«Absoluut de moeite waard om te lezen.» – Marjo van Turnhout

VoorplatVanzover-75Over ‘Van zo ver gekomen’ van Bernadette Heiligers op Leestafel, 23 december 2021:
(…) Ze woonden in een bouwsel van pallets en zeildoek, aan de rand van Rosario, een stad in de Dominicaanse Republiek. Ariana moet vluchten, als Dini tien jaar oud is. Ze gaan naar Curaçao waar Ariana werk vindt als verzorgster. (…) Ook Dini wordt dus aan het werk gezet. Omdat ze haar nut bewezen heeft mag ze blijven na de dood van haar moeder. (…) De man des huizes is gecharmeerd van het kind, en leert haar veel, vooral over literatuur. Ook door de familie te observeren leert het meisje van alles. (…) En ze is een doorzetter. Ze rondt haar opleiding af, en wordt juriste. (…) Een dramatisch voorval zet haar leven op zijn kop, maar ze ontpopt zich als een sterke vrouw. Ook de andere vrouwen die Heiligers beschrijft zijn sterk, maar ze kunnen nauwelijks op tegen de machocultuur die heerst op het eiland. De thematiek is waarschijnlijk dat: de weerstand van de vrouwen tegen de mannen. Ook de invloed van de verzelfstandiging, het losmaken van Nederland, hetgeen niet altijd ten voordele van de Antillen ging, speelt een rol. (…) Het is absoluut de moeite waard om hierover te lezen!
Lees hier de recensie
Meer over ‘Van zo ver gekomen’
Meer over Bernadette Heiligers bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Absoluut de moeite waard om te lezen.» – Ko van Geemert

VoorplatVanzover-75Over ‘Van zo ver gekomen’ van Bernadette Heiligers in Ñapa (Amigoe), 4 december 2021:
De straatarme Ariana en haar dochtertje Dini komen van de Dominicaanse Republiek naar Curaçao. Ariane gaat (illegaal) aan de slag bij het echtpaar Lilian en Rutger Helbier (oom Rudy), waar ook nog hulp Ena werkzaam is. Zoon van het echtpaar is Simon, met wie Ariana gaat trouwen. Wanneer Ariana, Simon, vriendin Felicia en Dini de dag voor het huwelijk naar Lagun beach gaan, gebeurt er iets vreselijks: Ariana verdrinkt. Dini neemt de plaats van Ariana bij het echtpaar in. ‘Van zo ver gekomen’ is (na ‘Schutkleur’ uit 2015) de tweede roman van de in 1952 op Curaçao geboren Bernadette Heiligers. (…) De lezer van deze korte roman (132 pagina’s) komt al spoedig te weten dat Dini rechten heeft gestuurd en nu mediator is. (…) Er gebeurt van alles in dit boek, veel gaat over verrassende verhoudingen en familiegeheimen: iedereen is familie van elkaar, zo lijkt het. Dini’s conclusie luidt aan het eind van het verhaal: “Ik heb geleerd dat er geheimen zijn om de waarheid te verbergen en andere om illusies overeind te houden.” (…) Heiligers kan zonder twijfel schrijven en ‘Van zo ver gekomen’ bevat allerlei boeiende ingrediënten, die we ook uit haar eerdere werk kennen. We noemen: kolonialisme, racisme, culturele verschillen, huidskleur, familiebanden, relaties, geschiedenis, herkomst. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Van zo ver gekomen’
Meer over Bernadette Heiligers bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Rijkdom van taal en stijl in gecomprimeerde roman is pleidooi voor langzaam lezen.» – Wim Rutgers

VoorplatVanzover-75Over ‘Van zo ver gekomen’ van Bernadette Heiligers in Antilliaans Dagblad, 20 november 2021:
(…) Het verhaalt in tien hoofdstukken de geschiedenis, in de ik-vorm, van het tien jaar jonge Dominicaanse meisje Dini op Curaçao, waar haar moeder Ariana met hulp van haar familie een huishoudelijke dienstbetrekking krijgt bij doña Lillian: “Doña Lillian wilde een Dominicaanse. Iemand die voor een prikje zou werken zolang ze geen papieren heeft.” (…) Het jonge meisje is gewend zichzelf te redden en neemt het werk van haar moeder over, zonder daarvoor betaald te worden. Met behulp van de invalide echtgenoot van doña Lillian krijgt ze toch de kans naar school te gaan en daar Nederlands te leren. (…) Ze studeert vervolgens rechten en wordt advocaat en mediator. (…) We zijn dan als lezer eveneens aan het einde van het verhaal waar alle omstandigheden verklaard worden. (…) Naast deze thematiek rond de relatie tussen Curaçao en Santo Domingo, met hun grote sociaaleconomische tegenstellingen maar familiale verwantschappen, weeft Bernadette Heiligers een tweede migratie-draad: de relatie van het nieuwe Bonaire na 10-10-10 met Nederland, (…) weergegeven als traditie tegenover moderniteit, koloniale arrogantie tegenover misplaatste minderwaardigheidsgevoelens. (…) Een zo zorgvuldig geschreven verhaal verdient zorgvuldige lezing. Wie ‘Van zo ver gekomen’ ten volle wil genieten dient langzaam te lezen en zal door herlezen een wereld van origineel taalgebruik ontdekken.
Prof. dr. G.W. Rutgers is buitengewoon hoogleraar Caraïbische letterkunde, met bijzondere aandacht voor de letteren in het Papiamentu aan de Universiteit Nederlandse Antillen op Curaçao.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Van zo ver gekomen’
Meer over Bernadette Heiligers bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Haarscherpe analyse van alle complexe relaties op de Caraïbische eilanden.» – Michiel van Kempen

VoorplatVanzover-75Over ‘Van zo ver gekomen’ van Bernadette Heiligers voor NBD/Biblion, 18 november 2021:
Dini, een tienjarig Dominicaans meisje dat is meegekomen met haar moeder die illegaal op Curaçao verblijft, maakt mee hoe haar moeder verdrinkt. Einde van moeders droom om met een Curaçaoënaar te huwen. Dini moet zich zien staande te houden in de familie van de elitaire doña Lillian Helbier, verzorgt Lillians zieke man, helpt de zoon Simon in zijn atelier en wordt verkracht door de oudste zoon. De familie Helbier zakt af; het décor is de mei-revolte van 1969. Jaren later werkt Dini als mediation jurist en helpt zij de Nederlandse Renske met de Bonairiaan Eldon. Beetje bij beetje hoort zij van doña Lillians werkster Ena hoe alle complexe relaties in elkaar zitten. Alles is anders dan zij denkt. De auteur (1952), die eerder de roman ‘Schutkleur’ schreef, geeft een haarscherpe analyse van alle complexe relaties op de Caraïbische eilanden. Zij heeft een jaloersmakend goede pen: op elke bladzijde staat wel een krachtige metafoor of een kathedraal van een zin. Dit verhaal moet je langzaam lezen om de relaties tussen de vele personages goed te begrijpen, maar dan word je ook beloond met een prachtverhaal.
Meer over ‘Van zo ver gekomen’
Meer over Bernadette Heiligers bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Lokale cultuur van Curaçao en Bonaire, gelinkt aan het Nederlands kolonialisme, staat centraal.» – André Oyen

VoorplatVanzover-75Over ‘Van zo ver gekomen’ van Bernadette Heiligers op Ansiel, 18 oktober 2021:
Met ‘Schutkleur’ bracht Bernadette Heiligers een typisch moderne lokale roman op de markt. Dit was haar eerste roman en het onderwerp was inderdaad de lokale cultuur, die zich op Curaçao profileert in aanraking met de Nederlandse cultuur. Ook ‘Van zo ver gekomen’ is een Nederlandstalige roman waarin de lokale cultuur van Curaçao en Bonaire gelinkt aan het Nederlands kolonialisme centraal staat. De tienjarige, Dominicaanse Dini komt met haar moeder naar Curaçao. Haar moeder dacht aanvankelijk dat het allemaal zou meevallen. Maar na een tragisch ongeluk blijft Dini alleen achter bij een gezin op Curaçao. (…) Sommigen dulden haar, anderen laten haar duidelijk merken dat ze haar uitschot vinden. Toch slaagt ze erin om een eigen familienaam te krijgen en advocate te worden. Maar innerlijk woedt nog altijd een revolutie tegenover de onderdrukkers die vinden dat zij haar alle kansen gegeven hebben, terwijl ze haar gebruikten en misbruikten. Vanuit die ervaring luistert Dini op latere leeftijd naar haar Bonairiaanse jeugdvriend Eldon, die zich hartstochtelijk tegen de snelle veranderingen op zijn eiland verzet. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Van zo ver gekomen’
Meer over Bernadette Heiligers bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Boek met een grootse boodschap: het leven is klote, maar laat je niet kisten. Ze schrijft ook groots.» – Michiel van Kempen

VoorplatVanzover-75Over ‘Van zo ver gekomen’ van Bernadette Heiligers op Caraïbisch Uitzicht, 18 oktober 2021:
(…) Curaçao als een benauwend universum, bepaald door herkomst, familiebanden, huidstint, haarsoort, geschiedenis en herkomst: dat is het decor waartegen Bernadette Heiligers haar nieuwe roman, ‘Van zo ver gekomen’, situeert. (…) Bernadette Heiligers weet veel van de cultuur van het eiland vaak subtiel aan te duiden, en dan met name het verfijnde net van waardering en depreciatie tussen allerlei eilandbewoners. Het neerkijken op de sandòms (de mensen van de Dominicaanse Republiek) die dan weer in rangorde boven de Afrikanen staan. De zogenaamde beschaving die de Nederlanders hebben gebracht en de betuttelende rol van de makamba’s die Bonaire overspoelen. De lethargie en gemakzucht van eilandbewoners. De rol van de soeurs (niet eens zo negatief getekend) en van de boeken die in het onderwijs gebruikt worden – met de ‘Max Havelaar’ als stevig contrapunt. De omwenteling die de revolte van mei ’69 op Curaçao teweegbracht – en die ook het startschot zal zijn voor het totale verval van zo’n zelfverklaarde elitefamilie als die van de Helbiers, fraai gespiegeld in het oprukken van de muurkanker in hun verziltende huis. Het is allemaal heel véél. (…) En toch laat ‘Van zo ver gekomen’ ook zien wat een geweldige schrijfster Bernadette Heiligers kan zijn. (…) Ze hanteert een krachtige stijl, ze schrijft sprankelende dialogen en heeft een enorm vermogen om dingen beeldend uit te drukken. In luchthartige zinnen verpakt ze veel pijn. Er is bijna geen bladzijde in het boek of er staat wel een gebeeldhouwde, schitterend geschreven zin op. (…) Bernadette Heiligers schreef een boek met een grootse boodschap: het leven is klote, maar laat je niet kisten. Ze schrijft ook groots. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Van zo ver gekomen’
Meer over Bernadette Heiligers bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Deze kleine roman is poëtisch geschreven. Een mooi verhaal, verfijnd van stijl.» – Marianne Janssen

VoorplatVanzover-75Over ‘Van zo ver gekomen’ van Bernadette Heiligers op LeesKost, 17 oktober 2021:
Als de dertienjarige Dominicaanse Ariana zwanger gemaakt wordt door haar vader en weigert een abortus te ondergaan, schopt haar moeder haar meteen na de geboorte van het kind de straat op. Ze wordt opgevangen door een straatarme visser die haar onderdak biedt en deelt wat hij bezit. Als hij haar vertelt van zijn familie op Curaçao waar ze zou kunnen werken, vertrekt Ariana met haar dochter – Dini genoemd naar visser Dionicio – naar het eiland. Ze gaat er illegaal werken als huishoudhulp en houdt haar dochter bij zich, tot ongenoegen van haar mevrouw en de stugge huishoudster Ena die haar het liefst de deur uit zou zetten. Maar dan, op een dag, gaat ze zwemmen en verdrinkt. De negenjarige Dini blijft achter en probeert zo goed ze kan Ariana’s taken over te nemen, ‘gratis natuurlijk, want anders was het kinderarbeid en daar deed mevrouw niet aan’. Tot haar taken behoort ook de verzorging van de bedlegerige ‘oom Rudy’. Hij is aardig tegen haar, was vroeger schoolmeester en leert haar van alles. Hij adviseert het meisje dringend later rechten te gaan studeren: ‘Je hebt juridische kennis nodig,’ zei hij steeds. Waarom vond hij dat toch zo belangrijk, uitgerekend voor dit kleine meisje? (…) Voor Dini ontvouwt zich gaandeweg een merkwaardige familiegeschiedenis die haar eigen verleden en heden in een heel ander daglicht plaatst. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Van zo ver gekomen’
Meer over Bernadette Heiligers bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Niet alleen voor Edgar Allen Poe-fans is dit een must.» – Marjo van Turnhout

Opmaak 1Over ‘Mallura’ van Clyde Lo A Njoe op Leestafel, 20 augustus 2018:
Edgar Allan Poe (Boston 1809 – Baltimore 7 oktober 1849) was een Amerikaans schrijver en dichter. Poe beoefende het genre ‘gothic novel’ en heeft een grote invloed gehad op horror- en fantasy-genres. Bij leven kreeg hij evenwel nauwelijks de erkenning die hem na zijn dood ruimschoots ten deel zou vallen. (…) Clyde Lo A Njoe heeft zijn eigen ideeën over de dood van Poe, die hij uiteenzet in een spannende detective met als hoofdpersonen een plantagehouder uit de Dominicaanse Republiek en een journalist uit New York. (…) Waar was Poe gedurende de laatste dagen van zijn leven? (…) In een stijl die past bij de tijd waarin het verhaal speelt, beschrijft Clyde Lo A Njoe de speurtocht van de twee mannen. (…) Slavernij werd pas in 1860 officieel afgeschaft, maar onlusten waren er al eerder. Mede daarom is slavernij een thema dat aan de orde komt in dit boek. Zowel Poe als Dempsey en Mallura zijn tegenstanders. (…) Niet alleen voor Edgar Allen Poe-fans is dit een must, het boek geeft een prima beeld van de tijdgeest in die jaren in Noord-Amerika, met een uitstapje naar de Caraïben. En de plot zit goed in elkaar, al zegt de journalist ergens: ‘Misschien is het wel beter als Poe’s dood een mysterie blijft, want daarin kan de geschiedenis zich voor eens en altijd verbergen. Vaak is de schijn veel milder en vol begrip, terwijl de waarheid – net als ik nu – onverbiddelijk en onvergeeflijk kan zijn.’
Lees hier de recensie
Meer over ‘Mallura’
Meer over Clyde Lo A Njoe bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een oude gebeurtenis als verrassend actueel thema geromantiseerd.» – Wim Rutgers

Opmaak 1Over ‘Mallura’ van Clyde Lo A Njoe in Antilliaans Dagblad, 21 juli 2018:
(…) Clyde Lo A Njoe speelt met de begrippen ‘imagination’ – de ontdekking van een wereld buiten de onze – en ‘fantasy’ – een vervorming van de werkelijkheid – die van zo groot belang zijn voor de interpretatie van het werk van de grote meester Poe zélf. (…) De ruim veertig jarige Dominicaanse planter Mallura is bezeten van het idee op zoek te gaan naar de definitieve opheldering over het levenseinde van Edgar Allen Poe en reist naar de VS. Hij komt daarbij in contact met een meer dan tien jaar jongere journalist, Robert Q. Dempsey, die beroepsmatig op zoek is naar de oplossing van hetzelfde raadsel. (…) Deze queeste naar dé waarheid voert de twee langs een diversiteit van familieleden, liefdes en kennissen van de auteur, personen die Poe gekend en ontmoet hebben zoals artsen, hoteleigenaren en kroegbazen en allerlei instanties die bij een van de talrijke lezingen die Poe verzorgde, aanwezig waren. Ze geven allemaal hun eigen versie van wat er gebeurd zou kúnnen zijn waarbij ze hun persoonlijke verhaal als dé enige waarheid omarmen, zoals ook in de talrijke speculatieve artikelen in de media. (…) Zo gelezen is de roman ‘Mallura’ ook een verhaal over grenzen van de journalistiek en mogelijkheden van literatuur. (…) Degenen die lezen om een verrassende en originele uitwerking van een actueel thema als alle commotie rond nepnieuws en alternatieve feiten komen volledig aan hun trekken. Clyde Lo A Njoe heeft in ‘Mallura’ met de verbeelding die aan fictie eigen is een – vergeefse – zoektocht naar een definitieve werkelijkheid en waarheid aan de hand van een oude gebeurtenis een verrassend actueel thema geromantiseerd.
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Mallura’
Meer over Clyde Lo A Njoe bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Wat een lef om deze wreedheden zo schokkend neer te pennen.» – Ronny Lobo

voorplatwarburg75Over ‘Het dilemma van Otto Warburg’ van Eric de Brabander in De Ware Tijd Literair, zaterdag 23 juni / zondag 24 juni 2018:
(…) Het verhaal gaat over een Duitse Nobelprijswinnaar van Joodse afkomst die als wetenschapper in Duitsland de Tweede Wereldoorlog overleeft, tot verbazing van zijn collega’s die de gruweldaden van Hitler ontvluchtten. Vanzelfsprekend waren ze achterdochtig over Otto’s mogelijke betrokkenheid bij experimenten op gevangenen in concentratiekampen. (…) De eerste link naar Curaçao wordt op pag. 17 gemaakt door een verwijzing naar een toetje Soufflé Glacé au Curaçao, waar waarschijnlijk onze beroemde likeur in zat. Daarna nogmaals via Sarah die met haar achtjarige dochter het concentratiekamp overleeft. Ze besluit te emigreren naar haar zus Rebecca die zich met haar man in de jaren dertig vanuit Polen op het eiland vestigde. Voordat ook Tito, die in Parijs studeerde met een beurs van Trujillo, op Curaçao terechtkomt, werkt hij als ontwikkelingsarts in Centraal-Afrika. (…) Het boek beslaat ruim driehonderd jaar geschiedenis van Europa en het Caribisch gebied en zelfs Centraal-Afrika, vanaf de Franse poging om Curaçao te veroveren in 1678 tot het heden. ‘We zijn hier allemaal ergens in het verleden op dit eiland aangespoeld,’ zegt Tito bij de aanhef van een toast. Het is Eric de Brabander gelukt om vele thema’s, levensfilosofieën en de moraal van de mens op boeiende wijze met elkaar te vervlechten en het verleden met de toekomst te verbinden. Het boek is zoals Esther het zelf zegt op pag. 243: ‘een verkenningstocht door de menselijke historie van de afgelopen eeuw’.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Het dilemma van Otto Warburg’
Meer over Eric de Brabander op deze site
Meer over Ronny Lobo op deze site