«Groot acteur die nadenken zichtbaar maakte.» – Bert Jansma

Eric SchneiderOver Eric Schneider (1934-2022) in Den Haag Centraal, 26 mei 2022:
(…) Naast de acteur Eric Schneider was er de auteur Schneider. Van theaterstukken als ‘Tweelicht’, ‘Rinkelrooien’, ‘Theodoor, of een total loss’ – dat ook internationaal scoorde – en ‘Nocturne’. Dat laatste stuk werd zijn eigen variant op ‘King Lear’, met een oudere acteur en een ex-souffleur in de hoofdrollen. Een bittere komedie vol cynische humor en tandknarsende valsheid over grandeur op z’n laatste benen, doorgeprikte ijdelheid, de tragiek van een toneel dat ánders is geworden. Als romanschrijver debuteerde hij (toen 79) met ‘Een tropische herinnering’ en in 2021 kwam nog zijn dichtbundel ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’ uit. Schrijven zat blijkbaar in de familie, want zijn broer publiceerde onder het pseudoniem F. Springer. (…)
Lees hier verder
Meer over Eric Schneider op deze site

«Op hoge leeftijd onthult hij zich als poëet.» – Pauline Kruithof

VoorplatWEG-75Over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’ van Eric Schneider in Friesch Dagblad, 22 september 2021:
Eric Schneider (1934) (…) werd geboren in Batavia, maar kam naar Nederland en verwierf bekendheid als toneelspeler, regisseur en schrijver (…) Op hoge leeftijd onthult hij zich als poëet. (…) Schneider verhaalt van de onrust en strijd die over de toenmalige Nederlandse kolonie valt. (…) Hij blijft weg van (…) gevoelige politiek (…) en focust op ogenschijnlijk onbeduidende persoonlijke ervaringen. Die weten de sfeer waarin hij opgroeide, die hem vormde, extra scherp neer te zetten. (…) De dichter koppelt zijn eigen wederwaardigheden aan de lotgevallen van mythische en dramatische figuren. (…) De thema’s worden naar een universeel niveau getild en de vertelsels krijgen een extra plot. (…) De dichter komt tot de conclusie dat opgroeien een illusie is, terwijl het steeds minder duidelijk is wat het betekent iemands kind te zijn. Wie waren zijn ouders precies. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’
Meer over Eric Schneider bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Het is de nietsontziende oprechtheid die deze gedichten indrukwekkend maakt.» – Hettie Marzak

VoorplatWEG-75Over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’ van Eric Schneider op Meander Magazine, 10 september 2021:
(…) De gedichten laten zich op het oog al gauw onderbrengen in drie thema’s: de gedichten die handelen over karakters uit toneelstukken die al dan niet door Schneider zelf vertolkt zijn, (…) vervolgens gedichten die gaan over zijn familie en zijn verleden en de gedichten die spelen in de tegenwoordige tijd. In de gedichten die de titel dragen van een toneelpersonage geeft Schneider de invulling van die rol weer zoals hij die ziet, maar ook kan de rol of de mythologische figuur aanleiding zijn tot uitdrukking van een gevoel dat niet rechtstreeks met de mythe te maken hoeft te hebben. Eurydike I (…) heeft een ritme dat de lezer mee stuwt met de stroom, die in korte zinnen steeds sterker wordt opgezweept om te eindigen in de climax en dan uit te vloeien in langere regels, waarin rust en stilte eindelijk drijven zonder doel. Ademen, hijgen, stil worden. Het rijm dat gehanteerd wordt, is onnadrukkelijk, onvolkomen en functioneel. (…) De gedichten over de toneelkarakters komen samen in het gedicht ‘Eindspel’. Dit gedicht vormt de overgang van het toneel en de diverse rollen naar de gedichten over de biografische werkelijkheid en het verleden van de dichter. De dichter heeft zijn hart binnenstebuiten gekeerd en zichzelf daarbij niet gespaard. Het is de nietsontziende oprechtheid die deze gedichten indrukwekkend maakt. De maskers van het toneel zijn afgerukt en het naakte gezicht van de dichter kijkt ons aan.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’
Meer over Eric Schneider bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Melancholische bundel, verfraaid met schitterende pentekeningen van de auteur.» – Marc De Pril

VoorplatWEG-75Over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’ van Eric Schneider voor NBD / Biblion, 12 augustus 2021:
De jeugd en carrière van Eric Schneider (Batavia, 1934) als toneelspeler, regisseur en schrijver zijn een duidelijke inspiratiebron voor deze bundel. Wonden zijn geheeld doch de littekens blijven zichtbaar. ‘Wij tweeën keken tennis / en tussen twee sets in / zei je Je bent geen kind van mij’ in ‘Zoon’ (p.27), waarna hij over zijn ouders in ‘Batavia 1936’ (p.19) laconiek schrijft: ‘wat verderop spelen mijn ouders geluk’. De toneelspeler-regisseur laat mythische figuren defileren als Eurydike in het titelgedicht, Hamlet en Ophelia, of Goethe’s Faust: ‘Toen ik hem speelde had ik niet de jaren / Toen ik die had, miste ik de moed / die berg van woorden te beklimmen / Voorgoed (p.47) Negenentwintig gedichten als een koppelteken tussen heden en verleden. ‘We hebben onze oorlog / zo vaak weg gezwegen’ (p.25). Keiharde herinneringen: ‘Uw vader is onlangs geruimd / kreeg ik op mijn vraag te horen / Grond is tegenwoordig schaars / zoiets weet men van tevoren’ (p.43). Een melancholische bundel, verfraaid met schitterende pentekeningen van de auteur. Zeer verzorgde uitgave.
Meer over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’
Meer over Eric Schneider bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Opmerkelijk debuut van 87-jarige.» – Ko van Geemert

VoorplatWEG-75Over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’ van Eric Schneider in Argus (nr. 106), 6 juli 2021:
Eric Schneider tekent, schrijft, schildert en is de broer van Carel Jan (ofwel de auteur F. Springer), maar heeft zijn bekendheid toch voornamelijk te danken aan zijn toneelspel. (…) Eric Schneider (1934) wordt, net als zijn oudere broer Carel Jan, in Batavia geboren. Tijdens de Japanse bezetting komen moeder en kinderen in een interneringskamp terecht. Vader, leraar Duits, wordt tewerkgesteld aan de Birmaspoorlijn; zijn herinneringen, ‘In de hel van Birma’, zijn bezorgd door de jongste van de drie broers: Hans Schneider (Bandoeng, 1939). Eric Schneider stelt zijn herinneringen te boek in ‘Een tropische herinnering’. In de documentaire ‘De oorlog van Eric Schneider’ uit 2015 gaan zijn zonen, Olivier (1981) en Beau (1988), naar Indonesië, op zoek naar plekken uit hun vaders jeugd. Het stuk waarmee Schneider afscheid van het toneel neemt, is zijn zelf geschreven aandeel in ‘De Indië Monologen’. Kortom, Indië is nooit ver weg. En dat is ook het geval in zijn poëziedebuut dat dit jaar verscheen: ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’
Meer over Eric Schneider bij Uitgeverij In de Knipscheer

Eric Schneider – Waar weg weg is en stilte stiller nog. Gedichten

VoorplatWEG-75Eric Schneider
Waar weg weg is en stilte stiller nog

gedichten
Nederland, Nederlands-Indië
12 (omslag)tekeningen Eric Schneider
gebrocheerd in omslag met flappen,
geïll. in vierkleuren, 52 blz., € 17,50
ISBN 978-94-93214-28-6
eerste uitgave juni 2021

Eric Schneider is in 1934 geboren, in Batavia, de hoofdstad van het toenmalige Nederlands-Indië. Hij is een toneelspeler, regisseur, schrijver en tekenaar. Met deze achtergrond is het niet verwonderlijk dat in zijn dichtbundel, Waar weg weg is en stilte stiller nog, een stoet mythologische en tragische figuren en personages voorbijtrekt: Hippolytos en Phaedra, Eurydike, Hamlet en Ophelia.

Maar niet alleen krijgt de thematiek gestalte in deze dramatis personae van de grote toneelschrijvers, ook in de particuliere geschiedenis van de auteur. In openhartige gedichten en intieme portretten geeft Schneider vorm aan een trauma dat hij met vele andere individuen van zijn generatie, en hun families, deelt. Er is een moeder die in een Japans interneringskamp op Java een lied zingt voor haar zoon (zoals Ophelia na de dood van Polonius in haar onstelpbare verdriet onbegrijpelijke liedjes zong). Een moeder met ‘een betonnen vrolijkheid’, maar daarachter ‘de angst dat de muziek eens stopt’. En wat dan? Er is een façade, en een achterliggende traumatische episode – ‘wat verderop spelen mijn ouders geluk’. En zíjn de ouders eigenlijk wel degenen voor wie zij zich uitgeven? Wie zijn zijn ouders in wezen? Wat gaat er achter hun gezichten schuil? En wat als de muziek stopt?
Waar weg weg is en stilte stiller nog is een bundel indringende en klassiek getoonzette poëzie, die de vinger voorzichtig drukt op een wond die nog schrijnt.

Eric Schneider schrijft al bijna zijn hele leven poëzie, maar met Waar weg weg is en stilte stiller nog is voor het eerst een aantal van zijn gedichten verzameld in een bundel. Hij is de broer van schrijver F. Springer (1932-2011). De omslagillustratie en de pentekeningen in het binnenwerk van deze bundel zijn van de hand van de auteur.

Meer over ‘Waar weg weg is en stilte stiller nog’
Meer over Eric Schneider bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Biesheuvel brengt een verhaal boven water dat ik nog niet kende.» – Peter de Rijk

Opmaak 1Over ‘Oorlog aan de overkant’ van Sanne Biesheuvel in Straatjournaal nr. 260, 1 september 2019:
Drie dagboeken van haar overleden vader vormen de basis voor ‘Oorlog aan de overkant’, de bijzondere roman die Sanne Biesheuvel schreef. (…) Ondanks de immense hoeveelheid boeken die Nederlands- Indië en alles wat daar gebeurde, heeft opgeleverd wist Biesheuvel een verhaal boven water te krijgen dat ik nog niet kende. (…) In de haven van Batavia belandt Dirk in een totaal andere wereld. (…) Alles heeft iets van een schitterend avontuur totdat in juni 1947 de noodtoestand wordt afgekondigd. (…) Voor Dirk het doorheeft is hij als ziekenbroeder onderdeel van de eerste politionele actie. (…) Steeds vaker raakt hij betrokken bij het gruwelijke geweld dat het conflict kenmerkt. Zo wordt hij gedwongen gevangenen onder vuur te houden terwijl ze gemarteld worden. Tevens is hij getuige van liquidaties als drukmiddel om andere gevangenen te doen praten. Met die beelden voor ogen blijkt slapen onmogelijk. Gelukkig ontmoet hij, na een nachtdienst, Tati, en Javaans meisje. Hij is op slag verliefd. (…) Hij vraagt haar ten huwelijk wanneer de politieke toestand verslechtert. (…) Door de woorden van haar vader te bewerken tot een boeiende roman weet Biesheuvel zijn ervaringen echt invoelbaar te maken. Daardoor is ‘Oorlog aan de overkant’ een belangrijk en uniek boek geworden.
‘Straatjournaal’ is de maandelijkse dak- en thuislozenkrant van Bollenstreek, Haarlemmermeer, Kennemerland, West-Friesland, de Kop van Noord-Holland en Texel.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Oorlog aan de overkant’
Meer over Sanne Biesheuvel

«Heldere uitleg van de koloniale geschiedenis in ‘ons Indië’.» – Frits Tromp

Over ‘De overkant’ van Ernst Jansz in Friesch Dagblad, 28 juli 2016:
Het Friesch Dagblad bevraagt deze zomer lezers van de krant over hun favoriete boek. Vandaag: Frits Tromp uit Leeuwarden over het boek ‘De overkant’ van Ernst Jansz. (…) “Een werkstuk voor geschiedenis heb ik zelfs aan de onafhankelijkheidsstrijd gewijd, met ‘De overkant’ als belangrijke (literatuur-)bron. (…) De passage waarin Rudi en Joch op Texel kamperen ontroert me elke keer weer. Er gaat zoveel liefde van uit, van de zoon richting de vader!” (…)
Lees hier het artikel
Meer over ‘De overkant’

«Een verhaal waar je koud van wordt.» – Ezra de Haan

VoorplatNjaiInem75Over ‘Njai Inem’ van Barney Agerbeek op Literatuurplein, 8 januari 2015:
Als in een film trekken de ervaringen van de drie jonge contractarbeiders aan ons voorbij. Wat ze voelen komen we via Inem te weten. In deel vier komt daar een interessante component bij: het denken van de planter waarbij Inem terecht is gekomen en aan wiens wensen ze moet voldoen. Zonder van deze man een karikatuur te maken, wat overigens al te makkelijk was geweest, beschrijft Agerbeek niet alleen de dilemma’s waar hij voor komt te staan maar ook zijn gevoelens daarbij. Juist daardoor wordt het een mens van vlees en bloed. Natuurlijk maakt hij wreed misbruik van de situatie van meisjes als Inem, dat staat buiten kijf. En ook de wijze van handelen op de plantage is hard… maar regelmatig rechtvaardiger dan je zou verwachten. Net zoals je verbaasd bent over het geduld dat hij met zijn njai heeft en de privileges die hij haar geeft. Juist door dat ‘grijs’ te tonen stijgt het verhaal boven het zoveelste boek over ‘ons Indië’ uit. Eigenlijk toont een roman als die van Barney Agerbeek aan dat grote romans als Heren van de thee van Hella S. Haasse langzaam maar zeker uit de tijd raken. Er valt immers over die periode ook een ander verhaal dan dat van de planters alleen te vertellen. ‘Njai Inem’ is daar een goed voorbeeld van.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Njai Inem’
Meer over Barney Agerbeek bij Uitgeverij In de Knipscheer

« * * * * * Juweel van een boek, heel mooi vormgegeven en uiterst informatief.» – André Oyen

VoorplatRoepdervertenOver ‘Roep der verten’ van Lutgard Mutsaers op iedereenleest.be, 19 november 2014:
Roep der Verten gaat over geschiedenis, beeldvorming en betekenis van krontjong achter de noten. Over de recente revivalbeweging die krontjong opnieuw uitvond als Indomuziek beyond class. (…) Tussen roots en revival staan vijf eeuwen, een halve aardbol en tig generaties. Dit verhaal is gebaseerd op de bronnen en de feiten, en zet nieuws en opinie in perspectief. Roep der verten is een juweel van een boek, heel mooi vormgegeven en de inhoud is uiterst informatief. Wat mij betreft hét standaardwerk over krontjongmuziek!
Lees hier de recensie
Meer over ‘Roep der verten’