Onlangs verscheen bij Uitgeverij Querido de door Tsead Bruinja samengestelde bloemlezing ‘De eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie’. Tsead Bruinja in het Nawoord: «Het leek mij bij de selectie goed te kijken naar het hele koninkrijk, zodat ook de poëtische stemmen uit de Antillen, Suriname en Indonesië mee mochten spreken. Het boek moet een gesprek opeen over wat we onder ‘Nederlandse poëzie’ verstaan. Het liefst zou ik zien dat er nooit meer een bloemlezing verschijnt met louter Nederlandse poëzie.» Dichters die ook bij Uitgeverij In de Knipscheer publiceerden komen daarin ruim aan bod: Frank Martinus Arion, Bernardo Ashetu, Aletta Beaujon, Edgar Cairo, Cándani (Saya Yasmine Amores), R. Dobru, Nydia Ecury, Aly Freije, Jelle Kspersma, John Leefmans, Tip Marugg, Djordje Matic, Raj Mohan, Jit Narain, Munye Oduber-Winklaar, Astrid H. Roemer, Johanna Schouten-Elsenhout, Ibrahim Selman, Shrinivási, Michaël Slory, Trefossa.
Meer over ‘De eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie’
Meer bloemlezingen bij Uitgeverij In de Knipscheer met poëzie van Caraïbische dichters: ‘Grenzenloos’, ‘Vaar naar de vuurtoren’, ‘De navelstreng van mijn taal’ en ‘Wie ik ben / Ta ken mi ta’
Tag: john leefmans
«Met slechts twee zinnen zet hij pracht, energie en idee neer.» – Mark Weenink
Over ‘Torent een man hoog met zijn poëzie’ van Michaël Slory op La Chispa, 27 feburari 2022:
Wat is poëzie? In het geval van de Surinaamse dichter Michaël Slory (1935-2018) is dat absolute taal. Daarmee bedoel ik dat de verhouding van kunstenaar tot zijn creatie volstrekt logisch is en schoonheid heeft, ook al vat je het niet per se meteen. ‘Ik vul mezelf in’, aldus Slory in de bloemlezing ‘Torent een man hoog met zijn poëzie.’ (…) Slory verwerkt de liefde voor natuur, taal en mensen om hem heen in zijn hoofd en laat die uit zijn pen vloeien als krachtige gedichten. Het titelgedicht van de bundel staat als een huis. Met slechts twee zinnen zet hij pracht, energie en idee neer. (…) Als Slory over de natuur schrijft, voelt de lezer ook het genot van buiten zijn: “waaiers van palmen, waaiers van zinswendingen, waaiers van stiltes”. In de gedichten horen we een stem vertellen over het leven en het omringende natuurschoon. Een bloem, een honingbij, grashalm, kikkers, krekels, platanen schieten voorbij in ‘Kwakende kikkers in schemerdonker’ en ‘Waaiers in een weiland’. Je zintuigen worden geprikkeld. (…) De schoonheid van de natuur ziet Slory vaak weerspiegeld in de liefde. De aantrekkelijkheid van de vrouw en de liefde voor haar bezingen, dat doet hij met gedichten als ‘A lobi uma/De geliefde’, ‘Clarissa’, ‘Gerda Havertong’ en ‘De dichter en zijn beminde’. (…) De dunne bundel heeft een leeslint. Handig, want je moet het niet in een keer uitlezen, maar gedoseerd. Trakteer jezelf af en toe op een gedicht en laat het op je inwerken, dat is het recept.
La Chispa is een journalistiek platform over Latijns Amerika.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Torent een man hoog met zijn poëzie’
Meer over Michaël Slory bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer recensie op La Chispa over titels van Uitgeverij In de Knipscheer
«Ben je eenmaal begonnen met lezen dan blijf je lezen.» – Ezra de Haan
Over ‘Praatjes voor de West’ van B. Jos de Roo op Literatuurplein, 19 december 2015:
In 2014 promoveerde B. Jos de Roo op een dissertatie die zowel door de Antilliaanse als door de Surinaamse literatuurcritici zeer goed werd ontvangen. Het onderwerp betrof de radio-uitzendingen van de Wereldomroep naar de West (Suriname en de Antillen) in de periode 1947-1958. De wereldomroep liet voor deze uitzendingen zowel Antilliaanse als Surinaamse auteurs verhalen schrijven. Deze verhalen werden door de schrijver zelf voorgelezen. Van de 267 literaire bijdragen wist Jos de Roo er 173, van de op schrift bewaard gebleven verhalen, terug te vinden. Een belangrijke vondst, vooral omdat er niets van de radio-opnames bewaard is gebleven. (…) Men noemde het in die dagen causerieën, of een babbeltje. Ze wisten immers niet dat sommige teksten door schrijvers van belang geschreven werden. Dat bleek pas veel later toen Boeli van Leeuwen, Frank Martinus Arion, John Leefmans, Jules de Palm, Henk Dennert en nog vele anderen hun literaire waarde hadden bewezen. Maar tussen de draaiboeken zaten meer teksten die aan de vergetelheid onttrokken moesten worden: de spinverhalen van Johan Ferrier en Raúl Römer, de verhalen over Sint Maarten van Irving Plantz. Ook wat betreft de Surinaamse geschiedenis kwam het nodige boven tafel. Zo bleek de Surinaamse nationalistische beweging Wie Eegie Sanie maandelijks zendtijd te hebben gehad om haar ideeën over taal, cultuurpolitiek en literatuur te verkondigen. Een bijdrage van Eddy Bruma, de leider van Wie Eegie Sanie kan zelfs als een beginselverklaring worden beschouwd.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Praatjes voor de West’
«**** Een rijk boek.» – Ko van Geemert
Over ‘Praatjes voor de West. De Wereldomroep en de Antilliaanse en Surinaamse literatuur 1947-1958’ van B. Jos de Roo in Parbode, november 2015:
Als we ons beperken tot Suriname vallen drie zaken op. Ten eerste de rol van orale literatuur met als bekendste vertegenwoordiger Johan Ferrier. (…)Ten tweede valt de belangrijke plaats op die Wie Eegie Sanie. (…) Als derde opvallend punt wijdt De Roo een hoofdstuk aan de relatief onbekende John Leefmans. (…) De Roo: “In de jaren 1947-1958 was de Surinaamse literaire toekomst al begonnen.” Een rijk boek en een aanwinst voor iedereen die geïnteresseerd is in de Surinaamse en Antilliaanse literatuur.
Lees hier de volledige tekst
Meer over ‘Praatjes voor de West’
B. Jos de Roo, Jos de Roo, Praatjes voor de West, De Wereldomroep en de Antilliaanse en Surinaamse literatuur 1947-1958, Johan Ferrier, Wie Eegie Sanie, John Leefmans, Johan van de Walle, Eddy Bruma, Jules Sedney, Hein Eersel, W.A. Sarucco en Frits Moll,
«De Roo komt met overtuigende analyse van het totale oeuvre van Boeli van Leeuwen.» – Brede Kristensen
Over ‘Praatjes voor de West. De Wereldomroep en de Antilliaanse en Surinaamse literatuur 1947-1958’ van Jos de Roo in Ñapa (Amigoe), 24 oktober 2015:
Academische proefschriften zijn doorgaans lastig te lezen Dat van Jos de Roo behoort tot de gunstige uitzonderingen. (…) Verhalen lenen zich uitstekend voor radiojournalistiek. Zeker in die tijd. Verhalen werden dan ook veel voor de microfoon gelezen. Zo wist de Wereldomroep in de loop der jaren een beeld te geven van de orale literaire tradities in Suriname, Curaçao en St. Maarten. Mensen als Johan Ferrier (die later president van Suriname werd) en Raul Römer uit Curaçao vertelden over de avonturen van de legendarische spin Nanzi. (…) Een belangrijke plaats wordt ingenomen door enkele bekende Surinaamse en vooral Curaçaose schrijvers, te beginnen met Boeli van Leeuwen. In drie jaar tijd heeft Van Leeuwen een recordaantal van 36 ‘causerieën’ of ‘babbeltjes’ voor de omroep gehouden. (…) Ook in die beginjaren van zijn schrijverschap was Van Leeuwen scherp, origineel, diepgravend en verrassend. (…) De Roo komt met een doorwrochte en overtuigende analyse van het totale oeuvre van Boeli van Leeuwen. Duidelijk is dat Van Leeuwens werk een grote eenheid vormt. Samenvattend noemt De Roo: de droom van een eeuwig leven zoals die in de zoektocht aan het verloren paradijs tot uiting komt, het besef van eindigheid, het symbool van de zee voor dood en oneindigheid (ze hangen samen) en de aarde als symbool van leven en ongemak, de momenten van verlichting en inzicht, de oude huizen die de mensen overleven en van hun sterfelijkheid getuigen. Dat alles typeert Van Leeuwen.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Praatjes voor de West’
Jos de Roo geïnterviewd over zijn literatuurgeschiedenis ‘Praatjes voor de West’
Over ‘Praatjes voor de West’ van Jos de Roo op Amsterdam FM-radio, 28 september 2015:
Een jaar geleden promoveerde Jos de Roo tot doctor in de letteren aan de Universiteit van Amsterdam op de dissertatie Praatjes voor de West over zijn onderzoek naar het belang van De Wereldomroep voor de ontwikkeling van de Antilliaanse en Surinaamse literatuur van 1947-1958. De Wereldomroep liet in die jaren Antilliaanse en Surinaamse auteurs verhalen schrijven en voorlezen. Dankzij dit initiatief kregen jonge, toen onbekende schrijvers als Boeli van Leeuwen, Frank Martinus Arion, Jules de Palm en John Leefmans de kans hun eerste stappen te zetten in hun schrijverscarrière. Jos de Roo ontdekte een aantal alleen op schrift bewaard gebleven verhalen (173 van de in totaal 267 literaire bijdragen) in het draaiboekenarchief van de Wereldomroep. Deze maand verschijnt de met 100.000 woorden ingekorte handelseditie van dit stoeptegeldikke proefschrift, nog steeds 472 pagina’s tellend. Het boekenuur in het programma Kunst & Cultuur op Amsterdam FM-Radio wordt live vanuit de Openbare Bibliotheek Amsterdam uitgezonden tussen 16.00 en 17.00 uur. De uitzending kan (op de 4de etage van de OBA, op loopafstand van Centraal Station) door belangstellend publiek worden bijgewoond. Op de dag van de opname/uitzending overleed Frank Martinus Arion op Curaçao. Tijdens de uitzending was dit in de studio nog niet bekend.
Luister hier naar de uitzending
Meer over ‘Praatjes voor de West’
Meer over Frank Martinus Arion bij Uitgeverij In de Knipscheer
Jos de Roo – Praatjes voor de West
B. Jos de Roo
Praatjes voor de West
De Wereldomroep en de Antilliaanse
en Surinaamse literatuur 1947-1958
Paperback, 14 x 21 cm, 472 blz., 24,50
ISBN 978-90-6265-892-3
Presentatie 13 september 2015
Praatjes voor de West waren een onderdeeltje van de radio-uitzendingen van de Wereldomroep naar de West (Suriname en de Antillen) in de periode 1947-1958. De uitzendingen bestonden uit een algemeen Nederlands programma van twee uur of meer en een West-Indische rubriek van 15 tot 30 minuten. De Wereldomroep liet voor een deel van deze rubriek Antilliaanse en Surinaamse auteurs verhalen schrijven en voorlezen. Dankzij dit initiatief kregen jonge, toen onbekende schrijvers de kans hun eerste stappen te zetten in hun schrijverscarrière. Jos de Roo ontdekte een aantal alleen op schrift bewaard gebleven verhalen (173 van de in totaal 267 literaire bijdragen) in het draaiboekenarchief van de Wereldomroep. De inventarisatie werd vervolgens door hem geanalyseerd en beschreven tegen de achtergrond van het latere literaire werk waarmee deze auteurs bekend werden.
In 2014 promoveerde B. Jos de Roo op deze uitgebreide, 250 000 woorden tellende dissertatie, die enthousiast werd ontvangen in de Antilliaanse en Surinaamse literatuurcritici. Jeroen Heuvel schrijft in Antilliaans Dagblad: ‘Er is niet genoeg aandacht te geven aan het proefschrift van B. Jos de Roo waarmee hij doctor is geworden. (…) Dit werk van deze schatgraver van de Antilliaanse orale en geschreven literatuur is van enorme waarde.’ En Els Moor in De Ware Tijd Literair: ‘Een interessant boek, gelukkig niet geschreven in van die bijna onleesbare wetenschappelijke taal, zoals de meeste dissertaties.’
Uit dit academisch proefschrift is deze (met meer dan 100 000 woorden ingekorte) gelijknamige handelseditie samengesteld. Jos de Roo vraagt zich in Praatjes voor de West af wat de betekenis was van de Wereldomroep voor de ontwikkeling van de Surinaamse en Antilliaanse literatuur. De tijd waarin o.a. Boeli van Leeuwen, Frank Martinus Arion, Jules de Palm en John Leefmans begonnen te schrijven, was er eentje van grote veranderingen: politiek (na de Tweede Wereldoorlog), maatschappelijk (migratie) en cultureel. De hoofdstukken over deze auteurs, die voor de Wereldomroep oorspronkelijke literaire bijdragen schreven, openen met een korte biografische schets. Daarna wordt nagegaan of de thematiek van deze verhalen in hun latere werk terugkomt en zo ja hoe, welke invloed de verhalen hadden op de ontwikkeling van deze schrijvers en welke plaats de Wereldomroepverhalen innemen binnen het oeuvre van de schrijver.
Een uniek naslagwerk en leeservaring voor elke liefhebber van de Antilliaanse en Surinaamse letteren.
Meer over ‘Praatjes voor de West’
Meer over Boeli van Leeuwen bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over John Leefmans bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Liefde voor het woord in verstild dichterschap.» – Wim Rutgers
Over ‘Torent een man hoog met zijn poëzie’ van Michaël Slory in Ons Erfdeel, 18 oktober 2013: Persoonlijke ontdekkingen in de pracht van de Surinaamse natuur met zijn flora en fauna, een natuur die een nagenoeg religieuze connotatie krijgt en die op haar beurt uitmondt in een belijdenis van de liefde voor een vrouw, maar in essentie de liefde voor het leven zelf. Alles bevindt zich in één groots en samenhangend verband, waarin de dichter verblijd en verwonderd rondwaart. Zijn verbazing uit zich in talrijke vraagtekens en zijn blijdschap met haast even zovele uitroeptekens. … ). Zijn vroege poëzie was links strijdvaardig, nationalistisch met een mondiale insteek, en aanklacht tegen politiek en maatschappelijk onrecht. Maar die droom van een rechtvaardige(r) maatschappij wordt aan stukken geslagen met de militaire coup in Suriname die uitmondde in de gruwelijke decembermoorden op vooraanstaande burgers. Slory ruilde daarna de nationalistische revo-droom en de idee spreekbuis van de verdrukte gemeenschap te moeten zijn in voor een persoonlijke poëtica.
Lees hier verder
Meer over ‘Torent een man hoog met zijn poëzie’
«Een belangrijke uiting van oorspronkelijke Surinaamse poëzie in het Nederlands.» – Ko van Geemert
Over ‘Torent een man hoog met zijn poëzie’ van Michaël Slory in Parbode, 30 november 2012:
Slory is zonder twijfel de meest bekende nog levende dichter van Suriname, niet in de laatste plaats door de schijnbare romantiek van zijn eigenzinnige en vaak beschreven (solitaire) levenswijze. Is zijn poëzie het werk van een groot dichter of ‘een groot kunstenaar’, zoals Van Kempen stelt? De tijd zal het leren. Zeker is echter dat de publicatie van deze mooi uitgegeven bundel terecht is en een belangrijke uiting van oorspronkelijke Surinaamse poëzie in het Nederlands en, niet te vergeten, in het Sranantongo.
Lees hier de recensie
Meer over deze bundel
«Behoort tot de beste poëzie die in Zuid-Amerika is geschreven.» – Ezra de Haan
Over ‘Torent een man hoog met zijn poëzie’ van Michaël Slory op Literatuurplein, 1 oktober 2012:
Dichters als Michaël Slory leven om te dichten. Eigenlijk is de man niets anders dan poëzie. De twee bloemlezingen vormen een ode aan de liefde en Suriname en behoren tot de beste poëzie die in Zuid-Amerika is geschreven.
Lees hier de recensie
Meer over Michaël Slory