«Een deels weemoedige, deels pijnlijke novelle.» – Marianne Janssen

Over ‘Op weg naar Nos Plaser’ van Ken Mangroelal op LeesKost, 4 januari 2023:

Een Caribische zakenman koopt op zijn geboorte-eiland een kunukuhuisje, een plattelandshuisje. Hij is al jaren niet meer op het eiland geweest en dit huisje lijkt hem ideaal om er te overwinteren, een rustplaats in zijn hectische leven. Hij heeft geen enkele behoefte aan een senitimental journey, desondanks dringen de herinneringen uit zijn jonge jaren zich op. Hij geeft zich eraan over. Ontmoet al dromend oude vriendinnen, hoort in het restaurant iemands levensverhaal aan, ziet zelfs een oude vrouw in zijn huis die leeft en toch ook lijkt te spoken. Wat doet zij in zijn woning? Volgens een klusjesman die bij hem langs komt moet zij de oude bewoner zijn die af en toe komt kijken. Dat is nu eenmaal normaal bij kunukuhuisjes, daar moet hij maar aan wennen. Het eiland neemt bezit van hem. Want hij is weliswaar van ‘hier’ maar ook vele jaren van ‘ver’ geweest, wordt dat hem soms kwalijk genomen? Op een dag staan er twee politieagenten op zijn erf. Ze beschuldigen hem van zaken waarmee hij niets te maken heeft. Maar ernstig als ze zijn krijgt hij huisarrest opgelegd. Nu zit hij gevangen in eigen huis. Maar dan komt er een vrouw op bezoek met een verzoek dat hij niet kan weigeren. Dat vindt die vrouw tenminste… Maar zij kerft in een oude, pijnlijke familieruzie die nog lang niet is doodgebloed. De man verzet zich sterk.

Bron
Kijk hier naar de presentatie vanaf 4:10 tot 1:05:00 op de tijdlijn
Meer over ‘Op weg naar Nos Plaser’
Meer over Ken Mangroelal bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Op zichzelf staande losse verhalende fragmenten vormen een prachtig geheel.» – André Oyen

Over ‘Op weg naar Nos Plaser’ van Ken Mangroelal op Ansiel, 24 oktober 2023:

(…) In de novelle ‘Op weg naar Nos Plaser’ bezoekt een Caribische zakenman na lange afwezigheid zijn geboorte-eiland. (…) Eigenlijk is zijn woonplaats Amsterdam. Met zijn onverwerkt verleden is een migratiethema sterk verbonden. De hoofdpersoon voelt zich migrant en nooit ergens helemaal thuis, niet in Aruba, niet in Nederland. Maar nu wil hij een rustig verblijf, weg van het jachtige leven in Nederland, weg van telefoon en muziek. Aanvankelijk doet hij niet veel, hangt wat in de hangmat, loopt wat in de omgeving, doet boodschappen, wil de boa in zijn amandelboom bestrijden Maar helaas voor hem blijft zijn verblijf niet rustig… Op een dag komen twee politieagenten hem melden dat hij huisarrest krijgt omdat hij van cocaïnesmokkel verdacht wordt. Door de negatieve relatie met zijn moeder kan hij de wrok van het verleden niet loslaten. De pleegdochter van zijn moeder, Tamara, brengt hem het testament van moeder dat de donkere wolken van zijn jeugd doet opklaren. Door de hele novelle komen herhaaldelijk relatief op zich zelf staande losse verhalende fragmenten voor die een prachtig geheel vormen. Ook de fragmenten over volksgeloof en de werking van een amulet als exotische franjes, scheppen een heel aparte sfeer.

Lees hier de recensie
Meer over ‘Op weg naar Nos Plaser’
Meer over Ken Mangroelal bij Uitgeverij In de Knipscheer

«De realiteit van het leven op Aruba in een klein verhaal.» – Marjo van Turnhout

Over ‘Op weg naar Nos Plaser’ van Ken Mangroelal op Leestafel september 2023:

Een zakenman is terug op zijn geboorteplek: Aruba. Hij heeft er een huisje – een kunukuhuisje – gekocht om er in de winterperiode te wonen. Zijn woonplaats is in feite Amsterdam. Het gaat hem om een rustig verblijf, weg van het jachtige leven in Nederland. Helaas voor hem blijft zijn verblijf niet rustig… (…)  Maar als het verleden hem niet met rust laat en zijn herinneringen in flarden terugkomen, beseft hij: sommige herinneringen zijn inderdaad welkom, andere had hij liever niet gehad. Ze gaan met name over de vrouwen die er in zijn leven waren. (…) Nee, een idylle is het eiland niet meer. Dat is het al niet meer sinds de Europeanen de oorspronkelijke bewoners, de Indianen wegvoerden  en het land overnamen voor hun eigen gewin. Een klein verhaal dat onderbroken wordt door flarden herinneringen en dromerijen. Maar ook door de realiteit van het leven op Aruba: de toeristen die een idylle verstoren, de criminaliteit en de daarmee samenhangende corruptie. (…)
Lees hier de recensie
Kijk hier naar de presentatie vanaf 4:10 tot 1:05:00 op de tijdlijn
Meer over ‘Op weg naar Nos Plaser’
Meer over Ken Mangroelal bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Scherpe herinnering aan pijnlijke moeder-zoon-relatie.» – Wim Rutgers

VoorplatOpWeg-75Over ‘Op weg naar Nos Plaser’ van Ken Mangroelal in Antilliaans Dagblad, 22 juli 2023:
Filosoof, schrijver, essayist, performer en componist drs. Ken Mangroelal werd in 1948 op Aruba geboren uit Surinaamse ouders, migreerde naar Nederland en debuteerde daar in 1978 met de novelle Distance call, met een felle afrekening in de vorm van een ‘brief aan een Surinaams-Antilliaanse moeder’, zoals de ondertitel luidt. In zijn onlangs verschenen novelle, Op weg naar Nos Plaser, komt hij aan het einde op dit debuut terug, ‘de boosheid voorbij’ zoals Michiel van Kempen in een recensie in Caraïbisch Uitzicht schrijft. ‘De systematische verwijdering van u uit Mijn Leven’ aan het begin van Distance Call eindigt in Op weg naar Nos PLaser met het definitieve afscheid van zijn moeder, als hoofdpersoon Kenny haar as uitstrooit bij het geliefde privéstrandje Nos Plaser, zodat de twee novelles na 45 jaar als het ware een tweeluik vormen: “De donkere wolk boven mij en mijn moeder was weggedreven.” (…) Kenny is met de wrok van zijn jeugd door de negatieve relatie met zijn moeder niet alleen nog steeds de gevangene van zijn verleden, maar dreigt halverwege het verhaal ook in letterlijke zin gevangen te worden als hij huisarrest krijgt omdat hij van cocaïnesmokkel verdacht wordt. Aan het einde van Op weg naar Nos Plaser worden beide problemen opgelost als hij onverwacht bezoek krijgt uit Paramaribo van Tamara – een naam die ‘morgen’ betekent – die de pleegdochter van zijn moeder blijkt te zijn. Zij vertelt Kenny dat zijn moeder is overleden en brengt een brief met haar laatste wens: “Het is mijn wens dat mijn enig kind, mijn zoon, mijn as verstrooit langs het strandje van Nos Plaser.” (p. 104) Die laatste wens van zijn moeder betekent een scherpe herinnering aan de nog steeds pijnlijke moeder-zoon-relatie, zoals beschreven in Distance Call: “Een lange, moeizame reis stond mij te wachten. Voorbij de horizon. Voorbij oud zeer en verdriet.” (p. 109) Door aan deze laatste wens van zijn moeder toe te geven weet de zoon zich op aandringen van Tamara van het negatieve aangaande zijn verleden te bevrijden als een ‘ultieme liefdesdaad’. (p. 108) Het tweeluik is voltooid.
Lees hier of hier de recensie
Meer over ‘Op weg naar Nos Plaser’
Meer over Ken Mangroelal bij Uitgeverij In de Knipscheer

In deze novelle, zijn voorlopig hoogtepunt, is hij de boosheid voorbij.» – Michiel van Kempen

VoorplatOpWeg-75Over ‘Op weg naar Nos Plaser’ van Ken Mangroelal op Caraïbisch Uitzicht, 27 mei 2023:
(…) Bij hem de onnadrukkelijkheid van motieven als slavernij en identiteit, al lijkt de titel van zijn nieuwe boek op het eerste gezicht wel op een identiteitsverhaal te wijzen. (…) Wat de novelle van Ken Mangroelal zo bijzonder maakt is dat hij glashelder schrijft, en tegelijkertijd de dingen vloeiend in elkaar laat overgaan zonder vorm van predikzucht of vet aangezet engagement. De veelvuldig beschreven dromen maken deel uit van hetzelfde universum als de empirische gebeurtenissen. Bij herlezing valt pas op dat hij heel veel zaken vloeiend-contrasterend neerzet, dingen omkeert en anders belicht en daardoor nuancerende tonen weet te bereiken. (…) Toevallige vondsten – ready mades zou je ze kunnen noemen – lijken ook in de novelle van Ken Mangroelal voorbij te komen. Er is een losse compositie van personen, gebeurtenissen en voorwerpen die in en uit de coulissen schuiven. Maar het bijzondere van Ken Mangroelal is dat hij die verschijnselen niet om hun folkloristische gehalte inbrengt in zijn verhaal, zeg maar als schets van een heemkundig-spiritualistisch lokaal verschijnsel ten behoeve van de naar exotisme snakkende lezer. Nee, hij voorziet ze juist van een antithetisch commentaar en licht daardoor net als bij het clair-obscur van Caravaggio en Rembrandt de zaken scherper uit. (…) ‘Op weg naar Nos Plaser’, zijn voorlopig hoogtepunt, plaatst hem als hernieuwde jongere bij de jongste generatie: eigenzinnig, relativerend, nuancerend. Een slachtoffer weet zich altijd gebonden aan een dader, de trendvolger is het slachtoffer van zijn tijd. Niets van dat alles bij Mangroelal. Hij heeft een broertje dood aan modieusheid, zijn spoor is dat van zijn eigen voetstappen, hij is de boosheid voorbij.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Op weg naar Nos Plaser’
Meer over Ken Mangroelal bij Uitgeverij In de Knipscheer

Ken Mangroelal – Op weg naar Nos Plaser. Novelle

VoorplatOpWeg-75Ken Mangroelal
Op weg naar Nos Plaser

novelle
Aruba, Nederland
gebrocheerd in omslag met flappen,
116 blz., € 17,50
eerste druk mei 2023
ISBN 978-94-93214-94-1

In Op weg naar Nos Plaser bezoekt een Caribische zakenman na lange afwezigheid zijn geboorte-eiland waar hij een kunukuhuisje op een heuvel koopt om er te overwinteren. Behoefte aan een sentimentele reis heeft hij niet, wel aan een leven in het hier en nu totdat het verleden hem terug slingert in de tijd.

Zo is het leven. Dingen komen en gaan. Wat nu is, is straks niet meer. En niets is blijvend. Op deze gedachte kwam ik, en waarom weet ik niet, terwijl ik in mijn hangmat onder de mangoboom lag nadat ik mij er eerst van had verzekerd, wat je in de tropen altijd moet doen, dat geen boa of schorpioen zich daarin schuilhield. De zoete geur van rijpe mango’s zou andere gedachten aan me moeten hebben ontlokt, zoals die aan Zoë, die mij een schaaltje mango met milde yoghurt overgoten aanreikte op het terras van haar vakantieadres op het Griekse eiland Lesbos. Dat was de geboorteplaats van de Griekse dichteres Sappho, wier werk zij zeer bewonderde en in het origineel wilde lezen. En terwijl ik reeds wegdroomde in die herinnering, stopte er een auto voor m’n deur. Ik keek op vanuit mijn hangmat. Een politiewagen. Twee agenten stapten uit en liepen het erf op.

Ken Mangroelal (Aruba, 1948) is filosoof en schrijver. Hij debuteerde in 1978 met Distance Call, Brief aan een Surinaams-Antilliaanse moeder bij Uitgeverij In de Knipscheer. Proza van zijn hand werd opgenomen in Sirito (1993), Mama Sranan: 200 jaar Surinaamse verhaalkunst (1999), en (ook poëzie) op Caraïbisch Uitzicht. In 2019 verscheen Caribbean Rhapsody met deels autobiografisch kort proza en in 2020 de dichtbundel Ik waan mij hier slechts. Met zijn essay ‘De vloek van Cham voorbij’ won hij in 2019 een prijs in een essaywedstrijd over de doorwerking van de slavernij, georganiseerd door het NiNsee en de Lutherse Kerk Amsterdam. Het essay werd opgenomen in de bundel Het andere postkoloniale oog (2020). Verder verschenen bijdragen in Dat wij zongen (2022) met zijn essay ‘Adieu mijn travestieën’ over Albert Helmans Mijn aap schreit (1928), in Album van de Caraïbische Poëzie (2020) met zijn gedicht ‘Kindertijd’ en in Tirade 491 – April 2023, Jaargang 67 met zijn essay ‘Van verbieden tot verbranden’.

Meer over Ken Mangroelal op deze site

Distance Call: Brief aan een Surinaams-Antilliaanse moeder

DistanceCallKen Mangroelal
Distance Call: Brief aan een Surinaams-Antilliaanse moeder

Novelle
Mandalareeks
Aruba, Nederland
32 blz. € 15,-
ISBN 90 6265 016 3
Eerste druk 1978
Uitverkocht

In Distance Call. Brief aan een Surinaams-Antilliaanse moeder beschrijft Ken Mangroelal in eenvoudige, maar poëtische taal een in feite algemeen menselijk problematiek: de groei naar volwassenheid, het zoeken naar een eigen identiteit, naar ‘bestaansgrond’. De schrijver komt tot het besef dat de kloof die hij daartoe moet overbruggen niet alleen een generatiekloof is, maar veeleer een historische, culturele kloof.
Hij beseft dat de liefdeloosheid van zijn moeder en de haatgevoelgens waarmee hij zich uit haar wurggreep tracht los te rukken niet met psychologische termen verklaard kunnen worden, maar het resultaat zijn van een door het kolonialisme opgelegd proces dat zelfvernietiging heet.
Dat besef maakt dat deze, uit overdenkingen, overleveringen en herinneringen opgebouwde, brief ver uitstijgt boven de individuele worsteling. Distance Call is een roep om liefde en begrip, maar vooral een roep om vrijheid: een waardevolle, stimulerende bijdrage aan de afrekening met de naweeën van ons koloniaal verleden.

Ken Mangroelal werd in 1948 geboren op Aruba uit Surinaamse ouders. In 1965 kwam hij naar Amsterdam om filosofie te studeren. Distance Call is zijn debuut als schrijver.