Aly Freije / Annemarie van Buuren – De donkere kamer. Poëzie en fotografie

VoorplatDonkereKamer-75Aly Freije
De donkere kamer
gedichten
fotografie Annemarie van Buuren
foto omslag Annemarie van Buuren
gebrocheerd in omslag met flappen,
48 blz., geïllustreerd met 14 zwartwit foto’s,
€ 16,50
ISBN 978-94-93214-11-8
eerste druk september 2023

In de zomer van 2021 werkten dichter Aly Freije en fotograaf Annemarie van Buuren samen tijdens het jaarlijks terugkerende kunstproject Monnikenwerk, kunst in de kerk. Zes weken lang reageerden ze, ieder vanuit een andere middeleeuwse kerk in het noorden van Groningen, op elkaars experimenten. Ze onderzochten de beelden en associaties die bovenkwamen en probeerden daar een gezamenlijke vorm voor te vinden.

De donkere kamer is een voortzetting van deze samenwerking. In deze bundel is een belangrijke rol weggelegd voor het besef van de eindigheid en een sterke verbondenheid met de omringende natuur, met de elementen, de planten en dieren en de gevaren die overal dreigen op planeet Aarde. Dichter en fotograaf dwalen door aangetaste landschappen, stuiten op sporen, zijn op zoek naar een zeker evenwicht. Ze moeten beiden ‘de donkere kamer in’ om de betekenissen aan het licht te brengen, ieder in hun eigen genre. Een dichter kan wellicht het onzichtbare bovenhalen en de fotograaf het onzegbare laten zien.

In de interactie tussen beeld en taal ontstaan in tussenruimtes nieuwe gedichten en foto’s die samen een mozaïek vormen. Engelen veranderen in gevleugelden, die tijdens hun reis boodschappen beginnen over te seinen. Wanhoop maar ook verwondering en verlangen gaan hand en hand.

Annemarie van Buuren (1961) zoekt in haar werk graag de grenzen van fotografie op. Van klassieke fotografie met moderne camera’s tot avonturen met oude camera’s, van fotograferen met een conservenblikje tot het ombouwen van het gebouw van de reddingsbrigade tot enorme camera obscura. Voor deze bundel werkte ze veel met een houten droge-plaat camera uit 1880. De papieren negatieven en de ongecorrigeerde lenzen van deze antieke camera geven beelden een extra dimensie: ze gaan niet langer alleen over ruimte, maar ook over tijd. Ze won met haar fine art fotografie internationale prijzen en eervolle vermeldingen.

Aly Freije (1944) bracht haar jeugd door in de Oost-Groninger Veenkoloniën, vlak bij de Duitse grens. Grensganger zijn en tussen de regels het onzichtbare, het leven met verlies en het niet-gezegde bovenhalen was steeds de inzet van haar schrijven. Haar verbondenheid met het landschap speelt daarbij een eigen rol. In 2008 werd aan haar de Duitse Freudenthal-prijs voor Nedersaksische literatuur toegekend. Ze publiceerde in 2009 de Groningstalige poëziebundel Wondpoeier bij Uitgeverij kleine Uil. Daarna volgde Nederlandstalig werk bij Uitgeverij In de Knipscheer:  in 2016 de poëziebundel Door het vanggat,  in 2018 de novelle De vloeivelden in en 2021 de dichtbundel Een engel aan de deur.

De pers over haar eerder werk:
«Het afgelopen jaar waren er heerlijke eerstgeborenen [zoals] het romantisch-zwarte Door het vanggat van Aly Freije.» – Ellen Deckwitz in De Morgen
«Meteen aan het begin van het boek De vloeivelden in worden al je zintuigen aangesproken: het gaat over warmte, licht, geluid. (…) De natuur spiegelt de sfeer van het verhaal, die nu eens weids, dan weer onheilspellend is.» – Nels Fahner in Fries Dagblad
«Wat opvalt in Een Engel aan de deur is dat Freije niets invult (…) maar door de sfeertekening, de stapeling van beelden voel je des te meer, en dat vraagt om rustige herlezing, na rustige herlezing.» – Erik-Jan Hummel op Tzum
«Ik heb nog nooit gedichten over stilte gelezen met zoveel geluiden en lawaai.» – Tonnus Oosterhoff

«Een spel van aantrekken en afstoten.» – Jooris van Hulle

coverAMvoorDefOver ‘Ava Miller en ik’ van Kristien De Wolf op MappaLibri, juli 2019:
Een verregaande en alles bepalende vriendschap tussen Sieglinde, de ik-verteller, en leeftijdgenote Ava Miller bepaalt de sfeer en de plotontwikkeling in ‘Ava Miller en ik’. Sieglinde Engel, door haar vrienden kortweg Sieg genoemd of Siegmund (de verwijzing naar Freud ligt hier voor de hand) heeft voor zichzelf beslist letterlijk en figuurlijk aan kant te gaan staan. (…) Wat volgt, is een steeds verder om zich heen grijpende afzondering, tot in de kledij die ze kiest: geen merkkledij, zoals het hoorde in de jaren zeventig, maar zwart, zwart en nog eens zwart. (…) En dan is er Ava Miller, in wie Sieg een denk- en geestesgenote meent te vinden. (…) Gaandeweg echter zal blijken dat Ava het absolute van de vriendschap met Sieg niet aankan. (…) Er ontstaat een spel van aantrekken en afstoten. In het relaas van Sieg in haar terugblik op wat Ava voor haar heeft betekend, word je via een aantal tijdsprongen meegevoerd naar het jaar 2012: Ava vlindert van de ene man naar de andere en raakt ten slotte in de ban van haar universiteitsprof, die belooft haar met haar doctoraat te helpen. Dit is het moment dat Sieg zal ingrijpen. (…) Handig last de auteur hier een aantal cliffhangers in (…).
Meer over ‘Ava Miller en ik’
Meer over Kristien De Wolf op deze site

Boeli van Leeuwen – De taal van de aarde

Boeli van Leeuwen
De taal van de aarde

Curaçao – Verhalen
Genaaid gebonden, met stofomslag 160 blz., € 13,50
ISBN 90 6265 443-6
Eerste druk 1997
UITVERKOCHT

`Wie afkomstig is van de aarde,
blijft tot de aarde behoren en spreekt
de taal van de aarde.’

Vijf spirituele verhalen van Boeli van Leeuwen over de Man van Nazareth, over de denkers Freud, Darwin en Marx, over de kunstenaars Cornelis Zitman en Gabriel García Márquez en over andere `helden’ die hem inspireerden.

Het schrijversleven van Boeli van Leeuwen (1922) valt uiteen in een drietal perioden. Als pas getrouwde 24-jarige debuteert hij in 1947 op Curaçao met de novelle De Mensenzoon en de dichtbundel Tempels in de woestijnen.
In de periode 1959-1966 publiceert hij zijn drie grote romans De rots der struikeling, Een vreemdeling op aarde en De eerste Adam. Na bijna 20 jaar, als hij zijn werk als topambtenaar heeft beëindigd, schrijft hij de romans Schilden van leem (1985), Het teken van Jona (1988) en de bundel korte verhalen Geniale Anarchie (1990) en bevestigt daarmee zijn unieke en authentieke schrijverschap. Ook al kan Boeli van Leeuwen zich enkele decennia niet wijden aan het schrijven van romans, wel is hij in die perioden en tot op de dag van vandaag blijven schrijven.
In 1996 verschenen twaalf ‘reis’verhalen voor het eerst in boekvorm onder de titel De ruïne van een kathedraal.

De pers over De taal van de aarde
«Met De taal van de aarde voegt Boeli van Leeuwen wederom een fascinerend deel toe aan zijn oeuvre. Interessant en kenmerkend dankzij het hoge filosofische gehalte. Het boek biedt de lezer zowel een moment van bezinning als ontspanning.» – Mark Weenink in Alerta

«Zijn verdienste is dat hij telkenmale de sluier die zijn menselijke motieven verbergt, probeert open te scheuren. Hij kan daarbij in beweeglijkheid wedijveren met Beethoven, Kierkegaard, Dostojewski en Van Gogh en in verbeelding met Márquez.» – Ron Elshout in Bzzletin

«De schrijver geeft door zijn uitbundige ‘on-Nederlandse’ taalgebruik en door zijn aforistische uitspraken het Nederland nieuwe, ruimere dimensies en mogelijkheden; hij heeft een eigen, karakteristieke stijl. Dat is het belang van Boeli van Leeuwen als Nederlandstalig Curaçaos auteur.» – Wim Rutgers

«Pagina’s zou ik moeten citeren. Eindelijk weer eens een in het Nederlands geschreven roman die ons eraan herinnert wat literatuur betekenen kan.» – Ton Bogaard in Brabant Pers