Over ‘Ver weg dichtbij’ van Boeli van Leeuwen in De Volkskrant, 4 november 2017:
Boeli van Leeuwen (1922-2007) besloot zijn oeuvre met een serie columns in de Curaçaosche Courant, die werden gebundeld in het magistrale slotakkoord ‘Geniale Anarchie’. Tot voor kort was onbekend dat hij zijn schrijversleven er ook zowat mee begon: columns die hij veertig jaar eerder schreef voor de Wereldomroep werden onlangs door literatuurwetenschapper Jos de Roo uit het archief van de Wereldomroep gevist, aangevreten door waterschade en zilvervisjes. Ze verschenen niet eerder in druk en waren slechts bedoeld om te worden uitgesproken voor de radiomicrofoon. Van Leeuwen schreef ze tussen 1951 en 1954, jaren waarin hij in Nederland verbleef, ver weg van zijn eiland, dat hij zowel als een gevangenis in zee als een vrolijk toneel vol geniale anarchisten beschouwde. (…) In de bundel eerstelingen ‘Ver weg dichtbij’ zien we een paar van zijn latere romanfiguren optreden in hun werkelijke gedaante, zoals zijn zwarte min, de geitenhoeder Pedro en opzichter Cornees van plantage Santa Martha, welke eigendom was van Van Leeuwens grootmoeder; eenvoudige mensen zonder enige boekenkennis, die door Van Leeuwen liefdevol worden getekend als natuurfilosofen die de taal van de aarde spreken. (…) In zijn stukken volgen we een rusteloze zoeker, iemand die altijd positie moet bepalen tussen hier en daar. Prachtig beschrijft hij zijn vertrek van Curaçao, wanneer hij op een Franse pakketboot de Sint Anna-baai verlaat en de lichtjes van de Isla-raffinaderij ziet opgloeien in de warme nacht. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Ver weg dichtbij’
Tag: Dr. B. Jos de Roo
«De kracht van de column schuilt uitsluitend in de blik en het stilistisch vermogen van de auteur.» – John Jansen van Galen
Over ‘Ver weg dichtbij’ van Boeli van Leeuwen in Het Parool, 16 oktober 2017:
(…) Van Leeuwen ontpopt zich als een ware columnist, in die zin dat zijn bijdragen werkelijk overal over kunnen gaan en hij zich onverwachte een vaak schijnbaar onlogische wendingen en zijpaden veroorlooft. De kracht van de column schuilt uitsluitend in de blik en het stilistisch vermogen van de auteur. (…) Uit de teksten spreekt een diepere liefde voor zijn eiland, dat hij ons voorstelt als mysterieus en haast mystiek – zoals ook in zijn romans. De lengte ervan [rond de duizend woorden] gaf Boeli van Leeuwen de gelegenheid om een compleet, warm portret te schetsen van de entourage rond zij ouderlijk huis, met de ‘jaja’ (kindermeid) Telai, de chauffeur Wanja (‘een knappe Indiaan uit Bonaire met een snorretje’) en de uiterst zwijgzame tuinman Wandinas, van origine een Brits-Indiër, die liep als een harlekijn. (…) Met juweeltjes over geiten, geluk (bij een bezoek aan Parijs) en over de Noordkust of het Spaanse water op zijn geliefde Curaçao. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Ver weg dichtbij’
«Het gaat om geheimzinnigheid, wijsheid, waarheid en schoonheid.» – Jos de Roo
Over ‘Ver weg dichtbij’ van Boeli van Leeuwen tijdens The Twain Shall Meet in Podium Mozaïek, 3 september 2017:
(…) «De kunstopvatting die Van Leeuwen hier aanhangt, heeft hij niet uit de Europese schoolboeken, maar uit de Curaçaose werkelijkheid. Dat is in een tijd dat het culturele kolonialisme de mode was, hoogst origineel. De uitwerking die hij geeft aan zijn stelling dat kunst maatschappelijk relevant moet zijn en de waarheid getrouw moet weergeven, is ook origineel. Hij vindt dat de poëzie en een absurde benadering van de werkelijkheid de waarheid duidelijker aan het licht brengen dan een normale benadering.» (…) In zijn presentatie van de door hem bezorgde ‘columns voor de Wereldomroep’ van Boeli van Leeuwen, citeert Jos de Roo uit diverse verhalen: een heerlijke voorproef voor de liefhebber van het werk van Boeli van Leeuwen.
Lees hier de toespraak
Meer over ‘Ver weg dichtbij’
Meer over ‘Praatjes voor de west’ van Jos de Roo
Meer over ‘The Twain Shall Meet’
Bekijk hier de foto’s van André Homan
Boeli van Leeuwen – Ver weg dichtbij. Columns
Boeli van Leeuwen
Ver weg dichtbij
Columns voor de Wereldomroep
Bezorgd door Dr. B. Jos de Roo
Curaçao – Nederland
Genaaid gebonden met manchet,
144 blz., € 17,90
Eerste editie 2017
ISBN 978-90-6265-970-8
Niet ‘De rots der struikeling’ was in 1959 het debuut van origineel prozawerk van de bekende en geliefde Curaçaose schrijver Boeli van Leeuwen. Dat vond al plaats in 1951 met columns voor de Wereldomroep die werden uitgezonden onder de titel ‘Praatjes voor de West’. Tussen 10 december 1951 en 23 juli 1954 heeft de Wereldomroep in de West-Indische uitzending 37 columns van Boeli van Leeuwen uitgezonden. De typoscripten van 29 ervan vond Jos de Roo terug in het draaiboekenarchief. De columns zijn dus het eerste oorspronkelijke verhalend proza van Boeli van Leeuwen. Vrijwel alle elementen eruit spelen een rol in zijn verdere oeuvre, zoals zijn speurtocht naar het verloren paradijs en de bijzondere aard van de Curaçaoënaar. Jos de Roo’s conclusie is dat ze een beslissende rol hadden gespeeld in de ontwikkeling van Van Leeuwen als schrijver. De Roo gaat op deze verbanden zeer uitgebreid in in zijn indrukwekkende analyse van het oeuvre van Boeli van Leeuwen in zijn standaardwerk ‘Praatjes voor de West; De Wereldomroep en de Antilliaanse en Surinaamse literatuur 1947 – 1958’ dat in 2015 verscheen. De gekozen titel van deze bundel ‘Ver weg dichtbij’ geeft aan dat Van Leeuwen weliswaar ver weg was van zijn publiek, maar dat hij zich er geestelijk mee identificeert. Tegelijk drukt deze titel uit wat Van Leeuwen herhaaldelijk in zijn bijdragen betoogt: dromen zijn de allerreëelste uitdrukking van de waarheid.
«Ook in die beginjaren van zijn schrijverschap was Van Leeuwen scherp, origineel, diepgravend en verrassend.» – Brede Kristensen in Amigoe
«Ze zijn typisch Boeli van Leeuwen en doen soms denken aan zijn verhalenbundel Geniale anarchie.» – Ezra de Haan op Literatuurplein
Ter gelegenheid van de Caraïbische boekpresentatie ‘The Twain Shall Meet’ op 3 september 2017 verscheen Verweg dichtbij als een kleine vóóredite in paperback met ISBN 978-90-6265-977-7. De nadien uitgebrachte gebonden editie wordt evenwel als de definitieve uitgave beschouwd.
Meer over Boeli van Leeuwen op deze site
Meer over ‘Praatjes voor de West’
Meer over de presentatie
Onbekende verhalen van Boeli van Leeuwen
Over ‘Praatjes voor de West’ van Dr. B. Jos de Roo in Universiteit van Aruba op 15 maart 2016:
Niet ‘De rots der struikeling’ was in 1959 het debuut van origineel prozawerk van de bekende en geliefde Curaçaose schrijver Boeli van Leeuwen. Dat vond al plaats in 1951 met columns voor de Wereldomroep die werden uitgezonden onder de titel ‘Praatjes voor de West’. Jos de Roo vond 28 van deze onbekende verhalen terug in het archief van de Wereldomroep. In zijn proefschrift onder dezelfde titel analyseerde hij deze verhalen. Zijn conclusie was dat ze een beslissende rol hadden gespeeld in de ontwikkeling van Van Leeuwen als schrijver. Diens motieven komen daar al voor zoals zijn speurtocht naar het verloren paradijs en de bijzondere aard van de Curaçaoënaar. De Roo zal op deze verhalen ingaan en laten zien hoe de motieven zich verder ontwikkelen in zijn werk. Voor wie dacht het werk van Van Leeuwen al te kennen, zal het een kennismaking zijn met onbekende werken. Grote delen zullen voor het eerst worden voorgedragen door Machtild Thodé-de Wit. Voor wie het een eerste kennismaking is zal het naar meer doen smaken. Jos de Roo is bekend van talloze publicaties over Caribische literatuur en als programmamaker bij de Wereldomroep. In 2014 promoveerde hij aan de Universiteit van Amsterdam. Het Antilliaans Dagblad noemde hem ‘een literaire schatgraver’, de Amigoe vond het hoofdstuk over Boeli van Leeuwen ‘doorwrocht’. Bij de promotie werd zijn onderzoek door de promotiecommissie ‘baanbrekend en vernieuwend’ genoemd.
Locatie: Zaal A, Universiteit van Aruba, J.E. Irausquinplein 4. Aanvang 7.30 pm. Toegang gratis.
Meer over ‘Praatjes voor de West’
Meer over Boeli van Leeuwen op deze site