Annel de Noré – Berichten uit het verleden. Pemba doti. Roman

Opmaak 1Annel de Noré
Berichten uit het verleden / Pemba doti

roman
Nederland, Suriname
gebrocheerd in omslag met flappen,
260 blz., € 19,50
ISBN 978-94-93214-27-9
eerste uitgave 2022

Berichten uit het verleden. Pemba doti van Annel de Noré is een intrigerende en verontrustende roman, die zich op verschillende wijzen laat lezen en duiden – wat nu juist zijn kracht uitmaakt. Dit is te danken aan de sterke, ingetogen poëtische en rake maar niet al te nadrukkelijke stijl van De Noré, aan de constructie én de tekening van de personages. In de roman staat een episode in het leven van Dorothy centraal, waarin zij onder grote druk staat: zij is alleenstaande moeder maar werkt als boekhouder heel hard in een bedrijf. Als haar meerdere Errol haar voor de zoveelste keer vraagt op een vrijdag over te werken, gaat zij schoorvoetend – maar met tegenzin – akkoord.

Dan ontvangt ze op haar werkaccount mails van een haar onbekende, die zichzelf Maya Pritip noemt. De mails nemen steeds indringender en intimiderender vormen aan, en gaan algauw over in regelrechte, onverholen dreigementen. Op een gegeven moment herinnert Maya Pritip Dorothy aan een voorval van exact 17 jaar geleden: op vrijdag 3 maart 2000, tussen 11 en 12 uur ’s morgens, vond er iets plaats waar zij nú verantwoording voor zou moeten afleggen.

Berichten uit het verleden ontspint zich tot een ijzingwekkende psychologische thriller, maar mogelijk ook een parabel of een geëngageerde roman. Is Dorothy psychisch bezweken onder de druk en uitputting, en is zij zwaar overspannen geraakt? Lijdt zij aan waandenkbeelden, draait zij door? Of heeft iemand ‘uit het verleden’ het werkelijk op haar gemunt, en is diegene uit op genoegdoening, op wraak? Maar welk perspectief is betrouwbaar?

Het taalgebruik van Dorothy draagt bij aan de vervreemding en spanning (tot het eind) van deze roman. Dat is de verdienste van de vertelkunst en de talige stijl van De Noré. Ook de lezer voelt zich, mét Dorothy, beklemd.

Annel de Noré werd in 1950 geboren in Paramaribo en woont vanaf 2000 hoofdzakelijk in Nederland. Haar alom geprezen debuutroman De bruine zeemeermin uit 2000 is ‘het beste Caraïibische debuut sinds Bea Vianen en Astrid H. Roemer’ genoemd. Verder verschijnen bij Uitgeverij In de Knipscheer de verhalenbundel Het kind met de grijze ogen, de roman Stem uit duizenden en de verhalenbundel Vers vlees oud bloed, genomineerd voor de Halewijnprijs 2017. In 2019 komt haar grote roman Lambarosa uit: ‘Zo beeldend en weerzinwekkend beschreven dat je het boek niet kan wegleggen. In het derde deel van de roman komen de eerste twee gedeelten op mysterieuze wijze samen. Het is een filosofisch stuk over de omgang met onzekerheden. Als lezer word je meegesleurd door het verhaal, de sfeer en de beklemmende emoties van de hoofdrolspelers.’ (Estefanía Pampín Zuidmeer in La Chispa). In 2021 verrast zij met haar poëziedebuut Exit, waarover Arjan Peters schrijft: ‘Bijna montere poëzie dankzij dansende ritmiek, klankrijke woorden en scheppingsvreugde.’
Meer over ‘Berichten uit het verleden. Pemba doti’
Meer over Annel de Noré bij Uitgeverij In de Knipscheer

“Zin om te schrijven.” Koos van den Kerkhof onverwacht overleden.

koos_van_den_kerkhof_bew_kl_2Deze zondag vernam ik dat in de nacht van zaterdag op zondag 14 november 2021 dichter en redacteur Koos van den Kerkhof (11 april 1946) onverwacht is overleden aan een gescheurde aorta. Als dichter debuteerde hij in 1978 bij de toenmalige Limburgse uitgeverij Corrie Zelen. Vanaf die tijd zit zijn naam in mijn geheugen, vanwege de samenwerking die Uitgeverij Corrie Zelen, de Rotterdamse uitgeverij Flamboyant/P en Uitgeverij In de Knipscheer in die jaren hadden op het gebied van vertegenwoordiging van hun fondsen naar de boekhandel toe. Pas in 2000 kwam het tussen hem in zijn hoedanigheid van redacteur en de uitgeverij tot een sindsdien ononderbroken samenwerking. De debuutroman De bruine zeemeermin van de toen in Paramaribo woonachtige auteur Annel de Noré was het eerste boek dat hij, al actief als schrijfdocent, voor In de Knipscheer redigeerde. Hij had antropologie gestudeerd en die gevormde belangstelling voor andere culturen gecombineerd met zijn dichterstalent voor taal maakte dat hij fascinatie had voor het schrijven van Surinaamse en Antilliaanse auteurs. Hij was begin deze eeuw een aantal jaar stadsdichter van Venlo; een aantal van die stadsgedichten is opgenomen in de bundel Oud zink, die in 2008 bij Uitgeverij In de Knipscheer verscheen. Enkele jaren later was hij gastdocent aan de Schrijversvakschool Paramaribo van Ruth San A Jong. Zijn laatste boek waaraan hij voor de uitgeverij werkte betrof de samenstelling en bezorging van een bloemlezing uit het poëtisch werk van Astrid H. Roemer Ik ga strijden moeder, die op het punt van verschijnen staat. Koos heeft de presentexemplaren nog net kunnen bewonderen. Onze laatste e-mailwisseling dateerde van een paar uur voor zijn overlijden:

Beste Franc, (…) Ik vond de kussenenvelop met twee exemplaren van Ik zal strijden moeder op de deurmat. Dank daarvoor. Mooi omslag met de handen, bijzonder mooie kleur ook. Ik heb met plezier en overgave aan de selectie gewerkt en het essay en de verantwoording geschreven. Het was een stimulerende opdracht. Ik kreeg erdoor zin om te schrijven. (…) Niets bepaalt wat ik schrijf dan mijn eigen verhaal en dat verhaal verandert steeds zoals alle deeltjes in mijn lichaam. Onlangs schreef ik onverwacht twee eerste versies van gedichten. Afbeeldingen van het werk van de Amerikaanse schilder Joan Mitchell brachten me ertoe terug te keren naar technieken die ik al vaker heb toegepast. (…). En ik mailde om 19:38 terug: Dag Koos, Ik hoop dat ze zullen leiden tot een bundel. Het is de tragiek van de redacteur: werk van anderen gaat voor.

Die anderen zullen hem dankbaar zijn: Barney Agerbeek, Peter Andriesse, Orchida Bachnoe, Alfred Birney, Eric de Brabander, Cándani [Yasmine Amores], Aly Freije, Els de Groen, Edwin de Groot, E. de Haan, Jopi Hart, Hans van Hartevelt, Elodie Heloise, Hanneke van der Hoeven, Hein van der Hoeven, Ernst Jansz, Mala Kishoendajal, Roni Klinkhamer, Helen Knopper, Frank Kraaijeveld, Karin Lachmising, Els Launspach, Diana Lebacs, Joan Leslie, Clyde R. Lo A Njoe, Ronny Lobo, Djordje Matic, Arjen van Meijgaard, Henriette de Mezquita, Quito Nicolaas, Annel de Noré, Frank Ong-Alok, Fred Papenhove, Glenn Pennock, Hans Plomp, Ton van Reen, Astrid H. Roemer, Arjen Sevenster, Brigitte Spiegeler, JP den Tex, Jacques Thönissen, Diana Tjin, Edith Tulp, Hans Vaders, Etchica Voorn, Bert Vuijsje, Karel Wasch, Rogi Wieg, Kristien De Wolf en de velen die ik zonder twijfel nu vergeet.

franc knipscheer
Haarlem, 14 november 2021

Meer over Koos van den Kerkhof bij Uitgeverij In de Knipscheer

«De muzikaliteit en het woordplezier spat af van intrigerende poëzie.» – Roger Nupie

VoorplatExit-75Over ‘Exit’ van Annel de Noré in De Auteur, 23 september 2021:
De romans en verhalenbundels van Annel de Noré verschenen al eerder bij Uitgeverij In de Knipscheer, en dat ging niet onopgemerkt voorbij. (…) De verwachtingen voor de Noré’s poëziedebuut zijn dan ook hooggespannen. ‘Exit’ bevat 50 gedichten met een sterk verhalend karakter die (vaak) wat klassiek aandoen: strofen van niet alleen evenveel regels maar ook met eenzelfde regellengte en hier en daar ontbreekt ook het rijm niet. Maar laat je als lezer niet misleiden; in een aantal gedichten legt ze dat klassiekerige dan weer naast zich neer. Annel de Noré goochelt met taal die ze probleemloos uit verschillende codes en registers laat opduiken. De muzikaliteit en het woordplezier spat er bij momenten vanaf en dat alles levert intrigerende poëzie op. (…) Annel de Noré wist al te overtuigen met haar proza; met haar blijde intrede als dichteres doet ze dat evenzeer.
‘De Auteur’ is een driemaandelijks tijdschrift van de Vereniging van Vlaamse letterkundigen.
Lees hier de recensie op het blog van de Vereniging: ‘De Boekhouding’
Kijk naar een interview (2021) met Annel de Noré
Meer over ‘Exit’
Meer over Annel de Noré bij Uitgeverij In de Knipscheer

Annel de Noré – Exit. Gedichten

VoorplatExit-75Annel de Noré
Exit

gedichten
Suriname, Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen,
72 blz., € 17,50
ISBN 978-94-93214-26-2
eerste uitgave mei 2021

Annel de Noré schrijft welluidende, klankrijke, muzikale poëzie. In Exit pokert zij met woorden, schakelt zij moeiteloos van taal, code en register – associatief, intuïtief. Haar gedichten bieden sluipwegen en vertakkingen, doorkijkjes en inzichten, openingen en uitgangen. Vergezel haar in haar eigenzinnige manier van kijken en denken, luister naar haar zang, zoals in het titelgedicht van de bundel ‘Uitgang / Afgang / Ex it’:

Wanneer je straks weer eens weggaat
zal ik je uitwuiven vanachter de tralies
en verblind zien dat de zon ondergaat.

Later als je weerkeert of thuis arriveert
door de deur die je altijd zelf opendoet
ruik ik zonneklaar gelijk een hond haar.

Al in 2004 won zij met het gedicht ‘Gebroken: een oeroud stenen hart’ de tweede prijs in een poëzie- en voordrachtprijs ‘Het Gebroken Hart’ in Teylers Museum Haarlem. In 2019 was zij met het gedicht ‘Koudvuur’ (dat ook in deze bundel is opgenomen) prijswinnaar van de Guido Gezelle gedichtenwedstrijd, uitgeschreven naar aanleiding van diens 120ste sterfdag. Exit is haar eerste dichtbundel.

Annel de Noré (Paramaribo, 1950) publiceerde tot op dit moment enkel romans en verhalen. Haar alom geprezen debuutroman De bruine zeemeermin uit 2000 werd ‘het beste Caribische debuut sinds Bea Vianen en Astrid H. Roemer’ genoemd. Verder publiceerde zij bij Uitgeverij In de Knipscheer de verhalenbundel Het kind met de grijze ogen, de roman Stem uit duizenden en de verhalenbundel Vers vlees oud bloed, waarmee ze genomineerd werd voor de Halewijnprijs 2017. In 2019 kwam haar grote roman Lambarosa uit: «Zo beeldend en weerzinwekkend beschreven dat je het boek niet kan wegleggen. In het derde deel van de roman komen de eerste twee gedeelten op mysterieuze wijze samen. Het is een filosofisch stuk over de omgang met onzekerheden. Als lezer word je meegesleurd door het verhaal, de sfeer en de beklemmende emoties van de hoofdrolspelers. 540 pagina’s die je in een mum van tijd leest. Als lezer word je beloond met een boeiend en complex web van emoties, metaforen en vragen over het leven.» – Estefanía Pampín Zuidmeer in La Chispa. Momenteel werkt zij aan haar roman ‘Berichten uit het verleden. Pemba doti’.

Meer over ‘Exit’
Meer over Annel de Noré bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Zo beeldend en weerzinwekkend beschreven dat je het boek niet kan wegleggen.» – Estefanía Pampín Zuidmeer

VoorplatLambrosa-75Over ‘Lambarosa’ van Annel de Noré op La Chispa, 1 mei 2020:
(…) Fascinerende versmelting van drie verschillende verhalen. (…) In het eerste verhaal overleven drie pubers en drie kinderen als enigen een vliegtuigramp. Ze schuilen in een grot en proberen hulp te vinden. (…) De Noré weet treffend de sfeer in de grot en de angsten van de jongeren te beschrijven. (…) Door de vermoeidheid, het gebrek aan schoon water en voedsel én de onzekere situatie beginnen de werkelijkheid, hun angsten en dromen door elkaar te lopen. [In het tweede verhaal] zit een man vast in de sleur van zijn huwelijk. (…) Wat begon als een verlangen naar een opwindender leven, leidt tot een maniakale obsessie. (…) De Noré weet meesterlijk de spanningen uit hun huwelijk weer te geven. (…) Sommige stukken zijn zo beeldend en weerzinwekkend beschreven dat je het boek niet kan wegleggen. In het derde verhaal komen de eerste twee gedeelten op mysterieuze wijze samen. Het is een filosofisch stuk over de omgang met onzekerheden. (…) Want de hoofdpersoon is immers zijn geheugen kwijt. Wie is hij? (…) Als lezer word je meegesleurd door het verhaal, de sfeer en de beklemmende emoties van de hoofdrolspelers. 540 pagina’s die je in een mum van tijd leest. Als lezer word je beloond met een boeiend en complex web van emoties, metaforen en vragen over het leven. (…)
La Chispa is een journalistiek platform over Latijns Amerika.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Lambarosa’
Meer over Annel de Noré bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een pleidooi voor de literatuur op zich, de aard en de functie ervan, in een spel tussen auteur, tekst en lezer.» – Wim Rutgers

VoorplatLambrosa-75Over ‘Lambarosa’ van Annel de Noré in Antilliaans Dagblad, 1 februari 2020:
Het vuistdikke ‘Lambarosa’ is Annel de Noré’s derde roman, na ‘De bruine zeemeermin’ (2000) en ‘Een stem uit duizenden’ (2007) en twee verhalenbundels ‘Het kind met de grijze ogen’ (2004) en ‘Vers vlees oud bloed’ (2017). De roman telt in drie keer tien hoofdstukken, drie delen, ‘De grot’, ‘Scheidingsangst’ en ‘Ik’, die op het eerste oog nauwelijks iets met elkaar te maken hebben. In het eerste verhaal, ‘De grot’, proberen drie jonge mensen en drie kleine kinderen te overleven nadat hun vliegtuig op weg naar Suriname in een onherbergzaam berggebied is neergestort. ‘Scheidingsangst’ gaat over een veertiger met een aankomende midlifecrisis die verliefd wordt op een prostituee, die zwanger van hem raakt. Dat leidt tot grote problemen in zijn huwelijk. In deel 3, ‘Ik’ getiteld, vertelt een oudere nachtclubzanger die aan geheugenverlies lijdt hoe hij beetje bij beetje zijn verleden weet te achterhalen. Deze drie delen worden besloten met een dubbele epiloog. (…) Waar de eerste twee romans nog relatief gemakkelijk onder een noemer bleken te interpreteren, als een familieroman met sterk feministische trekken (‘De bruine zeemeermin’) en een roman die opnieuw gezins- en familierelaties thematiseert (‘Een stem uit duizenden’) , heeft de derde roman, ‘Lambarosa’, door zijn diversiteit aan verhaallijnen en motieven iets ongrijpbaars en ongenaakbaars als uitdaging voor de lezer. (…) ‘Lambarosa’ is een met hoge inzet geschreven en gecomponeerde roman die niet alleen in omvangrijkheid maar ook in veelzijdigheid en meerduidigheid de vorige twee romans overtreft. (…) Zo is ‘Lambarosa’ uiteindelijk een pleidooi voor de literatuur op zich, de aard en de functie ervan, in een spel tussen auteur, tekst en lezer.
Prof. dr. Wim Rutgers is als buitengewoon hoogleraar Caraïbische letterkunde verbonden aan de universiteiten van Aruba en Curaçao.
Lees hier of hier de recensie
Meer over ‘Lambarosa’
Meer over Annel de Noré bij Uitgeverij In de Knipscheer

«De verteller heeft verhalen nodig om zichzelf en anderen te troosten. ‘Lambarosa’ is een sterke en beklijvende roman!» – André Oyen

VoorplatLambrosa-75Over ‘Lambarosa’ van Annel de Noré op Lezers tippen lezers, 13 november 2019:
(…) Met ‘Lambarosa’ heeft Annel de Noré een roman afgeleverd die uit drie afzonderlijke verhalen bestaat en één roman worden in het slotverhaal. (…) In Deel 3 treffen we een man met geheugenverlies. Het enige wat hij uit zijn verleden heeft, is een sleutel en een laptop. Daarop vindt hij het begin van een roman ‘Het lam en de roos’, een roman die hij voltooit. Doorheen heel de roman vinden we citaten terug uit Hemingways wereldberoemd geworden verhaal ‘The Old Man and the Sea’. Het zijn verwijzingen naar pijn, verliezen en ouder worden. Luuk, de verteller bevat zoveel pijn, dat zijn geheugen hem geen informatie over het verleden wil geven. Bewust als hij zich is van zijn geheugenverlies schrijft hij de verhalen op die hij nog weet of die anderen hem vertellen. Hij heeft die verhalen nodig om met dat wat hij geheel of gedeeltelijk verzint te leren relativeren, filosoferen en zichzelf en anderen te troosten. ‘Lambarosa’ is een sterke en beklijvende roman!
Lees hier de recensie
Meer over ‘Lambarosa’
Meer over Annel de Noré bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Spel met waarheid en verzinsel, met droom en werkelijkheid.» – Ko van Geemert

VoorplatLambrosa-75Over ‘Lambarosa’ van Annel de Noré in Parbode (nr. 163), 5 november 2019:
(…) Het boek bestaat uit drie delen en een ‘toegift’, alle voorafgegaan door citaten uit ‘The old Man and the Sea’, de beroemde novelle van Ernest Hemingway uit 1952. In deel 1 ontmoeten we drie tieners en drie kinderen. Hun vliegtuig naar Suriname is gecrasht en het ziet ernaar uit dat zij de enige overlevenden zijn. (…) Deel 2 gaat over een getrouwde man die verliefd wordt op een prostituée. (…) In deel 3 treffen we een man met geheugenverlies. (…) Het enige wat hij uit zijn verleden heeft, is een sleutel en een laptop. Daarop vindt hij het begin van een roman ‘Het lam en de roos’, een roman die hij voltooit en die sterke gelijkenis vertoont met ‘Lambarosa’. Heeft hij dit geschreven? [In] een toegift, waarin ‘Het lam en de roos’ in een tweedehandsboekwinkel opduikt, [zegt de schrijver ervan]: (…) ‘Ik, Lucas Johannes Romani, alias Lambarosa, wil dit eraan toevoegen: ik ben geboren en herboren op een bankje in het park. Ik ben mijn geheugen kwijt omdat ik duizend levens heb geleid en nog één, nog één, nog één, nog één, nog één, nog één maal duizend, tot in der eeuwigheid… Amen.’ (…) De roman is een spel met waarheid en verzinsel, met droom en werkelijkheid. (…) Annel de Noré (Paramaribo, 1950) is een belangrijk Surinaams schrijfster. (…) Ze debuteerde pas in 2000 met de roman ‘De bruine zeemeermin’, waarop een verhalenbundel en opnieuw een roman volgden. De Noré kan ontegenzeggelijk schrijven en ze heeft een rijke fantasie. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Lambarosa’
Meer over Annel de Noré bij Uitgeverij In de Knipscheer

Annel de Noré – Lambarosa. Roman

VoorplatLambrosa-75Annel de Noré
Lambarosa
roman
Nederland / Suriname
gebrocheerd in omslag met flappen,
550 blz., € 24,50
ISBN 978-90-6265-557-1
eerste druk 2019

In Lambarosa vlecht Annel de Noré drie verhalen, als strengen in een haarvlecht, tot een roman die mysterieus samenkomt in het slotverhaal. De auteur speelt een intrigerend spel met waarheid en verzinsel binnen de fictionele droom die ze tot leven brengt. Spannend en dramatisch spreken de gebeurtenissen tot de verbeelding.

Gekweld door honger en dorst zoeken drie tieners en drie kinderen in een grottenstelsel een uitweg, hopend op redding uit de bewoonde wereld. Wanneer een vrouw de relatie ontdekt van haar man met een callgirl, heeft dit voor de man ongewenste gevolgen. Een crooner in een nachtclub die kampt met geheugenverlies, schijnt iets te maken te hebben met beide verhalen. Naarstig speurt hij naar zijn verleden, aangewakkerd door gesprekken met geliefde danseressen en op zijn laptop. Daarin treft hij een onheilspellend typoscript aan: Het lam en de roos. Heeft hij dat geschreven?

Annel de Noré schrijft met Lambarosa een roman over overleven, over verblinding door liefde, over dood en ontrouw, over de eigen identiteit waarvoor de persoonlijke herinnering onmisbaar is. Het is een leesboek om van de genieten. Lambarosa stemt tot nadenken en daagt de lezer uit.

Annel de Noré behoort tot de nieuwe generatie vrouwelijke schrijvers uit Suriname. Haar debuutroman De bruine zeemeermin uit 2000 werd ‘het beste Caribische debuut sinds Bea Vianen en Astrid H. Roemer’ genoemd. Verder publiceerde zij bij Uitgeverij In de Knipscheer de verhalenbundel Het kind met de grijze ogen, de roman Stem uit duizenden en de verhalenbundel Vers vlees oud bloed, waarmee ze genomineerd werd voor de Halewijnprijs 2017.

Meer over Annel de Noré bij Uitgeverij In de Knipscheer

«De beste, levende schrijfster van Suriname.» – Michiel van Kempen

annel de noréOver ‘Vers vlees oud bloed’ van Annel de Noré op Caraïbisch Uitzicht, 6 januari 2018:
(…) In haar jongste bundel probeert Annel de Noré te experimenteren met verschillende verhaalgenres en vertelstijlen. (…) De uitgever heeft er heel slim aan gedaan door de bundel te besluiten met het lange verhaal ‘De zeemeerman’. Daar zie je opeens wat een fantastische stiliste Annel de Noré is. (…) Het verhaal is schitterend geschreven, de stijl knispert en zindert en brandt en de zinnen staan als huizen in de blinkende zon. (…) Als je lezers zou vragen naar wie de beste Surinaamse schrijfster is, dan zullen vermoedelijk telkens dezelfde drie, vier namen oppoppen. Die van Annel de Noré zal daar niet bij zijn, vrees ik. Geheel ten onrechte: Annel de Noré is de beste, levende schrijfster van Suriname. Ze steekt met kop en schouders boven de anderen uit. De beste boeken van 2017? Mag ik er alsnog ook één verhaal bijdoen?
Lees hier de recensie
Meer over ‘Vers vlees oud bloed’
Meer over Annel de Noré bij Uitgeverij In de Knipscheer