«Hoe de literaire kritiek er vrijwel collectief volledig naast kan zitten.» – Daan Pieters

VoorplatOpweg-75Over ‘Jack Kerouac op weg in Nederland en Vlaanderen’ van Jaap van der Bent op Tzum, 26 april 2023:
(…) Qua vitaliteit en rauwe energie vormden Jack Kerouac (samen met William Burroughs en Allen Ginsberg de grote drie van de Beat Generation) een welgekomen tegenbeweging, een soort van literaire rock-’n-roll die met veel branie en lawaai een alternatief vormde voor academische droogstoppels of sentimenteel geschmier. (…) Wat die receptie betreft, was trouwens lang niet iedereen overtuigd van Kerouacs talent. Bekend is natuurlijk de dooddoener van Truman Capote dat Kerouac niet schreef, maar ‘typte’. Ook Gerard Reve deed een duit in het zakje: hij vond On the road ‘een muf boek met veel lawaai’. Dat de meningen over het boek verdeeld waren, en trouwens nog steeds zijn, is niet eens zo verwonderlijk. Het boek was niet alleen zijn tijd vér vooruit, het heeft een nogal rommelige structuur en is stilistisch verre van volmaakt. Maar dat doet er helemaal niet toe: het put zijn kracht uit de rauwe energie, het jachtige, jazzy ritme, en vooral de compromisloze vrijheidsdrang. (…) Anderen waren dan weer wel onmiddellijk overtuigd van Kerouacs kunnen, niet in de laatste plaats natuurlijk alternativo Simon Vinkenoog, maar de recensies waren toch overwegend negatief. (…) Op die manier wordt in dit boek ook aanschouwelijk gemaakt hoe de literaire kritiek er vrijwel collectief volledig naast kan zitten: eendagsvliegen worden soms de hemel in geprezen, echt belangrijke boeken volledig afgekraakt. (…)
Lees hier de recensie ‘On the road in de polders’
Meer over ‘Jack Kerouac op weg in Nederland en Vlaanderen’

Woordje ter herinnering aan Helen Knopper

foto HelenFranc Knipscheer bij de uitvaart van Helen Knopper, 12 december 2022:

«Beste aanwezigen,

In 1985 gaf Uitgeverij In de Knipscheer – de uitgeverij bestond bijna 10 jaar, we waren nog jong – het debuut uit van Hugo Pos, ‘Het doosje van Toeti’. Hugo Pos, gepensioneerd rechter, werd in dat jaar 72. Zouden we dat wel doen, een al zo’n oude auteur bij ons laten debuteren, hadden we ons afgevraagd. We hadden per slot naam gemaakt met jonge debutanten, generatiegenoten: Leon de Winter, Astrid H. Roemer, Marion Bloem, Herman Brusselmans. Maar ‘Het doosje van Toeti’ was een prachtige verhalenbundel en goed is goed ongeacht de leeftijd. Hugo Pos overleed in 2000 en hij had toen bij deze uitgeverij 15 bundels kwatrijnen en verhalen op zijn naam staan en de met de E. du Perron-prijs bekroonde autobiografie ‘In Triplo’. Wat ik in 1985, ik was toen 38, me voor het eerst realiseerde, en zo ontzettend troostrijk vond, was dat je kennelijk op je 72ste nog een nieuwe carrière kunt beginnen. Niet dat ik dat van plan was, maar de idee dat dat kon bracht me wel op mijn gemak.

De eerste keer dat ik de naam Helen Knopper tegenkwam was toen ik als redacteur begin jaren zeventig werkte voor een boekenclub. In hun programmaonderdeel literatuur werden enkele door Helen Knopper vertaalde titels opgenomen van de Amerikaanse hippieschrijver Richard Brautigan. Een paar jaar later zou ook mijn broer Jos Knipscheer, alweer ruim 25 jaar geleden overleden, een roman van Brautigan vertalen. De tweede keer dat ik de naam Helen Knopper bewust tegenkwam was nadat Uitgeverij In de Knipscheer in 1976 net begonnen was en we in het fonds van de eveneens piepjonge Uitgeverij Loeb & Van der Velden o.a. de titel ‘De Vertellers’ tegenkwamen samengesteld door beide uitgevers met daarin verhalen van o.a. Hester Albach, Peter Andriese, Jan Cremer, Hans Dorrestijn, Heere Heeresma, Eelke de Jong, Theo Kars, Laurie Langenbach, Guus Luijters en ook Helen Knopper, schrijvers die rond die jaren zeventig furore maakten. Ieder ging zijn en haar weegs. De derde keer dat Helen Knopper bij mij in beeld kwam was toen ik in 1977 recensies las over haar titel ‘Een onfatsoenlijk afscheid’.

Zo’n zeven jaar geleden ontving de uitgeverij een manuscript van Helen Knopper met de titel ‘Het loopt het ademt het leeft’. Ze was inmiddels 80. Weer vroegen we ons af: zouden we dat wel doen?
Haar laatste, twintigste boek was na een schrijverscarrière van ruim dertig jaar toch al verschenen in 1997? Tachtig jaar oud! Wie zit daarop te wachten? Is dat nog te verkopen? Maar het was een prachtig boek en goed is goed ongeacht de leeftijd. We nodigden haar uit op de uitgeverij en wat me daarvan vooral nog bijstaat was dat ze vertelde dat toen ze dik in de zeventig was zich op de Universiteit van Amsterdam had ingeschreven en psychologie was gaan studeren. Dat was voor mij weer zo’n Hugo Pos-momentje. Ik was op dat moment 68 en bedacht me dat Helen Knopper op die leeftijd pas jaren later zou beginnen aan een universitaire studie. En ik vond dat zo ontzettend troostrijk. Niet dat ik dat zou kunnen of willen, maar de idee dat dat überhaupt een optie was stemde me wel optimistisch. Die moed, die vrijheid die daaruit sprak bewonder ik in haar tot op de dag van vandaag. U weet hoe het verder ging. ‘Het loopt het ademt het leeft’ kwam uit in 2016, een heruitgave van ‘Een onfatsoenlijk afscheid’ in 2018 en later dat jaar ‘Het onbesproken beeld’. In 2019 verscheen de omvangrijke essay- en verhalenbundel ‘Het brandende huis’, misschien wel haar literaire testament, en vorig jaar, in 2021, haar laatste boek ‘En dan nog de liedjes’.

Het zal niet moeilijk zijn de herinnering aan Helen Knopper levend te houden.
Van haar boek ‘Het brandende huis’ heb ik een paar doosjes meegenomen. Eenieder hier aanwezig mag als herinnering aan Helen een exemplaar daarvan meenemen.»

Meer over Helen Knopper bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Waar bronnen elkaar tegenspreken trekt Peter Bruyn de logische conclusies.» – René van Kaam

VelvetUnderground-96Over ‘De plaat die rock volwassen maakte’ van Peter Bruyn in Platenblad [nr. 228], 3 juni 2017:
(…) Dat de debuut-lp van The Velvet Underground in de loop der jaren tot die platen is gaan behoren die tot op de dag van vandaag zeer invloedrijk blijken te zijn, staat als een paal boven water. Voor muziekjournalist Peter Bruyn reden genoeg om er een heel boek over vol te schrijven. 300 pagina’s waarin één lp centraal staat duidt al op een grondige aanpak. (…) Als een heuse onderzoeksjournalist graaft hij in de vele bronnen, vergelijkt uitspraken van betrokkenen met elkaar en reconstrueert hoe het gegaan moet zijn. (…) Waar bronnen elkaar tegenspreken trekt Peter Bruyn de logische conclusies. (…) Leuk is natuurlijk ook te lezen over alle, standaard kort durende, affaires die de bandleden in en om Andy Warhol’s Factory hebben, waarbij ook nog de naam van Jan Cremer opduikt die iets gehad zou hebben met Nico. Zie de foto’s op 50jaarvelvetunderground.nl. Inderdaad, bij het boek is ook een complete website opgetuigd waarop foto’s, filmpjes en documentaires te zien zijn, netjes ingedeeld naar de hoofdstukken in het boek. De site vormt een prima aanvulling op een heerlijk boek voor iedere muziekliefhebber die graag wat dieper graaft.
Lees hier de hele recensie
Meer over ‘De plaat die rock volwassen maakte’

«Een niet te missen uitgave.» – Martin de Jong

VelvetUnderground-96Over ‘De plaat die rock volwassen maakte’ van Peter Bruyn voor NBD | Biblion, 11 mei 2017:
The Velvet Underground was een van de meest fascinerende bands die opkwamen in de jaren zestig. Zij brachten een aanvankelijk onsuccesvol maar later geroemd debuutalbum uit (met de banaan op de cover) dat in deze omvangrijke beschouwing van alle kanten belicht wordt. Alleen al de uiteenlopende karakters van de bandleden (waaronder letterenstudent Lou Reed, de aan de Fluxus-stroming gerelateerde John Cale en ‘chanteuse’ Nico) zijn voer voor een biograaf – en dan is daar ook nog de betrokkenheid van Andy Warhol. De auteur beschrijft prettig leesbaar, gedetailleerd en gedegen gedocumenteerd de Werdegang van de band en de opnames van ‘The Velvet Underground & Nico’ en later, minder baanbrekend werk. Er zijn volop smakelijke anekdotes, onder meer afkomstig van ooggetuige Jan Cremer. Voor liefhebbers van de muziek van The Velvet Underground een niet te missen uitgave; vanwege de zijsporen die worden ingeslagen ook zeer de moeite waard voor wie geïnteresseerd is in de alternatieve kunstscene. Bevat register, notenapparaat en enkele zwart-witfoto’s.
Meer over ‘De plaat die rock volwassen maakte’

«Ik schrijf geen Theo Kars- /Jan Cremer-romans.»

VoorplatClaireObscure-75Over ‘Claire Obscure’ van Peter Andriesse op Blog van Renzo Verwer, april 2017:
(…) Mijn ervaring is dat alle seksuele relaties uitlopen op desillusie of mislukking. Zie het motto van Stephen Coole voor in het boek: ‘Happiness is fiction, pleasure is elusive.’ (…) Wat voor belang heb je om te gaan snoeven? Ik schrijf geen Theo Kars-/Jan Cremer-romans. Bijna alle lust en verlangens berusten op illusies en zijn gedoemd door ‘moedwil en misverstand’ (W.F. Hermans) te eindigen in teleurstelling of wederzijdse verwijdering. Soms zelfs in haat. (…)
Meer over ‘Claire Obscure’
Meer over Peter Andriesse bij Uitgeverij In de Knipscheer

«Boekpresentatie en concert kent bijzondere momenten.» – Paul Lips

VelvetUnderground-96Over ‘De plaat die rock volwassen maakte – The Velvet Underground & Nico’ van Peter Bruyn in Haarlems Dagblad, 14 maart 2017:
(…) In de kleine zaal van het Patronaat werd de vijftigste verjaardag van ‘The Velvet Underground & Nico’ gevierd, inclusief de presentatie van het boek van Peter Bruyn over ‘de plaat die rock volwassen maakte’. De ‘plaat met de banaan’ op de hoes (ontwerp: Andy Warhol) is min of mee het begin van de rock-muziek, stelt Peter Bruyn in zijn deze week verschenen boek. (…) Het is de samenkomst van literatuur, avant-garde, beeldende kunst en film, en daar valt heel wat over te vertellen. (…)
Lees hier het artikel
Bekijk ook de website van het boek
Meer over ‘De plaat die rock volwassen maakte’
Meer over Peter Bruyn op deze site

«En ik begreep veel.» – Wim Noordhoek

VoorplatExtaze12Over ‘Extaze 12’ op Avondlog, 19 januari 2015:
‘Het gat-in-de-muur-zusje’ heet het eerste verhaal in Extaze. Het nieuwe nummer van het ‘Haagse’ literaire blad heeft als thema ‘Buitenstaanders’. Den Haag, stad van buitenstaanders. Ik woon er al heel lang niet, maar Hagenaar ben je voor het leven. De gat-in-de-muur-mens, waarmee Cor Gout het nummer opent, priemt een gat in de muur waardoor hij in de belendende kamer kan kijken zonder zelf gezien te worden. Hij haalt Colin Wilson aan: ‘De zaak die de outsider aanspant tegen de maatschappij is overduidelijk. Alle mannen en vrouwen hebben gevaarlijke, ondefinieerbare impulsen, maar verbergen die onder een schone schijn, houden zichzelf en anderen voor de gek.’ Tot slot vertelt Gout hoe zijn in de jaren ’70 overleden ‘existentialistische’ zusje – altijd in het zwart gekleed, veel mascara – zich over straat en in cafés bewoog. Op afstand en tegelijk vurig hopend gezien te worden. Door Jan Cremer misschien.
Lees hier het betreffende log
Meer over inhoud Extaze 12
Meer over Extaze