I.M. Pim Wiersinga: «Fictie is de herinnering aan wat nooit is gebeurd.»

[foto Harry van Kesteren in Pletterij Haarlem 6 november 2016]

Met de op donderdag 12 december overleden auteur Pim Wiersinga (1954-2024) verliest de Nederlandse literatuur een schrijver van buitenlandse allure en Uitgeverij In de Knipscheer een vriend. Zijn debuut Honingvogels (1992), een roman over het Antwerpen van de jaren twintig van de vorige eeuw, toonde direct zijn talent en werd meteen genomineerd voor de AKO-literatuurprijs. De imposante roman Gracchanten (1995), die zich afspeelt in de tweede eeuw voor christus, was de opvolger ervan en Wiersinga zou daarna nog veel meer historische romans gaan schrijven. (…) In 2014 kiest hij voor Uitgeverij In de Knipscheer en de roman Het paviljoen van de vergeten concubines (2014) maakt meteen grote indruk. De roman speelt in het achttiende-eeuwse China. Pim Wiersinga koos voor de vorm van brieven en maakte er een spektakelstuk qua schrijven van. Hij wisselt van stijl en toon, van ambtenarenproza of liefdesbrief tot aan door een tolk geschreven romanfragmenten, al naar gelang het verhaal dat van hem vraagt. (…) Zijn belangrijke stelregel daarbij was: Fictie is de herinnering aan wat nooit is gebeurd. De feiten mogen kloppen, maar de fantasie moet kloppen. (…) Eleonora en de liefde (2016) beschrijft de geboorte van de romantische liefde zoals we die nog altijd kennen en speelt in de tijd van de troubadours. Thomas een jonge minstreel streeft naar meesterschap, niet alleen in zijn beroep maar ook in de hoge kunst der Minne. Eleonora van Aquitanië zal daarbij zijn scherpmeester zijn. (…) Het is een roman waarin feit en fictie elkaar afwisselen en de auteur excelleert door taalgebruik en, niet te vergeten, broeierige en uiterst opwindende scenes. Zena’s arena (2022), een fenomenale, historische roman van 584 pagina’s die zich in de Romeinse vijfde eeuw afspeelt, was de laatste publicatie die Pim Wiersinga nog mocht beleven. Het boek is de kers op de taart waar hij zijn hele leven naartoe heeft geschreven en mag zonder meer een meesterwerk genoemd worden dat ongeëvenaard is in de wijze waarop een complex en vergeten tijdsgewricht zowel in helder proza als in sprankelende poëzie werd beschreven. (…) In 2025 zal Nausikaä en de grote goden, een roman in verzen, verschijnen. Het is een haast logisch vervolg op Zena’s arena. (…) Laten de laatste woorden voor woordkunstenaar Pim Wiersinga zelf zijn. Een fragment uit Zena’s arena:

‘Ach, wij zoeken een verhaal dat wij vatten;
desnoods een slecht verhaal, volstrekt in strijd
met wat de zinnen zien en het verstand bevat,
maar wel mooi afgerond, met kop en staart,
omdat we zelf verhalen zijn; wij drijven
als wolken voorbij – bevolken de natuur
onder ons met godenvloek en drama.’

Peter de Rijk, Amsterdam

Lees hier het I.M. ‘Alle boeken zijn voetnoten bij dromen’ van uitgeverijredacteur Peter de Rijk.  Een iets aangepaste versie werd bij de crematie op 23 december 2024 voorgelezen door Franc Knipscheer.
Meer over Pim Wiersinga bij Uitgeverij In de Knipscheer

Pim Wiersinga: 24 maart 1954 – 12 december 2024

Op 12 december 2024 is in zijn woonplaats Rotterdam onverwacht Pim Wiersinga overleden. Hij stierf in zijn slaap en werd 70 jaar. Wiersinga  (1954) debuteerde in 1992 met Honingvogels, genomineerd voor de AKO Literatuurprijs. Hij werd bekend door zijn epische roman Gracchanten (1995) dat op één lijn is gesteld met het werk van Couperus en Vestdijk. Van hem verschenen bij Uitgeverij In de Knipscheer de romans Het paviljoen van de vergeten concubines (2014), Eleonora en de liefde (2016) en Zena’s Arena (2022). Van hem is voor verschijning in 2025 in voorbereiding Nausikaä en de grote goden, een roman in verzen, die voor hem een  bijzonder tweeluik vormt met Zena’s Arena. Zijn afscheid vindt plaats op 23 december om 15.30 uur in crematorium St. Laurentius, Nieuwe Crooswijkseweg 123, 3034 PN Rotterdam.

Meer over Pim Wiersinga bij Uitgeverij In de Knipscheer
Kijk hier naar het interview dat Jelle Jeensma met Pim Wiersinga had in 2014.

Pim Wiersinga – Zena’s arena. Roman

Opmaak 1Pim Wiersinga
Zena’s arena

roman
gebrocheerd in omslag met flappen,
584 blz., € 29,50
ISBN 978-94-93214-59-0
eerste uitgave oktober 2022

Zoals in ieder klassiek stuk zijn de kracht van de dialogen, de stem van de verteller, de tekening van de karakters en de enscenering ook in Zena’s arena allesbepalend voor het verloop van de plot.

Niet elk meisje uit de provincie zou zich ten doel stellen De Rerum Natura van Lucretius in haar beste Grieks te vertalen, maar zó houdt Zena, geboren rond het jaar 390, de nagedachtenis in ere van haar moeder, die weigerde te zwichten voor het nieuwe geloof. Na de dood van haar moeder en de plundering van het landgoed van hun beschermheer slaat Zena op de vlucht. Zij ontmoet ‘de laatste der klassieke dichters’ Claudianus en zijn klasgenoot Synesius. Beiden waren leerling van de filosofe Hypatia.
In de wereldstad Alexandrië bloeit Zena op. Niet zozeer als Hypatia’s leerlinge maar veeleer als steractrice in het theater, waar Claudianus de scepter zwaait. Zena’s bruuske leergierigheid zal Hypatia de ogen openen voor pijnlijke waarheden uit haar eigen verleden, haar echte vader, kortom haar ‘door de zee verzwolgen Ithaka’…
Zena vindt aansluiting bij een vriendengroep waar rappe conversatie vergezeld gaat van uitbundig gelach. Helaas koesteren deze vrienden een zieltogende wereld, waarin patriarchen geen gezag naast zich dulden en hun trawanten theatervoorstellingen verstoren om christenen en joden tegen elkaar op te zetten: massavorming avant la lettre. Te midden van die wanhoop vindt Zena, voordat zij Egypte voorgoed zal verlaten, haar ware doch kortstondige liefde.

«‘De vroegere Ptolemeïsche koningen stelden kennis boven geld en boeken boven goud,’ brengt Pim Wiersinga terloops Zena de woorden van haar grootmoeder Agaue in herinnering, om daarmee aan te geven waar het hem in Zena’s arena om te doen is: in luisterrijke taal vooreerst het feest van het gesproken woord vieren, dat in de talrijke dialogen en tussentijdse beschrijvingen een overtuigend decor van de antieke wereld optrekt, tegen de achtergrond waarvan Wiersinga op het scherp van het literaire vertoon, nu eens geamuseerd en dan weer schertsend, afwisselend filosofisch en beschouwend, en niet van wit gespeend, een bonte verzameling karakters tot leven brengt.» – René Huigen, auteur van Steven! (2019) en De man die alles zag (2022)

«De taal van Pim Wiersinga is er een om je in onder te dompelen [en] brengt Zena en de oudheid in Zena’s arena op een bedwelmende manier tot leven. Wiersinga’s taal bloeit en twinkelt, is bij tijden geil of vol verdriet maar altijd afgeladen van leven.» – Bianca Boer, auteur van Draaidagen (2019) en Vaste grond (2022)

Pim Wiersinga (1954), wiens epische Oudheidroman Gracchanten (1995) op één lijn is gesteld met het werk van Couperus en Vestdijk, debuteerde in 1992 met Honingvogels, dat genomineerd werd voor de AKO Literatuurprijs. Van Pim Wiersinga verschenen bij Uitgeverij In de Knipscheer de romans Het paviljoen van de vergeten concubines (2014) en Eleonora en de liefde (2016).

Meer over ‘Het paviljoen van de vergeten concubines’
Meer over ‘Eleonora en de liefde’

Pim Wiersinga te gast in De zondvloed in Mechelen.

voorplateleonora-75Over ‘Eleonora en de liefde’ van Pim Wiersinga in De Zondvloed, 29 juni 2017, 20.00 uur:
Op donderdagavond 29 juni (20.00 uur) neemt Kathy Van Crombruggen de biecht af van de twee schrijvers over waarheid en illusie. Aleksandr Skorobogatov heeft na het romantische ‘Portret van een onbekend meisje’ een boek geschreven van een heel ander kaliber genaamd ‘Cocaïne’. ‘Cocaïne’ is een hallucinante trip waarbij alle grenzen vervagen. Pim Wiersinga komt helemaal uit Nederland. Hij schreef eerder de bewierookte historische romans ‘De Gracchanten’ en ‘Het paviljoen van de vergeten concubines’. In zijn laatste werk ‘Eleonora en de liefde’ (2016) neemt hij ons mee naar het middeleeuwse hofleven en haar bijzondere minnekunst. Wiersinga betovert de lezer met zijn woorden. Enkele vragen die de auteurs zullen bespreken: In hoeverre verkondigen schrijvers waarheden? Wat is hun persoonlijke relatie met de werkelijkheid? Beide schrijvers leggen elkaar vriendschappelijk het vuur aan de schenen, lezen voor uit hun werk en zullen een eerlijk, waarachtig antwoord geven op vragen uit het publiek.
Locatie: Onze-Lieve-Vrouwestraat 70, B-2800 Mechelen. Toegang: gratis. Verzoeke uw komst vooraf te melden op: bestelling@dezondvloed.be
Meer over ‘Het paviljoen van de vergeten concubines’
Meer over ‘Eleonora en de liefde’

Pim Wiersinga – The Pavilion of Forgotten Concubines

PavilionPim Wiersinga
The Pavilion of Forgotten Concubines

Pages: 186
Regal House Publishing
2017
ISBN 978-0-9912612-2-2

Squeezed between past and future loves, between delicate grace and an almost ruthless literary ambition, ancient obeisance and timeless magnanimity of spirit, the heroine in ‘The Pavilion of Forgotten Concubines’ must survive palace intrigue to keep her head on her shoulders. Life in the aftermath of the Qianlong era being precarious, Lady Cao Baoqin treads on egg shells. Described by Counsellor Heshen as a ‘two-faced demon’, she braves ill-intentioned officials with all the tact she can muster. But her eventful life is and will remain full of dramatic reversals. Wistful as she may be over White Lotus’ dealings, she is soon to join their rank and file.

Pim Wiersinga, a bi-lingual novelist based in the Netherlands, launched his writing career with two novels nominated for a prestigious prize in his home country. His debut, ‘Honingvogels’ (1992, ‘Honeybirds’) is situated in Antwerp in the 1920’s; a sudden reunion with a long-lost friend hurls the narrator into the Unknown. This debut was followed by an epic novel set in Antiquity, ‘Gracchanten’ (1995, ‘Gracchae’), featuring the revolt of the Gracchi brothers as seen through the eyes of a highly un-Roman character, Skamander, a tragic actor and heir to the last Macedonian rebel to resist the rising supremacy of Rome. Inspired by the likes of Victor Segalen (‘René Leys’) and Cao Xueqin (‘The Dream of the Red Chamber’), ‘The Pavilion of Forgotten Concubines’ has been released by Regal House Publishing (USA) in 2017.
More about ‘The Pavilion of Forgotten Concubines’
Meer over ‘Het paviljoen van de vergeten concubines’

«Het middeleeuwse hofleven is knap neergezet.» – Livia Visser-Fuchs

voorplateleonora-75Over ‘Eleonora en de liefde’ van Pim Wiersinga op NBD | Biblion, 8 maart 2017:
Thomas de Blondel, hoofdpersoon van deze dikke roman, was volgens de legende de minstreel die met zijn gezang ontdekte waar Richard I Leeuwenhart van Engeland (1157-1199) gevangen zat. Richards moeder, de beroemde Eleonora van Aquitanië, de tweede hoofdpersoon, presideerde over een hof vol kunst en literatuur, liefde en seks. Het boek is voor een groot deel goed historisch onderlegd, de ontdekkingsscène en het hofleven worden knap neergezet. (…) De vele en gevarieerde lichamelijke relaties (…) suggereren dat koningen, prinsessen en hun dienaren niets anders te doen hadden dan in steeds verschillende combinaties het bed of het mos te delen. Het wat geaffecteerde taalgebruik maakt het lange relaas aantrekkelijk. (…)
Lees hier de recensie
Meer over ‘Eleonora en de liefde’

«Pim Wiersinga heeft weer een meesterwerk geschreven.» – Peter de Rijk

voorplateleonora-75Over ‘Eleonora en de liefde’ van Pim Wiersinga in Straatjournaal, 1 januari 2017:
In een tijd waar wat swipen op Tinder een partner op kan leveren zou je bijna vergeten dat het ooit anders was. In de middeleeuwen gebruikte men het ‘Traktaat der liefde’ als leidraad in de minnekunst.
Eleonora en de liefde, de jongste roman van Pim Wiersinga, beschrijft met veel flair die periode van de geschiedenis aan de hand van de avonturen van Thomas de Blondel. We stappen in het verhaal wanneer hij nog leerling-troubadour is. Richard Leeuwenhart, de zoon van Eleonara van Aquitanië, is op kruistocht en tijdens zijn afwezigheid wordt zijn land wordt bedreigd. Thomas die meester in de minnelyriek wil worden, krijgt met Eleonora, de Minnevorstin, te maken. Ondanks hun leeftijdsverschil vat ze een grote genegenheid voor hem op. De jonge minstreel is daar echter nog niet aan toe. Groen als gras moet hij nog de diverse vormen van de liefde leren kennen voor hij die zó kan bezingen dat het anderen zal bekoren. (…) Eleonora en de liefde is het ideale boek voor een lange, koude winter. Het aantal pagina’s en de broeierige scenes zullen de lezer lang warm houden. Pim Wiersinga die eerder met de romans Honingvogels, Gracchanten en Het paviljoen van de vergeten concubines opviel als buitengewoon schrijver en die, heel terecht met Couperus en Vestdijk werd vergeleken, heeft weer een meesterwerk geschreven.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Eleonora en de liefde’
Meer over Pim Wiersinga op deze site

«De geraffineerde pen van Pim Wiersinga brengt hoofd lezer op hol.» – André Oyen

voorplateleonora-75Over ‘Eleonora en de liefde’ van Pim Wiersinga op Ansiel, 24 december 2016:
(…) Pim Wiersinga brengt ons in dit lijvige boek terug naar de tijd van de beroemde Eleonora van Aquitanië (ca. 1122 – Abdij van Fontevraud, Frankrijk, 1 april 1204). Zij was hertogin van Aquitanië en achtereenvolgens koningin van Frankrijk, van Engeland, en regentes van Engeland. Eleonora is door de eeuwen heen een dankbaar onderwerp geweest voor historici, of ze nu een moralistische, romantische, nationalistische, socialistische of feministische achtergrond hadden. En ieder heeft een beeld van haar geschilderd dat goed bij de eigen overtuiging paste. Eleonora is vanaf de negentiende eeuw een populaire figuur in historische romans en films, met alle verzinsels die daarbij hoorden. (…) ‘Eleonora en de liefde’ is een prachtige historische roman waarin de verschillende facetten van de liefde, zoals de hartstocht, wellust en liefde, vriendschap en liefde centraal staan. Voor Eleonora is het trouwens ook niet belangrijk wanneer en waar de vonk oplicht, en of zo’n lichaam nu een man of een vrouw toebehoort. En in dit verhaal denkt haar zoon Richard Leeuwenhart er ook zo over. Eleonora van Acquitanië en haar gevolg brengt absoluut het hoofd van de lezer op hol dank zij de geraffineerde pen van Pim Wiersinga.
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Eleonora en de liefde’
Meer over Pim Wiersinga op deze site

«De twaalfde eeuw invoelbaar gemaakt.» – Jelle Jeensma

voorplateleonora-75Over ‘Eleonora en de liefde’ van Pim Wiersinga op ScriptPlus, 15 december 2016:
‘Eleonora en de liefde’ heet de nieuwe roman van Pim Wiersinga. Het is een kloek boek, maar die lengte wordt door de inhoud gerechtvaardigd. Verhaald wordt over de ‘minneliefde’ zoals die eind twaalfde eeuw werd vertolkt door troubadours. Een ‘oneigentijdse’ vertelling. (…) ‘Eleonora en de liefde’ is in de eerste plaats een historische roman met een universeel thema, dat van de liefde. Pim Wiersinga belicht, met veel esprit, de verschillende facetten van de liefde, zoals de hartstocht, wellust en liefde, vriendschap en liefde. (…) Van de historische Eleonora wordt gezegd dan zij zogenoemde liefdestribunalen oprichtte. (…) Pim Wiersinga is een begenadigd stilist. Zijn roman kent levendige beschrijvingen en rake dialogen. Daarnaast weet hij een sfeer te creëren die de twaalfde eeuw invoelbaar maakt. Dat is knap. (…) ‘Eleonora en de liefde’ is een synthese tussen ‘Gracchanten’ en ‘Het paviljoen van de vergeten concubines’, omdat deze lijvige roman een plot heeft die nergens ontspoort. De minne, die gepassioneerde liefde, soms wel en soms niet uitgeleefd, is in dit boek verheven tot kunstvorm. Een thema dat, zoals gezegd, van alle tijden is.
Lees hier verder
Meer over ‘Eleonora en de liefde’
Meer over Pim Wiersinga op deze site

Pim Wiersinga – Eleonora en de liefde. Roman

voorplateleonora-75Pim Wiersinga
Eleonora en de liefde

Historische roman
Nederland
Gebrocheerd in omslag, 612 blz., € 24,50
Eerste druk oktober 2016
ISBN 978-90-6265-910-4

Nu de positie van leerling-troubadour Thomas aan het voorheen zo veilige hof van gravin Marie in Troyes onhoudbaar is geworden, komt zijn streven naar meesterschap – zowel in zijn eigen kunst als in de hoge kunst der Minne – op scherp te staan. Het oordeel van de oude Eleonora van Aquitanië, die nog altijd faam geniet als Minnevorstin, wordt nu een zaak van leven of dood. Wanneer Thomas’ ster later rijzende is, beticht een ketterjager hem van majesteitsschennis, blasfemie en overspel; opnieuw moet de jongeman de wijk nemen. Intussen wordt hertogin Eleonora, die een grote genegenheid voor hem heeft opgevat, vermorzeld tussen ‘het rijk van de noodzaak’ en ‘het rijk van de vrijheid’.
Velen vinden dit vonnis te licht, onthult de oude hertogin in haar onorthodoxe en ietwat scandaleuze geheime kronieken. Alleen ik weet hoe vreselijk de ‘lichte’ ballingschap voor Thomas zelf is, ik ervaar het aan den lijve: in feite heb ik hem en mij een eendere straf opgelegd, door een wig te slaan die ons uit elkaar drijft.

In Eleonora en de liefde bewijst Pim Wiersinga opnieuw zijn talent om de geschiedenis tot leven te brengen in kleurrijke personages en fantasierijke taferelen – niet voor niets is hij in het verleden vergeleken met auteurs als Couperus en Vestdijk. In episodes van epische allure schetst hij de geboorte van de romantische liefde zoals wij die nog altijd kennen, al was het maar in de herinnering: groots en teder, loyaal en overspelig.

Pim Wiersinga debuteerde in 1992 met Honingvogels en bouwt sindsdien aan een uniek oeuvre. Over het historische karakter van zijn werk zegt hij: ‘Fictie is de herinnering aan wat nooit is gebeurd. De feiten mogen kloppen, maar de fantasie moet kloppen.’ De pers over Wiersinga’s Het paviljoen van de vergeten concubines, dat in 2014 bij In de Knipscheer verscheen:
«Wiersinga weet niet alleen het China van die dagen tot leven te wekken, hij beheerst de merites van de correspondentie tot in alle finesses.» (Literatuurplein), «De schrijver is soeverein in zijn stijl.» (NBD| Biblion), «Mooi vind ik het subtiele machtsspel en het steeds verschuivende perspectief.» (Radio Rijnmond).
Klik voor meer achtergrondinformatie over deze roman
Meer op deze site over ‘Eleonora en de liefde’
Meer over ‘Het paviljoen van de vergeten concubines’