«Lezen is de meest effectieve manier om af te rekenen met religieuze, nationalistische, ideologische, of digitale heilige huisjes.» – Brede Kristensen

Column van Brede Kristensen in Amigoe, 30 augustus 2024:

Naar aanleiding van  wat ik twee weken geleden schreef over het lezen van boeken, werd ik aangesproken door een kennis die het niet ermee eens was. ‘Boeken zijn echt uit de tijd’ hield hij me voor. ‘Wees niet verbaasd als over enkele jaren niemand meer een boek leest. We leven niet langer in de Middeleeuwen toen boeken heilig waren, we leven in een digitale wereld…….alles is digitaal geworden, informatie, denkwerk, ontmoeting….. zelfs ons persoonlijke profiel’. Ik hoorde het allemaal aan en begreep dat mijn ideeën over boeken en lezen door hem als achteruitstrevend werden bestempeld. Toen ik de volgende ochtend Facebook opende, was ik verbaasd dit bericht te lezen: “Toen Don Quichot de wereld introk, veranderde die wereld voor zijn ogen in een mysterie. Dat is de erfenis van de eerste Europese roman voor de hele daaropvolgende geschiedenis van de roman. De romanschrijver leert de lezer de wereld op te vatten als een vraag.”.  Volgens mij een citaat uit ‘Het boek van de lach en de vergetelheid’ (1978), een roman van de Tsjechische schrijver Milan Kundera. Het gesprek de dag ervoor en dit bijna gelijktijdige Facebookbericht ervoer ik als een geval van betekenisvolle synchroniciteit. (…) Lezen is de meest effectieve manier om af te rekenen met religieuze, nationalistische, ideologische, of digitale heilige huisjes, die als keurslijven werken waaruit we maar moeizaam ontsnappen. Boeken passen niet in heilige huizen. De kerk verbood het lezen van vele boeken. Dictaturen idem dito. De digitale dictatuur doet op originele wijze eveneens voorkomen alsof het lezen van boeken achteruitstrevend en dus overbodig is. (…)

Lees hier de column ‘De wereld een vraag’
Meer over Brede Kristensen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Zie ook Columns +

«De onthechte westerse mens kijkt in de spiegel.» – Joyce Hes

Voorplat75Over ‘Het witte land’ van Rob Verschuren in Argus, nr. 23, 22 december 2020:
(…) Als reclameman krijgt Bobby West op een dag een foto in handen van een vrouw die net een tsunami heeft overleefd. Hij begint naar haar te verlangen hoewel hij beseft dat dat in feite het verlangen naar iets groters is: extase, eeuwige jeugd en volledige overgave. Hij laat alles achter en gaat zijn droom achterna richting het onbestemde, het witte land, het Oosten dat in tegenstelling tot het Westen iets ongrijpbaars heeft. Daar in een achteraf wijk in een niet benoemde stad leest hij Cervantes ‘Don Quichot’, wiens ‘echte wapen zijn fantasie was’ en ‘een opmerkelijk vermogen de werkelijkheid te negeren’. En verder wacht hij op ’vingerwijzingen van het lot’. Uiteindelijk komt hij terecht bij een afvalverwerkingsbedrijf dat gerund wordt door een verlamde mysterieuze dame in het wit. Bij haar gezeten ervaart hij hun contact als een Piéta, een schilderij van Maria en haar kind: de onthechte westerse mens kijkt in de spiegel en ziet een kind dat te midden van een berg rotzooi zijn hoofd in de moederschoot legt.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Het witte land’
Meer over Rob Verschuren bij Uitgeverij in de Knipscheer

Brigitte Spiegeler – Krijgskunst. Gedichten

VoorplatSpiegeler
BRIGITTE SPIEGELER
Krijgskunst
Verluierde gedichten en andere vuurpauzes

Gedichten. Nederland
Gebrocheerd, 80 blz., € 16,50
februari 2015
ISBN 978-90-6265-872-5

Het aardse paradijs is kwetsbaar
Laat hier de kunst heersen niet de dag.

Heupwiegend neemt Brigitte Spiegeler in deze bundel de taal te grazen. Ze trekt ten strijde en maakt gebruik van alle middelen die tot haar beschikking staan: woordvondsten, verhaspelingen, juridisch of politiek jargon. Door archaïsche woorden en/of fragmenten uit strategische teksten te vermengen met moderne begrippen ontstaan taferelen die aan Goya’s Gruwelen van de oorlog doen denken. Boertige scènes van Rabelais, de molens van Cervantes, ze verschijnen als vanzelf voor het geestesoog wanneer je deze gedichten leest.

Alles in het werk stellen
om de strijdwagen
te mogen berijden
Het hart erop inzetten
vanuit het perspectief
van de schildpad

Spiegeler is ‘goed ter tale’. Waar ze beroepsmatig woorden moet wegen op waarheid, gunt ze zich in haar poëzie de ruimte tot spelen. Ook een houdbaarheidsdatum of zelfs Marktplaats leveren inspiratie op. Want ergens moet een dichter beginnen met gedichten schrijven, lezen en denken. Tot er ineens een zin rechtop in haar hoofd staat. Woorden, teksten die we iedere dag horen, krijgen plotseling een andere context, worden potsierlijk of juist pijnlijk helder. Wapengekletter verstomt, ingrediënten voor gerechten nemen het voortouw. Een zwak voor omwegen brengt ons dichter bij de waarheid, zo vaak door taal verhuld.

Brigitte Spiegeler is naast dichter, beeldend kunstenaar en advocaat in Den Haag en Parijs. Het voormalige literaire en kunsttijdschrift Nynade nam eerder gedichten van haar op. Krijgskunst is haar poëziedebuut en telt 53 gedichten verdeeld over 7 afdelingen.