Pieter Wiegersma – Vriendschap in enveloppen

PIETER WIEGERSMA
Vriendschap in enveloppen

Nederland. Verhalen
Luxe paperback, 256 blz., € 15,75
ISBN 90-6265-484-3
Eerste druk 2000

Wiegersma’s leven kenmerkt zich door vele, bijzondere ontmoetingen. Ontmoetingen die, zeker in tijden van oorlog en verzet, van levensbelang waren. In Vriendschap in enveloppen schetst Pieter Wiegersma de mens in al zijn facetten. Kunstenaars, machtigen en excentriekelingen zijn in deze verhalen nauwelijks te onderscheiden van de armen, de slachtoffers en de doden. Wiegersma verstaat de kunst deze levens te lezen en er iets mee te doen.

Allen worden door hem met een waar kunstenaarsoog bekeken om vervolgens beschreven te worden. Met hem ontmoet de lezer o.a. Anton Coolen, Jan Engelman, Jacq Bloem, Otto van Rees, Baron Guy de Rothschild, Baron Etienne van Zuylen.

De jaren in Deurne en op Rolduc, de dodencel in Breda, het paleis op de Dam, kasteel De Haar, zijn reizen naar Italië en Spanje vormen het toneel waarop de verteller zijn verhalen laat afspelen. Vergeten schrijvers (als Leonard Huish), verzetshelden (als Jaap van Hamel), ‘goede’Duitsers (als Manfred B.) en zelfs koningin Wilhelmina blijken in Wiegersma’s leven slechts een ding gemeen te hebben gehad: ze hebben een verhaal nagelaten.

Herinneringen, verweven met vaak vergeten poëzie, zorgen ervoor dat de vorige, zo bewogen eeuw met al zijn anekdotes en verhalen herleeft. Dromerige jeugdjaren staan haaks op de harde dagen ten tijde van de Duitse bezetting. De ontluistering van de met het leven worstelende kunstenaars contrasteert met het wonder van het niet-verwachte succes van Wiegersma zelf.

Vriendschap in enveloppen is een logische voortzetting van Postbode van de hemel (1997), Wiegersma’s eerste verhalenbundel: «onderhoudend» (De Limburger), «komisch» (Het Parool), «krachtig» (Standaard der Letteren).

Pieter Wiegersma – Postbode van de hemel

PIETER WIEGERSMA
Postbode van de hemel

Nederland. Verhalen
Luxe paperback met flappen, 222 blz., € 15,75
ISBN 90-6265-439-8
Eerste druk 1997

In de jaren dertig, en in vele jaren daarna, kende Nederland een unieke plek waar, toen nog onbekende, kunstenaars van binnen en van ver over de grenzen elkaar troffen, zoals de Zwitserse schrijver Charles Albert Cingria, de Belgische schilder en beeldhouwer Constant Permeke en de uit Rusland afkomstige Franse beeldhouwer Ossip Zadkine.
Plaats van samenkomst was niet Amsterdam of Den Haag, maar Deurne, middenin de Brabantse Peel ten huize van Hendrik Wiegersma, de schilder en legendarische arts op wie Anton Coolen zijn roman Dorp aan de rivier baseerde.
Meer dan eens vertrok het gezelschap naar Parijs om ook daar te duelleren met het potlood of het woord.

Pieter Wiegersma (1920), zoon van en zelf beeldend kunstenaar, groeide op in deze kunstanaarsscene en maakte hen allen van jongs af mee. Sindsdien heeft hij een open oog en oor voor de kwaliteiten van anderen, weet hij als geen ander dat ook de clochard of de vergeten kunstenaar zijn verhaal heeft en staat zijn leven in het teken van de kunst. Zo is hij initiatiefnemer van museum De Wieger in Deurne.

«Dat eens zo grote beroemdheden in onze tijd uit de vergetelheid te voorschijn gehaald worden is een grote verdienste van zulke vertellers als Pieter Wiegersma.» – Albert Helman in 1996

Vijftien verhalen over kunstzaken, zoals de stoel van Van Gogh, de bronzen penning van keizer Haile Selassie, De Zeug van Rik Wouters, over Solemis en andere ‘postboden van de hemel’, zoals de kunstenaars Ossip Zadkine, Constant Permeke, Charles Albert Cingria en Hendrik Wiegersma, opgetekend door Pieter Wiegersma, de ooggetuige die hen overleefde.