Opera ‘Katibu di shon’ gaat op 1 juli 2013 in première

De opera ‘Katibu di Shon’ is gebaseerd op de novelle ‘Slaaf en Meester’, een ‘histoire parfumée’, van Carel de Haseth. De opera vertelt het verhaal van slaveneigenaar Wilmu en slaaf Luis, twee jongens die samen opgroeiden en hun grote liefde voor slavin Anita. Deze driehoeksverhouding mondt uit in een confrontatie tussen de twee jongens, tussen de slaaf en meester. Anita houdt van beide mannen, maar kiest uiteindelijk voor een liefdesrelatie met Luis. De mannen komen lijnrecht tegenover elkaar te staan. Anita is de katalysator in dit conflict, liefde kent geen kleur. Deze strijd van macht en onmacht; van verstoorde menselijke relaties, wordt uitvergroot in de “Grote Slavenopstand” van 17 augustus 1795 op Curaçao. Het verzet van slaaf Luis en Anita wordt parallel verteld in het aanzwellende roep om vrijheid. De opstand wordt neergeslagen. Luis wordt ter dood veroordeeld en gevangen gezet in het Fort Amsterdam. In een dramatische ontknoping komen de mannen nog tijdig tot elkaar als mens.

Mezzosopraan Tania Kross werkte al jaren aan de voorbereidingen om het verhaal ‘Slaaf en Meester’ te nemen als basis voor de eerste opera in het Papiaments. Bovendien deelt zij een opmerkelijke geschiedenis met Carel de Haseth, de schrijver en tevens librettist van ‘Katibu di Shon’. Hun beide voorouders komen van dezelfde plantage. De voorouders van Tania als slaaf en die van Carel als meester. Het werk van componist Randal Corsen wortelt diep in de Curaçaose traditie. De schoonheid van de Antilliaanse muziek in combinatie met alle facetten die aan bod komen bij een opera maakt ‘Katibu di Shon’ een indringende voorstelling van deze dramatische gebeurtenis uit onze gezamenlijke geschiedenis.

Dirigent Ed Spanjaard. Regisseur Monique Wagemakers. Set Design John Otto. Art Design Jolanta Pawlak. Light Designer Uri Rapaport. M.m.v. Tania Kross, Peter Brathwaite en Jeroen de Vaal. M.m.v het Matangi Quartet. M.m.v. Stichting Nationaal Opera en Concert Koor.

Meer over Slaaf en Meester

Meer over de opera

Hier kaarten bestellen

Memo Slavernij op 24 april in Haarlem.

Op 1 juli 2013 is het 150 jaar geleden dat de slavernij in onze vroegere koloniën Suriname en de Nederlandse Antillen werd afgeschaft. Schrijvers en filmers houden in hun werk de herinnering van het slavernijverleden levend en dragen bij aan kennis over en het bewustzijn van het slavernijverleden. Gasten zijn Janny de Heer, Fred de Haas, Ezra de Haan en Noëlle Beerepoot.
Janny de Heer debuteerde in 1999 met Landskinderen van Curaçao. Sinds 2010 werkt zij aan de historische roman Gentleman in slavernij, over een Duitse immigrant in het 19de eeuwse Suriname, die in 2013 zal verschijnen.
Fred de Haas is muzikant, vertaler en essayist. Hij houdt aan de hand van een een PowerPoint-presentatie een verhandeling over de slavernijgeschiedenis waarin Portugal en Nederland een uitgebreide rol spelen en in samenhang daarmee over onderdrukking van het Papiaments.
Ezra de Haan is schrijver en criticus. In de laatste hoedanigheid schrijft hij met grote regelmaat over de literatuur van de voormalige Nederlandse koloniën. Najaar 2010 was hij gastdocent aan de Schrijversvakschool in Paramaribo. Najaar 2013 verschijnt van zijn hand een essayboek over zijn ontmoetingen met de Surinaamse dichter Michaël Slory. In ‘Memo Slavernij’ vertelt hij over drie historische novellen van Els Langenfeld waarin het dagelijks leven (spelend in 1738, 1795 en 1888) op en rond de Curaçaose plantage Porto Marie wordt geschetst, die in september 2013 verschijnen.
Het project ‘Haarlemse herinneringen aan het slavernijverleden’ gaat 17 augustus 2013 (herdenking Tula opstand) van start met de opening van de tentoonstelling, tot begin oktober te zien in Noord-Hollands Archief en bij de ingangen van de musea Teylers en Frans Hals.
Noëlle Beerepoot van Bureau Discriminatiezaken Kennemerland vertelt over wat het project behelst en laat een voorproefje zien.
Voorts aandacht voor het zojuist verschenen Porto Marie (1738 – 1795 – 1888) van Els Langenfeld en de eerder verschenen novelle Slaaf en meester van Carel de Haseth.

Presentatie Franc Knipscheer. Letterij wordt gemaakt door Uitgeverij In de Knipscheer voor de Pletterij.

Klik hier voor Porto Marie

Klik hier voor Slaaf en meester

Klik hier voor Gentleman in slavernij

Tania Kross in DWDD over eerste Papiamentstalige opera

De eerste Papiamentstalige opera Slaaf en Meester is aanstaande. Op 13 december deed Tania Kross in De Wereld Draait Door verslag van de stand van zaken omtrent Katibu di Shon, de eerste Papiamentstalige opera gebaseerd op de novelle van Carel de Haseth, die ook het libretto schreef, en gecomponeerd door Randell Corsen.

Kijk:

«Slaaf en Meester is een noodzakelijk boek. Carel de Haseth beschrijft daarin een zwarte bladzijde uit onze geschiedenis die net als die van Anne Frank blijvend gelezen moet worden.» – Oud-minister Plasterk

«De twee hoofdpersonages zijn antagonisten. Wilmoe (Willem) vertegenwoordigt de blanke plantagehouders en Louis is een slaaf. Zij vertellen beurtelings het verhaal vanuit hun persoonlijk perspectief. Beiden zijn op dezelfde dag geboren en zijn samen als broers en speelkameraden opgegroeid. Maar nu staan ze diametraal tegenover elkaar, terwijl ze met het opgroeien ook al rivalen in de liefde waren met hun genegenheid voor Anita. Na de mislukking van de opstand geeft Willem zich rekenschap van zijn relatie met deze slaaf die hij als een tweelingbroer ziet. De kleine roman maakt vooral indruk door zijn consieze stijl en de thematiek waarin de verteller oproept tot verzoening.»
– Wim Rutgers

«Dit ogenschijnlijk kleine boek laat na lezing een verpletterende indruk achter. (…) Juist die combinatie van een broeierige driehoeksverhouding en de gruwelijke details van de slavenopstand en de terechtstellingen, die overigens alle op historische feiten berusten, maken Slaaf en meester tot een novelle die regelmatig aan het werk van Shakespeare doet denken. Alles wat iedereen overkomt is het logisch gevolg van het denken en doen van de personages. Op voorbeeldige wijze voorziet Carel de Haseth de lezer in de proloog en het nawoord van alle noodzakelijke feitelijke informatie. Juist de wetenschap dat hetgeen de slaven in de novelle overkomt op ware feiten berust, doet de haren te berge rijzen. Slaaf en meester is daarmee literair en historisch van grote betekenis.» – Literatuurplein.nl

«Indrukwekkende novelle.» – Trouw

Carel de Haseth
Slaaf en meeser
Novelle. Antillen, Curaçao
Genaaid gebonden, 80 blz.
ISBN 978-906265-598-4 € 15,00
Carel de Haseth: Slaaf en meester

Carel de Haseth
Sklave und Herr/Katibu di Shon.
Novelle
Tweetalig. Papiaments en Duits
Imprint: Edition VAbENE
Ingenaaid, geïllustreerd 128 blz.
ISBN 978-3-85167-197-1 € 17,90
Carel de Haseth: Sklave und Herr

«Dit ogenschijnlijk kleine boek laat na lezing een verpletterende indruk achter.» – Ezra de Haan

Over ‘Slaaf en meester’ van Carel de Haseth op Literatuurplein.nl, 7 november 2008:
Dit ogenschijnlijk kleine boek laat na lezing een verpletterende indruk achter. De combinatie van een broeierige driehoeksverhouding en de gruwelijke details van de slavenopstand maken Slaaf en Meester tot een novelle die regelmatig aan het werk van Shakespeare doet denken. Juist de wetenschap dat hetgeen de slaven in de novelle overkomt op ware feiten berust, doet de haren te berge rijzen. Slaaf en Meester is daarmee literair en historisch van grote betekenis.

Lees hier de recensie

Meer over Slaaf en meester / Katibu di shon

Carel de Haseth – Sklave und Herr/Katibu di Shon. Novelle

CAREL DE HASETH
Sklave und Herr/Katibu di Shon. Novelle
Tweetalig. Papiaments en Duits
Imprint: Edition VA bENE
Ingenaaid, geïllustreerd 128 blz., € 17,90
ISBN 3-85167-197-1
Eerste druk 2007

Katibu di Shon verscheen oorspronkelijk in het Papiaments. Carel de Haseth kreeg er de hoogste Curaçoase culturele onderscheiding voor, de Cola Debrot-prijs. De novelle gaat over de slavernij op de Nederlandse Antillen en is een fictief verhaal van ‘slaaf en meester’, Louis en Shon Wilmoe, gebaseerd op een kern van historische gegevens, met name de slavenopstand van 17 augustus 1795 op Curaçao.

In zes hoofdstukken vertellen zij beurtelings over de verschrikkingen van en na de opstand. Bij de aan de veroordeling voorafgaande verhoren van de gevangen genomen opstandelingen wordt gebruikgemaakt van de pijnbank om bekentenissen af te dwingen. Tientallen slaven worden op gruwelijke wijze geëxecuteerd. Hoewel zijn meester sympathie kan opbrengen voor de motieven van de opstand, kan hij Louis niet meer redden van de galg. Dankzij het mes dat Shon Wilmoe aan Louis geeft kan Louis laten zien dat hij zelfs wat de dood betreft de vrijheid verkiest boven slavernij en sterft hij door eigen hand.

De originele Papiamentu-uitgave van Katibu di Shon is al lang niet meer verkrijgbaar. Dankzij de Duitse vertaling van Jan A. van der Brugge is de novelle ook weer te lezen in het Papiaments, want tweetalig uitgegeven, mede mogelijk gemaakt door de Curaçaose stichting Fundashon bon Intenshon.

Carel de Haseth – Zolang er kusten zijn. Gedichten

CAREL DE HASETH
Zolang er kusten zijn

Curaçao, Gedichten
Ingenaaid, 40 blz. 12,50
ISBN 90-6265-524-6
Eerste druk 2001

langs de zoom van de zee
zullen wij hem ongetwijfeld vinden
mensen van onbekende streken
langs kusten van goud, ivoor of slaven
of al was het maar in simpele hutten
aan de monding van een modderrivier
of op overigens nutteloze eilanden

mensen zullen wij zeker vinden
zolang er kusten zijn
waar vis uit het water spoelt
waar schepen komen

en waar wij mensen treffen
zullen wij met hen spreken
in taal, gebaar of daad
: van mens tot mens

Carel de Haseth (Curaçao, 1950 debuteerde in 1969 met de dichtbundel 2 dagen vóór Eva. Hij schrijf zowel in het Papiaments als in het Nederlands. Zolang er kusten zijn is zijn vijfde (en tweede geheel Nederlandstalige) bundel. Over Bida na koló/Kleuren van Leven (1981) schreef Jos de Roo in Trouw: ‘onafhankelijkheidspoëzie van hoog gehalte.’
Voor zijn prozadebuut Katibu di Shon ontving De Haseth in 1989 de Cola Debotprijs van het Eilandgebied Curaçao.

* – Aangaande Boeli

Aangaande Boeli
Diverse auteurs
Curaçao, Nederland
Genaaid gebonden, met stofomslag, 206 blz.,
ISBN 90 6773-022-X
niet in de handel

Uitgave ter gelegenheid van de 75ste verjaardag van Boeli van Leeuwen 10 oktober 1997.

Met bijdragen van Aart G. Broek, Paul Brenneker, Carel de Haseth, May Henriquez, Ernst Hirsch Ballin, Harry Hoetink, Esther Jansma, Sherman De Jesus, Elis Juliana, Martine Kuyper, Henky Looman, Don Martina, Frank Martinus Arion, Nic Moller, Jeen Mourik, Federico Oduber, J.J. Oversteegen, M.A. Pourier, Alex Reinders, Jos de Roo, Wim Rutgers, Jaime Saleh en Carlos Tramm.

Carel de Haseth – Bida na Kola / Kleuren van leven

90-6265-101-1CAREL DE HASETH
Bida na kola/Kleuren van leven

Curaçao, Gedichten
Illustraties: J.M. Capricorne
Vertaling: José M. Eustatia
Ingenaaid, 40 blz.
ISBN 90-6265-101-1
Eerste druk 1981

Tijdens een expositie in Den Haag (1972) toonde kunstschilder José Capricorne zijn Antilliaanse dieren, die in ongeveer een jaar tijd waren ontstaan. Dichter Carel de Haseth werd er zo door getroffen, dat hij de dieren in het Papiaments naschreef, de schilderijen met woorden illustrerend. Een andere Curaçaose dichter, José Eustatia, vertaalde de gedichtjes in het Nederlands.
Het geheel werd een samenspel van beeld en woord, kleur en klank.
Schilderijen en poëzie zijn elkaars aanvulling, leggen onvermoede verbanden, leiden tot een dieper verstaan. Negenentwintig dieren, die elk de groei naar geboorte symboliseren.

José Maria Capricorne (Curaçao, 1932) studeerde aan de Grafische School te Amsterdam. Hij bekleedde diverse functies in Nederland en op Curaçao, laatstelijk als directeur van de Akademia di Arte. Zijn stijl als schilder is niet-naturalistisch figuratief en wordt gekenmerkt door een eigen vormtaal, krachtig en trefzeker van lijn. Sedert 1962 exposeert hij in Curaçao, Nederland, Suriname, Brazilië«, Santo Domingo en Guyana. Zijn werk is aanwezig in musea in Curaçao en Nederland, alsmede in particuliere collecties. Capricorne kreeg op de Nederlandse Antillen de Cola Debrotprijs (1985) en de Museum Jubileumprijs (1988).

Drs. Carel Pieter de Haset (Curaçao, 1950) studeerde farmacie te Leiden. Hij is apotheker aan het Elizabeth Gasthuis op Curaçao. Debuteerde als dichter in het tijdschrift Watapana, schreef enkele dichtbundels (Nederlands en Papiaments), en vertaalde Nederlandse kinderpoëzie in het Papiaments. Zijn eerste proza is de roman Katibu di Shon.

Dr. José Maria Eustatia (Curaçao, 1938) studeerde geneeskunde aan de Universiteit van Nijmegen, alwaar hij promoveerde in de bacteriologie (1971). Sedertdien directeur van het Landslaboratorium te Curaçao. Zijn Nederlandstalige poëzie verscheen in het tijdschrift Kristof, en in de bundel Episoden.

Carel de Haseth/J.M. Capricorne – Bida no Koló / Kleuren van leven

Carel de Haseth/J.M. Capricorne
Bida no Koló / Kleuren van leven
Curaçao, tweetalig Nederlands en Papiaments
Vertaling J.M. Eustatia
Paperback 40 blz.,
Poëzie
Illustraties J.M. Capricorne
ISBN 90-6265-101-1
Eerste uitgave december 1981

Tijdens een expositie in Den Haag toonde kunstschilder José María Capricorne in 1972 zijn Antilliaanse dieren, die in ongeveer een jaar tijd ontstaan waren. Dichter Carel de Haseth werd er zo door getroffen, dat hij de dieren in het Papiamentu naschreef, de schilderijen met woorden illustrerend. Een andere dichter, José M. Eustatia, vertaalde de gedichtjes in het Nederlands.
Het geheel is een samenspel van beeld en woord, kleur en klank. Schilderijen en poëzie zijn als het ware elkaars aanvulling, leggen onvermoede verbanden, leiden tot een dieper verstaan. Negenentwintig dieren, die elk de groei naar geboorte illustreren.
Meer over Carel de Haseth