Over ‘Elders 2022-0’ in Den Haag Centraal, 1 december 2022:
Elders, dat twee keer per jaar verschijnt, is de gedrukte uiting van het in augustus 2021 begonnen digitale podium Elders literair. (…) Het klapstuk van deze oer-Elders staat achterin. Het is het schrijnende verhaal ‘Mijn vriendin’ van de Nederlands-Somalische Alara Adilow. Een jonge vrouw vertelt hoe ze het dode lichaam van haar vriendin uit een gebombardeerd huis haalt. Met een kruiwagen. De context lijkt die van de Somalische burgeroorlog te zijn, maar het leed en de ellende zijn universeel. (…) Melancholiek en sfeervol zijn de verhalen van Michiel van den Berg en Kees Ruys. Van den Berg beschrijft het ouder worden aan de hand van ‘het plassen tegen schrikdraad’. Als jongetje even schrikken, maar als hij er als senior-met-pacemaker tegenaan loopt, vindt hij bijna de dood. Ruys verhaalt in ‘Een zachte cowboy’ over zijn pelgrimage naar een hotel in Malang (Java), waar in 1992 zijn vriend en Volkskrant-redacteur Dick (Slootweg) overleed. Niet eenvoudig, want ‘in Indonesië is een hoteldode de dood van een hotel’. (…) In Den Haag is Indië nooit ver weg, blijkt ook nu weer, want het tijdschrift bevat een historisch artikel van Gerard Termorshuizen over de exorbitante Villa Isola bij Bandung, ooit het grootste particuliere huis van de archipel. (…) Deze eerste Elders besluit met een twee pagina’s tellende, extreem kleurige strip van de Scheveningse kunstenaar Cedric ter Bals. (…) Een prikkelend slot van Elders’ eersteling. (…)
Lees hier het artikel
Meer over Elders Literair
Tag: Jan-Hendrik Bakker
Het eerste papieren nummer van ‘Elders Literair’
Elders Literair, 2022-0
gebrocheerd, geïllustreerd, 72 blz. waarvan 8 in kleur
formaat 180 x 245 mm
vormgeving en foto omslag Els Kort
illustratie binnen- en achterzijde omslag Cedric ter Bals
ISBN 978 94 93214 88 0
ISSN 2949 8449
i.s.m. Stichting Parachute
verkrijgbaar in de boekhandel, € 15,00
november 2022
In ‘Elders literair’ gaat het over het vertrouwde en het onbestemde, over dromen en vertrekken, over arriveren en verdwalen en, in iedere betekenis van het begrip, over terugkeren. Of het nu om het ‘hier’ of ‘elders’ gaat, steeds is één specifieke plek het uitgangspunt. Zoals Linn Ullmann het stelt in haar roman De rustelozen (2015): ‘Zien, herinneren, begrijpen. Alles hangt af van de plek waar je staat.’ Met bovenstaand motto als uitgangspunt begon ‘Elders literair’ in augustus 2021 een digitaal literair platform dat ruimte moest gaan bieden aan verhalend proza, poëzie, essays, kleine beschouwingen bij afbeeldingen, podcasts, boekbesprekingen, fotografie en (andere) beeldende kunst. Verder zou het platform bijdragen moeten gaan bevatten van in het Nederlands schrijvende auteurs die vanuit hun ‘standplaats’ elders in de wereld hun bestaan beschouwen, naast die van oorspronkelijk niet-Nederlandse schrijvers die juist vanuit Nederland berichten: de rubriek Elderselders. Nog voordat er een jaar voorbij was, en het platform er zo ongeveer uitzag zoals gehoopt, begonnen de redactieleden en uitgever Franc Knipscheer al aan uitbreiding te denken. Naast het digitale platform moest er een papieren tijdschrift komen dat in aanleg tweemaal jaarlijks zou verschijnen en waarin behalve voor nieuw werk – essays, verhalen, poëzie en beeldende kunst – ook plaats zou moeten zijn voor hoogtepunten uit de voorafgaande publicatieperiode van het digitale platform. De eerste proeve hiervan verschijnt nu: het nulnummer van ‘Elders literair’, dat de redactie samenstelde rond (én tegenover) het essay ‘De terugkeer van een verdronken meisje’ van Jan-Hendrik Bakker. In dit nummer verder bijdragen van Alara Adilow, Jana Arns, Cedric ter Bals, Michiel van den Berg, Pieter Dolmans, Arjen Duinker, Diederik Gerlach, Els Kort, Hans Muiderman, Kees Ruys, Gerard Termorshuizen, Tyche Tjebbes, Dirk Van Boxem, Anne Vegter en Rob Verschuren.
Redactie Arjen Duinker, Diederik Gerlach, Hein van der Hoeven (redactiesecretaris), Herman Jansen (tekstcorrectie), Els Kort, Arjen van Meijgaard, Felix Monter, Hans Muiderman, Kees Ruys en Kristien De Wolf.
Meer over platform en literair tijdschrift ‘Elders Literair’
Meer over ‘Elders Literair’ op deze site
Rob Verschuren – Het karaokemeisje. Roman
Rob Verschuren
Het karaokemeisje
roman
Nederland, Vietnam
vormgeving Els Kort
gebrocheerd met flappen,
188 blz., € 18,50
Eerste uitgave 2019
ISBN 978-90-6265-768-1
In Het karaokemeisje tekent Rob Verschuren de belevenissen van de hartveroverende criminele familie Le op in een schitterende stijl, doorspekt met subtiele humor.
In een Vietnamese badplaats houdt de familie Le zich in leven met allerhande zwendeltjes, waarvan vooral buitenlandse toeristen het slachtoffer worden. Zoals vader Duc het verwoordt: ‘Internationale samenwerking is de toekomst’. De heldin van deze wervelende schelmenroman is Phoenix, een barmeisje met een gecompliceerd gevoelsleven. Ze gaat alleen met mannen mee wanneer ze geld nodig heeft. Haar tweelingbroer Tommy tilt de snode projecten van de familie naar een hoger niveau via het internet en Moeder drijft een stalletje met ‘organische’ groenten en fruit dat ze bevoorraadt met afval van de markt. En dan is er nog opa, die sinds oma’s begrafenis geen woord heeft gesproken en is vastgegroeid in de houding waarin hij na de noodlottige tocht naar de stad van de brommer werd geholpen.
Rob Verschuren is in 1953 in Malden geboren. Hij heeft lang als copywriter in de reclame gewerkt. Als auteur debuteerde hij met een kort verhaal in Tirade. Na verschillende publicaties in andere tijdschriften verscheen in 2016 zijn verhalenbundel Stromen die de zee niet vinden in de Extaze-reeks van uitgeverij In de Knipscheer, in 2018 gevolgd door zijn romandebuut Tyfoon. Beide titels werden in de literaire kritiek geprezen om hun stilistische kwaliteiten en volkomen eigen geluid. Sinds het midden van de jaren tachtig woont Verschuren buiten Nederland, de laatste tien jaar in Vietnam. Hij is een voorbeeld van wat Salman Rushdie ‘translated men’ heeft genoemd, expatschrijvers wier geografische, culturele en linguïstische grensoverschrijdingen leiden tot een rijke kruisbestuiving tussen identiteiten en perspectieven.
Cees Nooteboom over Tyfoon: ‘Een spannende roman met de allure van een sprookje. Je zult niet gauw een Nederlands boek vinden met zulke personages.’
Jan-Hendrik Bakker over Stromen die de zee niet vinden (in Den Haag Centraal): ‘In dit type verhaal kan Verschuren zich met Borges meten’.
Meer over Rob Verschuren op deze site
Lees ook zijn maandelijkse blog in de serie ‘Literatuur als avontuur’ op ‘Extaze Digitaal’
Literair tijdschrift Extaze 27 ‘Stad en ommeland’ [Jrg. 7, nr. 3]
Extaze 27 – Stad en ommeland
zevende jaargang nr. 3, september 2018
redactie Cor Gout, Els Kort (vormgeving)
gebrocheerd, geïllustreerd, 112 blz.,
€ 15,00
presentatie 13 september 2018
ISBN 978-90-6265-619-6
Zoals in elk nummer wordt ook in dit nummer de inhoud bepaald door essays, gedichten, korte verhalen en beeld en nog uitgebreid met interviews en recensies op het digitale supplement van Extaze. ‘Extaze 27’ bevat 6 essays. In zijn essay ‘Berlage: de stad als vorm’ betoogt Carel Weeber dat de invloed van de architect en stedenbouwkundige H.P. Berlage (1856–1934) in onze tijd heeft geleid tot een door de overheid gestuurde programmering van collectieve woningproductie en andere stedelijke voorzieningen, waardoor het grid (een veld, opgebouwd uit repeterende rechthoeken) als handige onderlegger voor een stedelijk patroon op de achtergrond is geraakt – met alle ongewenste gevolgen van dien. Hester van Gent stelt in ‘Boomstede’ vast dat stad en ommeland nooit van elkaar gescheiden waren, maar altijd al met elkaar verweven. Een gewas dat zich nooit iets van die vermeende scheiding heeft aangetrokken, is de boom, die overal in de stad te vinden is. Van Gent legt uit waarom stadsbewoners de boom altijd in hun omgeving hebben opgenomen en in het geweer komen wanneer bomen worden gekapt. In de chaotische, luidruchtige stad Berlijn is de vos binnengekomen, schrijft Ilona Verhoeven in ‘Ruige straten, wilde buren’. Door de onverschilligheid van de Berlijners tegenover de vos en de vele andere diersoorten in de stad gedijt de stadsnatuur. Leven en laten leven. Jack van der Weide beschrijft in ‘Willem van Genk gaat naar Moskou’ het leven van deze schizofrene outsiderkunstenaar, en memoreert diens vroeg geuite verlangen om een reis naar Moskou te maken. Zijn belangrijkste thema, macht en controle, zal met deze voorkeur te maken hebben gehad. In ‘Tussenland’ introduceert Jan-Hendrik Bakker het begrip ‘privélandschappen’. Dat zijn mentale landschapjes die vanuit de ‘echte’ wereld bij ons zijn binnengekomen en zich genesteld hebben in onze geest. Ze zijn gebonden aan de ervaring van een individu of hooguit van een paar personen. Bij het beeld van Rotterdam in een lachspiegel kun je je het Rommeldam van Marten Toonder voorstellen, vindt Manuel Kneepkens. Het geestelijk leven, de poëzie, de politiek, de wetenschap en de beeldende kunst zouden zeker geholpen zijn met de creativiteit (‘de list’) van Tom Poes. In ‘De nacht maakt alle katten grijs’ herbeleeft Léon Hanssen zijn bezoek in 1987 aan de historicus Golo Mann in het huis van diens vader, Thomas Mann, aan het meer van Zurich.
In dit nummer gedichten van Carla Bogaards, Aly Freije, Heidi Koren, Lisa Rooijackers, Merel van Slobbe en Bert Struyvé en korte verhalen van Femke Baljet, Annette van ’t Hull, Boudewijn van Houten, Hans Muiderman, Ishana Sayag en Adje Steijn. Het beeld is van Matilde Everaert.
De presentatie van Extaze 27 vindt plaats op donderdag 13 september 2018. Locatie: Houtrustkerk, Beeklaan 535, Den Haag (hoek Houtrustweg). Parkeren kan gratis op het erf van de internationale school aan de overzijde. Aanvang: 20.15 uur precies. Deur open van 19.45 uur tot 20.10 uur, dus graag op tijd aanwezig zijn. Entree: € 10,00 (alleen contant te betalen). Reserveren: redactie@extaze.nl. Presentatie: Cor Gout. Licht en geluid: Anton Simonis (Adesign).
Meer over presentatie Extaze 27
Lees ook supplement van ‘Extaze’
Meer over ‘Extaze’
Literair tijdschrift Extaze 20 ‘De magie van het verlies’ [Jrg. 5, nr. 4]
Extaze 20 – De magie van het verlies
vijfde jaargang nr. 4 2016 | 2017
Gebrocheerd, geïllustreerd, 112 blz.
€ 15,00
Presentatie 8 december 2016
ISBN 978-90-6265-946-3
In de zes essays die dit nummer rijk is klinkt muziek door. Veelal die van Lou Reed van zijn album Magic & Loss, waarop hij twee overleden vrienden herdenkt.
‘Muziek als geestelijke massage’, zo formuleert Heleen Rippen het in haar essay in briefvorm ‘Lieve Esther’.
‘Popmuziek is een belangrijke leverancier van hedendaagse mantra’s, leuzen die het persoonlijk leven ruggengraat geven,’ schrijft Jan-Hendrik Bakker in ‘Over de bestrating van het paradijs’.
In ‘Chris. Een oefening in melancholie’ gaat Laurens ten Kate in op het verband dat Reed in zijn titel legt: vuur is vernietiging en hartstocht. Je moet door het vuur heen om je zijn naam te herinneren. Doof de vlammen niet uit, houd hun magie en verlies dicht bij elkaar.
Lieven de Cauter (‘Een beeld van het geluk’) beziet de relatie van de twee begrippen vanuit de notie van geluk: alle geluk gaat gepaard met een intens bestaansbesef, bijgekleurd met een besef van vergankelijkheid.
Volgens Anton Simons (‘In de ban van Lou Reed en Sartre’) beoogt Reed een absorptie van het ik en de objecten in een magische wereld, waarin het handelen faalt, maar die als ‘intellectum possibile’ mogelijkheden biedt om verlies en fouten een plaats te geven.
‘Wat gebeurt er, wanneer je de balans van verlies en magie omarmt?’ vraagt René Gabriëls in ‘Magie en melancholie’. Bij de dood verdwijnen de geliefden van het toneel, voorziet hij. Het verlies van dierbaren slaat een wond die nooit mag helen. Melancholie is dan wel behulpzaam.
Korte verhalen van Ofran Badakhshani, Rob H. Bekker, Cor Gout, Else de Jonge, Ishana Sayag, Marijn Sikken, Yoko Theeuws, Rob Verschuren. Gedichten van Mark Baltser, Gerard Berends, Job Degenaar, Dorien Dijkhuis, Giuseppe Minervini, Dewi de Nijs Bik, Gerrit Vennema. Beeld van Erik Pape.
De presentatie van Extaze 20 zal plaatsvinden op donderdag 8 december 2016 in de Houtrustkerk in Den Haag (hoek Houtrustweg/Beeklaan).
Lees ook nieuwe verhalen, gedichten, interviews en recensies op het digitale supplement van Extaze
Meer over ‘Extaze’
Presentatie van ‘Extaze 12’ in De Vereeniging op donderdag 15 januari 2015
Affiche Els Kort, tekening Jurjen de Haan; vergroot de afbeelding door te klikken.
De buitenstaander. Extaze in Sociëteit De Vereeniging, programma 15 januari 2015:
Tijdens de avond wordt het eindresultaat geveild van het Extaze-viltjesproject, een unieke verzameling kleine kunstwerken van Nederlandse kunstenaars. Veilingmeester is Chris Vellinga (adjunct-directeur Venduehuis Den Haag). Verder: Een essay van Lisa Hage (leerlinge HML), ingeleid door haar leraar Nederlands Peter van Schie. Een lezing van Jan-Hendrik Bakker (filosoof). Gedichten van Aly Freije. Een interview met Jurjen de Haan (beeldend kunstenaar). Liedjes van Karel de Vey Mestdagh (auteur, muzikant). Een optreden met speeldoosjes van Dorien Meysing (muzikante, geluidskunstenares). Presentatie Cor Gout, licht en geluid Harold Verra.
Locatie: Sociëteit De Vereeniging, Kazernestraat 38b, Den Haag.
De zaal is open vanaf 19.45 uur (de deuren sluiten om 20.10 uur), het programma begint om 20.15 uur precies en loopt door (zonder pauze) tot 22.00 uur.
Entree: € 7,50
Meer over inhoud Extaze 12
Meer over Het Extaze viltjes-project en de veiling
Meer over Extaze
Meer over Karel de Vey Mestdagh
«Literaire inhoud, beeldend werk en vormgeving zijn nauw met elkaar verbonden.» – André Oyen
Over ‘Extaze 11 – Mystiek’ op Iedereenleest.be, 19 december 2014:
Extaze nummer 11 is er. Extaze is een literair kwartaalschrift, gemaakt door een Haagse redactie, maar bestemd voor heel Nederland en België en samengesteld uit literair en beeldend werk van Nederlandse en Belgische schrijvers en kunstenaars. De afzonderlijke nummers van Extaze zijn niet altijd thematisch geordend, maar enige samenhang tussen de bijeengebrachte stukken is er wel. Het karakter van het nummer wordt versterkt door het werk van een beeldend kunstenaar. Literaire inhoud, beeldend werk en vormgeving zijn nauw met elkaar verbonden. (…) Nummer 11 heeft als hoofdthema mystiek en daar valt wel het een en ander over te vertellen. Vier essayisten benaderen het verschijnsel mystiek vanuit verschillende richtingen.
Lees hier de recensie
Meer over Extaze 11
Literair tijdschrift Extaze 12 ‘De outsider’ [Jrg. 3, nr. 4]
Extaze 12 – De outsider
derde jaargang nr. 4
Genaaid gebrocheerd, geïllustreerd, 112 blz.
€ 15,00
januari 2015
ISBN 978-90-6265-873-2
‘Extaze 12’, dat op 15 januari 2015 zal worden gepresenteerd in Sociëteit De Vereeniging in Den Haag, heeft als thema: de outsider. Niet alleen in de essays, die hieronder kort worden samengevat, ook in de verhalen en gedichten wordt de buitenstaander in verschillende gedaanten zichtbaar gemaakt. Zo kruipt Theo van der Wacht in de huid van de eigenzinnige schrijver-journalist Willem Walraven sr., die voor een carrière in Nederlands Indië had gekozen, dienst nam als beroepsmilitair, maar al gauw ontdekte dat hij meer geschikt was als pennenvoerder. Als een der weinige ‘Hollanders’ begreep hij de Indische ziel, uitte zich kritisch over het koloniaal bestuur en voorzag de ophanden zijnde ‘koloniale tragedie’.
In een voor hem zeldzaam prozastuk keert Wim Brands terug naar de momenten in zijn leven waarop hij zich een insider dan wel een outsider voelde. Mischa van den Brandhof beschreef dierbare herinneringen aan de boekhandel die haar opa in 1947 in Leiden oprichtte. Dichter Rob H. Bekker staat op de dansvloer en vraagt zich af wat ‘die anderen’ hier doen. Aan het eind van het gedicht gaat eindelijk van ze houden bekent hij: ‘Voor de wereld ben ik ongeschikt. / Vergeef het de anderen / geef ze wat je over hebt.’
Wie kon in zijn tijd ‘de outsider’ beter personifiëren dan fotograaf, tekenaar en dichter Gerard Fieret (1924-2009)? Jan Wychers beschrijft in zijn essay Gerard Fieret, een ietwat wil talent de amusante en hinderlijke trekken van de mens Fieret en de zonderlinge en geniale kanten van zijn werk. ‘Hij mag dan gek zijn geweest,’ laat Wychers een kenner zeggen, ‘maar zijn werk staat.’
Marc Van den Bossche plooit zijn essay Outside of society–Over anesthetisch leren kijken rond de in Gent werkzame fotograaf Lieven Nollet, op wiens werk het begrip ‘anesthetiek’ (de thematisering van het verlies, de belemmering of onmogelijkheid van sensibiliteit) volledig van toepassing is. Nollet fotografeert geïnterneerden in een psychiatrische instelling, niet vanuit zijn standpunt als fotograaf, maar vanuit de dialoog. In het wit en vooral zwart van de foto’s geeft hij hun de identiteit terug die ze in de rechtsgang en tijdens hun opsluiting zijn kwijtgeraakt.
In zijn essay Gouddelvers van de eenzaamheid ontdoet Jan-Hendrik Bakker de kluizenaar van zijn stigma van de eenzame gek. Je kunt hen zien, schrijft Bakker, als excentrieke individuen die buiten het economisch systeem zoeken naar spirituele schatten. Het ‘goud’ kun je opvatten als de glans, de zingeving van het leven. Door middel van taal oefenen ze invloed op ons uit en herkennen we in hun uitingen een krachtig politiek signaal. Hun afzondering is ook een protestuiting.
In zijn betoog ‘Homo digitalis mobilis’ geeft René de Ryck redenen aan waarom groepen mensen afhaken bij de voortdurend veranderende wereld van informatie, cybernetica en technologie, en op zoek gaan naar zogenaamde coldspots. Resulteert dit ‘tot hier en niet verder’ in een nieuwe klassenstrijd van ‘knows’ en ‘know nots’? Ontstaat er een wereld van insiders en outsiders?
De korte verhalen in dit nummer zijn van: Gert-Jan van den Bemd, Mischa van den Brandhof, Wim Brands, Bram Esser, Ronnie Krepel, Theo Monkhorst, Rob Verschuren en Theo van der Wacht. De gedichten zijn van: Rob H. Bekker, Peter WJ Brouwer, Aly Freije, Ruud Jaspers, Herman Rohaert en Tanya van der Wacht. Het beeldend werk is van de grand old man van de Nederlandse fotografie en beeldende kunst, Jurjen de Haan.
Meer over Extaze
Meer over Extaze in De Vereeniging
«Fraai vormgegeven aflevering, met veelsoortige, boeiende invalshoeken.» – L.A.A. Kruse
Over ‘De wegen van Couperus’ (Extaze 6) voor NBD Biblion, 23 mei 2013:
Sfeervolle tekeningen van Hélène Penninga, vier korte verhalen/columns van o.a. Ruud Verwaal (22 variaties op een thema), drie gedichten van o.a. Gerrit Vennema (‘Couperus en Den Haag’) en zestien uiteenlopende essays van o.a. Leo Ross (de opmerkelijk rol van ‘dons’ in ‘De stille kracht’), Kees ‘t Hart (Couperus’ engagement), Jaap Goedegebuure (Couperus als reizende huisjesslak), Bart Slijper (Willem Kloos over Couperus), Caroline de Westenholz (Couperus’ relatie tot Den Haag, Nice en Florence), Karin Peterson (Couperus en Indië), John Sillevis (feuilletons van Couperus), Hans Franse (zijn relatie tot de futuristen in Florence), Jan-Hendrik Bakker (‘De dandy als politieke castraat’), Ruud Vermeer (Couperus in Japan). Fraai vormgegeven aflevering, met veelsoortige, boeiende invalshoeken over een soms ‘woorddronken’, extatisch schrijver, die ook in deze tijd alle aandacht verdient. Past in het Couperusjaar 2013 (in juni 150 jaar geleden in Den Haag geboren).
Lees hier de recensie
Meer over Extaze
Extaze 6 2013-2 De wegen van Couperus
EXTAZE 6 [2013-nr. 2]
De wegen van Couperus
Literair tijdschrift
Ingenaaid, geïllustreerd, ca. 96 blz., € 15,00
verschijningsdatum april 2013
ISBN 978-90-6265-828-2
Uitverkocht
Het jonge literair tijdschrift Extaze verschijnt vanaf september 2011 vier keer per jaar en werd in april 2011 voorafgegaan door een 0-nummer. Het uitgangspunt voor de omvang is 96 pagina’s, maar als daartoe redactionele aanleiding bestaat kan een nummer ook meer pagina’s tellen. De redactie is gevestigd in Den Haag, wat niet wil zeggen dat de inhoud exclusief Haags is, en in handen van Cor Gout en Els Kort met steun van diverse medewerkers en adviseurs.
Het zesde reguliere nummer van het literair tijdschrift Extaze (april 2013) is een (wel ‘Haags’) themanummer en gaat in zijn geheel over Louis Couperus. De artikelen staan in het teken van ‘de wegen van Louis Couperus’: de reizen in de tijd (in zijn historische romans), de reizen in de ruimte (zijn eigen reizen), de plaatsen in zijn Haagse romans, de plaatsen waar hij zelf heeft gewoond, de wegen die zijn literaire motieven inslaan, zijn ways of life.
Met bijdragen van: Jan-Hendrik Bakker, Jan Paul Bresser, José Buschman, Rob Delvigne, J.M.A. Franse, Jaap Goedegebuure, Cor Gout, Ezra de Haan, Kees ‘t Hart, Hein van der Hoeven, Frans Leidelmeijer, Karin Peterson, Michiel Ramaker, Leo Ross, John Sillevis, Bart Slijper, Murat Tuncal, Gerrit Vennema, Ruud Vermeer, Ruud Verwaal, Theo van der Wacht, Caroline de Westenholz. Beeld: Helene Penninga (tekeningen).
De presentatie van deze uitgave zal plaatsvinden in Pulchri, Lange Voorhout 15, Den Haag (Extaze in Pulchri 6), op 18 april 2013, aanvang: 20.00 uur.