Over ‘De pose en het model’ van W.A. Jonker in De Auteur, 22 september 2021:
(…) De dichter neemt je mee in zijn gedachten, bespiegelingen, kanttekeningen. Af en toe worden de woorden onderbroken door een tekening. Witte en zwarte vlakken waarin beweging tot stilstand komt. Het beeldend werk roept de lezer op tot introspectie: wat is, wat zijn de verbanden met de woorden die de afbeelding voorafgaan of volgen? (…) De dichter kijkt als een tekenaar. De tekenaar schrijft als een dichter. Jonker stelde het ooit als volgt: “Tekenen en schrijven zijn hetzelfde alleen anders.” Er is een schijnbare en ook een bedrieglijke nonchalance. De dichter haakt zich vast in een beeld, de tekenaar kantelt het. Uit fragmenten, noem ze puzzelstukken, ontstaat er iets wat eerst ongrijpbaar is maar lezende weg tastbaarder wordt. (…) ‘De pose en het model’ is een bundel die noopt tot lezen en herlezen. Fragmentarisch, bladerend, stilstaand bij. (…) Zo haken de beelden in de woorden en omgekeerd. ‘De pose en het model’ is een interessante zoektocht met wisselende perspectieven. Het optellen van de details maakt getekende gedichten of gedichte tekeningen.
‘De Auteur’ is een driemaandelijks tijdschrift van de Vereniging van Vlaamse letterkundigen.
Lees hier de recensie op het blog van de Vereniging: ‘De Boekhouding’
Meer over ‘De pose en het model’
Meer over W.A. Jonker bij Uitgeverij In de Knipscheer
Tag: de pose en het model
«Knap werk van Jonker, een mooie bundel van een vaardige poëet.» – Karel Wasch
Over ‘de pose en het model’ van W.A. Jonker op Poëzie-Leestafel, juni 2021:
Het is altijd makkelijk wanneer de dichter in een van zijn verzen uitlegt, waar de bundel over gaat: “De pose en het model / gaat over / de eerste indruk / imago de houding // en wie daarachter schuilt / het model // (…)” Ja daar zit de recensent dan met zijn goede gedrag. De pose is een oppervlakkig eerste pogen de persoon te duiden. Het uiterlijk, het imago. Maar daarachter zit het model, alles wat ideaal is en dus echt kan worden. (…) “De meeste leden / groeten elkaar amper / praten bekakt / dringen voor / zeuren over de rekening / klagen hoe eten was matig // (…)” Ach zo’n sociëteit waar je komt om je te vervelen. Het kunstzinnige is verdrongen door koude drukte, ontevredenheid en de blasé sfeer is te snijden. Tussen al deze ellende door vindt de dichter nog tijd voor de observaties. En weer de poses uit de titel, die nu voordringen. “(…) ik kan alleen naar mijn / eigen gedachten luisteren / zo stil klinkt het / af en toe een kuch / of iemand verschuift een stoel / het lijkt wel een museum // (…)” De pose van de kunstenaar, maar nu naar binnen gericht. Knap werk van Jonker, die zijn gedichten van zwart/wit knipsels voorzag, die er wonderwel bij passen. (…) Een mooie bundel van een vaardige poëet.
Lees hier de recensie
Meer over ‘de pose en het model’
Meer over Jos van Daanen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Gedicht van W.A. Jonker vertaald in het Indonesisch
Uit ‘de pose en het model’ van W.A. Jonker op Nederlandse poëzie in het Indonesisch, 21 juni 2021:
Op ‘Suara suara dari utara’ (‘Stemmen uit het noorden’), het blog Puisi Belanda, is op 21 juni 2021 het gedicht ‘Steeds vaker haat het er om’ (op blz. 65) uit de bundel ‘de pose en het model’ geplaatst in een Indonesische vertaling van Siti Wahyuningsih en Albert Hagenaars geplaatst. Het is het 220ste gedicht in een almaar groeiende digitale poëziereeks van een keur van Nederlandstalige dichters.
Lees hier het betreffende gedicht in het Nederlands en in het Indonesisch
Meer over ‘de pose en het model’
Meer over W.A. Jonker bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Het is de ander die een pose aanneemt.» – Wim Platvoet
Over ‘de pose en het model’ van W.A. Jonker op MeanderMagazine, 5 mei 2021:
In zijn nieuwe dichtbundel, ‘de pose en het model’, poëtiseert W.A. Jonker over de twee zelfstandige naamwoorden die in de titel worden genoemd. Als we plaatsnemen in een atelier denken we bij deze woorden aan iemand, die een model schildert, tekent of fotografeert, waarbij dat model poseert. Jonker beschouwt het breder en ziet bij elke betrekking of ontmoeting tussen twee mensen in een van de twee een model dat poseert, waarbij dit laatste in elk gedicht veelal een pejoratieve betekenis heeft. (…) Woorden als ‘pose’ en ‘model’ lijken in die zin de ander tot een object te maken, of, preciezer uitgedrukt, lijken aan te geven dat de ander zichzelf tot een object maakt. Je zou je ook af kunnen vragen of, zeker in de alledaagse omgang tussen mensen, de een in zijn kijken naar of beleven van de ander juist in die ander alleen maar de pose of het model ziet, juist die ander tot een object maakt. (…) Jonker gaat er vrijwel altijd vanuit dat het de ander is die een pose aanneemt. (…) Het is een manier om naar de werkelijkheid en naar de ander te kijken. Misschien is het menselijk, al te menselijk om dat af en toe te doen. Jonker radicaliseert dit en heeft alleen maar deze bril op. (…) Treffend schrijft Jonker op p. 10: ‘ik kan alleen naar mijn / eigen gedachten luisteren’. (…) Het is vooral de dichter die zichzelf genadeloos portretteert door anderen te kijk te zetten.
Meer over ‘De pose en het model’
Meer over W.A. Jonker bij Uitgeverij In de Knipscheer
Twee gedichten uit ‘de pose en het model’ van W.A. Jonker op Laurens Jz. Coster
Uit ‘de pose en het model’ van W.A. Jonker op Laurens Jz. Coster, 20 april 2021:
Redacteur Raymond Noë maakt voor het blog Laurens Jz. Coster elke werkdag een keuze uit een poëziebundel van een Nederlandstalig dichter. ‘Dichter van de dag’ is op deze 20ste april W.A. Jonker (1955) van wie onlangs ‘de pose en het model’ verscheen, zijn tweede dichtbundel bij Uitgeverij In de Knipscheer. De gekozen gedichten zijn ook geplaatst op Neerlandistiek.nl.
I
ik zie in eerste instantie
geen verschil
tussen een man en een vrouw
probeer het keer op keer uit te leggen
aan opa’s oma’s die al dood zijn
evenals mijn ouders
aan broers die ik niet heb
mijn zus die ik nooit meer zie
aan vrouw kinderen
vrienden vreemden
ze vinden het raar
blauwe ogen verraden meer
grote pupillen bij affectie
klein bij haat
en fel licht
bij donkerbruine irissen
zijn pupillen moeilijker
te onderscheiden
II
ik zie in eerste instantie
geen verschil
tussen een man en een vrouw
jong oud groot klein dik
dun huidskleur haardracht
in tweede instantie wel
de een is leuker
dan de ander
Meer over ‘de pose en het model’
Meer over W.A. Jonker bij Uitgeverij In de Knipscheer
«W.A. Jonker hanteert een losse maar scherpe pen.» – André Oyen
Over ‘De pose en het model’ van W.A. Jonker op Ansiel, 13 maart 2021:
In deze bundel focust de auteur op de levenshouding die we allemaal aannemen. De vraag dringt zich op: zijn we verleider of juist verleid? Zijn we naakt of vluchten we juist weg onder lagen kleding of slogans. De dichter beschrijft vrij getrouw welke houding het model aanneemt tijdens de seks: ‘seks doe je/ met je ogen dicht licht uit/het moet verborgen blijven.’ W.A. Jonker hanteert een losse maar scherpe pen om lichaamshoudingen vast te leggen. Hij maakt ons deelgenoot van zijn, soms cynische, gedachten in gedichten die door vrij abstracte illustraties worden begeleid en leert ons dat we ons allemaal een levenshouding hebben aangemeten. De dichter laat aan de lezer trouwens ruimte genoeg voor een persoonlijke interpretatie, zowel van zijn taal als van zijn beeld, die zowel schoonheid sterkte kracht als zwakte uitstralen.
Lees hier de recensie
Meer over ‘De pose en het model’
Meer over W.A. Jonker bij Uitgeverij In de Knipscheer
W.A. Jonker – de pose en het model. Gedichten
W.A. Jonker
De pose en het model
gedichten
Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen,
geïllustreerd, 78 blz., € 17,50
ISBN 978-94-93214-30-9
Eerste uitgave maart 2021
In een tijdperk waarin de pose haast vanzelfsprekend is geworden, roept het model vooral vragen op. Waarom geeft het zich bloot en wat gaat er door hem of haar heen? Observeert het model niet net zo goed de bekijker en wordt hij of zij dus bekeken? W.A. Jonker maakt ons deelgenoot van zijn, soms cynische, gedachten in gedichten die door vrij abstracte illustraties worden begeleid en leert ons dat we allemaal een levenshouding hebben aangemeten. Die presenteren we vol trots met teksten op T-shirts, tatoeages, een afgetraind lijf of juist door een lichaam in verval te durven tonen. In het dagelijks leven blijft de pose gehandhaafd. Een bezoek aan de kapper blijkt ineens stukken intiemer dan het tekenen van een naakt mens. De pose en het model portretteert zowel de samenleving als de dichter zelf. Genadeloos, maar op afstand van de geportretteerde, zoals het een goed kunstenaar betaamt.
Ik kan alleen naar mijn
eigen gedachten luisteren
zo stil klinkt het
af en toe een kuch
of iemand verschuift een stoel
het lijkt wel een museum
W.A. (Pim) Jonker (1955) debuteerde met de geïllustreerde gedichtenbundel Schuld (1986). Tevens publiceerde hij gedichten in Maatstaf en in de Volkskrant. Na afgestudeerd te zijn aan de Academie voor beeldende kunsten te Arnhem koos hij voor een organisatorische loopbaan naast zijn kunstenaarschap. Zo was hij, onder andere, parttime programmeur bij de Balie, artistiek leider van de Brakke Grond en directeur van het poppodium Het Paard van Troje in Den Haag. Driemaal stelde W.A. Jonker, halverwege de jaren negentig, de geruchtmakende, underground tentoonstellingen samen van het festival Triple X. Jarenlang was hij lid van de Amsterdamse Kunstraad en de adviescommissie Cultuur en Cultuurhistorie Noord Holland. In 2016 verscheen van hem bij Uitgeverij In de Knipscheer de bundel Kijkgaten naar binnen.
«De kracht van de versmelting van woord met beeld.», volgens André Oyen (Antwerpen Leest), «Op het eerste gezicht lijken de gedichten uit Kijkgaten naar binnen heel conventioneel, maar niets is minder waar.»
W.A. Jonker over enige voorbeelden van de verspreiding:
«Toen mijn vorige gedichtenbundel Kijkgaten naar binnen in 2016 een week in de boekwinkel lag, trof ik een exemplaar aan op de toog van café De Zuid. Iemand had het gekocht, gelezen en teleurgesteld achtergelaten. Waarschijnlijk omdat de koper verwacht had als persoon zich in een van de gedichten tegen te komen. Een maand later stond mijn bundel op een display bij de Amsterdamse boekhandel Scheltema onder het kopje aanrader poëzie. Die zomer nam ik deel aan een verkoopexpositie in het verpleeghuis Sarphatihuis waar ook mijn boekjes te koop waren. Twee werden er gejat. In september heb ik in de boekhandel De Slegte te Antwerpen eigenhandig een Kijkgaten naar binnen in de afdeling poëzie gezet naast bundels van de Zuid-Afrikaanse dichter Ingrid Jonker. Als aanvulling op het aanbod.»
Meer over W.A. Jonker bij Uitgeverij In de Knipscheer