Over ‘De Tanimbar-legende’ van Aya Zikken op Indisch Anders, 3 augustus 2017:
Maria Bastiaens en Marre van Dantzig hebben het jubileum van hun boekhandel Evenaar zeer toepasselijk gevierd met de uitgave van een boek met hetzelfde geboortejaar als de winkel: 1992. Aya Zikken was toen al over de zeventig, maar schreef nog een indrukwekkend boek: De Tanimbar-legende, in de pers destijds geprezen als een van haar beste. Het was een gelukkige greep van de boekhandelaren, en ook hun keuze voor In de Knipscheer was slim: bij die uitgeverij is in 2013 – het jaar van Zikkens overlijden – een ouderwets dikke, 848 pagina’s tellende biografie van haar verschenen, Alles is voor even; Het bewogen schrijversleven van Aya Zikken, van de hand van collega-schrijver Kees Ruys, net als Zikken een liefhebber van zwerftochten door Indonesië. (…) Uit die biografie is een scherpzinnig en informatief nawoord samengesteld, waarin wordt ingegaan op Zikkens schrijverschap in het algemeen en de ontstaansgeschiedenis van de autobiografisch geïnspireerde Tanimbar-legende in het bijzonder. (…) Met De tolk van Java van Birney heeft De Tanimbar-legende een deel van de thematiek gemeen: de omgang van een kind met een door de oorlog geknakte vader, die de bodem onder zijn voeten verliest – al was vader Zikken eerder depressief, niet paranoïde en agressief zoals vader Birney. Ruys laat in zijn nawoord zien hoe Aya Zikken ertoe kwam naar de Molukken af te reizen, specifiek naar Kei kecil, waar de Tanimbar-legende zich afspeelt. Haar vader was, verzwakt en al na zijn internering en het ontluisterende weerzien met zijn echtgenote, op eigen verzoek naar Indië teruggekeerd om les te geven en werd in deze uithoek geplaatst. (…) Op Java trokken Nederlandse soldaten rond om de kolonie te herstellen en hij bevond zich met twee landgenoten op een lieflijk eiland waar de tijd leek stil te staan. Dat contrast typeert de roman: de krachtige, aanwezige en vaak schitterende natuur, onverschillig en altijd gelijk aan zichzelf, en de drie mannen die Zikken opvoert, die allen gebukt gaan onder de loop van de geschiedenis en worstelen met hun plek. (…) Zikken weet die intense beleving over te brengen met haar frisse mengsel van gevoel en verstand; hoofd en hart worden beide bediend.
Lees hier de recensie
Meer over ‘De Tanimbar-legende’
Meer over ‘Alles is voor even. Het bewogen schrijversleven van Aya Zikken. Biografie’
Tag: Alles is voor even. Het bewogen schrijversleven van Aya Zikken
«De biografie is door de lange citaten uit de vele interviews en de prachtige dagboekfragmenten het lezen meer dan waard.» – Hein van der Hoeven
Over ‘Alles is voor even, het bewogen schrijversleven van Aya Zikken’ van Kees Ruys op Extaze.nl, 9 mei 2014: Het bronnenmateriaal brengt je niet alleen dicht bij Zikken, maar ook bij de tijd waarin zij leefde. Vooral het Indië van de jaren dertig, gezien door de ogen van een jong Nederlands meisje en beschreven door een oorspronkelijk schrijfster, komt in de biografie tot leven. (…) Ook van het literaire leven in Nederland uit de jaren vijftig en zestig krijgt de lezer een goede indruk. De passages uit de dagboeken, brieven, interviews, recensies rijgt Ruys aaneen met sober, goed geschreven proza. De schitterend uitgegeven biografie wordt gecompleteerd door een ruime selectie foto’s uit alle fases van Aya Zikkens lange leven.
Lees hier de recensie of hier op de site van Extaze
Meer over ‘Alles is voor even’
«Wat voor biograaf is dat, begon ik me af te vragen, die zichzelf weet in te dammen en onzichtbaar te maken en dat zo lang vol kan houden?» – HanneClaire Fluri
Over ‘Alles is voor even – het bewogen schrijversleven van Aya Zikken’ van Kees Ruys in een e-mail aan In de Knipscheer, 26 juli 2013:
Het stoort mij wanneer in een biografie de persoonlijkheid, of nog erger, het ego van de biograaf zo nu en dan zijn of haar kop vanuit de onderstroom van het boek opsteekt. Ik krijg dan de neiging die kop goed onder water duwen. Ga weg, om jou gaat het niet! Bij ‘Alles is voor even’ gebeurde het omgekeerde. Wat voor biograaf is dat, begon ik me af te vragen, die zichzelf weet in te dammen en onzichtbaar te maken en dat zo lang vol kan houden? Dat moet iemand zijn met passie, geduld, discipline, doorzettingsvermogen, bescheidenheid, tolerantie en empathie. Het beeld van de biograaf lichtte op achter de mooie portretschets van de schrijfster.
Meer over Kees Ruys’ biografie over Aya Zikken
«Ik gun u een mooie prijs en of erkenning hiervoor.» – HanneClaire Fluri
Over ‘Alles is voor even – het bewogen schrijversleven van Aya Zikken’ van Kees Ruys in een e-mail aan In de Knipscheer, 17 juli 2013:
Dag meneer Ruys,
Vandaag heb ik uw biografie over Aya Zikken uitgelezen. Ik had nog nooit iets van haar gelezen, wel van Hella Haasse, Maria Dermoût, M. Ferguson en anderen. Nu wil ik alles van haar lezen. (…) U hebt een imposant, boeiend en inspirerend werk neergezet, in mijn ogen. Prachtig geschreven, op een bescheiden manier. Ik gun u een mooie prijs en of erkenning hiervoor. Misschien hebt u die trouwens al gekregen, ik houd dat niet meer bij. U hebt mij een schrijfster voorgespiegeld, naar wie ik nu nieuwsgierig ben en die ik tegelijkertijd heel goed meen te kennen. (…) Ik heb een diep respect voor haar gekregen zonder een boek van haar te hebben gelezen en ze is me nader gekomen dan de schrijvers die ik wel gelezen heb. Ze staat voor mij nu voor altijd op de plank van de Nederlandse literatuur. Uw verdienste. Dank u wel.
Lees hier de e-mail
Meer over Kees Ruys’ biografie over Aya Zikken
«Kees Ruys is een geboren biograaf.» – Jill Stolk
Over ‘Alles is voor even- het bewogen schrijversleven van Aya Zikken’ van Kees Ruys in Den Haag Centraal, 28 juni 2013:
Wie zeven verhuisdozen met notitieboeken, agenda’s, dagboeken, foto’s, geluidscassettes, eerste drukken, recensies, posters en brieven naar zijn werkplek meeneemt en het dan nog op een werk van zevenhonderdvijftig bladzijden weet te houden, verstaat zijn vak. In ‘Alles is voor even’ bezondigt Ruys zich niet aan onmatigheid.
Lees hier de recensie
Meer over Kees Ruys’ biografie over Aya Zikken
«Als een betrokken gids leidt Kees Ruys de lezer door het lange leven van Aya Zikken.» – Janneke van der Veer
Over ‘Alles is voor even: Het bewogen schrijversleven van Aya Zikken’ van Kees Ruys in Boekenpost (Jrg. 21, nummer 125), mei/juni 2013:
In deze – bijna achthonderd bladzijden tellende – publicatie lezen we over haar sterke band met Indonesië en de grote waarde die het schrijverschap voor haar had. Ruys zegt hierover: ‘Zelden heb ik iemand leren kennen wiens bestaan zo onverbrekelijk met zijn beroep verbonden is als Aya Zikken.’ (…) Als een betrokken gids leidt Kees Ruys de lezer door het lange leven van Aya Zikken. Daarbij laat hij vooral Zikken zelf aan het woord. Niet alleen in de uitwerking van de gesprekken die hij met haar heeft gevoerd maar vooral ook met citaten uit zowel haar werk als haar dagboeken en brieven. Over deze laatste kon hij tijdens zijn biografische arbeid vrijelijk beschikken.
Meer over Kees Ruys’ biografie over Aya Zikken
«Het is een intrigerend boek.» – Hans Renders
Over ‘Alles is voor even- het bewogen schrijversleven van Aya Zikken’ van Kees Ruys voor NBD/Biblion, 16 mei 2013:
Haar oeuvre is onlosmakelijk verbonden met Nederlands Indië. Als jong meisje verhuisde ze met haar familie naar Bandoeng. Ze putte er haar inspiratie uit voor romans als ‘Landing op Kalabahi’ en ‘Odjongs eiland’. Nadat zij in 1981 het reisboek ‘Terug naar de atlasvlinder’ publiceerde, kreeg ze een bewonderende brief van collegaschrijver Kees Ruys. Er ontstond een vriendschap en uiteindelijk schreef hij dus haar biografie. Het is een intrigerend boek … , gebaseerd op gesprekken met de schrijfster en autobiografische documenten.
Lees hier de recensie
Meer over deze biografie
«Een bloemlezing uit talloze dagboeken en brieven.» – Ed Schilders
Over ‘Alles is voor even – het bewogen schrijversleven van Aya Zikken’ door Kees Ruys in De Volkskrant, 11 mei 2013:
Toen Kees Ruys aan Aya Zikken (1919-2013) vroeg wat zij ervan zou vinden als hij haar biografie zou schrijven, reageerde de schrijfster van de roman ‘De Atlasvlinder’ (en meer dan dertig andere titels, proza en reisverhalen) uiterst terughoudend. Biograaf Kees Ruys noemt zijn boek een ‘verhaal’ dat in de eerste plaats de waarheid volgens Zikken vertelt, en pas daarna ‘een klassieke, naar de naakte feiten vorsende biografie’ is. Wat er is gesneuveld in dit spanningsveld, kunnen we nauwelijks vaststellen. Een biografie in de gangbare betekenis van het woord is ‘Alles is voor even’ dan ook niet geworden. ‘Alles is voor even’ werd een dossier, een bloemlezing uit talloze dagboeken en brieven. Als Ruys in de laatste twee hoofdstukken de verteller van zijn eigen verhaal wordt, zijn die de mooiste van het boek.
Meer over Alles is voor even
«Zijn regels te lezen is puur genot.» – Ezra de Haan
Over ‘Alles is voor even’ over Aya Zikken van Kees Ruys op Literatuurplein.nl, 10 april 2013:
Eigenlijk komen in Alles is voor even twee schrijftalenten met een gemeenschappelijk liefde, die voor Indonesië, samen. Aya Zikken heeft het oude Nederlands-Indië nog meegemaakt, Ruys probeert het weer tot leven te wekken. Beiden willen het beschrijven zonder in larmoyante nostalgie te verzinken. Dat Kees Ruys schrijven kan, weet de liefhebber. Met deze biografie laat hij zien ook dit genre te beheersen. Zijn regels te lezen is puur genot. De 23 pagina’s lange brief aan Aya Zikken waarmee het boek besluit zie ik dan ook als het verbindingsstreepje tussen de twee oeuvres. (…) Het eindresultaat is een boek dat er wezen mag. Zikkens hele oeuvre komt ter sprake. Haar leven was bewogen genoeg en zorgt ervoor dat de lezer blijvend geboeid tot de laatste pagina doorleest. Alles is voor even is de biografie geworden die Aya Zikken verdiende: een gedenksteen met het patina dat alleen door het voortschrijden van tijd ontstaat. Ruys veegde het mos eraf en toont ons de schoonheid ervan.
Lees hier de hele recensie
Meer over de biografie over Aya Zikken
Lezing Kees Ruys over zijn biografie van Aya Zikken
Woensdag 24 april, 20.15 uur, Kennemer Boekhandel:
Onlangs verscheen Alles is voor even. Het bewogen schrijversleven van Aya Zikken, geschreven door Kees Ruys. Aya Zikken (1919-2013) bracht haar jeugd in Nederlands-Indië door. Haar Indische jeugdjaren werden later de drijfveer van haar bestaan en de inspiratiebron voor haar schitterende literaire werk. Zij schreef meer dan dertig romans met als poëtisch middelpunt De atlasvlinder. In de literaire wereld onderhield zij contacten met schrijvers zoals Hella S. Haasse, J.C. Bloem en Gerard Reve. Kees Ruys schreef een intiem portret van haar persoonlijk leven en kunstenaarsbestaan.
Kennemer Boekhandel, Kleverparkweg 3, 2023 CA Haarlem, tel 023-5251944. Toegang € 5,-, reserveren gewenst. info@kennemerboekhandel.nl
Meer over deze biografie