Literatuurwetenschap, Universiteit Leiden
Lees hier of hier het essay ‘Een andere winnaar’
Meer over Alternatieve Nobelprijs voor Literatuur 2018
Meer over het oeuvre van Maryse Condé op deze site
Tag: Aimé Césaire
Aimé Césaire – Logboek van een terugkeer naar mijn geboorteland.
Aimé Césaire
Logboek van een terugkeer naar mijn geboorteland. Logboek
Martinique
Oorspronkelijke titel Cahier d’un retour au pays natal
Vertaling Simon Simonse
Redactie en vertaling nawoord Stefaan van den Bremt
128 blz.,
ISBN 978 90 6265 146 7
Leverbaar via uitgever
«De poëzie van Césaire (is), zoals alle grote poëzie en alle grote kunst, van dit hoge gehalte door de transmutatiekracht die zij bezit. De meest ordinaire stof, het lelijke, de alledaagse sleur, zet zij om, niet langer in die afgedankte steen der wijzen, goud, maar wel in vrijheid.» – Uit het nawoord van André Breton
Een jonge zwarte schrijver heeft zijn opleiding aan de elite-hogeschool in Parijs voltooid en keert aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog terug naar de Franse Antillen. Zo is Aimé Césairs Logboek van een terugkeer naar mijn geboorteland ontstaan – in het spanningsveld tussen de Europese beschaving die hem alles heeft gegeven wat ze hem te bieden had, en de barre werkelijkheid van zijn volk, het resultaat van de historische missie van deze zelfde beschaving.
In dit Logboek, waarin de feitelijke terugkeer naar de Antillen en de denkbeeldige terugkeer naar Afrika samenvloeien, legt Césaire vast wat toen in hem omging: rebellie tegen de overheersers, woede over de lethargie van zijn geknecht volk, zoeken naar eigen waarden en geloof in eigen kracht.
Aimé Césaire (Martinique, 1913) is dichter, toneelschrijver en essayist. Hoofdthema in zijn werk is de sociale emancipatie en culturele identiteit van de zwarte volkeren (négritude). In de jaren vijftig was hij – met o.m. Frantz Fanon, James Baldwin en Langston Hughes – een van de eersten die het opkomende vrijheidsbesef en internationalisme van zwarten in Afrika, Amerika en Europa verwoordde.
Aimé Césaire is afgevaardigde in het Franse parlement en burgemeester van Fort-de-France