Over ‘Njai Inem’ van Barney Agerbeek op iedereenleest.be, 7 oktober 2014:
De ‘njai’ is een inheemse vrouw die in Nederlands-Indië gedwongen werd samen te leven met een Europese man, haar ‘toean’. Zij was zijn persoonlijke verzorgster en uit hun relatie kwamen vaak kinderen voort. De njai kan daarom worden beschouwd als de oermoeder van vele Indische mensen. Zonder enige inspraak wordt er over het lichaam van Inem beschikt. Ze voelt zich vernederd tot en met. Doordat de planter Inem seksuele gunsten afdwingt heeft het meisje een vrij comfortabel leven op materieel vlak maar op emotioneel vlak voelt ze zich eenzaam en misbruikt. Toch blijft de auteur heel sober in zijn vertelling, het verdriet en de pijn wordt in alle stilte beleefd. Niet tegenstaande het mijden van het melodrama wordt de lezer wel degelijk geconfronteerd met een mensonterend systeem en de uitwas ervan.
Lees hier de recensie of hier op ansiel.cinebelblogs.be
Meer over ‘Njai Inem’
Meer over Barney Agerbeek
Tag: extaze
Barney Agerbeek – Njai Inem. Roman
BARNEY AGERBEEK
Njai Inem
Kroniek van een steen
Roman
Nederland – Indonesië
Genaaid gebrocheerd, 20 cm x 14,50 cm, met flappen
176 blz. € 19,50
ISBN 978-90-6265-864-0
oktober 2014
Door armoede gedreven besluit het Javaanse meisje Inem contractarbeider op een rubberplantage te worden. Zij wordt bij aankomst van haar dorpsgenoten gescheiden en door een mandoer naar het huis van de planter geleid.
‘Moet ik zijn njai worden, ibu?’ vraag ik met toegeknepen keel. ‘Kan ik niet zeggen dat ik op het land wil werken? Met mijn vrienden?’
Ibu glimlacht en schudt haar hoofd.
De Indisch-Nederlandse schrijver Rob Nieuwenhuys gaf in zijn boek Komen en blijven (1982) bekendheid aan het begrip ‘njai’: een inheemse vrouw die in Nederlands-Indië gedwongen werd samen te leven met een Europese man, haar ‘toean’. Zij was zijn persoonlijke verzorgster en uit hun relatie kwamen vaak kinderen voort. De njai kan daarom worden beschouwd als de oermoeder van vele Indische mensen.
Met gevoel voor verhoudingen in de koloniale wereld weet Barney Agerbeek in Njai Inem tot in detail de omstandigheden te treffen, waarin een willekeurige njai omstreeks 1930 op een Sumatraanse plantage moet hebben verkeerd. Agerbeek nodigt de lezer uit om door de ogen van twee zeer diverse personages het schrijnende bestaan te doorvoelen van een ‘contractkoelie’. Het verhaal van de njai is doordrenkt met de geest van Midden-Java en geeft een overtuigend beeld van de ontreddering en het isolement van Inem, een sterke maar door het lot geknevelde vrouw.
‘De auteur weet zich verrassend goed te verplaatsen in zijn personages. De benadering van de Hollandse planter en de njai is uitermate genuanceerd.’ – Willem G. Weststeijn
Barney Agerbeek (1948) werd geboren in Surabaya en vertrok in 1952 met zijn ouders naar Nederland. Tijdens zijn lange, internationale bankloopbaan woonde en werkte hij in de jaren negentig gedurende vierenhalf jaar in Indonesië. Na zijn pensionering maakte hij de oversteek van de financiële wereld naar het domein van de literatuur en de beeldende kunst.
Hij is auteur van twee dichtbundels, Opzij van mensen (2003) en Elke dag is zondag (2005), en monografieën over Floris Meydam en Nelson Carrilho. Ook leverde hij bijdragen aan literaire tijdschriften als Nynade, Indische Letteren, Extaze en Avier. In 2013 debuteerde hij bij Uitgeverij In de Knipscheer met de verhalenbundel Schaduw van schijn.
Meer over Barney Agerbeek
«Suïcideslachtoffers gaan twee keer dood.»
Over ‘Azijn in mijn aderen’ van Orchida Bachnoe in interview met Sehrish Hussain in Virtual Beauty, juli-augustus 2014:
‘Azijn in mijn aderen’ is expliciet gericht op jongeren. Ik wilde hun een stem geven omdat ze vaak zo worstelen met het leven en daar moeilijk over kunnen praten. Bovendien rust er op het onderwerp van suïcide een groot taboe in de Hindostaanse gemeenschap. Suïcideslachtoffers gaan daarom twee keer dood; de eerste keer na hun overlijden en de tweede keer doordat ze worden doodgezwegen.
Lees hier het interview
Meer over ‘Azijn in mijn aderen’
Meer over Orchida Bachnoe
Presentatie van ‘Extaze 10’ in Pulchri op donderdag 5 juni 2014
Affiche Els Kort; vergroot de afbeelding door te klikken
Zomer, zon en zomersporten. Extaze in Pulchri, programma 5 juni 2014:
De zomersporten bezongen door filosoof Marc Van den Bossche (wielrennen en de extase), dichter Arjen Duinker (cricket en de uitgerekte tijd) en schrijver/tennisdeskundige Theo Bollerman (tennis en de danspassen van Nijinski). De zomersporten verklankt door pianist Arjan Hageman, zanger Alexander Broekhoven en gitarist Peter Bos. Schrijfster Annette van ’t Hull (kort verhaal) zal stralen op het toneel, al was het maar vanwege de prijs voor proza, die zij op 1 juni in ontvangst mocht nemen…
Presentatie: Cor Gout; licht en geluid: Harold Verra.
Pulchri is gevestigd aan het Lange Voorhout 15 te 2514 EA Den Haag. De (Weissenbruch-) zaal is open vanaf 19.30 uur, het programma begint om 20.00 uur (graag tijdig aanwezig) en loopt door (zonder pauze) tot 21.45 uur. Entree: € 5,00
Klik hier voor de inhoud van Extaze 10 [2014-2]
Meer over Extaze
Extaze 10 [2014-2] Zomer(sport). Literair tijdschrift
Extaze 10
Zomer(sport)
Genaaid gebrocheerd, geïllustreerd, 96 blz.
15,00
juni 2014
ISBN 978-90-6265-856-5
Het zomernummer van Extaze 10 gaat ook over zomer (en over zomersporten): Een zonnig, zomers nummer met blauwe luchten, een luchtig liedje, een kleine boulevard, tubes, wickets en rackets… en schaduwen. Met essays, korte verhalen, gedichten en beeldende kunst.
Voor Marc Van den Bossche is wielrennen geen zomersport. Voor hem is hard fietsen op smalle tubes een levenskunst die vier seizoenen duurt. Afzien in regen, wind en sneeuw, en dan, na een urenlange kwelling, de gloed, de extase, het buiten jezelf raken, het moment waarop gedachten, ideeën en schrijfprikkels vorm lijken te krijgen.
Theo Bollerman raakte geïntrigeerd door het tennisballet Jeux, gechoreografeerd door Vaslav Nijinski, met muziek van Claude Debussy en uitgevoerd door Ballets Russes, met Nijinski in de hoofdrol. Is de tennissport hier meer dan entourage? vroeg hij zich af. Is hij een metafoor? En zo ja, waarvan?
Arjen Duinker en Wim Noordhoek bezochten historische cricketplekken in Den Haag en mijmerden over de aard, de ziel en de bekoorlijkheid van het spel.
Korte verhalen van Johan Bordewijk, Peter J. van Dijk, Lisette Erdtsieck, Hein van der Hoeven, Annette van ’t Hull, Lucy Huybregts,
Christien Kok, Joubert Pignon, Nicolette Smabers en John Toxopeus. Gedichten van Erika De Stercke, Rinske Kegel, Herman Rohaert, Jos Versteegen en Niels Vonberg. Beeld (collages) van Diederik Gerlach.
De presentatie van dit nummer zal plaatsvinden in Pulchri, Lange Voorhout 15, Den Haag (Extaze in Pulchri 9), op donderdag 5 juni 2014, aanvang: 20.00 uur.
Meer over Extaze
«De positie van de jeugd in de moderne cultuur. Een interessant nummer.» – Gerard Oevering
Over Extaze 9 voor NBD Biblion, 01-05-2013:
Extaze is een literair tijdschrift dat het begrip ‘literair’ zeer ruim neemt. Naast poëzie, proza en literaire essays worden ook beschouwingen over beeldende kunst, muziek en film opgenomen. In dit 9e nummer (2014-1) staat in de essays de positie van de jeugd in de moderne cultuur centraal. Boomkens (cultuurfilosoof) vraagt zich af of de voortgaande vernieuwing van het neoliberale marktdenken sterker zal zijn dan de authenticiteit van de jeugd. Oosterling (filosoof) hoopt op een ‘mediale verlichting’ in de opvoeding van de jeugd tot burgerschap in deze wereld van de communicatiemedia. Bakker (mediadeskundige) onderzoekt in ‘De digitale generatie’ het verband tussen mediagebruik, geletterdheid en intellectuele achteruitgang en morele ontreddering. Verder bevat dit nummer verhalen en gedichten van Nederlandse en Vlaamse auteurs over de jeugd, proza van o.m. Breukers, Bruyneel, Gertrude Kunze en poëzie van Delphine Lecompte, Stelle Boelsma. De meesten hebben publicaties in boekvorm op hun naam staan. De sfeervolle illustraties zijn van Stefan Serneels. Een interessant nummer.»
Meer over ‘Extaze 9’
Meer over ‘Extaze’
«Een buitengewoon fraai verzorgd literair tijdschrift.» – André Oyen
Over ‘Extaze 9 Literair tijdschrift’ op iedereenleest.be, 7 april 2014:
Extaze wil niet alleen een podium voor proza en poëzie zijn, maar ook voor elke vorm van literaire non-fictie. Het begrip ‘onbegrensd’ kan ten slotte ook in ruimtelijke zin begrepen worden. (…) De afzonderlijke nummers van Extaze zijn niet strikt thematisch geordend, maar enige samenhang tussen de bijeengebrachte stukken is er wel. Het karakter van het nummer wordt versterkt door het werk van een beeldend kunstenaar. Literaire inhoud, beeldend werk en vormgeving zijn nauw met elkaar verbonden. De nieuwe Extaze nummer 9 staat helemaal in het teken van de Jeugd. Stefan Serneels zorgt voor knap illustratiewerk en ook daar duikt het thema ‘jeugd’ geregeld op. Extaze is een apart tijdschrift met Nederlandse en Vlaamse bijdrages voor een veeleisend Nederlands en Vlaams lezerspubliek. Naast het papieren blad stelt de redactie van Extaze een website samen met daarin informatie over het blad, een agenda, recensies, columns, poëzie, afbeeldingen en film- en geluidsfragmenten.
Lees hier de recensie of hier
Meer over ‘Extaze 9’
«Dit boek gaat zoveel verder dan de standaardbiografie.» – Peter de Rijk
Over ‘Alles is voor even’, biografie over Aya Zikken, door Kees Ruys op Radio AmsterdamFM, 15 april 2013:
Kees Ruys, gast in het wekelijkse maandagse Kunst- en Cultuurprogramma live vanuit de OBA, uitgebreid in gesprek met Bert van Galen en Peter de Rijk over zijn Zikken-biografie ‘Alles is voor even’ en over de keuzes die hij heeft moeten maken bij het schrijven ervan. Aya Zikken, die vier uur na de boekpresentatie op 93-jarige leeftijd overleed, gaf nog wel t.g.v. het verschijnen van de biografie een ‘achter de rug-feestje’: Ik ben een buitenstaander die graag een binnenstaander had willen zijn.
Luister hier naar de uitzending
Meer over deze biografie
Extaze in Pulchri: De wegen van Couperus
Klik hier voor vergroting
Tekening affiche: Hélène Penninga
Programma 18 april 2013:
Gedichten van Louis Couperus, op muziek gezet en uitgevoerd door Jankobus Seunnenga (gitaar, zang); uiteenzetting van John Sillevis over de dandy Louis Couperus en zijn bijdrage aan het reclameboekje ‘Kleeding en de man’ voor de Haagse herenkledingzaak Katenburg & Co; korte lezing met een fotoprojectie over Couperus’ Italiaanse reizen door Hans Franse; scènes uit de toneelbewerking van Couperus’ Extaze door Manon Barthels,
met Lidewij Benus en Sytze van der Meer. Verder: column van Jan Paul Bresser en composities van Alexander Voormolen gespeeld door Klaas Trapman (piano). Aankleding van de zaal i.s.m het Louis Couperus Museum. Presentatie Cor Gout, licht en geluid Harold Verra.
De (Weissenbruch-) zaal is open vanaf 19.30 uur, het programma begint om 20.00 uur. Entree: € 2,00
Meer over Extaze 6
Meer over Extaze
«Extaze 5 biedt de lezer veelzijdige ‘inkijkjes’, zelfs de intrigerende kaft kan minutenlang bekeken worden.» – L.A.A. Kruse
Over Extaze 5 voor NBD Biblion, 06-03-2013:
‘Maak je eigen Extaze!’ Het Haagse literaire tijdschrift, dat voor het eerst verscheen in september 2011, wil naast proza, poëzie en beeldende kunst ook ruimte bieden aan essays over literatuur en muziek. Het beheert een bijbehorende website en organiseert culturele avonden. Dit vijfde nummer gaat over ‘kijken’, wat meer is dan ‘zien’: creatief kijken en omkijken (retro/nostalgie). Er zijn verhalen van onder anderen Huybregts, Klein Nulent, Minten, Verhoeven en Van der Werf, en gedichten van Brands, Didden, Engelhart en Mirck. Beeldend kunstenaar Babette Wagenvoort probeert in tekeningen zoveel mogelijk natuur te ‘vangen’. Er zijn drie essays. In het eerste essay gaat Agerbeek in op de zeggingskracht van een vrouwenportret van de schilder Pieter Ouborg, in het tweede kijkt Wim Willems terug naar de kring schrijvers rond Willem Kloos, en in het derde houdt Aart Broek een pleidooi voor (politieke) tegenspraak. Extaze 5 biedt de lezer veelzijdige ‘inkijkjes’, zelfs de intrigerende kaft kan minutenlang bekeken worden.
Meer over Extaze