indiaans – Uitgeverij In de Knipscheer

Craig Strete – Het spel van Kat en Adelaar

Craig Strete
Het spel van Kat en Adelaar
Amerika, Viëtnam – Roman
Vertaald uit het Amerikaans door Irma van Dam
Oorspronkelijke titel Game of Cat and Eagle
Ingenaaid, royaal formaat, 304 blz.
€ 19,50
ISBN 978-90-6265-670-7
eerste druk maart 2011

De Vietnamoorlog in een Indiaans visioen

Op een havenpier in de buurt van Saigon stapt Lifeseeker, een mesa-indiaan, uit een helikopter. Terwijl ratelend machinegeweervuur en inslaande mortieren voortdurend te horen zijn, wordt hij, samen met zijn gekooide adelaar, door een officier per jeep naar zijn bestemming gebracht. Onderweg ondervraagt een CIA-agent hem in een loods over zijn speciale opdracht. Tijdens dat verhoor blijkt de indiaan in een droom te kunnen zien wat mensen in de toekomst gaat gebeuren. Dat wil zeggen: hij spreekt met zijn droombondgenoot en totem, een hagedis en de Oude der reptielen.

Na een helikoptertocht komt hij aan op een airstrip in de jungle. Een Amerikaanse generaal draagt een legeraanvoerder van de Vietcong aan hem over. Met die krijgsgevangene wandelt Lifeseeker het oerwoud in en gaat de droom binnen van deze vijand. Daar vindt hij een antwoord met diepe spirituele betekenis op de vraag waar de oorlog tussen Vietnamezen en Amerikanen werkelijk om draait. Een queeste in een spookachtige wereld volgt.

Het spel van Kat en Adelaar is een oorlogsroman waarin Indiaanse spirituele kennis, literaire fictie en fantasy samenkomen. In dit prachtige, uitzonderlijke verhaal doorbreekt Craig Strete het idee van de werkelijkheid waardoor de Vietnamoorlog iets van een andere planeet lijkt te zijn en rekent hij definitief af met de mythe van de indiaan als nobele wilde.

Craig Strete (1950) debuteerde in 1976 in Nederland met de opzienbarende verhalenbundel Als al het andere faalt. Vele titels volgden: verhalen, gedichten en (jeugd)romans, waaronder Nachtbraken (over Jim Morrison van later The Doors) en De roep van Stormbrenger («De kracht van Craig Strete is dat hij uit een combinatie van actuele problematiek en Indiaanse mythologie iets beklemmends nieuws weet te creëren.» – The New York Times).

Craig Strete – De wereld in grootvaders handen. Jeugdroman

CRAIG STRETE
De wereld in grootvaders handen
Amerika, Indiaans, Jeugdroman
Vertaling: Irma van Dam
Gebonden, 128 blz., 11,50
ISBN 90-6265-470-3
Eerste druk 1999

‘Als je teveel weet over het leven zoals Indianen dat leiden, dan kom je altijd momenten van droefheid tegen,’ zegt de Indiaanse schrijver Craig Strete. Maar er is nog steeds wat hij ‘het hart en de ziel’ noemt van De wereld in grootvaders handen: ‘Hoop die moed geeft om kijkend in de nacht dingen te zien en de macht van dromen die uit de nacht de dag voortbrengt.’

Jimmy verhuist, nadat zijn vader is overleden, met zijn moeder en zijn grootvader Whitefeather uit de pueblo, hun Indiaanse woestijndorp, naar het huis van grootvader in de stad. Jimmy is elf jaar en boos: de hoge gebouwen, het beton, de lawaaiige buren en de onvriendelijke mensen maken dat hij zich eenzaam voelt en heimwee heeft naar de pueblo. ‘Probeer de pueblo overal waar je gaat met je mee te dragen,’ raadt zijn grootvader hem aan. Maar ondanks allerlei nieuwe dingen zoals deuren die vanzelf opengaan, maar ’s nachts wel veilig op slot blijven, en lekkere dingen zoals roomijs of de geur van een pas gemaaid grasveld, begrijpt Jimmy niet – of eigenlijk wil hij dat niet begrijpen – hoe zijn grootvader hier kan leven en waarom ook hij van zijn moeder hier moet wonen.
Jimmy zal moeten leren zich thuis te voelen in beide werelden

De pers over De wereld in grootvaders handen
«Jimmy’s heimwee [naar zijn overleden vader en naar het leven in de pueblo] groeit, evenals het besef dat zijn toekomst voorlopig in de stad ligt. Grootvader probeert Jimmy’s blik te verruimen: ‘De stad is zowel goed als slecht. Je zult er van beide wat vinden, maar wat er goed aan is, dat hoopt je moeder voor je te vinden.’ En stukje bij beetje vindt Jimmy positieve dingen, maar ze zijn altijd gekoppeld aan het negatieve. Goed en slecht versterken elkaar en dwingen de jongen telkens om zijn visie te nuanceren. Na een pijnlijke confrontatie tussen moeder en zoon beseft de moeder dat Jimmy haar respect en vertrouwen verdient: ‘Je vader wilde dat je een opleiding zou krijgen. Niet omdat hij niet wilde dat je in de pueblo zou wonen, niet omdat hij niet wilde dat je zou weten wat onze levenswijze je zou kunnen leren. Maar omdat we in deze tijd dappere mensen nodig hebben die ons kunnen verdedigen, die in beide werelden kunnen leven en beide werelden kunnen begrijpen.’ Het verhaal bevat veel beklijvende beelden, maar is ook helder en zonder al te veel omhaal verwoord.» – Leesidee-Jeugdliteratuur

«Het boek heeft echt wat moois te bieden. De gave eenvoud en de sfeertekening van een aantal scènes charmeren. De gevoelens van Jimmy zijn zuiver weergegeven. Het verhaalmotief van de hagedis in de glazen pot heeft een knappe symboliek. Het verschil tussen het leven in een Indiaanse pueblo en het leven in een stad wordt door Jimmy aangevoeld via een aantal details die trefzeker gekozen zijn. De lezer kan geregeld van fraai geformuleerde zinnen snoepen.» – De Standaard der Letteren

«De sfeer van het boek is authentiek, de emoties zijn herkenbaar.» – Nederlandse Bibliotheek Dienst

Craig Strete – Grootvaders reisdoel

CRAIG STRETE
Grootvaders reisdoel
Amerika, Indiaans, Jeugdroman
Vertaling: Jos Knipscheer
Illustraties Harriet Damave
Gebonden, 60 blz.,
ISBN 90-6265-471-1
Derde editie, eerste druk 1999

Grootvaders reisdoel gaat over een heel bijzondere vriendschap, tussen de schooljongen Kleine Donder (Little Thunder) en zijn in het reservaat levende grootvader Tayhua. Op zijn sterfbed, aan het einde van zijn levensreis, vraagt Tayhua om met zijn kleinzoon alleen te mogen zijn. En als Tayhua ten slotte zijn reisdoel heeft bereikt laat hij Little Thunder niet alleen een prachtig wild paard na, dat hij in een rodeo voor hem heeft gewonnen, maar ook en vooral de kennis en wijsheid waarmee Little Thunder, trots op wat hij zelf is, zijn eigen levensreis pas echt kan beginnen.

De pers over Grootvaders reisdoel
«Een heerlijk en tegelijkertijd ook erg aanvaardbaar wijs boek.» – Lektuurgids

«Ik heb maar weinig goede kinderverhalen over de dood gelezen. Het titelverhaal is er één van. Een waardevolle bundel die voor zowel volwassenen als voor kinderen zeer de moeite waard is.» – En nu over jeugdliteratuur

«Een prettig leesbaar, ontroerend boek. Aanbevolen voor alle leeftijden.» – Prisma Lektuurvoorlichting

Dee Brown – Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier

DEE BROWN
Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier
De ondergang van de Indianen in Noord-Amerika
Vertaling: Jos Knipscheer
Ingenaaid, Globe Plus Pocket, 520 blz., geïllustreerd, € 12,50
ISBN 978-90-6265-709-4

Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier verhaalt, na een inleidend hoofdstuk tot 1492, van de periode van 1830-1890, het tijdvak waarin een difinitief einde kwam aan de vrijheid van de oospronkelijke bewoners van de Verenigide Staten van Amerika. Dee Brown heeft die catastrofale periode beschreven vanuit het gezichtspunt van de Indianen.

«Dit is het einde van een legende, de onthulling van een bittere waarheid, nooit tevoren werden de ontzettende gebeurtenissen beschreven als in deze Indiaanse geschiedenis van hun ondergang. Met bloed en tranen is dit boek beschreven.» – C.W. Ceram

«Een op historische stukken en getuigenissen steunende documentaire, maar duizendmaal spannender en dramatischer dan welk wild-westverhaal voor de televisie ook, of alle zeventig boek van Karl May. Een huiveringwekkende tragedie.» – Willem Brandt

«Los van zijn waarde als leesevenement heeft het gigantische succes van dit boek de mythe doen wijken voor de historische waarheid.» – Elseviers Literair Supplement

«Een hard verslag over de ontsluiting van het Amerikaanse westen, en een van de beste boeken op dit gebied.» – De Volkskrant

Dee Brown – Begraaf mijn hart bij de bocht van de rivier

«Los van zijn waarde als leesevenement heeft het gigantische succes van dit boek de mythe doen wijken voor de historische waarheid.» – Elseviers Literair Supplement

«Een hard verslag over de ontsluiting van het Amerikaanse westen, en een van de beste boeken op dit gebied.» – De Volkskrant

Craig Strete – De roep van Stormbrenger

CRAIG STRETE
De roep van Stormbrenger
Amerika, Indiaans, Roman
Vertaling: Irma van Dam
Pocket, 280 blz., € 7,50
ISBN 90-6265-747-8
Eerste druk 1998

«De kracht van Craig Strete is dat hij uit een combinatie van actuele problematiek en Indiaanse mythologie iets beklemmends nieuws weet te creëren.» – The New York Times Book Review’

De roep van Stormbrenger is een onvervalste, spannende avonturenroman rond twee door het leven getekende Indianen. De een, John Kills Bear, is een Viëtnam-veteraan die het waagde de tradities van zijn ouders en zijn volk te schenden door te jagen op gewijde grond. De ander, David Iron Shield, als wees in een blank gezin opgegroeid, laat zich door een mooie blanke vrouw misbruiken om waardevol Indiaans land in handen te spelen van het grootkapitaal. Hun levens zullen elkaar kruisen op Stormbrenger, de heilige berg die in de mythische gedaante van een zwarte poema strijdt voor een plaats in een wereld van vergeten legenden.

De pers over De roep van Stormbrenger
«Een tour de force.» – De Stem

«Intens spannend.» – Ego

«Onmiskenbaar zijn sterkste en tegelijk ook zijn meest toegankelijke werk.» – Marita de Sterck

«Avontuur en mythologie op indringende wijze dooreen gemengd.» – Prisma

Alice Walker – Bij de glimlach van mijn vader

ALICE WALKER
Bij de glimlach van mijn vader
Verenigde Staten, Roman
Vertaling: Irma van Dam
Paperback, 270 blz. 15,75
ISBN 90-6265-454-1
Eerste druk 1998

Bij de glimlach van mijn vader, een verhaal van beantwoorde liefde, oversteken naar gene zijde en de seksuele genezing van de ziel, is na zes jaar de eerste nieuwe roman van Alice Walker, schrijfster van onder meer De kleur Paars, De tempel van mijn gezel en Het geheim van de vreugde.
Bij de glimlach van mijn vader is een verbluffend mooie, originele en belangrijke roman door ‘een van de beste hedendaagse Amerikaans schrijvers’ {The Washington Post).
Een Amerikaans gezin – Susannah, schrijfster in spe, haar zuster Magdalena en hun ouders – vestigt zich op een buitenpost in de verafgelegen sierra’s van Mexico. Daar, temidden van de Mundo, een bedreigd mengbloedvolk van zwarten en Indianen, begint een ontmoeting die hen meer zal veranderen dan zij ooit voor mogelijk konden houden.
Alice Walker doorbreekt in deze betoverende roman, vol onvergetelijke personages met hun verhalen, allerlei grenzen als ze onverbloemd de manieren onderzoekt waarop miskende vrouwelijke seksualiteit leidt tot verlies van de kostbare en noodzakelijke eigen identiteit – en hoe een vrouw die herovert, zelfs als haar van leugen en liefde vergeven familiegeschiedenis duidelijk wordt.
Bij de glimlach van mijn vader laat een viering van de seksualiteit zien, het onvoorwaardelijke belang ervan bij het bereiken van een volwassen levenshouding, en de invloed van de vader die bepaalt of zijn dochters hieraan vreugde dan wel verdriet zullen beleven.

Jelle Kaspersma – Hoe de verhalen in de wereld kwamen. Bloemlezing uit het werk van zestien Indiaanse schrijvers

JELLE KASPERSMA
Hoe de verhalen in de wereld kwamen. Bloemlezing uit het werk van zestien Indiaanse schrijvers
Amerika, Indiaans, verhalen
Samenstelling en vertaling Jelle Kaspersma
Paperback, 312 blz., € 17,90
ISBN 90-6265-445-2

«Craig Strete zei eens: De Indianen maakten vroeger kano’s van berkenbast en uitgeholde boomstammen. Nu gebruiken ze polyester en aluminium. Ze blijven evenwel kano’s bouwen en gebruiken. Vroeger schreven de Indianen op plankjes, leer en berkenbast. Nu gebruiken ze balpennen en tekstverwerkers. Indianen blijven schrijven.»

Deze bloemlezing bundelt eigentijdse verhalen van Indiaanse schrijvers onder wie Joseph Bruchac, Leslie Marmon Silko, Linda Hogan, Simon Ortiz, Craig Strete, Anna Lee Walters en Peter Blue Cloud.

De literatuur van de Indianen leert ons veel over hun denk- en leefwijze. De Indiaanse geest spiegelt zich het sterkst in hun verhalencultuur die eeuwen en eeuwen oud is, maar die zich, met het behoud van Indiaanse thematiek en verhaalingrediënten, in de laatste decennia, wat betreft verhaalopzet en -ontwikkeling, aangepast heeft aan de ‘blanke’ (Europese) literatuur.

Leslie Marmon Silko – Ceremonie. Indiaanse roman

LESLIE MARMON SILKO
Ceremonie. Indiaanse roman
Amerika, Indiaans, roman
Vertaling Marijke Emeis
Paperback, 312 blz., € 15,–
ISBN 90-6265-085-6
Derde editie 1997, als eerste druk in Reprise Literair

«Ceremonie verhaalt over de Indiaan Tayo die geheel ontwricht is teruggekeerd uit de Tweede Wereldoorlog, waar hij in het Amerikaanse leger diende. Met weergaloos talent schildert Silko ons het genezingsproces dat voor deze Indiaan begint als hij zich overgeeft aan een oude ceremonie van zijn volk. In contact met de natuur herstelt hij zijn eigen verhaal waarin de duistere herinneringen uit de oorlog en de momenten van diepe vernedering daarna hun vernietigende kracht verliezen. Het boek ontroert vooral door de harmonieuze vervlechting en concrete vertelling over eigentijds verval (kroegen, hoeren, high-ways) en een beschouwing die geïnspireerd wordt door de verbondenheid van mens en natuur. Een wonderlijk mooi boek.» – De Volkskrant

«Een schitterende roman waarin het beste uit twee culturen harmonieus samengaat.» – Trouw

«Ceremonie roept de macht van het woord op tegen het kwaad.» – NRC Handelsblad

Leslie Marmon Silko (1948) heeft een klein maar zeer bijzonder oeuvre op haar naam staan. In 1977 debuteerde zij opzienbarend met deze roman Ceremonie. Pas vijftien jaar later verscheen in Amerika haar tweede, uiterst omvangrijke roman The Almanac of the Dead. Haar verhalen en gedichten zijn opgenomen in de bundels De aarde is ons vlees, Zend ons regenwolken en Hoe de verhalen in de wereld kwamen.

Chief Long Lance – Nooit meer zwerven

CHIEF LONG LANCE
Nooit meer zwerven
Amerika, Indianen, autobiografie
Vertaling Martin Beumer
Globe Pocket, 242 blz., € 7,50
ISBN 90-6265-742-7
Eerste druk als Globe Pocket 1997

«Een aangrijpend boek over de ondergang van de Noord-Amerikaanse Indiaan.» – De Stem

Nooit meer zwerven is een bijzondere literaire ‘autobiografie’ uit 1928 van een Indiaan die het zwervende leven op de prairie nog heeft meegemaakt, een unieke getuigenis uit de dramatische periode van de geschiedenis waarin oude normen en waarden moesten wijken voor de onstuitbare blanke opmars in ‘de nieuwe wereld’.

Nooit meer zwerven is een literair product, maar het boek is daardoor niet minder waar en niet minder indrukwekkend. Long Lance vertelt hoe ze als kinderen gehard werden, over de jacht op bizons (en op andere stammen), over de medicijnmannen en uiteindelijk over de komst van de blanken.

«Een boeiend boek over het stamleven van de Zwartvoet-Indianen, over hun harde, trotse leven, hun zeden en ontberingen, gezien door de ogen van een opgroeiende jonge Indiaan.» – J.W. Schulte Nordholt