Over ‘Zena’s arena’ van Pim Wiersinga op Ansiel, 25 februari 2023:
Met ‘Zena’s arena’ levert Pim Wiersinga een historische roman van formaat af. Een schoolvoorbeeld van het ware meesterschap. (…) In ‘Zena’s arena’ vieren luisterrijke taal in gesproken woord en in talrijke dialogen en tussentijdse beschrijvingen hoogtij. Het boek start met de voorstelling van de nieuwsgierige en vooral slimme Zena. Haar leven komt in een stroomversnelling wanneer de landheer, die haar als wees in zijn familie heeft opgenomen, sterft. De machtsbalans in de streek is daarmee verstoord en daar wordt direct misbruik van gemaakt. Zena moet Agaue, die haar leerde wat werkelijk belangrijk voor haar was, achterlaten. Alleen zo kan ze plundering en moordpartijen ontlopen. (…) Ze sluit vriendschap met de legendarische Hypatia, een filosofe met hoofdzakelijk manlijke volgelingen . In de twintigste eeuw werd ze, bij het dagen van een nieuwe tijd, gezien als voorvechtster van de onafhankelijkheid van vrouwen, tegen een patriarchaat dat de sociale rol van vrouwen en hun carrièremogelijkheden beperkte. (…) Wieringa levert met ‘Zena’s arena’ een bravourestuk af waarin passie voor taal en kennis de lezer als een geestelijke wierook benevelen.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Zena’s arena’
Meer over Pim Wiersinga bij Uitgeverij In de Knipscheer
Tag: egypte
«In lichtvoetige, beeldende stijl geschreven.»
Over ‘Zena’s arena’ van Pim Wiersinga voor NBD / Biblion, 20 februari 2023:
Een lijvige (581 blz.) historische roman waarin massavorming welig tiert tegen de achtergrond van het christendom als nieuwe religie. Het boek volgt het verhaal van Zena, die na de dood van haar moeder, die weigerde te zwichten voor het nieuwe geloof, op de vlucht slaat. In de wereldstad Alexandrië bloeit ze op. Ze vindt aansluiting bij een vriendengroep waarmee ze veel lol heeft, maar die helaas ook christenen en joden tegen elkaar opzet. Te midden van deze wanhoop vindt Zena, voordat zij Egypte voorgoed zal verlaten, haar ware doch kortstondige liefde. In lichtvoetige, beeldende stijl geschreven. Voor een brede tot literaire lezersgroep. Pim Wiersinga (1954), wiens epische ‘Oudheidroman Gracchanten’ (1995) op één lijn is gesteld met het werk van Couperus en Vestdijk, debuteerde in 1992 met ‘Honingvogels’, dat genomineerd werd voor de AKO Literatuurprijs. Van Pim Wiersinga verschenen bij Uitgeverij In de Knipscheer de romans ‘Het paviljoen van de vergeten concubines’ (2014) en ‘Eleonora en de liefde’ (2016).
Meer over ‘Zena’s arena’
Meer over Pim Wiersinga bij Uitgeverij In de Knipscheer
Pim Wiersinga – Zena’s arena. Roman
Pim Wiersinga
Zena’s arena
roman
gebrocheerd in omslag met flappen,
584 blz., € 29,50
ISBN 978-94-93214-59-0
eerste uitgave oktober 2022
Zoals in ieder klassiek stuk zijn de kracht van de dialogen, de stem van de verteller, de tekening van de karakters en de enscenering ook in Zena’s arena allesbepalend voor het verloop van de plot.
Niet elk meisje uit de provincie zou zich ten doel stellen De Rerum Natura van Lucretius in haar beste Grieks te vertalen, maar zó houdt Zena, geboren rond het jaar 390, de nagedachtenis in ere van haar moeder, die weigerde te zwichten voor het nieuwe geloof. Na de dood van haar moeder en de plundering van het landgoed van hun beschermheer slaat Zena op de vlucht. Zij ontmoet ‘de laatste der klassieke dichters’ Claudianus en zijn klasgenoot Synesius. Beiden waren leerling van de filosofe Hypatia.
In de wereldstad Alexandrië bloeit Zena op. Niet zozeer als Hypatia’s leerlinge maar veeleer als steractrice in het theater, waar Claudianus de scepter zwaait. Zena’s bruuske leergierigheid zal Hypatia de ogen openen voor pijnlijke waarheden uit haar eigen verleden, haar echte vader, kortom haar ‘door de zee verzwolgen Ithaka’…
Zena vindt aansluiting bij een vriendengroep waar rappe conversatie vergezeld gaat van uitbundig gelach. Helaas koesteren deze vrienden een zieltogende wereld, waarin patriarchen geen gezag naast zich dulden en hun trawanten theatervoorstellingen verstoren om christenen en joden tegen elkaar op te zetten: massavorming avant la lettre. Te midden van die wanhoop vindt Zena, voordat zij Egypte voorgoed zal verlaten, haar ware doch kortstondige liefde.
«‘De vroegere Ptolemeïsche koningen stelden kennis boven geld en boeken boven goud,’ brengt Pim Wiersinga terloops Zena de woorden van haar grootmoeder Agaue in herinnering, om daarmee aan te geven waar het hem in Zena’s arena om te doen is: in luisterrijke taal vooreerst het feest van het gesproken woord vieren, dat in de talrijke dialogen en tussentijdse beschrijvingen een overtuigend decor van de antieke wereld optrekt, tegen de achtergrond waarvan Wiersinga op het scherp van het literaire vertoon, nu eens geamuseerd en dan weer schertsend, afwisselend filosofisch en beschouwend, en niet van wit gespeend, een bonte verzameling karakters tot leven brengt.» – René Huigen, auteur van Steven! (2019) en De man die alles zag (2022)
«De taal van Pim Wiersinga is er een om je in onder te dompelen [en] brengt Zena en de oudheid in Zena’s arena op een bedwelmende manier tot leven. Wiersinga’s taal bloeit en twinkelt, is bij tijden geil of vol verdriet maar altijd afgeladen van leven.» – Bianca Boer, auteur van Draaidagen (2019) en Vaste grond (2022)
Pim Wiersinga (1954), wiens epische Oudheidroman Gracchanten (1995) op één lijn is gesteld met het werk van Couperus en Vestdijk, debuteerde in 1992 met Honingvogels, dat genomineerd werd voor de AKO Literatuurprijs. Van Pim Wiersinga verschenen bij Uitgeverij In de Knipscheer de romans Het paviljoen van de vergeten concubines (2014) en Eleonora en de liefde (2016).
Meer over ‘Het paviljoen van de vergeten concubines’
Meer over ‘Eleonora en de liefde’
Nawal el Saadawi overleden
De Egyptische schrijver, arts en feministe Nawal el Saadawi (1931) is vandaag overleden. Ze werd 89 jaar. Zij werd in Nederland bekend door diverse titels over het thema vrouwenonderdrukking, zoals ‘De gesluierde Eva’, in 1980 uitgegeven door de Vlaamse uitgeverij Kritak en later verschenen als Rainbow Pocketboek van Uitgeverij Maarten Muntinga. Daarnaast was El Saadawi ook auteur van novellen, romans en reisverhalen. In die hoedanigheid vond zij onderdak bij Uitgeverij In de Knipscheer, tot eind jaren negentig actief als uitgever van vertaalde literatuur met een sterke vertegenwoordiging van vrouwelijke auteurs: Ama Ata Aidoo, Mariama Bâ, Marie Cardinal, Maryse Condé, Angela Davis, Buchi Emecheta, Nawal el Saadawi, Simone Schwarz-Bart, Alice Walker e.v.a. Nawal el Saadawi kwam in die jaren diverse keren naar Nederland, net als Alice Walker.
Wat me vooral is bijgebleven is een avond die de uitgeverij op 23 oktober 1992 organiseerde in de Aula van de Universiteit van Amsterdam. Van Alice Walker was net de roman ‘Het geheim van de vreugde’ verschenen over vrouwenbesnijdenis, een thema dat ook voortdurend werd aangekaart door Nawal el Saadawi. Die avond ontmoetten de beide auteurs elkaar voor het eerst. Het werd een memorabele avond, met ook nog een voordracht van Astrid Roemer en een gastoptreden van Gerda Havertong in een stampvolle zaal, met vooral Nederlandse, Surinaamse en jonge Somalische vrouwen die vragen mochten stellen aan de auteurs.
franc knipscheer, Haarlem
Lees hier het verslag in Trouw
Lees hier de open brief die Alice Walker in 2011 schreef aan Nawal el Saadawi
Lees hier het verslag van Astrid Roemer over haar eerdere ontmoeting met Alice Walker in 1990, gepubliceerd in Callaloo 1995
Meer over Nawal el Saadawi bij Uitgeverij In de Knipscheer
Nawal el Saadawi bij Uitgeverij In de Knipscheer
(foto Maartje Geels)
Uitgeverij In de Knipscheer en haar imprints Uitgeverij Furie en Globe Pockets waren in de jaren negentig van de vorige eeuw actief betrokken als uitgevers van het werk van Nawal el Saadawi in het Nederlands.
1. Het eeuwige refrein, Uitgeverij Furie, 1989
2. De andere kant van de wereld, Uitgeverij Furie, 1991 *
3. Dagboek van een vrouwelijke arts, Globe Pockets, 1992
4. Reis naar India, Uitgeverij Furie, 1992 *
5. De zoektocht van Fouada, Uitgeverij In de Knipscheer, 1994 **
6. De Onschuld van de Duivel, Uitgeverij In de Knipscheer, 1997 **
*] Ook in licentie van Uitgeverij In de Knipscheer verschenen bij Uitgeverij De Geus onder de titel Mijn reizen rond de wereld
**] Ook in licentie van Uitgeverij In de Knipscheer verschenen als Rainbow Pocketboek van Uitgeverij Maarten Muntinga
Meer over Nawal el Saadawi bij Uitgeverij In de Knipscheer
Van harte aanbevolen.
Over ‘Amandelen voor Franciscus’ van Hans van Hartevelt op Franciscanen [ jrg. 14, nr.1], februari 2019:
8 Eeuwen geleden verlaat Franciscus van Assisi Italië om deel te nemen aan de vijfde kruistocht, niet om te strijden maar om strijders geestelijk bij te staan en om het Woord te brengen. Samen met één medebroeder loopt hij in Egypte af op de stadsmuren van Damiate om de tijdelijke residentie van de als wreed bekend staande sultan al-Kamil te bezoeken. De broeders, die de naam van de sultan roepen, worden opgepakt en voorgeleid aan de sultan. In het hol van de leeuw laat de sultan de broeders niet onthoofden, maar hij gaat een gesprek met hen aan over het geloof. Volgens Egyptische bronnen ontstaat er een vriendschappelijke band tussen de machtige heerser over Egypte en de eenvoudige minderbroeder. Franciscus’ vredesmissie mislukt – de sultan laat zich niet bekeren, Franciscus evenmin –, de kruisvaarders slaan een vredesvoorstel van de sultan af en richten bij de verovering van Damiate een bloedbad aan. Sindsdien is Franciscus spoorloos. Niemand weet waar hij is totdat hij in de zomer van 1219 opduikt in het Heilige Land. Ook al wordt Franciscus bepaald niet als heilig boontje opgevoerd, in het tijdschrift van de franciscanen wordt Amandelen voor Franciscus van harte aanbevolen als “een spannende pageturner”.
Bekijk hier het tijdschrift met op blz. 8 de vermelding
Meer over ‘Amandelen voor Franciscus’
Meer over Hans van Hartevelt bij Uitgeverij In de Knipscheer
Tropeninstituut: ‘Maak een wet waarin ontmanteling bibliotheek geregeld wordt’
Roeland Muller in Nieuws & Maatschappij, Ritme van de Stad, op Amsterdam FM, 7 november 2014:
Onlangs verscheen het boek ‘De verkwanseling van een kroonjuweel’, een boek van Hans van Hartevelt, voormalig directeur van het Koninklijk Instituut voor de Tropen. Hans van Hartevelt sprak met Ellen Walthuis in ‘Ritme van de Stad’ over het verlies van een enorme collectie.
Luister hier naar het gesprek
Meer over ‘De verkwanseling van een kroonjuweel’
Meer over Hans van Hartevelt bij Uitgeverij In de Knipscheer
Nawal El Saadawi – De Onschuld van de Duivel
NAWAL EL SAADAWI
De Onschuld van de Duivel
Vertaling Hanneke Richard-Nutbey
Genaaid gebonden met stofomslag, 224 blz., € 19,50
ISBN 978-90-6265-431-4
Eerste druk 1997
Alleen nog rechtstreeks bij de uitgeverij
In De Onschuld van de Duivel brengt de Egyptische schrijfster en psychiater de van haar bekende thema’s samen tot een indrukwekkend, maar voor de meeste westerse lezers nog steeds onbekend, beeld van een Arabische samenleving, waarin het leven beheerst wordt door de man en zijn God.
Maar wie is God en wie is Duivel? Het meisje Ganat werd geboren metde ogen wijdopen zodat haar grootmoeder zich toen al afvroeg of ze een mens of een duiveling was, en op school hoort ze Sjeik Bassiaoni zeggen dat ‘haar ogen vervuld zijn van de lust die in Eva huist‘, een typering die voor Ganat zal omslaan in een bedreigend stereotiep. Ook het leven van haar vriendin Nefissa wordt blijvend getekend als haar huwelijksnacht, de Nacht der Gelukzaligheid, geen bloed oplevert en haar vader haar eer denkt te redden door een bloedige zelfmoord.
De Onschuld van de Duivel is een sensuele roman over twee jonge vrouwen die elkaar uit het oog verliezen en zich ieder in hun wereld seksueel en emotioneel proberen staande en waardig te houden. Pas in het Gele Paleis ontmoeten de vriendinnen elkaar weer, de een als patiënt, de ander als hoofdzuster. Het gekkenhuis blijkt voor velen de laatste redding in een wereld waar herinnering en hallucinatie zozeer met elkaar verbonden zijn.
Nawal El Saadawi maakte in Nederland vanaf 1980 naam met spraakmakende boeken over vrouwen en seksualiteit in de Arabische wereld. De literatuur wordt evenwel voor haar een steeds belangrijker middel om het onzegbare te verwoorden. Niet voor niets worden haar romans steeds vaker vergeleken met die van Margaret Atwood en Gabriel García Márquez.
Meer over Nawal El Saadawi op deze site
Maryse Condé – Kolonie De Nieuwe Wereld
MARYSE CONDÉ
Kolonie De Nieuwe Wereld
Guadeloupe, Roman
Vertaling: Rosa Pollé
Gebonden, 300 blz. € 20,–
ISBN 90-6265-436-3
Eerste druk 1997
Aton probeert zijn leven opnieuw in dienst te stellen van de Zonnegod, wiens zoon hij zegt te zijn, en het geloof in de uiteindelijke terugkeer naar het Beloofde Land Egypte levend te houden. Maar de kiem van verdeeldheid is in kleinste kring al gezaaid: zijn vrouw is hem in Guadeloupe ontrouw geweest met een blanke. De sekte groeit nog wel, met twee Duitsers en met ee nviertal vluchtelingen uit Haïti, maar langzaamaan komt Aton tot het besef dat de verhuizing van de kolonie naar Egypte een utopie is en ziet hij voor zijn sekte nog maar één oplossing.
Kolonie De Nieuwe Wereld is een prachtig gecomponeerde roman waarin Maryse Condé de diversiteit van de vereerders van de Zonnegod, hun onderlinge liefdes en ruzies, van alle kanten belicht en tevens haarscherp de aanvankelijke macht van hun leider en hun uiteindelijke verdeeldheid van de commune toont – als was het een blauwdruk van de tragiek van de Zuid-Amerikaanse en Caribische wereld zelf.
Opnieuw is Maryse Condé erin geslaagd een universeel thema te plaatsen in haar eigen Caribische regio en te verwerken tot een zeer leesbare, volstrekt eigentijdse roman.
Aton is net uit de gevangenis in Guadeloupe ontslagen, waar hij, op beschuldiging van teleurgestelde sekteleden van zijn eens bloeiende commune, een straf heeft uitgezeten wegens vermeend seksueel misbruik van vrouwen en kinderen. Met zijn vrouw en kinderen en nog twee getrouwe volgelingen vertrekt hij naar Colombia. De bewoners van Santa Maria vinden de nieuwkomers – die slechts gekleed gaan in lendendoek, wilde rasta-achtige haren dragen en bizarre rituelen uitvoeren – nogal vreemd en hangen bij wijze van spot aan het hek rond het terrein het bordje Kolonie De Nieuwe Wereld.
De pers over Kolonie de Nieuwe Wereld
«De beschrijving van een sekte die Maryse Condé geeft is adembenemend. De beklemmende sfeer van de broeierige kolonie ‘De Nieuwe Wereld’ in het Colombiaanse Santa Maria doortrekt het verhaal van het begin tot het eind. Hoe fantastisch de figuren ook zijn. Maryse Condé weet ze als doodgewone mensen te laten overkomen.» – Trouw
«Romans over vereerders van de Egyptische Zonnegod, hun onderlinge liefdes en ruzies (Proviniale Zeeuwse Courant), die men ook kan zien als een parabal van de kwalen waaraan de kleine Caribische eilanden te lijden hebben: de altijd sluimerende raciale problemen. Goed gecomponeerd en boeiend geschreven.» – NBD
«De boeken van de Guadeloupse schrijfster Maryse Condé hebben altijd iets bovennatuurlijks, iets metafysisch en Kolonie De Nieuwe Wereld is geen uitzondering.» – Theo de Rooy
«Bij Condé krijgt het straatrumoer onderdak in een meeslepend verhaal. Bij haar krijgt het nuanceringen mee, wort het ontdaan van het alledaagse politieke zwart-wit denken. In Kolonie De Nieuwe Wereld wordt duidelijk waarom zovelen de regio trachten te ontvluchten – in religieus fanatisme of door het vliegtuig te pakken.» – Algemeen Dagblad
Nawal El Saadawi – De zoektocht van Fouada
NAWAL EL SAADAWI
De zoektocht van Fouada
Roman
Egypte
Vertaling Djuke Poppinga
Genaaid gebonden met stofomslag, 192 blz., € 19,50
ISBN 978-90-6265-399-7
Eerste druk 1994
Alleen nog rechtstreeks bij de uitgeverij
Elke dinsdag, al jarenlang, ontmoet Fouada haar geliefde, Faried, in een restaurant bij de Nijl. Maar op een dag blijft hun tafeltje plotseling leeg. Als ze hem opbelt verbreekt het rinkelen van de telefoon slechts de stilte in een lege kamer. Faried is verdwenen. In de dagen die volgen raakt Fouada volledig gedesoriënteerd. Het leven lijkt te zijn veranderd in een droom die de zin van haar werk als scheikundige, en van haar bestaan als geheel, versluiert.
Of is ze met het verdwijnen van Faried juist ontwaakt uit een droomtoestand, en is de wereld vol pijn en twijfel zoals die zich nu aan haar voordoet niets meer dan een getrouwe afspiegeling van de werkelijkheid?
De zoektocht van Fouada is een poëtische roman, waarin tegen de achtergrond van de moderne Egyptische samenleving het klassieke thema van de verloren geliefde op zangerige, bijna hypnotische toon verwoord wordt.
Nawal El Saadawi werd geboren in Kafr Tahla, een dorp in Egypte. Ze weigerde om zich in de traditionele rol van de Arabische vrouw te schikken, ging medicijnen studeren en werd een vooraanstaand arts en psychiater.
Daarnaast verwierf ze grote bekendheid als schrijfster van zowel romans als nonfictie, waarin – telkens taboe-doorbrekend – de positie van de Arabische vrouw centraal staat. De zoektocht van Fouada is haar tiende boek dat in Nederlandse vertaling verschijnt.
«Saadawi bewijst met haar romans en reisverhalen hoe emancipatie in zijn werk gaat. En hoe het verhaal van één persoon het culturele klimaat van een heel land kan veranderen.» – Anil Ramdas
De pers over De zoektocht van Fouada
Het klassieke thema van de verloren geliefde wordt door Nawal El Saadawi tot op het bot uitgekleed, verschoond van elke romantische bijsmaak. Wat overblijft is ontreddelng, de kwetsbare ziel van de eenling, die mens heet.» – Friesch Dagblad
«Nawal El Saadawi schreef met De zoektocht van Fouada een ontroerend portret van een jonge Arabische vrouw op zoek naar houvast in een wereld die aan alle kanten wankelt. De roman laat een pijnlijke indruk achter van een onvervuld leven, van iemand die zich wil uiten, maar geen middel heeft kunnen vinden.» – Trouw
«Fouada ontdekt dat zij alles in haar leven alleen gedaan heeft terwijlle van haar moeders hooggespannen verwachtingen. Is het soms dit inzicht dat haar verlamt? Interessant is deze sobere roman vooral omdat hij een ver stadium van emancipatie toont.» – NRC Handelsblad
«De zoektocht van Fouada behelst een mengeling van emancipatie en westers introspectie en klinkt als een klaaglied. De toon is verwant met de bewoordingen van de Profeet waarin de nacht koud, en de dag heet is, en waarin vreugde en verdriet elkaars volkomen tegendeel zijn. Saadawi verzet zich als psychiater en als auteur tegen de traditionele inperking van de vrouw in de islam en zij eist gelijkwaardigheid en een volwaardig menselijk bestaan.» – Haagsche Courant