«Prachtige bundel die zowel herinneringen uit het verleden van Polen als dat van de schrijver zelf verzamelt.» – André Oyen

VoorplatPoolseliefde75Over ‘Een Poolse saga een Poolse liefde’ van Barney Agerbeek op Ansiel, 18 juli 2021:
(…) In deel 1 van de bundel ‘Een Poolse Saga’ staat de geschiedenis van Polen centraal – altijd een staat in verdrukking geweest. Maar wel een staat met trotse mensen: “liever strijdbaar sterven dan zonder trots te leven…” schrijft de dichter. We lezen over de fronten, de schuivende grenzen, het ijzeren gordijn, Duitsers, Russen, moordenaars en verkrachters en natuurlijk ook over de lichtpunten: over de aanbeden Zwarte Madonna (“Ze is er voor zwart en wit voor alle kleuren van de regenboog” schrijft de dichter) en over Solidarinosc. Maar dan toch altijd ook weer lezen we over een staat van verdrukking, van beklemming, over een bang zijn, over een bang bestaan. Dichter Agerbeek mengt in deel 1 de Poolse geschiedenis met dichterlijke observaties én met wijze levenslessen. Hij citeert de filosoof Theodor Adorno, die zegt dat het barbaars is om een gedicht over de Holocaust te schrijven en hoewel Agerbeek zijn mening niet deelt is hij er toch ook nooit in geslaagd een gedicht over de Holocaust te schrijven. Na bezoeken aan Auschwitz en Madjanek heef hij een verslag geschreven over zijn bezoeken en over zijn gesprek met een overlever. Agerbeek schrijft heel doorleefd over emoties die politieke gebeurtenissen in Polen oproepen. Afdeling 2 ‘Een Poolse Liefde’ reserveert hij voor persoonlijke herinneringen. ‘Een Poolse Saga Een Poolse liefde’ is een prachtige bundel die zowel herinneringen uit het verleden van Polen als dat van de schrijver zelf verzamelt.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Een Poolse Saga / Een Poolse Liefde’
Meer over Barney Agerbeek bij Uitgeverij In de Knipscheer

Barney Agerbeek – Een Poolse Saga / Een Poolse Liefde. Gedichten

VoorplatPoolseliefde75Barney Agerbeek
Een Poolse Saga / Een Poolse Liefde

gedichten
Nederland, Indonesië, Polen
vormgeving Jan van Waarden
gebrocheerd met flappen,
104 blz., deels in kleur,
€ 19,50
eerste uitgave 2021
ISBN 978-90-6265-765-0

Een Poolse Saga opent met het Molotov-Ribbentrop Pact (23 augustus 1939) en verhaalt in de vorm van poëzie de belangrijkste gebeurtenissen, welke tot de vorming van het hedendaagse Polen hebben geleid.
De tragische en heroïsche geschiedenis, en de positie van het land in Centraal Europa geven betekenis aan de breed gedeelde behoefte van de bevolking aan erkenning, aan een sterk Polen en een sterk leiderschap. Dit eerste deel van deze dichtbundel, las Barney Agerbeek in september 2018 voor op het Lviv Book Forum and International Literature Festival. In de cyclus Een Poolse Liefde vertolkt elk gedicht een vorm van liefde in verschillende nuances. In een stoet van beelden passeren thema’s als vrouwenemancipatie, het multiculturele huwelijk, kameleontisch gedrag en het rijpen van een relatie.

Barney Agerbeek (Surabaya, 1948) schreef over Floris Meydam en Nelson Carrilho. Hij leverde bijdragen aan diverse literaire tijdschriften en verzamelbundels als Avier, Als een zwerfkei, Ode aan Oote en In een kring van menselijke warmte. In 2013 debuteerde hij bij Uitgeverij In de Knipscheer met de verhalenbundel Schaduw van Schijn, in 2014 gevolgd door de roman Njai Inem. Daarna verschenen de dichtbundels rood en wit met blauw (2015) en Een warme oostenwind (2017).

Herman Vuijsje over Schaduw van schijn: ‘Agerbeek is vertrouwd met de positie van buitenstaander. Zijn verhalen zijn zonder ophef geschreven en laten je niet los.’ Albert Hagenaars over Een warme oostenwind: ‘Als geboren verteller weet Agerbeek zijn zinnen een aansprekende melodie te geven. Ook al is de zegging bedrieglijk eenvoudig, dit alles zit ingenieus in elkaar. De vakmatige, vooruit artistieke aanpak valt niet op, maar vervult wel juist hierdoor z’n taak.’ NICC Magazine over Njai Inem: ‘Stijgt uit boven de gemiddelde literatuur over Ons Indië. Het boek geeft eigenlijk aan dat grote romans als Heren van de thee van Hella Haasse langzaam maar zeker uit de tijd raken. Er valt immers over die periode ook een ander verhaal te vertellen dan alleen over de planters. Een verhaal waar je koud van wordt.’ Duco van Weerlee over rood en wit met blauw: ‘Ik heb nog niet eerder met zoveel compassie over erotische verhoudingen in tijden van slavernij gelezen. In al zijn publicaties tref ik dezelfde intelligente verdraagzaamheid aan, zijn specialiteit.’
Meer over ‘Een Poolse Saga / Een Poolse Liefde’
Meer over Barney Agerbeek bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een felicitatie met deze nieuwe bundel is zeker op zijn plaats. » – Yvonne Broekmans

VoorplatOostenwind-72Over ‘Een warme oostenwind’ van Barney Agerbeek in interview op MeanderMagazine, 29 september 2017:
Een felicitatie met deze nieuwe bundel is zeker op zijn plaats. Hij ziet er prachtig uit. Niet alleen de buitenkant met de kleur van amber, een woord dat ook in de gedichten soms oplicht; maar bovendien de illustraties die een hechte verbinding vormen met de gedichten waar ze bijstaan. (…) De regel ‘We praten zonder de woorden te wegen’ gaat over het vrijuit kunnen praten met elkaar, dus niet over poëzie, waar elk woord telt. Proza schrijven betekent voor mij hard werken en construeren, maar komt. Ik heb me daar inmiddels bij neergelegd. (…)
Lees hier het interview
Meer over ‘Een warme oostenwind’
Meer over Barney Agerbeek bij Uitgeverij In de Knipscheer

Barney Agerbeek – Een warme oostenwind

VoorplatOostenwind-72Barney Agerbeek
Een warme oostenwind

Gedichten
Nederland, Indonesië, Polen
gebrocheerd met flappen,
72 blz., € 17,50 juli 2017
Presentatie september 2017
ISBN 978-90-6265-957-9

Drie landen staan centraal in het leven van Barney Agerbeek: Indonesië, waar hij is geboren, Nederland, waar hij woont, en Polen, waar hij zijn vrouw heeft leren kennen. Hij verbaast zich over de soms verrassende overeenkomsten tussen deze landen, en wordt getroffen door het andere en hoe dat verandert. Wat hij ontdekt en bepalend vindt, vormt – naast de passie voor kunst en literatuur – de inspiratie voor zijn geëngageerde gedichten in uiteenlopende genres. Belevenissen uit Oost-Europa en het Verre Oosten waaien tijdloos en grenzeloos aan, elk met een eigen karakter, warmte en beweging.

Barney Agerbeek (Surabaya, 1948) schreef monografieën over Floris Meydam en Nelson Carrilho. Hij leverde bijdragen aan verschillende literaire tijdschriften en verzamelbundels als Avier, Als een zwerfkei, Ode aan Oote en In een kring van menselijke warmte. In 2013 debuteerde hij bij Uitgeverij In de Knipscheer met de verhalenbundel Schaduw van Schijn, in 2014 gevolgd door de roman Njai Inem en in 2015 de dichtbundel rood en wit met blauw.

Over ‘Rood en wit met blauw’ schreef Duco van Weerlee: ‘Ik heb nog niet eerder met zoveel compassie over erotische verhoudingen in tijden van slavernij gelezen. In al zijn publicaties tref ik dezelfde intelligente verdraagzaamheid aan, zijn specialiteit.’ En Albert Hagenaars op De Schaal van Digther: ‘Een voorbeeld bij uitstek van wat culturele vermenging én verrijking vermag.”

Meer over Barney Agerbeek bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Een verhaal waar je koud van wordt.» – Ezra de Haan

VoorplatNjaiInem75Over ‘Njai Inem’ van Barney Agerbeek op Literatuurplein, 8 januari 2015:
Als in een film trekken de ervaringen van de drie jonge contractarbeiders aan ons voorbij. Wat ze voelen komen we via Inem te weten. In deel vier komt daar een interessante component bij: het denken van de planter waarbij Inem terecht is gekomen en aan wiens wensen ze moet voldoen. Zonder van deze man een karikatuur te maken, wat overigens al te makkelijk was geweest, beschrijft Agerbeek niet alleen de dilemma’s waar hij voor komt te staan maar ook zijn gevoelens daarbij. Juist daardoor wordt het een mens van vlees en bloed. Natuurlijk maakt hij wreed misbruik van de situatie van meisjes als Inem, dat staat buiten kijf. En ook de wijze van handelen op de plantage is hard… maar regelmatig rechtvaardiger dan je zou verwachten. Net zoals je verbaasd bent over het geduld dat hij met zijn njai heeft en de privileges die hij haar geeft. Juist door dat ‘grijs’ te tonen stijgt het verhaal boven het zoveelste boek over ‘ons Indië’ uit. Eigenlijk toont een roman als die van Barney Agerbeek aan dat grote romans als Heren van de thee van Hella S. Haasse langzaam maar zeker uit de tijd raken. Er valt immers over die periode ook een ander verhaal dan dat van de planters alleen te vertellen. ‘Njai Inem’ is daar een goed voorbeeld van.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Njai Inem’
Meer over Barney Agerbeek bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Toch blijft de auteur heel sober in zijn vertelling.» – André Oyen

VoorplatNjaiInem75Over ‘Njai Inem’ van Barney Agerbeek op iedereenleest.be, 7 oktober 2014:
De ‘njai’ is een inheemse vrouw die in Nederlands-Indië gedwongen werd samen te leven met een Europese man, haar ‘toean’. Zij was zijn persoonlijke verzorgster en uit hun relatie kwamen vaak kinderen voort. De njai kan daarom worden beschouwd als de oermoeder van vele Indische mensen. Zonder enige inspraak wordt er over het lichaam van Inem beschikt. Ze voelt zich vernederd tot en met. Doordat de planter Inem seksuele gunsten afdwingt heeft het meisje een vrij comfortabel leven op materieel vlak maar op emotioneel vlak voelt ze zich eenzaam en misbruikt. Toch blijft de auteur heel sober in zijn vertelling, het verdriet en de pijn wordt in alle stilte beleefd. Niet tegenstaande het mijden van het melodrama wordt de lezer wel degelijk geconfronteerd met een mensonterend systeem en de uitwas ervan.
Lees hier de recensie of hier op ansiel.cinebelblogs.be
Meer over ‘Njai Inem’
Meer over Barney Agerbeek

Barney Agerbeek – Njai Inem. Roman

VoorplatNjaiInem75BARNEY AGERBEEK
Njai Inem
Kroniek van een steen
Roman
Nederland – Indonesië
Genaaid gebrocheerd, 20 cm x 14,50 cm, met flappen
176 blz. € 19,50
ISBN 978-90-6265-864-0
oktober 2014

Door armoede gedreven besluit het Javaanse meisje Inem contractarbeider op een rubberplantage te worden. Zij wordt bij aankomst van haar dorpsgenoten gescheiden en door een mandoer naar het huis van de planter geleid.

‘Moet ik zijn njai worden, ibu?’ vraag ik met toegeknepen keel. ‘Kan ik niet zeggen dat ik op het land wil werken? Met mijn vrienden?’
Ibu glimlacht en schudt haar hoofd
.

De Indisch-Nederlandse schrijver Rob Nieuwenhuys gaf in zijn boek Komen en blijven (1982) bekendheid aan het begrip ‘njai’: een inheemse vrouw die in Nederlands-Indië gedwongen werd samen te leven met een Europese man, haar ‘toean’. Zij was zijn persoonlijke verzorgster en uit hun relatie kwamen vaak kinderen voort. De njai kan daarom worden beschouwd als de oermoeder van vele Indische mensen.

Met gevoel voor verhoudingen in de koloniale wereld weet Barney Agerbeek in Njai Inem tot in detail de omstandigheden te treffen, waarin een willekeurige njai omstreeks 1930 op een Sumatraanse plantage moet hebben verkeerd. Agerbeek nodigt de lezer uit om door de ogen van twee zeer diverse personages het schrijnende bestaan te doorvoelen van een ‘contractkoelie’. Het verhaal van de njai is doordrenkt met de geest van Midden-Java en geeft een overtuigend beeld van de ontreddering en het isolement van Inem, een sterke maar door het lot geknevelde vrouw.

‘De auteur weet zich verrassend goed te verplaatsen in zijn personages. De benadering van de Hollandse planter en de njai is uitermate genuanceerd.’ – Willem G. Weststeijn

Barney Agerbeek (1948) werd geboren in Surabaya en vertrok in 1952 met zijn ouders naar Nederland. Tijdens zijn lange, internationale bankloopbaan woonde en werkte hij in de jaren negentig gedurende vierenhalf jaar in Indonesië. Na zijn pensionering maakte hij de oversteek van de financiële wereld naar het domein van de literatuur en de beeldende kunst.
Hij is auteur van twee dichtbundels, Opzij van mensen (2003) en Elke dag is zondag (2005), en monografieën over Floris Meydam en Nelson Carrilho. Ook leverde hij bijdragen aan literaire tijdschriften als Nynade, Indische Letteren, Extaze en Avier. In 2013 debuteerde hij bij Uitgeverij In de Knipscheer met de verhalenbundel Schaduw van schijn.
Meer over Barney Agerbeek