Over ‘Razende stiltes’ van Artien Utrecht op Ansiel, 25 november 2022:
De Extazereeks-essays is een voortzetting van de Extazereeks voor korte verhalen en romans die sinds 2016 onder redactie van het literair tijdschrift Extaze door uitgeverij In de Knipscheer werd uitgegeven. De redactie en de uitgever bieden talentvolle essayisten de kans hun werk in een zelfstandige uitgave te presenteren. De essay-reeks wordt bezorgd door Cor Gout (redactie) en Els Kort (vormgeving). De tweede bundel in de reeks, ‘Razende stiltes’, laat ons kennis maken met Artien Utrecht (1950), van huis uit stedenbouwkundige. Ze is het grootste deel van haar leven als onderzoeker en projectmedewerker werkzaam geweest in de internationale samenwerking. Altijd binnen het domein van maatschappelijke organisaties. Daarin bekleedde zij posities waarin de strijd voor mensenrechten vooropstond. Opgegroeid in Indonesië, kwam zij op haar twintigste naar Nederland. In 2018 begon zij met het schrijven van essays, waarvan enkele gepubliceerd zijn in het literair tijdschrift Extaze. ‘Razende stiltes’ is een bijzonder knappe bundel met essays over onderwerpen rond kunst, architectuur, cultuur, sociologie en politiek. Aan alle essays ligt de persoonlijke ervaring van de schrijfster ten grondslag. In een persoonlijke en soms bloemrijke stijl geschreven. Met enkele zwart-witfoto’s. De elf opgenomen essays zijn ondergebracht in drie afdelingen: Taal van de stilte, Transities en De stiltes van geweld. Beginnend bij kunst en architectuur, zoals beleefd in Japan maar niet alleen daar, beweegt het schouwspel dat ons geboden wordt zich naar groepen vluchtelingen die zich tussen hoop en vrees naar het noordelijke halfrond begeven. Sporen terug leiden naar de nalatenschap van het koloniaal racisme in Nederlands-Indië/Indonesië, en heen naar de verwoestende gevolgen van de genocidale massamoorden en verdwijningen in het Indonesië van 1965 en daarna. Door het zichtbaar maken van verbindingen met feiten krijgt de gebeurtenis haar betekenis, iets waar Artien Utrecht zich aan zet en wat ze al doende tot kunst weet te verheffen. Bijzonder mooi is haar bespreking en analyse van ‘Exit West’ van Moshin Hamid waarin een verliefd stel een magisch vluchtelingenbestaan beleeft: steeds stappen ze door een deur naar een nieuw leven in een nieuwe omgeving. Alle essays tonen de rijke culturele bagage van de auteur. Zij weet ook de lezer heel nauw bij haar persoonlijke ervaringen te betrekken door een rijke schrijfstijl en een mooie woordkeuze.
Bron
Meer over ‘Razende stiltes’
Meer over Artien Utrecht bij Uitgeverij In de Knipscheer
Tag: essays
«Hij kan schrijven, associatief en met ironie en humor.» – Adri Altink
Over ‘Eh’ van Onno Schilstra op Literair Nederland, 4 november 2022:
Onno Schilstra (geboren in 1961 in Zierikzee) is beeldend kunstenaar en maakt muziek. En met Eh is hij nu ook schrijver. Hij ontleende de titel aan de manier van spreken van zijn vriend en kent er ook de betekenis aan toe die hij daaraan gaf: het aanspreken van de verbeelding van de lezer. Grafisch gebeurt dat in het boek door het vele gebruik van wit en de presentatie in een exact bepaald jasje: er zijn drie (!) soorten teksten die strikt van elkaar gescheiden zijn. Ze wisselen elkaar in strakke regelmaat af. Eerst is er een mini-essay waarbinnen de alinea’s zijn gescheiden door, jawel, drie puntjes, dan een korte, cursief gezette, tekst die vaak aforistisch is, en als derde een historische gebeurtenis of een persoonlijke herinnering die bij de auteur opkomt naar aanleiding van het besproken thema. Die trits herhaalt zich in Eh telkens weer, waarbij de pagina’s met essayistische teksten zijn genummerd, maar de andere twee niet. Zo volgt de vormgeving van het boek de inhoud en is het op zichzelf een voorbeeld van beeldende kunst. (…) Schilstra schrijft sterk associatief (…) en mijmert over opvattingen over moderne kunst, ‘hoge’ kunst en volkskunst, enzovoort. Die uiteenlopende paden kruisen elkaar in dat ‘eh’ van de titel: ze zijn bedoeld om de lezer verder te laten fantaseren op het punt waar hij ophoudt. (…) Schilstra laat zien dat hij wel kan schrijven. (…) Het interessants zijn de keren dat Schilstra losgaat over moderne kunst en de ultrarijken der aarde die de prijs daarvan opdrijven door kunstobjecten te verhandelen waar niemand de zin van snapt. In die teksten zit ironie en humor. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Eh’ van Onno Schilstra
Meer over Extazereeks Essays
«‘Eh’ is een heerlijke bundel die regelmatig uitnodigt om een essay te lezen.» – André Oyen
Over ‘Eh’ van Onno Schilstra op Ansiel, 4 november 2022:
Onno Schilstra (1961) is schrijver, muzikant, beeldhouwer, graficus en tekenaar. Na een studie kunstgeschiedenis in Leiden volgde hij een opleiding aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Hij werkte als criticus, columnist en vormgever. ‘Eh’ is de eerste essay-uitgave in de Extazereeks. De Extazereeks-essays is een voortzetting van de Extazereeks voor korte verhalen en romans die sinds 2016 onder redactie van het literair tijdschrift Extaze door uitgeverij In de Knipscheer werd uitgegeven. In ‘Eh’ onderzoekt Onno Schilstra het belang van kunst. Een tentoonstelling van Bijbelse zandsculpturen in Elburg is het vertrekpunt voor het boek en geeft een mooi overzicht van kunstwerken die de auteur in zijn leven zag, een volksopera in Ransdorp en de Biënnale van Venetië. De auteur vraagt zich af waartoe kunst in staat is in het licht van morele en fysieke afbreuk. Ook het geboortehuis van Elvis Presley, de katholieke kunstgeschiedschrijving, het protestantisme in Staphorst en de protestsongs van Bob Dylan worden door de auteur kritisch maar ook onderhoudend besproken. ‘Eh’ is een heerlijke bundel die regelmatig uitnodigt om een essay te lezen.
Bron
Meer over ‘Eh’ van Onno Schilstra
Meer over Extazereeks Essays
«Ontspannend, maar met inhoud.»
Over ‘Eh’ van Onno Schilstra voor NBD/Biblion, 24 augustus 2022:
Een essayistisch boek over kunst, kunstgeschiedenis en esthetica. Het boek geeft een persoonlijke bespreking van kunstwerken die de auteur in zijn leven zag, waaronder een tentoonstelling Bijbelse zandsculpturen, een volksopera in Ransdorp en de Biënnale van Venetië. De auteur reflecteert op de vraag waartoe kunst in staat is in het licht van morele en fysieke afbreuk. Ook besproken worden het geboortehuis van Elvis Presley, protserigheid, katholieke kunstgeschiedschrijving, protestantisme en de protestsongs van Bob Dylan. Ontspannend, maar met inhoud. Het boek zal vooral geoefende lezers aanspreken. Onno Schilstra (1961) is schrijver, muzikant, beeldhouwer, graficus en tekenaar. Na een studie kunstgeschiedenis in Leiden volgde hij een opleiding aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Hij werkte als criticus, columnist en vormgever.
Meer over ‘Eh’ van Onno Schilstra
Meer over Extazereeks Essays
«In een persoonlijke en soms bloemrijke stijl geschreven essays.»
Over ‘Razende stiltes’ van Artien Utrecht voor NBD/Biblion, 24 augustus 2022:
(…) Bundel met essays over onderwerpen rond kunst, architectuur, cultuur, sociologie en politiek. Aan alle essays ligt de persoonlijke ervaring van de schrijfster ten grondslag. (…) Artien Utrecht (1950), van huis uit stedenbouwkundige, is het grootste deel van haar leven als onderzoeker en projectmedewerker werkzaam geweest in de internationale samenwerking. (…) Daarin bekleedde zij posities waarin de strijd voor mensenrechten vooropstond. Opgegroeid in Indonesië, kwam zij op haar twintigste naar Nederland. In 2018 begon zij met het schrijven van essays. (…) ‘Razende stiltes’ is haar eerste essaybundel. (…)
Lees hier het signalement
Klik hier voor het bekijken van de boekpresentatie
Meer over ‘Razende stiltes’
Meer over Artien Utrecht bij Uitgeverij In de Knipscheer
Presentatie ‘Razende stiltes’ online
Op zondag 22 mei 2022 vond in de Pletterij de presentatie plaats van de essaybundel ‘Razende Stiltes’ van Artien Utrecht. Het programma trapt af met een voordracht van een compilatie van diverse fragmenten uit de bundel door Extazereeksredacteur Cor Gout met soundscapes en spel van de (Indonesische) cellist Emir. Met deze performance wordt al een beetje de rode draad zichtbaar die door de opeenvolgende essays loopt, van stilte naar razernij. Op 21:50 interviewt uitgeverijredacteur Peter de Rijk vervolgens de auteur Artien Utrecht over ‘Razende stiltes’. Tijdens dat gesprek leest Artien zelf ook enkele kenmerkende passages uit haar bundel. Vanaf 52:37 verzorgt Emir (Alfian Emir Adytia) een solo-optreden. Hij behaalde zijn bachelor in Djokjakarta, kreeg een beurs voor Nederland en studeerde in 2019 af met een 9,5 aan het Koninklijk Conservatorium Den Haag. Emir speelt achtereenvolgens Janger (een Bali-traditional) , zijn eigen compositie Whispers Of The Horizon, Sacher Variation van Witold Lutosławski, Sarabande uit 1e Suite voor solocello van J.S. Bach, drie fragmenten uit zijn eigen compositie De Deur van Morgen, en als afsluiting Lamentatio van Giovanni Sollima . Het programma sluit af met de uitreiking van de eerste exemplaren door uitgever Franc Knipscheer (1:24:47 op de tijdlijn) aan de auteur en door Artien Utrecht aan Nicole Montagne en Ita Nadia.
Klik hier voor het bekijken van de presentatie
Meer over ‘Razende stiltes’
Meer over Artien Utrecht bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Een even inspirerend als indrukwekkend boek in glasheldere stijl.» – Maarten Asscher
Over ‘De wind van morgen’ van Arjen Sevenster in De levenskunst van Arjen Sevenster, 21 april 2020:
(…) Arjen Sevenster (…) heeft in de laatste twee jaar van zijn leven een spoedcursus ‘leren sterven’ opgelegd gekregen. Dankbaar gebruik makend van de hulp van velen heeft hij die opleiding met goed gevolg – ik zou bijna zeggen: ‘cum laude’ – afgerond. Het bewijs daarvoor is het boek ‘De wind van morgen’. In dit boek zijn de kronieken gebundeld waarmee hij ongeveer twee jaar lang tijdens zijn ziekte en uiteindelijk vanaf zijn sterfbed ruim honderd familieleden en vrienden regelmatig via de email op de hoogte hield van zijn ervaringen, zijn observaties en zijn gedachten, nadat bij hem een agressieve vorm van prostaatkanker was geconstateerd. Het resultaat is een boek waarin je volgens mij op een bewonderenswaardige manier kunt lezen hoe het is om te sterven. Hoe je dat aanpakt. Welke houding ten opzichte van andere mensen aan te nemen. Hoe het beste uit je zelf te halen, terwijl je ondertussen stap voor stap wordt gesloopt. Hoe om te gaan met pijn, met slecht nieuws, met het verlies van een toekomstperspectief. Hoe je dierbaren te betrekken bij zo een hoogstpersoonlijk traject. Hoe ruimte te maken voor de af en toe tijdelijk opflakkerende hoop op verbetering, en ondertussen te leven met de permanente vrees voor – nee, de zekerheid van – wat onvermijdelijk staat te gebeuren. De vraag is: hoe heeft Arjen Sevenster dat gedaan? Hoe is hij erin geslaagd zijn onvrijwillige cursus in de aloude ars moriendi – de kunst van het sterven – zo te ondergaan dat de schriftelijke neerslag daarvan zo’n diepe indruk maakt, ook op lezers die de auteur helemaal niet zo lang of zo intensief of misschien zelfs helemaal niet hebben gekend? (…)
Lees hier het hele artikel van Maarten Asscher
Meer over ‘De wind van morgen’
Meer over ‘Bloemen in de regen’
«Prachtig boek voor geïnteresseerden in de Caribische cultuur.» – Walter Palm
Over ‘Caribisch Enigma’ van Brede Kristensen voor NBD/Biblion, 20 januari 2020:
Rode draad in het ‘Caribisch enigma’ van de socioloog en politicoloog Brede Kristensen is dat een dominante cultuur ontbreekt in de hyper-etnische Caribische samenleving die onder meer indiaanse, Europese, Afrikaanse, joodse en Indiase wortels heeft. In 21 korte hoofdstukken en enkele intermezzo’s komen drie gebieden aan de orde: aankomst, identiteit en realiteit. Idealistische dromen van nieuwkomers spatten uiteen op de klippen van de ondoorgrondelijke Caribische realiteit. De moeizame worsteling met de identiteit wordt geïllustreerd met ‘Het eind van de kaart’ van de kosmopolitische Albert Helman die diep in het oerwoud erkenning krijgt van zijn indiaanse wortels. Het magisch-realistisch karakter van de Caribische werkelijkheid illustreert hij met de roman ‘Bewolkt bestaan’ van Cola Debrot. ‘Caribisch enigma’ is een prachtig boek dat geïnteresseerden in de Caribische cultuur met zeer veel genoegen zullen lezen. Met een handig register op persoonsnamen. Zeer aan te bevelen.
Meer over Caribisch Enigma’ bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Brede Kristensen op bij Uitgeverij In de Knipscheer
«‘Caribisch Enigma’ biedt extra dimensie.» – André Oyen
Over ‘Caribisch Enigma’ van Brede Kristensen op Lezers tippen lezers, 21 januari 2020:
(…) Het Caribisch gebied herbergt enerzijds heel wat naties, waaronder een groot aantal staatkundige eenheden zoals bijvoorbeeld Cuba, maar anderzijds ook zelfstandige delen van het Britse Gemenebest (Barbados), overzeese departementen van Frankrijk (Guadeloupe, Martinique, enzovoort) en kolonies en ex-kolonies van Nederland. Naast de Caribische Creoolse talen zijn ook Engels, Frans, Spaans en Nederlands, afhankelijk van welke plaats, gebruikte talen. (…) ‘Caribisch Enigma’ is een zoektocht, een zwerftocht, door een even fascinerende als verwarrende archipel. Aan de hand van romans en poëzie van Caribische auteurs (en hun ‘geestelijk vaders’) wordt een beeld van de cultuur en het karakter van dit eilandenrijk geschetst, een kleurrijke collage. (…). Deze essaybundel biedt de mogelijkheid om vergelijkend onderzoek te verrichten of de werken van een auteur uit een bepaald decennium nader uit te pluizen. Na de bestaande werken op het gebied van de literatuurgeschiedenis, als ‘Beneden en boven de wind’ (1996) van Wim Rutgers, het driedelige ‘Pa Saka Kara’ (1996) van Aart Broek, ‘Aruba in literair perspectief’ (2014) en ‘Balans: Arubaans Letterkundig Leven’ (2016) van Wim Rutgers, is ‘Caribisch Enigma’ een goede aanvulling die een extra dimensie biedt.
Lees hier het signalement
Meer over Caribisch Enigma’ bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Brede Kristensen op bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Luisteren en samen luisteren. Literatuur dus.» – Eric de Brabander
Over ‘Caribisch Enigma’ van Brede Kristensen op Caraïbisch Uitzicht, 17 januari 2020:
(…) Iedereen op de eilanden is vertrokken en iedereen is aangekomen, de eigen generatie of een vorige, herinneringen van het verleden met zich meenemend, herinneringen die de generaties overleven en die zich vermengen met de ervaringen van de aankomst. V.S Naipaul schreef over die immigrantenervaringen in zijn boek ‘Caribische reis’. In dit boek keert Naipaul terug naar zijn land van herkomst, Trinidad. Vanaf dit eiland maakt hij een uitgebreide tocht door het hele Caribische gebied; Brits Guyana, Suriname en onze eilanden, om te eindigen op Martinique en Jamaica. Hij beschrijft de gecompliceerde mengelmoes van volkeren, rassen, kleuren en geuren van de eilanden. Brede Kristensen doet in zijn omvangrijke werk hetzelfde, de stijl is echter een geheel andere. Hij laat de reis langs de Caribische auteurs en hun literaire werken maken door Hebdomeros, een metaforisch figuur die de essays waaruit Kristensens boek bestaat verbindt. De naam doet denken aan Homerus, de Griekse dichter die een groot aantal mythische vertellingen uit zijn cultuur achterliet. ‘Caribisch enigma’ is een speurtocht naar de ware ziel die het Caribisch gebied tot een geheel smeedt. De schrijvers die Kristensen geselecteerd heeft geven een beeld van die ziel, en hoe die ziel van ons Caribisch gebied zich de afgelopen honderd jaar ontwikkeld heeft. (…) In het boek komt een groot aantal schrijvers aan bod, waaronder onze eigen auteurs als Boeli van Leeuwen, Henry Habibe, Luis Daal, Cola Debrot, Radna Fabias en Hans Vaders, schrijvers die qua afkomst, etniciteit, taal, politiek en religie uiteenlopen en toch verbonden zijn als Caribische mensen. Een ‘leven met verscheidenheid’, zo typeerde de Surinaamse schrijver Albert Helman deze Caribische mengcultuur. (…). En zo is het ook met dit boek van Brede Kristensen. Het is een les. Voor de Europese Nederlander leveren Kristensens lessen in leven met verscheidenheid wellicht een verhelderend inzicht in de complexiciteit van een multiculturele maatschappij zonder dominante thuiscultuur. (…)
Lees hier de recensie
Meer over Caribisch Enigma’ bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Brede Kristensen bij Uitgeverij In de Knipscheer