Karel Wasch – Tegelijkertijd. Gedichten

Karel Wasch
Tegelijkertijd
gedichten
omslag Margriet van Hees
gebrocheerd, 62 blz.,
€ 18,50
ISBN 978-94-93368-07-1
eerste uitgave februari 2024

Uit het Voorwoord van Dettie Hengeveld: ‘Karel Wasch neemt ons in Tegelijkertijd mee op een reis die hij vol verwondering, melancholie, weemoed en liefde aflegt. Vooral de verwondering is in grote mate vertegenwoordigd. Karel Wasch voert ons verder in zijn reis langs jeugd en ouderdom, we gaan van verbazing over de betekenis van woorden over naar kleine maar impactvolle gebeurtenissen die nooit vergeten zullen worden. We reizen van jeugdliefde naar grote liefde, van dood naar leven, van dwingende, bijna zware taal tot speelse- en lichtvoetige woorden. Kortom, het landschap is wisselend en de reis boeiend.’  – uit het Voorwoord van Dettie Hengeveld.

Karel Wasch (1951) publiceerde met Tegelijkertijd zijn tiende dichtbundel, waarvan de meest recente titels bij Uitgeverij In de Knipscheer: Het geluid van denken in 2018  en Toen dichters over engelen droomden in 2021. Hij was hoofdredacteur van drie literaire tijdschriften, waaronder Ruim en Nynade en is de auteur van zes biografieën en een roman. Voor zijn poëzie en essayistisch werk ontving hij diverse prijzen. Daarnaast is hij poëzierecensent voor diverse media.

Meer over Karel Wasch bij Uitgeverij In de Knipscheer

Karel Wasch – Toen dichters over engelen droomden. Gedichten

VoorplatEngel-75Karel Wasch
Toen dichters over engelen droomden
Gedichten met een vleugje wanhoop

Nederland
omslag Jona Rotting
gebrocheerd in omslag met flappen,
62 blz., € 17,50
ISBN 978-94-93214-42-2
eerste uitgave juni 2021

In Toen dichters over engelen droomden speelt de weemoed een rol. Niet de sentimentele, op louter gevoel gebaseerde, hang naar iets dat geweest is. Maar meer de onvermijdelijkheid van een voortrollende tijd. De jeugd komt in beeld als een afscheid. Liefdes zijn voorbij gegaan en ook de tijd waarin dichters hadden afgesproken nooit meer over iets triviaals te reppen, zoals in het titelgedicht. Ook geluid speelt een rol in deze bundel gedichten van Karel Wasch. Bijvoorbeeld van een piano die neerstort. Maar ook bezoekt de dichter een kerkhof en hoort hij daar kattengejank. Zijn jeugd herinnert hij zich als de blik op een zeppelin, die licht snorrend langskomt. Maar natuurlijk wordt hij in de steek gelaten en waagt hij zich aan het mysterie van een scheppingsproces. Zijn oude vriend, de schilder Erik, duikt weer even op, maar is nu vervangen door de geniale dichter Grotius uit het titelgedicht. Wasch zit dicht tegen zijn eigen belevenissen aan. Hij schept ook afstand en doet gelukkig aan zelfspot, wanneer zijn tocht door de herfst weer eens niets oplevert.

Karel Wasch (1951) is publicist, biograaf en dichter. Zijn gedichten werden in veel bladen opgenomen en zijn bundel Het geluid van denken, verscheen bij In de Knipscheer. Biografieën schreef hij over Floris Meijdam, Karel Wasch de oudere, Brendan Behan, Jack Kerouac en maar liefst 3 over Dylan Thomas (1914-1953) en een novelle over deze dichter. De roman van Wasch over de jaren ’60, De belegering van de jonker, oogstte veel bijval. Verder recenseert hij poëzie voor De Leestafel. En hij schrijft columns voor Meander. Met zijn gedichten won hij drie prijzen.

De pers over Het geluid van denken: “Een verzameling verzen vol verrassingen” – Remco Ekkers (Tzum); “Een bundel met poëzie van zeldzaam hoog niveau.” – Pom Wolff (Pomgedichten); “Een heldere getuigenis geschreven vanuit een oprecht gevoel van onrecht.” – Dirk Kroon (Poëziekrant).

Meer over ‘Toen dichters over engelen droomden’
Meer over Karel Wasch bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Ik werk iedere dag wel aan een vers.» – Karel Wasch

Karel WaschFoto Jona Rotting)
Interview door Alja Spaan met Karel Wasch voor Meander, 3 december 2020:
(…) Zijn laatste gedichtenbundel, ‘Het geluid van denken’ , verscheen november 2018 bij In de Knipscheer. (…) “Poëzie is mijn levensader. Ik werk iedere dag wel aan een vers. Ik maak niet zoveel gedichten per jaar, schaaf en knutsel eraan. Soms is het dan opeens ‘klaar.’ En magisch moment. Maar er is één gedicht dat niet afkomt. Ik ben er al tien jaar aan bezig. Ik ben erg bijgelovig en geloof nu dat als dat af is, ik sterf. Vreemd, maar waar. Ik kan niet zonder gedichten. Ik lees veel Engelse en Amerikaanse poëzie en recenseer Nederlandse bundels voor ‘De Leestafel’. Dettie Hengeveld is daar hoofdredactrice, een geweldige vrouw. (…) In de columns voor Meander beschrijf ik ontmoetingen met literaire figuren, die ik heb gekend. Deel ze met de lezer. Een column moet wat peper hebben maar ook ontroeren. Het is niet zo’n makkelijk genre. De meeste columns bevatten eindeloos gezeur over de hond, de vrouw of aardappelen. Ik ben daar niet in geïnteresseerd. Als ik ga zeuren stop ik ermee.” (…)
Lees hier het interview ‘Poëzie is mijn levensader’ door Alja Spaan
Meer over ‘Het geluid van denken’
Meer over Karel Wasch op deze site
Meer over Alja Spaan op deze site

«Scherpe schetsen van mens en wereld in heldere getuigenis.» – Dirk Kroon

VoorplatWaschGeluid-75Over ‘Het geluid van denken’ van Karel Wasch in Poëziekrant, januari-februari 2020:
Ernest Hemingway stelde dat elke schrijver ‘a sense of justice and of injustice’ dient te bezetten. Karel Wasch wekt met ‘Het geluid van denken’ de indruk dat hij een gevoel van onrechtvaardigheid bezit. Zijn scherpe schetsen van mens en wereld komen voort uit teleurstelling en ontreddering. (…) Hij lijkt beelden van de realiteit op te roepen als verzet tegen wat hij in wezen niet accepteert. Bij zijn aanklacht is boosheid hem niet vreemd. (…) Ontreddering en teleurstelling onthullen de eerlijkheid van een dichter die noch de wereld, noch zichzelf in heden en verleden spaart. ‘Het geluid van denken’ is een heldere getuigenis, geschreven vanuit een onder de oppervlakte schuilgaand geheel van onrechtvaardigheid.
Nieuwsgierig naar de hele recensie? Studenten kunnen een kopie aanvragen bij indeknipscheer@planet.nl
Meer over ‘Het geluid van denken’
Meer over Karel Wasch op deze site

«In de slotregels zit de bijzondere kracht van zijn poëzie.» – Frans August Brocatus

VoorplatWaschGeluid-75Over ‘Het geluid van denken’ van Karel Wasch in De Auteur, juni 2019:
(…) De dichter neemt de lezer in deze bundel mee op een tocht doorheen zijn leven. De dromen van een kind. Zijn katholieke achtergrond en de daaraan verbonden rituelen. Misdienaar. Processie. Nonnen. De priester die hij een ‘catatonische sjamaan’ noemt. Het gezin, een zieke moeder. Zijn eerste vrouw. Naast liefde en vriendschap duikt het thema schuld op. Daarnaast vinden ook verlies, onvervulde verlangens en onbegrip een plek in de bundel. (…) Karel Wasch kiest niet voor één vaste vorm. Vaak beginnen de gedichten als een verhaal, een opeenvolging van scenes. Als lezer dobber je mee en je herkent de situaties, de gebeurtenissen, de gevoelens die de dichter beschrijft. De verrassing zit dikwijls in de slotregels waarin de dichter het voorgaande kracht bijzet of juist ontwricht. In de slotregels zit, mijns inziens, de bijzondere kracht van zijn poëzie. (…)
‘De Auteur’ is een driemaandelijks tijdschrift van de Vereniging van Vlaamse letterkundigen.
Lees hier de recensie op het blog van de Vereniging: ‘De Boekhouding’
Meer over ‘Het geluid van denken’
Meer over Karel Wasch op deze site

Gedicht van Karel Wasch vertaald in het Indonesisch

VoorplatWaschGeluid-75Uit ‘Het geluid van denken’ van Karel Wasch op Nederlandse poëzie in het Indonesisch, 3 juni 2019:
Op ‘Suara suara dari utara’ (‘Stemmen uit het noorden’), het blog Puisi Belanda, is op 2 juni 2019 het gedicht ‘Dansen in de nacht’ in een Indonesische vertaling van Siti Wahyuningsih en Albert Hagenaars geplaatst. Het gedicht is afkomstig uit de bundel ‘Het geluid van denken’. Het is het 183ste gedicht in een almaar groeiende digitale poëziereeks van een keur van vooral Nederlandse en Vlaamse dichters.
Lees hier het gedicht ‘Dansen in de nacht’ in het Nederlands en het Indonesisch
Meer over Karel Wasch bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Even anders naar haar kijken en dan die glimlach.» – Maurice Broere

VoorplatWaschGeluid-75Over ‘Het geluid van denken’ van Karel Wasch op MeanderMagazine, 8 februari 2019:
‘Het geluid van denken’ is een bundel met poëzie die volwassen en rijp klinkt. Elk woord is raak, de dichter schuwt geen enkel onderwerp en geeft ons een originele kijk op de dingen, vaak op details. De lezer krijgt alle ruimte om te interpreteren, omdat hij ons niet expliciet in een richting duwt. Kortom, een bundel die de moeite waard is.
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Het geluid van denken’
Meer over Karel Wasch op deze site

«Zinnen die iets met je doen als lezer.» – André Oyen

VoorplatWaschGeluid-75Over ‘Het geluid van denken’ van Karel Wasch op Lezers tippen lezers, 5 februari 2019:
(…) Een poëtische autobiografie waarbij de lezer als een blinde een beeld aftast, voelt wat het voorstelt en er zo zijn eigen betekenis aan geeft. Zijn afscheid is heel confronterend omdat er zoveel herkenbaarheid in zit: totdat de dwangbuis/ van gezond verstand/hem afsneed van ons samenzijn/ (uit voor hij zich overgaf). Dat zijn zinnen die iets met je doen als lezer. Want de dichter maakt die dwangbuis bijna visueel in zijn gedicht. Het verduidelijkt ook zijn sympathie voor auteurs die wegvluchten in alcohol of drugs. En juist dat maakt de titel ‘Het geluid van denken’ zo begrijpelijk. Je kan de storm in zijn geest horen en die storm beleeft de lezer mee en ervaart hij als een blauwdruk van zijn eigen kwetsbaarheid.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Het geluid van denken’
Meer over Karel Wasch op deze site

«Een bundel om te koesteren.» – Dettie Leestafel

VoorplatWaschGeluid-75Over ‘Het geluid van denken’ van Karel Wasch op Poëzie Leestafel, 19 december 2018:
(…) De gedichten zijn opgedeeld in elf Cycli te beginnen met de cyclus De stad. Waar het eerste gedicht De late stad onmiddellijk de troosteloosheid van een donkere, verlaten stad in de nacht oproept. (…) In de cyclus Erik wordt in schrijnende maar prachtige regels het verdriet geuit om de verloren vriend. (…) In de cyclus Dansen in een landschap klinkt vooral veel weemoed door naar verloren relaties. (…) Deze hele cyclus is overigens erg ontroerend en aangrijpend, zoals het gedicht En als het waar is wat je zegt waar in beklijvende woorden een ziekenhuisopname en het gevoel na de operatie weergegeven wordt, maar waar eigenlijk alles draait om die ene, die moet komen. (…) De bundel is verpletterend eerlijk en toont de kwetsbare mens, die we allemaal in feite zijn. Een bundel om te koesteren.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Het geluid van denken’
Meer over Karel Wasch op deze site

«Hij, de dichter, schrijft ‘liefdespoëzie voor een onzichtbare / geliefde.’» – Remco Ekkers

VoorplatWaschGeluid-75Over ‘Het geluid van denken’ van Karel Wasch op Tzum, 19 december 2018:
(…) Karel Wasch heeft altijd een voorkeur of liefde gehad voor dichters met een drankprobleem. Zo was er Murk Popma, een dichter met een problematische jeugd, zoon van een hoogleraar die alleen met zijn zoon sprak als er ruimte was in zijn agenda. Wasch blijft trouw aan hun vriendschap: ‘Nu iedereen zelf kan verzinnen / dat je onmisbaar bent, lees ik / verzen van je voor, als in / misplaatste metafoor geklemd.’ (…) De weglatingen in het gedicht over de verhouding met zijn moeder zijn sprekend. Waarvoor werd de zoon gewaarschuwd? Wij mogen en kunnen het raden. Liever richt de ik zich op haar hand met de ‘voedende’ slang. Hij heeft aandacht voor haar ring en haar eens gevoelde hartstocht, waaruit hij voortkomt. Een ander beeld van een vrouw krijgen we te lezen in ‘Het geluid van denken’, een beeld vol treurig begrip voor de moeder van zijn zoon. Hij, de dichter, schrijft ‘liefdespoëzie voor een onzichtbare / geliefde.’ (…) Zijn zoon vertelde later dat hij het geluid van de schrijfmachine prettig vond. Hij vond het een troostend geluid ‘alsof hij naar mijn denken / luisterde’. De dichter vraagt zich dit af: ‘hoe het geluid van mijn denken / iemand tot troost zou kunnen zijn,’. (…) Het gedicht ‘Opgedroogd’ zorgt voor nieuwe verrassingen. De dichter beschrijft de huwelijkse ellende als een landschap met in de tweede strofe, zeer geraffineerd, een wond, die je moeilijk anders kunt lezen dan als een seksuele verwijzing. (…)
Meer over ‘Het geluid van denken’
Meer over Karel Wasch op deze site