«Er is geen toekomst te bouwen op het verleden dat is opgeslagen in een peperduur gebouw.» – Aart G. Broek

Over ‘Medardo de Marchena Staatsgevaarlijk in koloniaal Curaçao’ en ‘Je wordt zelf niet wit door anderen zwart te maken’ in Antilliaans Dagblad, 9 november:

(…)  De Marchena pleit ervoor om eerst eens te laten zien waartoe je zelf in staat bent vóór je anderen om hulp van enigerlei aard vraagt. Het komt mij voor dat hij zich omdraait in zijn graf, wanneer hij weet zou hebben van de bouw van een slavernijmuseum in Amsterdam voor zo’n honderd miljoen euro. Zijn eigen mensen – op de eilanden en in de diaspora – behoeven ondersteuning voor de uitbouw van deugdelijk onderwijs om het lang bestaande emanciperen te versterken. Om heden ten dage zo optimaal mogelijk te kunnen meedraaien in een veeleisende wereld is de beheersing van een fikse reeks basisvaardigheden vereist. Er is geen toekomst te bouwen op het verleden dat is opgeslagen in een peperduur gebouw in de haven van Amsterdam. De Marchena eiste investeringen van de nazaten zélf in hun verdere emancipatie, zoals velen van zijn tijdgenoten en mensen die na hem kwamen verlangden én realiseerden. Te denken valt onder meer aan Willem E. Kroon, Manuel Fray, Moises F. da Costa Gomez, Pierre A. Lauffer, Ernesto Petronia, Ornelio ‘Kees’ Martina, Joceline Clemencia, Elis Juliana, Frank Martinus Arion, Gilbert Wawoe, Etienne Ys, Gibi Bacilio,  Jandino Asporaat en Lucille George-Wout. (…) De idee dat er door ene Rutte een komma werd gezet om eindelijk te kunnen beginnen aan persoonlijke en sociale heling, aan emancipatie en vooruitgang is schaamteloos. Het is een vernedering van inspirerende geesten als De Marchena en van de talloze yu’i tera (landskinderen) die hem voorafgingen en die na hem kwamen. Zij zijn geen verzetshelden, maar heldhaftige emancipators.

Deze beschouwing is tevens opgenomen op ‘Caraïbisch Uitzicht’, 9 november 2024.
Meer over ‘Medardo de Marchena – Staatsgevaarlijk in koloniaal Curaçao’
Meer over ‘Je wordt zelf niet wit door anderen zwart te maken’
Lees hier het artikel

Aart G. Broek over de eerste Papiamentstalige dagkalender van Elis Juliana

E-Juliana-03copyOver ‘Awe t’awe: het is me ’t dagje wel!’ van Elis Juliana in op Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 20 januari 2020:
Op 29 september 1998 ging Elis Juliana een overeenkomst aan voor de uitgave van Awe t’awe: het is me ‘t dagje wel! Hij tekende voor de eerste Papiamentstalige dagkalender. Het werd een overrompelend succes. Vijftienhonderd exemplaren werden er in enkele weken tijds verkocht op Curaçao (met een bevolking van hooguit honderdvijftig duizend mensen). Vlak na Elis’ verjaardag, op 8 augustus, kreeg ik deze uitdaging als uitgever/redacteur – toentertijd woonachtig op het eiland – in de schoot geworpen. Een herinnering aan de op zijn geboorte-eiland Curaçao populaire auteur van gedichten en verhalen én beeldend kunstenaar, die in 2013 overleed. ‘Mijn volk leest niet,’ verzuchtte Elis Juliana en hij schreef verder. ‘Mijn volk leest niet, weet je. Maar het is wel dol op praten. Het houdt van filosoferen. Leg ze een gedachte voor en ze kunnen er uitgebreid over nadenken en met elkaar de voors en tegens afwegen. Daar zijn mijn haiku’s voor. Kleine gedichtjes. Drie regeltjes. Een vast aantal lettergrepen per regel. Antilliaanse haiku’s. Haiku’s met een heel lichte moraal. Even over nadenken. Even bij stilstaan. Een duwtje in de rug. Een handreiking. Een luchtige vingerwijzing.’ (…)
Lees verder in ‘Geluk kwispelt maar heel even zijn stompe staart’ op Columns+
Of klik hier
Meer over Aart G. Broek bij Uitgeverij In de Knipscheer

Ilse Marrevee*Curaçao. Geschiedenissen

MarreveeILSE MARREVEE
Curaçao. Geschiedenissen

Nederlandse Antillen. Geschiedenissen
Ingenaaid, groot formaat met 80 kleurenfoto’s/illustraties
Omslag met foliedruk en flappen
Imprint: Stichting Elisabeth, 2004
Tweede ongewijzigde oplage 2015
174 blz., van € 59,95 voor € 29,95
ISBN 978-90-7780-801-6

Acht bewoners van het eiland Curaçao met verschillende achtergrond vertellen in Curaçao Geschiedenissen over hun familiegeschiedenis, leven en ideeën. Aan het woord komen antropologe Rose Mary Allen, dichter/performer Gibi Bacilio, ondernemer en consul honoraire van India Ram Boolchand, directeur haven Willemstad Agustin Diaz, hoogleraar multiculturaliteit en sociale cohesie Valdemar Marcha, bestuurslid van het Joods Cultureel Historisch Museum Michèle Russel-Capriles, oud-president van het hof, oud-gouverneur, hoogleraar, voorzitter Stichting Economische Ontwikkeling, Jaime Saleh en pianist, componist en topambtenaar Wim Statius Muller. Via de individuele verhalen wordt het verhaal en de actualiteit van het eiland verteld.
Aan de orde komen onder meer de volgende thema’s: migratiestromen, cultuur van de volksklasse, nanzi-verhalen, calypso, West-Indische Compagnie, blanke protestanten, plantages, Afrikaanse oorsprong, geschiedenis en actualiteit joodse gemeenschap, geschiedenis en actualiteit Libanese gemeenschap, geschiedenis en actualiteit Indiase gemeenschap, slavernij, slavenopstanden, Tula, positie katholieke kerk, sociale verhoudingen, cultuur van de angst, 30 mei 1969, ontwikkeling van de Curaçaose muziek, de wals, de tumba, de tambu, Vrije Zone, off-shore, Papiaments, sociaal-economische ontwikkelingen.
Als intermezzo’s tussen de verhalen zijn van schrijver Boeli van Leeuwen fragmenten uit De rots der struikeling, Een vreemdeling op aarde, Schilden van leem en Geniale anarchie opgenomen.

«Een album met familieverhalen vertelt de geschiedenis van Curaçao: slavernij, politiek gedoe en vrolijk potverteren. Authentieke geschiedenissen zijn het geworden met boeiende, nog maar weinig getoond beeldmateriaal. Gelardeerd met puntige citaten uit het rijke oeuvre van Boeli van Leeuwen.» – Trouw

«Zo is de ingekleurde prentbriefkaart (ca.1930) met bananenverkopers een van de vele interessante illustraties uit Curaçao Geschiedenissen.» – NRC
Ilse Marrevee, Curaçao Geschiedenissen, Rose Mary Allen, Gibi Bacilio, Ram Boolchand, Agustin Diaz, Valdemar Marcha, Michèle Russel-Capriles, Jaime Saleh Wim Statius Muller, Boeli van Leeuwen, De rots der struikeling, Een vreemdeling op aarde, Schilden van leem, Geniale anarchie,