Walter Palm – De vele gezichten van mijn pen. Literaire memoires

VoorplatPalmGezichten-75Walter Palm
De vele gezichten van mijn pen

literaire memoires
Curaça0 – Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen,
288 blz., € 22,00
eerste druk 2023
ISBN 978-94-93214-90-3

Het overlijden van zijn vader, en het vertellen over zijn levenservaringen enige maanden daarvoor, maakten de auteur bewust van het belang van memoires. Om te voorkomen dat geïnteresseerden in Walter Palms literaire nalatenschap achter het net zouden vissen, wanneer hij voorgoed achter de horizon verdwenen was, heeft hij deze herinneringen aan het papier toevertrouwd en gebundeld in De vele gezichten van mijn pen.

Walter Palm duidt, als telg van de componistendynastie Palm, de artistieke en muzikale omgeving waarin hij opgroeide. De invloed van Curaçao, haar auteurs en musici klinken door in zijn poëzie. Kunstenaars als Jacobo Palm, Pierre Lauffer, Chal Corsen, Chris en Lucila Engels-Boskaljon worden in zeer persoonlijke portretjes eer betoond. De dichter gaat in op zijn bij uitgeverij In de Knipscheer verschenen dichtbundels, toont de nodige reis- en gelegenheidsgedichten en verklaart ze.

De doodstijding, soms in de vorm van de warawara, komt meermaals voor in dit boek. Bekend als Palm was op Curaçao met het magisch-realisme, maar ook dankzij zijn kennis van kwantummechanica, verbaasde het hem niet dat mensen door dromen met elkaar verbonden konden zijn. Het verslag ervan toont zijn ontvankelijkheid voor informatie en de creatieve wijze waarmee hij die benut. Als beleidsadviseur integratiebeleid op ministerieel niveau schreef Palm de nodige politieke opinieartikelen. Zijn essay Het sluipend gif van de islamofobie krijgt de nodige toelichting, net als de Toeslagenaffaire en de effecten van Covid-19 op de grondrechten. De omgang met etnische en religieuze diversiteit blijkt steeds weer een onuitputtelijke inspiratiebron voor de auteur. Een aantal korte literaire verhalen, vijf recensies en twee doorwrochte artikelen over Cola Debrot en Frank Martinus Arion zijn uitstekende voorbeelden van de vele gezichten van de pen waarvan Walter Palm gebruik heeft gemaakt.

Walter Palm is in 1951 op Curaçao geboren als telg van de bekende Curaçaose muziekfamilie Palm. Op twintigjarige leeftijd debuteerde hij met poëzie in het Antilliaanse literaire tijdschrift Watapana. Werk van Walter Palm is opgenomen in de prestigieuze Spiegel van de moderne Nederlandse en Vlaamse dichtkunst, de literaire eregalerij van alle belangrijke moderne Nederlandstalige dichters. Behalve Met lege handen ging ik slapen, met een gedicht werd ik wakker verschenen van hem de dichtbundels Sierlijke golven krullen van plezier en Een serenade voor mijn Shéhérazade. Mede vanwege zijn literaire verdiensten is hij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. In 2019 verscheen de essaybundel Het sluipend gif van islamofobie – 1989-2019.

Meer over Walter Palm bij Uitgeverij In de Knipscheer

‘De langste maand’ van Diana Lebacs vertaald in de het Engels

LebacsFoundingFictions-75This satirical novel is set in the heady atmosphere of carnival on the tropical Dutch Caribbean island of Curaçao, where the contradictions of postcolonial existence come to a boil that is furious, often bitingly funny, and sometimes almost intolerably tragic. And through it all, the story manages by way of a genuinely African derived rhythm to offer a message of hope. The heroine of the novel is Bir, a woman in her late sixties, the mama grandi with her ancient wisdom, a solid root of the community, dispensing medicinal herbs, advice, and motherly love. The flavor of the island is unmistakable: it is an authentic Curaçaoan story by noted Curaçaoan author Diana Lebacs. Not only is it Curaçaoan in its subject matter but in the way the story is told. It is serious but full of humor, from gentle irony to slapstick, with a lot of social satire in between. Founding Fictions of the Dutch Caribbean: Diana Lebacs’ The Longest Month (‘De langste maand’), originally written in Dutch, is suitable for courses on Caribbean and postcolonial literature, women’s writing, and for readers of fiction in general.

Diana Lebacs, author, artist, and educator, was born in Curaçao. She died in 2022. Most known for her children’s literature and young adult novels written in Papiamentu and Dutch, she has also written poetry and drama. Lebacs has received international recognition for her books. ‘The Longest Month’ is her first novel for adults. Olga E. Rojer, PhD, is associate professor of German and Dutch Caribbean Studies at American University in Washington DC. The Longest Month is her third translated volume in the Founding Fictions of the Dutch Caribbean series published by Peter Lang. Joseph O. Aimone, PhD, now retired from academic life, collaborated with Olga E. Rojer on the Founding Fictions of the Dutch Caribbean series, including this volume.
Eerder verschenen in deze reeks Cola Debrot’s «My Black Sister», Boeli van Leeuwen’s «A Stranger on Earth» en Carel de Haseth’s «Slave and Master (Katibu di Shon)».
Bestel hier ‘The Longest Month’
Meer over ‘De langste maand’
Meer over Diana Lebacs bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Founding Fictions of the Dutch Caribbean
Meer over Founding Fictions of the Dutch Caribbean op deze site

«Een schot in de roos.» – André Oijen

VoorplatLoslaten-75Over ‘Loslaten zullen ze nooit meer’ van Marius Atmoredjo op Ansiel, 6 augustus 2022:
(…) Persoonlijk ben ik altijd heel erg geïnteresseerd geweest in Surinaamse literatuur in het bijzonder die van Astrid H. Roemer, Albert Helman, Cola Debrot, en Edgar Cairo. Sinds kort is daar nog een grote favoriet bijgekomen namelijk Marius Atmoredjo. Zijn debuutbundel ‘Loslaten zullen ze nooit meer’, geïnspireerd door de verhalen van zes generaties Javanen in diaspora was meteen een schot in de roos. Die verhalen beginnen bij de tewerkstelling van de overgrootmoeder van de dichter, wanneer zij als contractarbeider vanuit Java in Suriname aankomt en gaan daarna over haar kinderen en kleinkinderen die in Suriname en Nederland wonen. De moeder van de dichter, Marie Atmoredjo, vertelde haar kinderen die verhalen in de avonduren voor het slapen gaan. Zij hebben in sterke mate de verbeeldingskracht van de dichter gevormd. De dichter weeft van al die verhalen een prachtig geheel. Beeld voor beeld reizen wij mee vanaf het verblijf in de buitengebieden tot de aankomst in Nederland. Atmoredjo laat zien hoe opgroeien in een levende verhalentraditie prachtige poëzie kan opleveren. De kunstenaar Robert Bosari voorzag elk van de twintig gedichten van een fraaie tekening in zwart-wit en dat maakt van deze bundel een unicum.
Lees hier de recensie
Meer over Marius Atmoredjo bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Marius Atmoeedjo op Caraïbisch Uitzicht

«Essays on Dutch colonial classics, some well known, others hidden gems — I discovered Frans Lopulalan’s ‘Onder de sneeuw een Indisch graf ‘.» – Rosemarijn Hoefte

VoorplatSneeuw-75Over ‘Onder de sneeuw een Indisch graf’ van Frans Lopulalan in New West Indian Guide [nr.96], april 2022:
(…) ‘De nieuwe koloniale leeslijst’, edited by Rasit Elibol (Amsterdam: Das Mag, 2021, paper €21.99), consists of 22 essays by established authors, poets, and critics on how to (re)read, (re)discover, and rethink Dutch colonial classics. Some are well known, such as ‘Max Havelaar’ by Multatuli, others may be hidden gems—I discovered Frans Lopulalan’s ‘Onder de sneeuw een Indisch graf ‘ (1986) on Moluccan experiences in the Netherlands. Ten chapters cover nine novels and one volume of poetry on the Caribbean published between 1931 and 2018: ‘De Stille plantage’ by Albert Helman (Xandra Schutte), ‘Mijn zuster de n[egerin]’ by Cola Debrot (Stephan Sanders), ‘Sarnami, hai’ by Bea Vianen (Warda El-Kaddouri), ‘Dubbelspel’ by Frank Martinus Arion (Kees ’t Hart), ‘Kollektieve schuld’ by Edgar Cairo (Rasit Elibol), ‘Over de gekte van een vrouw’ by Astrid [H] Roemer (Basje Boer), ‘Schilden van leem’ by Boeli van Leeuwen (Yra van Dijk), ‘De morgen loeit weer aan’ by Tip Marugg (Michiel van Kempen), ‘Badal’ by Anil Ramdas (Manon Uphoff), and ‘Habitus ‘by Radna Fabias (Alfred Schaffer). Despite the (deliberately?) awkward title, this is a rewarding read.
Bron
Meer over ‘Onder de sneeuw een Indisch graf’
Meer over ‘De nieuwe koloniale leeslijst’ op deze site
Meer over Albert Helman bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Bea Vianen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Edgar Cairo bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Astrid H. Roemer bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Boeli van Leeuwen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Michiel van Kempen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Gevoelens van eenzaamheid, verlangen, angst.» – Ko van Geemert

VoorplatBecause-75Over ‘Because en andere gedichten’ van Carla van Leeuwen voor NBD Biblion, 17 juni 2021:
In 1979 verscheen de debuutbundel (15 gedichten) van Carla van Leeuwen: ‘Because’. Van Leeuwen, geboren in Caracas in 1955, maar vanaf haar vierde wonend op Curaçao, maakte in 1980 een einde aan haar leven. In 2019 werd een (niet gepubliceerde) privébundeling van 22 gedichten gevonden – ‘Interval’ – plus een reeks van 7 nagelaten gedichten. Een flink deel is in het Engels geschreven. Deze 44 gedichten zijn nu samengevoegd tot deze bundel ‘Because en andere gedichten’, bezorgd en van een Nawoord voorzien door Klaas de Groot. In deze bundel volgen we de gevoelens van Carla van Leeuwen, van haar eerste gedichten tot haar laatste, gevoelens van eenzaamheid, verlangen, angst. De broer van haar opa was Cola Debrot (auteur van de klassieker ‘Mijn zuster de negerin’ uit 1935) en de op Curaçao beroemde schrijver Boeli van Leeuwen was haar vader, over wie zij (in ‘Father’) schreef: ‘You / sit and stare / with sad, weary / eyes / questioning / your life’. Een mooie, intrigerende en ontroerende bundel van een jonge vrouw die het geluk zocht, maar niet vond.
Meer over ‘Because en andere gedichten’

«Een mooie, intrigerende en ontroerende bundel van een jonge vrouw die het geluk zocht, maar niet vond.» – Ko van Geemert

VoorplatBecause-75Over ‘Because en andere gedichten’ van Carla van Leeuwen in de Amigoe, 22 mei 2021:
In 1979 verscheen een dichtbundel van Carla van Leeuwen: ‘Because’. (…) Carla van Leeuwen, geboren in Caracas in 1955, maar vanaf haar vierde wonend op Curaçao, maakte een jaar na ‘Because’ een einde aan haar leven door van de Julianabrug te stappen. In 2019 werd een (niet gepubliceerde) privébundeling van 22 gedichten gevonden – ‘Interval’ – plus een reeks van zeven nagelaten gedichten. Een flink deel is in het Engels geschreven. Deze 44 gedichten zijn nu samengevoegd tot deze bundel ‘Because en andere gedichten’, bezorgd en van een Nawoord voorzien door Klaas de Groot. (…) In deze bundel volgen we de gevoelens van Carla van Leeuwen van haar eerste gedichten tot haar laatste, voor haar droevige einde op 25-jarige leeftijd in 1980. (…) Of Carla van Leeuwen gebukt ging onder haar beroemde schrijvende familieleden, de zwaargewichten Boeli van Leeuwen en Cola Debrot, is ons niet bekend. Wat overblijft is ‘Because en andere gedichten’: een mooie, intrigerende en ontroerende bundel van een jonge vrouw die het geluk zocht, maar niet vond.
Meer over ‘Because en andere gedichten’

«Voor Carla van Leeuwen is de binnenwereld belangrijker.» – Klaas de Groot

VoorplatBecause-75Over ‘Because en andere gedichten’ van Carla van Leeuwen op Caraïbisch Uitzicht, 21 april 2021:
(…) Maar niet alleen het historisch gegeven speelt een rol. De poëzie van Carla van Leeuwen is duidelijk anders van karakter dan die van twee andere dichteressen uit dezelfde sfeer: Aletta Beaujon en Oda Blinder. Haar gedichten zijn eenvoudiger en veel meer geworteld in een jonger gevoel. Wat ze gemeen heeft met Beaujon (…) is het dichten in het Engels en een bepaalde vormgeving. Maar de laatste was meer gericht op de buitenwereld, voor van Leeuwen is de binnenwereld belangrijker. Wie de gedichten uit de herdruk ‘Because en andere gedichten’ naast de gedichten van Blinder legt, ziet direct het verschil in vormgeving. Ook inhoudelijk gezien zijn de gedichten van Oda Blinder anders. Haar toon is veel minder vertellend. De gedichten zijn zeer compact en (…) veel stiller. Maar wat het gebruik van de binnenwereld aangaat, lijken beide dichteressen op elkaar. (…)
Lees hier de aankondiging
Meer over ‘Because en andere gedichten’

Carla van Leeuwen – Because en andere gedichten

VoorplatBecause-75Carla van Leeuwen
Because en andere gedichten

Curaçao
Bezorgd en van een Nawoord voorzien door Klaas de Groot
Omslagfoto Carlos E. Tramm
gebrocheerd in omslag met flappen,
82 blz., € 17,50
ISBN 978 94 93214 08 8 NUR 306
eerste uitgave mei 2021

Carla van Leeuwen (Caracas, Venezuela 15 augustus 1955 – Willemstad, Curaçao 28 augustus 1980) was de dochter van Dorothy Debrot en van auteur Boeli van Leeuwen.

Dorothy Debrot was een dochter van Adolphe Debrot, een jongere broer van Colá Debrot. In 1959, toen dochter Carla vier jaar oud was, gingen haar ouders voorgoed terug naar Curaçao. Na de middelbare school vertrok ze naar Nederland om Spaans te studeren. Daarna bezocht ze, weer op Curaçao, de Pedagogische Academie en overwoog ze om Rechten te gaan studeren. Ze debuteerde in 1979 op 24-jarige leeftijd met de bundel Because. Hierin bundelde ze echter niet alle gedichten die ze toen in portefeuille moet hebben gehad. Privé stelde ze de bundel Interval samen die waarschijnlijk ook als echte bundel bedoeld is geweest. Beide bundels bevatten gedichten in het Nederlands en het Engelse. De gedichten uit Interval doken weer op in 2019, samen met enkele losse gedichten, en zijn in deze bundeling toegevoegd aan en uitgebreid tot Because en andere gedichten. Carla van Leeuwen is 25 als zij zelf het einde zoekt en vindt.

Enrique Muller over Because in Amigoe op 5 mei 1979:
«Zonder ook maar ooit woorden als ‘politiek’, ‘armoede’, ‘haat’, ‘strijd’ en ‘uitbuiting’ e.d. te laten vallen wordt onverbiddelijk afgerekend met de maatschappij waarin liefde – het enige wat belangrijk is – onmogelijk is of onmogelijk gemaakt wordt. De enige mogelijkheid de ideale werkelijkheid te realiseren is de droom, is de fantasie. Deze bundel is er vol van en omdat hoe dan ook het besef er is dat leven toch niet uitsluitend kan betekenen het vertoeven in de droom- en fantasiewereld, is er ook angst, de angst nergens meer bij te behoren.»
Meer over Carla van Leeuwen op deze site

«De gedichten over de vader en de moeder lieten mij als lezer sprakeloos. Zo origineel van opzet en vooral ontroerend.» – Brede Kristensen

VoorplatEiland-75Over ‘Het eiland en andere gedichten’ van Michiel van Kempen in Ñapa / Amigoe, 30 januari 2021:
(…) In zijn nieuwste dichtbundel is zijn verbeelding soms knap extreem en regelmatig steekt hij de draak met onze verwachtingen. Te beginnen met een lang beschrijvend gedicht over Aruba. Ik heb ervan genoten. Jammer dat het slechts 7 pagina’s lang is. Wat mij betreft had hij nog wel wat pagina’s door kunnen schrijven. (…) Na het overrompelende prozagedicht over Aruba, volgt een reeks kleinere gedichten, getiteld ‘Eilanden’. Ze bevatten verbeelde herinneringen aan de eilanden en vooral Suriname. (…) Na de reeks ‘Eilanden’, volgen nieuwe reeksen en dan krijgt de bundel weer vaart en diepgang. Dat begint al met de reeks ‘Stupor Mundi’: verbazing der wereld. Tussen haakjes, naar mijn gevoel had de hele bundel zo getiteld mogen zijn. (…) Dan volgt, bijna logischerwijze, de reeks ‘Efemeer’. Het kortstondige. Hier gaat het over liefde en relaties, o zo kwetsbaar, o zo vluchtig. (…) Wat hierna volgt zijn herinneringen, van familie in ‘Genen’ en van vrienden in ‘Verzoeke geen rouwbeklag’. Hier lijken schijn en verbeelding te zijn weggeblazen door de verhevigde werkelijkheid van verlies. De gedichten over de vader en de moeder lieten mij als lezer sprakeloos. Zo origineel van opzet en vooral ontroerend. (…). In de laatste reeks probeert hij in de geest van de overleden dichters zijn herinneringen aan hen te verwoorden. Daarin slaagt hij wonderwel. Het is alsof ze zelf nog even spreken door Van Kempens pen. (…) Misschien geldt dit het sterkst voor Shrinivási, die bescheiden dichter die met een minimum aan woorden zoveel wist te zeggen. Het korte kwatrijn van Van Kempen drukt het feilloos uit, de herinnering aan hem. (…) Wat een onvergetelijk inzicht in vriendschap. Alles overziende denk ik dat deze bundel van Van Kempen inderdaad een gedenkwaardig voorbeeld van ‘ultraïsme’ is in zijn diverse gedaanten. Eerst het scheutje surrealisme dat onze beleving van de vreemde werkelijkheid verhevigt en dan, geleidelijk aan, het besef van een ‘ stupor mundi’, om te besluiten met verlies en de ervaring van het niets dat ons bewustzijn van het ongrijpbare verhevigt, van dat ‘iets’ dat niet meer is.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Het eiland en andere gedichten’
Meer over Michiel van Kempen bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Schudt schijnbaar achteloos jamben rond in een kwatrijn met omarmend rijm.» – Jeroen Heuvel

VoorplatEiland-75Over ‘Het eiland en andere gedichten’ van Michiel van Kempen in Antilliaans Dagblad, 9 januari 2021:
(…) ‘Het eiland en andere gedichten’, 75 bladzijden, 6 afdelingen. (…) Versregels die opvallen bij deze letterkunstenaar zijn ‘die natie kent noch taal’ en ‘verraderlijk glad / voor wie de tekens niet verstaat’, wat verdomd lijkt op de titel van Van Kempens eerste dichtbundel ‘Wat geen teken is maar leeft’ van acht jaar geleden. Daarin ook al prachtige regels, ‘Hoe toch kan een taal die wij beiden / vanaf de eerste aai blindelings spraken / met open ogen zo ontregeld raken.’ over de tragedie van de onbegrepen communicatie tussen een letterkundige en zijn geaaide. Wat heb je er aan om literatuur zo grondig te begrijpen, of dat te vermoeden in ieder geval, maar de huistaal mis te verstaan? (…) Van Kempen heeft een eigen stijl, is zeer belezen en kent alle kneepjes van het ambt, schudt schijnbaar achteloos jamben rond in een kwatrijn met omarmend rijm voor Shrinivási, maar is ook vrij om te experimenteren – met vorm en inhoud – wanneer hij in de donkere kamer filmpjes en foto’s ontwikkelt en fixeert. Van Kempen hoort als artiest thuis in de categorie Hieronymus Bosch, en als poëet tussen de twee dichters (…) Lucebert en Jan Campert. In de zesde en laatste afdeling, ‘Verzoeke geen rouwbeklag’ 8 afscheidsgedichten voor vrienden, al dan niet artiesten, van Michiel die in 2018 of 2019 zijn overleden, bijvoorbeeld het eerder genoemde kwatrijn voor de van oorsprong Surinaamse maar lang in Curaçao geleefd hebbende Shrinivási. Bijzondere gedichten, die beklijven. (…).
Lees hier of hier de recensie ‘Een ACB van Michiel van Kempen’
Meer over ‘Het eiland en andere gedichten’
Meer over Michiel van Kempen bij Uitgeverij In de Knipscheer