Nawal el Saadawi overleden

Saadawi en WalkerDe Egyptische schrijver, arts en feministe Nawal el Saadawi (1931) is vandaag overleden. Ze werd 89 jaar. Zij werd in Nederland bekend door diverse titels over het thema vrouwenonderdrukking, zoals ‘De gesluierde Eva’, in 1980 uitgegeven door de Vlaamse uitgeverij Kritak en later verschenen als Rainbow Pocketboek van Uitgeverij Maarten Muntinga. Daarnaast was El Saadawi ook auteur van novellen, romans en reisverhalen. In die hoedanigheid vond zij onderdak bij Uitgeverij In de Knipscheer, tot eind jaren negentig actief als uitgever van vertaalde literatuur met een sterke vertegenwoordiging van vrouwelijke auteurs: Ama Ata Aidoo, Mariama Bâ, Marie Cardinal, Maryse Condé, Angela Davis, Buchi Emecheta, Nawal el Saadawi, Simone Schwarz-Bart, Alice Walker e.v.a. Nawal el Saadawi kwam in die jaren diverse keren naar Nederland, net als Alice Walker.

Wat me vooral is bijgebleven is een avond die de uitgeverij op 23 oktober 1992 organiseerde in de Aula van de Universiteit van Amsterdam. Van Alice Walker was net de roman ‘Het geheim van de vreugde’ verschenen over vrouwenbesnijdenis, een thema dat ook voortdurend werd aangekaart door Nawal el Saadawi. Die avond ontmoetten de beide auteurs elkaar voor het eerst. Het werd een memorabele avond, met ook nog een voordracht van Astrid Roemer en een gastoptreden van Gerda Havertong in een stampvolle zaal, met vooral Nederlandse, Surinaamse en jonge Somalische vrouwen die vragen mochten stellen aan de auteurs.

franc knipscheer, Haarlem

Lees hier het verslag in Trouw
Lees hier de open brief die Alice Walker in 2011 schreef aan Nawal el Saadawi
Lees hier het verslag van Astrid Roemer over haar eerdere ontmoeting met Alice Walker in 1990, gepubliceerd in Callaloo 1995
Meer over Nawal el Saadawi bij Uitgeverij In de Knipscheer

Nawal el Saadawi bij Uitgeverij In de Knipscheer

NawalElSaadawi1(foto Maartje Geels)

Uitgeverij In de Knipscheer en haar imprints Uitgeverij Furie en Globe Pockets waren in de jaren negentig van de vorige eeuw actief betrokken als uitgevers van het werk van Nawal el Saadawi in het Nederlands.

1. Het eeuwige refrein, Uitgeverij Furie, 1989
2. De andere kant van de wereld, Uitgeverij Furie, 1991 *
3. Dagboek van een vrouwelijke arts, Globe Pockets, 1992
4. Reis naar India, Uitgeverij Furie, 1992 *
5. De zoektocht van Fouada, Uitgeverij In de Knipscheer, 1994 **
6. De Onschuld van de Duivel, Uitgeverij In de Knipscheer, 1997 **

*] Ook in licentie van Uitgeverij In de Knipscheer verschenen bij Uitgeverij De Geus onder de titel Mijn reizen rond de wereld
**] Ook in licentie van Uitgeverij In de Knipscheer verschenen als Rainbow Pocketboek van Uitgeverij Maarten Muntinga

Meer over Nawal el Saadawi bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Zorgvuldig vertelde roman over feminisme, emancipatie, migratie en identiteit.» – Wim Rutgers

Voorplat catalograaf-75Over ‘De catalograaf’ van Diana Tjin in Antilliaans Dagblad, 14 november 2020:
(…) De grote lijn van het verhaal in ‘De catalograaf’ is gauw verteld. Edgar van Rijn is catalograaf en gaat na een werkzaam leven met pensioen, “een wanhopig makend uitzicht op een toekomst zonder enig perspectief”. Talrijke en uitvoerige terug-verwijzingen in de tijd tonen een onevenwichtig gezin van een katholieke vader en joodse moeder die de jonge Edgar – te – weinig houvast bieden. Vader Van Rijn (…) is erg traditioneel ten opzichte van zijn echtgenote die hij het liefste in de keuken ziet, waartegen de moeder zich aanvankelijk lijdzaam maar vasthoudend en effectief verzet. (…) Feminisme en emancipatie blijken daarom belangrijke motieven in het verhaal. (…). Vrouwen slaan zich op verschillende manieren door het leven in zelfstandigheid en onafhankelijkheid. Twee andere motieven zijn migratie en identiteit. (…) De ondertitel, ‘een liefdesgeschiedenis’ (…) duidt op de dubbele liefde voor zijn werk als catalograaf en een tenslotte gevonden geliefde aan het eind van het verhaal. Diana Tjin heeft met haar derde roman, ‘De catalograaf’, in bijna vijftig korte hoofdstukken van gemiddeld nog geen vijf pagina’s een zorgvuldig vertelde roman geschreven die zorgvuldige lezing vraagt en verdient. (…) Zijn aanvankelijk gevreesd “wanhopig makend uitzicht op een toekomst zonder enig perspectief” als pas gepensioneerde aan het romanbegin krijgt perspectief aan het eind. Dat levert tot besluit een drievoudig onverwacht slot op, maar dat leest u zelf wel.
Prof. dr. Wim Rutgers is als buitengewoon hoogleraar Caraïbische letterkunde verbonden aan de universiteiten van Aruba en Curaçao.
Lees hier de recensie
Meer over ‘De catalograaf’
Meer over Diana Tjin bij Uitgeverij In de Knipscheer

Etchica Voorn in Linnaeus Live

EtchicaVoornEtchica Voorn te gast in Linnaeus Live, 25 oktober 2018, 19:00-20:00:
Linnaeus Live is de maandelijkse literaire talkshow in bibliotheek Linnaeus. Deze komt tot stand in nauwe samenwerking met Schrijvers uit Oost. Boeken met soep! Steeds gaan twee auteurs van wie net een nieuw boek is verschenen met elkaar in gesprek o.l.v. Maaike Bergstra of Teuntje Klinkenberg (van Schrijvers uit Oost) Met de vaste rubriek ‘Uit de kast’ en boekverkoop en signeren na afloop. In deze editie is o.m. Etchica Voorn te gast die met haar debuutroman ‘Dubbelbloed’ de OPZIJ Literatuurprijs 2018 won.
Locatie: OBA Linnaeus, Linnaeusstraat 44 1092 CL Amsterdam.
Meer over ‘Dubbelbloed’

«**** Schrijnend, schurend, prikkelend: verplichte literatuur op elke middelbare school.» – Mieke Koster

Dubbelbloed_01Over ‘Dubbelbloed’ van Ethica Voorn op Alles over boeken en schrijvers, 13 augustus 2018:
‘Dubbelbloed’ is een geloofwaardig en vaak pijnlijk verhaal over het opgroeien in, of tussen twee culturen. (…) Het blijkt, volgens Etchica, te makkelijk om te zeggen en te denken dat kleur er niet toe doet. Dat is de luxe die een de zogenaamde “ witte mens” zich kan permitteren. (…) Maar de noodzaak om meer te weten van zichzelf en haar plaats binnen de Creools Surinaamse wereld kan zij niet meer ontlopen. En, dit wordt een ontluisterende zoektocht voor haar. En de lezer mag meekijken. (…) Etchica Voorn heeft mij weer eens laten zien hoe ingewikkeld het is om te leven tussen twee culturen. Dat er een zorgvuldige zoektocht nodig is om sterk in je schoenen te staan, zeker te worden van je eigen identiteit. Dat de buitenwereld geen idee heeft van het gemak waarmee de zgn. “anderen” in hokjes worden geplaatst en wat daarmee wordt aangericht. De manier waarop zij dit doet is heel toegankelijk, omdat zij het verpakt heeft in dagelijkse gebeurtenissen. Niks hoogdravends en moeilijks aan. Nooit oordelend. Verpakt in verhalen waarvan je weet dat die nog steeds aan de orde van de dag zijn. Schrijnend, schurend, prikkelend. ‘Dubbelbloed’, een prachtig boekje dat volgens mij verplichte literatuur moet zijn op elke middelbare school. Zowel voor docenten als leerlingen. Of nog beter, voorgelezen zou moeten worden tijdens maatschappijleer of burgerschapskunde. Wellicht een goed instrument om iets te doen om de toenemende segregatie in onze maatschappij een halt toe te roepen. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Dubbelbloed’

«Beklijvend knap boek over een dappere zoektocht naar een identiteit.» – André Oyen

Dubbelbloed_01Over ‘Dubbelbloed’ van Ethica Voorn op Ansiel, 4 juli 2018:
(…) ‘Ik ben een halfbloedje, mijn vader is Surinaams en mijn moeder Nederlands,’ vertelde de 10-jarige Etchica op school tijdens een spreekbeurt. Half, ze telde zeker niet mee, waarom zou het geen twee-bloed zijn? Maar die vraag durfde ze niet te stellen, ze had er al genoeg werk aan zich staande te houden op school waar ze altijd geplaagd werd. En nee, een ‘mulat’ was ze evenmin, antwoordde ze later op vragen. Haar ‘meest zwarte neef’ bracht uitkomst. ‘Niks halfbloed! Dubbelbloed ben je!’ Twee ouders, twee culturen, twee soorten bloed. (…) De ene keer wint het vaderland, de andere keer het moederland. Uiteindelijk, aan het eind van de tocht, komt ze tot de conclusie dat ze de vruchten plukken zal van haar dubbele bloed. Een beklijvend knap boek over een dappere zoektocht naar een identiteit.
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Dubbelbloed’

«In deze autobiografie beschrijft Etchica Voorn haar bi-raciale achtergrond.»

Dubbelbloed_01Interview over ‘Dubbelbloed’ van Etchica Voorn in Opzij, 3 juli 2018:
(…) Mijn moeder was een echte feministe, en dat kon je bij haar aan alles merken. (…) Ik ben ook altijd doordrongen geweest van het feit dat ik economisch zelfstandig moet zijn. (…) Dit boek betekende voor mij: ergens voor uitkomen en vooruitkomen. Een soort van uit de kast komen. (…) Van mijn twee oma’s, de Surinaamse en de Drentse, heb ik mijn twee culturen geërfd, mijn dubbelbloed. Het is een heel heftig en gevoelig thema, maar ik heb het wel luchtig opgeschreven. Het moest er gewoon uit. (…) De problematiek van ‘Dubbelbloed’ is herkenbaar voor iedereen die in twee culturen is opgegroeid. (…) Ik ben heel blij met alle lovende recensies en reacties op het boek. Ik durf nu ook pas te zeggen dat ik schrijver ben, dat kreeg ik eerder niet uit mijn strot. (…)
Lees hier het hele interview
Meer over ‘Dubbelbloed’

Alice Walker – Onder woorden. Proza

Alice Walker
Onder woorden
Oorspronkelijke titel Living by the word: selected writings 1973-1987
Vertaling Cecilia Tabak
Amerika
Paperback 238 blz.
Eerste uitgave mei 1990
ISBN 90-6265-329-4

In Onder woorden heeft Alice Walker een selectie bijeengebracht uit essays, artikelen en dagboekfragmenten die zij in de jaren zeventig en tachtig geschreven heeft. Ze brengen voor het merendeel zeer persoonlijke meningen onder woorden over zulke uiteenlopende onderwerpen als rassenvraagstuk, milieu, politiek en feminisme.
Ze schrijf over de controverse rond de verfilming van De kleur paars, over haar band met de homo-gemeenschap in San Francisco en over haar reizen naar China, Bali en naar de geboorteplaats van Bob Marley in Jamaica, maar ook over onze reltie tot planten en dieren, over de tabaksverslaving van haar dochter en over de inspanningen die het haar kostte om vegetariër te worden. Uittreksels uit het dagboek van Alice Walker larderen het geheel. Het laatste fragment daaruit gaat over een protestdemonstratie tegen een wapenarsenaal in noordelijk Californië, waarbij ze werd gearresteerd.
Onder woorden laat een ontwikkeling in het leven en het denken van Alice Walker zien naar een diep gevoelde spiritualiteit, die ook in haar latere romans – De kleur paars en De tempel van mijn gezel – van grote betekenis is.
Meer over Alice Walker op deze site

Ineke van Mourik – Tropenritme

Ineke van Mourik
Tropenritme
Nederland
Roman
Paperback, 234 blz.,
ISBN 978-90-6265-295-2
Eerste uitgave oktober 1988

Tropenritme, de eerste roman van Ineke van Mourik, is een meeslepend literair document over de strijd tegen het gevoel van stilstand, van machteloosheid, dat het gevolg is van schokkende – maatschappelijke én persoonlijke – ervaringen, tegen de achtergrond van de opkomst van en de ontwikkelingen binnen de vrouwenbeweging in de jaren zeventig.

In een poging om aan die bewegingloosheid te ontsnappen, maakt de ik-figuur, op instigatie van en samen met haar vriendin, het Indische meisje dat door de ik Het Grijze Kind genoemd wordt, een reis door Indonesië. De brieven die zij onderweg schrijft aan twee vriendinnen – De Oude Tovenaar en Orlando –, aan haar twee broers en aan Het Grijze Kind, beslaan het grootste deel van het boek. Ze vormen het verslag van een reis van niet-zien naar zien, van slaap naar wakker worden, van depressie naar verwerking van rouw, en tevens van de reis en het reizen zelf.
Hoewel de ik-figuur in haar brieven ook journalistiek en essayistiek bedrijft en uitgesproken meningen en feministische theorieën niet uit de weg gaat, is Tropenritme een boek met de kracht van goede literatuur, dat zeer veel lezers zal aanspreken, ongeacht hun sekse of seksuele geaardheid.

Ineke van Mourik (Ravestein, 1949) studeerde in Nijmegen, waar zij o.m. betrokken was bij de oprichting van De Feeks, een van de eerste vrouwenboekwinkels in Nederland. Zij zat in de redactie van Lover (Literatuuroverzicht voor de vrouwenbeweging) en het Lesbisch Prachtboek (Sara, 1979). Sinds 1982 woont zij in Amsterdam. Zij is redactrice van Lust & Gratie en maakt deel uit van de dichteressengroep De Nieuwe Wilden.