«Van een zo wonderlijke schoonheid.» – Dietske Geerlings

Over ‘Elders literair 2023-2’ op Tzum, 15 januari 2024:

(…) ‘Elders’ is fraai vormgegeven en laat inderdaad een breed scala aan tekst en beeld zien. Het begint met het mysterieuze verhaal ‘Eiland’ van Elisa Veini (…) Het is prettig dat er zo veel nog in te vullen valt in het verhaal en dat het daarmee een beroep doet op de verbeelding. In ‘De metafysica van het verlangen’ brengt dichter Jonas Bruyneel de lezer naar een jongen met wangen van marmer, die zittend op het zuiltje tegen de zon in tuurt naar het halfrond van de havenkom (…) De bijzondere collages van Ilona Verhoeven brengen de kijker in werelden van foto’s waarin natuur en mens op raadselachtige wijze in elkaar schuiven. (…) Bijzonder is het project van Hanz Mirck met foto’s van Jeroen Taalman, ‘Tussen Binnen en buiten’, waarbij ze doordringen tot in het diepste wezen van de gevangenis. (…) Ook de foto’s zijn kleine werelden tussen ‘binnen’ en ‘buiten’ waarin vensters, deuren, en de doorkijk tussen twee benen ons een vervreemdende blik op de ruimte geven. (…) Het mooist van alle verhalen vind ik ‘Het dek’ van Arjen van Meijgaard, dat met een tekst van nog geen bladzijde lang een ruimte aan mogelijkheden in onze verbeelding bouwt door de focus op een ‘bankje zonder mensen’ op het achterdek van een schip. (…) Ook de ‘koppen van Frank’ zijn van een zo wonderlijke schoonheid. (…) Diederik Gerlach schreef er een prachtig essay bij. (…) Al met al biedt dit nummer van ‘Elders literair’ genoeg om je enkele uren aan te laven. (…) .

Lees hier de recensie
Meer over Elders literair 2023-2
Meer over Elders literair op deze site
Meer over Ilona Verhoeven bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Arjen van Meijgaard bij Uitgeverij In de Knipscheer

Elders literair 2023-2: Elders is (ook) hier

Elders literair, 2023-2
Els Kort en Kees Ruys (kernredactie)
gebrocheerd, geïllustreerd, 68 blz. waarvan 8 in kleur
formaat 180 x 245 mm
vormgeving Els Kort
collage omslag Ilona Verhoeven
foto’s, illustraties binnenwerk Ilona Verhoeven, Jeroen Taalman, Diederik Gerlach
binnenzijde / achterzijde omslag Frank Van den Broeck
ISSN 2949 8449
i.s.m. Stichting Parachute
verkrijgbaar in de boekhandel  € 15,00
ISBN 978 94 93214 44 6
november 2013

In ‘Elders literair’ is ver weg soms dichtbij – en andersom. In dit tweede nummer gaat het over rouw en melancholie, roes en gevangenschap, maar ook over rondtrekkende dromers, een vergeten sciencefictionfilm die bijna jarig is en een schrijvende alpinist in Nederlands-Indië. Elders is (ook) hier. In dit nummer verhalen van Elisa Veini, Bart Slijper, Christiaan Ronda, Arjen van Meijgaard, Annette van ’t Hull en Luc Vandromme, episch gedicht van Jonas Bruyneel, essays van Ricus van der Kwast (over film ‘Soylent Green’, Gerard Termorshuizen (over Carel Willem Wormser) en Diederik Gerlach (over Frank Van den Broeck), collages van Ilona Verhoeven; fotograaf Jeroen Taalman en dichter Hanz Mirck dringen in hun project ‘Tussen Binnen en Buiten’ door tot in het binnenste van een gevangenis en de ervaringen, herinneringen en visioenen van een gedetineerde. Dit nummer werd gemaakt met dank aan de redactieleden  en medewerkers Astrid Arns, Kristien De Wolf, Diederik Gerlach, Hein van der Hoeven (redactiesecretaris), Herman Jansen (tekstcorrectie), Arjen van Meijgaard, Felix Monter, Hans Muiderman en Thijs Veraart.

Klik hier voor het digitale platform Elders literair
Meer over de presentatie van Elders nr. 2 op 25 november
Meer over Elders
Meer over Arjen van Meijgaard bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Ilona Verhoeven bij Uitgeverij In de Knipscheer
Meer over Annette van ’t Hull bij Uitgeverij In de Knipscheer

Literair tijdschrift Extaze 31 ‘De eeuw van Gisèle’ [Jrg. 8, nr. 3]

coverE31voorExtaze 31– De eeuw van Gisèle
achtste jaargang nr. 3, september 2019
redactie Cor Gout, Els Kort (vormgeving)
genaaid gebrocheerd, geïllustreerd, 104 blz.,
€ 15,00
presentatie 5 september 2019
ISBN 978-90-6265-780-3

Het onderwerp van Extaze 31 zijn de thema’s die voorkomen in Annet Mooij’s bijzondere boek ‘De eeuw van Gisèle. Mythe en werkelijkheid van een kunstenares’, waarin de omstreden literaire kring Castrum Peregrini een belangrijke plaats inneemt. In haar essay beschrijft Annet Mooij hoe Gisèle van haar leven een kunstwerk maakte waarbij ze fictie en verfraaiing niet schuwde. Vooral haar relatie met Castrum zag ze graag gecorrigeerd. Want, hoewel zij de pelgrims (peregrini) onderdak bood, werd het haar verboden bij vriendenfeesten en leesavonden aanwezig te zijn. Onno Schilstra herkent deze situatie in een kleine gouache, getiteld ‘De Aspirant’ (tevens de titel van zijn essay), die hij aantrof in Gisèle’s atelier: drie personen staan, dicht bij elkaar, te smoezen, terwijl een vierde schuchter en nieuwsgierig toekijkt. Castrum Peregrini was het geesteskind van Wolfgang Frommel. Van de Duitse dichter Stefan George had hij een opvatting van pedagogie overgenomen die inhield dat oudere mannen jongens moesten uitkiezen om ze in te wijden in de geheimen van de poëzie en het leven. Plato’s ‘Symposion’ diende als een van de voorbeelden van deze relatie. Piet Gerbrandy belicht in zijn bespreking van deze dialoog hoe Sokrates de priesteres Diotema volgt in haar opvatting dat erotiek, mits op de juiste wijze bedreven, tot diepe filosofische inzichten leidt. Maar, als het hier gaat om het contact tussen een oudere leraar en een jonge leerling, wie leert er dan meer? De eerste, zo interpreteert Gerbrandy Sokrates’ voortgaand betoog. Hij zal ondervinden dat innerlijke schoonheid waardevoller is dan de vergankelijke fysieke aantrekkelijkheid (‘Pedagogische eros’). Het is een visie die dicht bij Arjen Mulder’s interpretatie van het tweede deel van Stefan George’s gedicht ‘In der Stern des Bundes’ komt. Niet de jongen is hier degene die in de liefdesinitiatie getraumatiseerd raakt (dus: een ander mens wordt), het is de dichter zelf die door de overgave aan zijn godheid voorgoed is veranderd (‘Het eeuwige ogenblik van Stefan George’).
Los van de ‘Gisèle-thema’s staat Hans Muiderman’s essay over de filmische schrijfstijl van Marguerite Duras (‘De verbeelding van Duras’): de pen is als een camera.

In dit nummer voorts korte verhalen van Annika van Bodegraven, Guido Eekhaut, Judith de Graaf, Ines Nijs en Inge Schollen. De gedichten zijn van Jonas Bruyneel, Maria van Oorsouw en Martine van der Reijden en het beeldend werk is van Florence Marceau-Lafleur.

De presentatie van ‘Extaze 31’ vindt plaats op donderdag 5 september 2019. Locatie: Houtrustkerk, Beeklaan 535, Den Haag (hoek Houtrustweg). Parkeren kan gratis op het erf van de internationale school aan de overzijde. Aanvang: 20.15 uur precies. Deur open van 19.45 uur tot 20.10 uur, dus graag op tijd aanwezig zijn. Entree: € 10,00 (alleen contant te betalen). Reserveren: redactie@extaze.nl. Presentatie: Cor Gout. Licht en geluid: Anton Simonis (Adesign).
Meer over presentatie Extaze 31
Lees ook het digitale supplement van ‘Extaze’
Meer over ‘Extaze’

16 mei, Extaze in de Houtrustkerk, presentatie Extaze 30: ‘Dagboek’

AfficheExtaze30-2Voor deze alweer 31ste presentatie van een nieuwe ‘Extaze’ (laten we het 0-nummer niet vergeten!) staat het publiek weer een gevarieerd programma te wachten met voordracht, film, beeldende kunst, poëzie en muziek. Het thema van de avond is ‘dagboek’. De eerste vragen die je hoogstwaarschijnlijk over dit genre zult stellen, zijn: waarom worden dagboeken geschreven en wat kun je er nu precies in lezen? Monica Soeting (samen met Mirjam Nieboer oprichtster van het Nederlands Dagboekarchief) zal deze vragen in haar lezing beantwoorden. Hein Aalders, hoofdredacteur van het literair-historisch tijdschrift ‘De Parelduiker’ en met Menno Voskuil bezorger van de nieuwe editie van ‘J. Slauerhoff Verzamelde Gedichten’, zal spreken over de dagboekschrijver Slauerhoff en niet nalaten dit onderwerp op te nemen in het bredere kader van de ‘Slauerhoff-kunde’. Jonas Bruyneel, dichter en schrijver, treedt voor de tweede maal op tijdens een Extaze-avond. Zijn eerdere performance met Peter Depelchin (samen optredend als ‘Boonyi’) oogstte veel succes. Ditmaal zal hij voor de pauze gedichten en na de pauze fragmenten uit zijn roman ‘Vijd’ declameren, hierbij begeleid door Klaas Tomme (gitaar) en Esther Coorevits (altviool), tezamen vormend het ensemble ‘Vijd’. De in Brussel woonachtige dichter Mattijs Deraedt zal gedichten voordagen op de van hem bekende wijze: melodisch en indringend. De beeldend kunstenaar van ‘Extaze 30’ is de Belgische Arpaïs Du Bois. Zij maakte voor deze avond een film over haar werk. Haar Nederlandse collega Harry Haarsma schreef een kort essay over beeldende dagboeken. Dit genre beoefent hij ook zelf, soms van dag tot dag, dan weer van onderwerp tot onderwerp en vaak ook van gedachte naar gedachte of van emotie naar emotie. Op een kort filmpje zie je hem bezig met het uitknippen van teksten en beelden voor een collage. Achter op het toneel zal hij een vitrine met enkele beeldende dagboeken plaatsen en tegen de muur een ‘dagboek-leporello’.
Locatie Houtrustkerk, Beeklaan 535, Den Haag (hoek Houtrustweg). Parkeren kan gratis op het erf van de internationale school aan de overzijde. Aanvang 20.15 uur precies. Deur open van 19.45 uur tot 20.10 uur, dus graag op tijd aanwezig zijn. Entree € 10,00 (alleen contant te betalen). Reserveren redactie@extaze.nl Presentatie Cor Gout. Licht en geluid Anton Simonis (Adesign).
Meer over ‘Extaze 30’
Klik hier voor vergrote versie van affiche

«Een fraai nummer van een blad, dat het verdient om nog lang te bestaan.» – Karel Wasch

coverE24voorDef.inddOver ‘Extaze 24 ’[Fotografie], zesde jaargang nr. 4 [november 2017], 6 december 2017:
Uitgeverij In de Knipscheer heeft het nieuwe nummer (24) van Extaze laten verschijnen. En het moet maar weer eens worden gezegd de meeste literaire bladen sneuvelen na enige tijd. Thema van dit nummer is fotografie. Dat is niet zo vreemd want bijvoorbeeld Bill Brandt (1904-1983) fotografeerde veel celebreties waaronder literatoren zoals Dylan Thomas en Ezra Pound. Van hem is de uitspraak: ‘‘Fotograferen is niet aan regels gebonden, het is geen sport. Alles moet geprobeerd en uitgedaagd worden.” Ook Joan Ganny, de Amerikaanse fotografe, die nu in Amsterdam woont, maakte prachtige portretten van o.m. Bukowski en Henry Miller. Dichter bij huis was schrijver Willem Frederik Hermans een gedreven fotograaf. (…) Wim Noordhoek vindt dat de fotografie altijd een link met de werkelijkheid heeft. Een aanvechtbare stelling, immers veel foto’s zijn geraffineerde verdraaiingen van die zelfde realiteit m.i.. Een leuke uitspraak in dit artikel is: “Je ziet foto en schilderij naar elkaar toekomen in het ‘betrappen’ van het moment, van de tekenpen naar de foto, de heilige graal die zich eeuwen schuilhield.” (…)
Lees hier de recensie
Meer over Extaze 24

Literair tijdschrift Extaze 24 ‘Fotografie’ [Jrg. 6, nr. 4]

coverE24voorDef.inddExtaze 24 – Fotografie
zesde jaargang nr. 4, november 2017
Redactie Cor Gout, Els Kort (vormgeving)
Gebrocheerd, geïllustreerd, 96 blz.,
€ 15,00
Presentatie 2 november 2017
ISBN 978-90-6265-984-5

Daan Rutten schrijft in De chaos en het beeld over Willem Frederik Hermans als fotograaf. ‘De zekerheid die een foto biedt als weergave van de werkelijkheid kan een literator nooit bereiken.’ Het is een verrassende uitspraak van de zeker niet realistische schrijver W.F. Hermans. Hij hield van de foto’s van Eugène Atget: winkeletalages, deuropeningen, cafés. Atget maakte de werkelijkheid niet mooier dan hij was. Maar is Hermans’ eigen fotografie wel zo objectief? Literatuurwetenschapper Ernst van Alphen betwijfelt dat. Zijn Hermans’ foto’s niet Man Ray-achtig surrealistisch? En anders zijn fotocollages wel?

Uitgaand van Walter Benjamin’s essay Het Kunstwerk in het tijdperk van zijn technische reproduceerbaarheid toetst Onno Schilstra in Koud, gulzig, ongenadig, onbetrouwbaar, betoverend diens stelling dat ‘de foto een spiegel van de werkelijkheid is die ons bewust maakt van onze omstandigheden’ aan zijn omgang met het fotokopieerapparaat, de fotostencilmachine, de computergestuurde stencilmachine (Risograph) en de digitale camera. In digitaal fotograferen ziet hij een duidelijke weerlegging van Benjamin’s stelling. De digitale fotografie is een subjectieve, manipuleerbare vorm van visuele bevrediging geworden, waarvan we het waarheidsgehalte fundamenteel moeten betwijfelen.

Wie over fotografie praat, praat over het moment, schrijft Wim Noordhoek in De foto en de dood. Je ziet foto en schilderij naar elkaar toekomen in het ‘betrappen’ van het moment, van de tekenpen naar de foto, de heilige graal die zich eeuwen schuilhield.

Korte verhalen van Ine Boermans, San Bos, Mischa van den Brandhof, Jonas Bruyneel, Heidi Koren, Arjen van Meijgaard, Hans Muiderman, Michel Ramaker, Dieuwke van Turenhout, Ilona Verhoeven, Pim Wiersinga, Jan Wijnen. Gedichten van Naomi Duveen, Romain John van de Maele, Marcel de Roos, Fred de Vries, Meliza de Vries. Beeld van Eric de Vries.

De presentatie van ‘Extaze 24’ zal plaatsvinden op donderdag 2 november 2017 in de Houtrustkerk in Den Haag (hoek Houtrustweg/Beeklaan). Lees ook nieuwe verhalen, gedichten, interviews en recensies op het digitale supplement van Extaze
Meer over ‘Extaze’

«Eigenlijk mooi uitgegeven boekwerken.» – André Oyen

coverE16DefOver ‘Extaze 16 – Film’ op Ansiel, 25 maart 2016:
In een soort dagboekfragmenten vertelt Pieter Verhoeff over de perikelen die hij meemaakt om zijn recente filmproject ‘The Tokyo Trial’ op de rails te krijgen. (…) Hans Muiderman noemt Adriaan Ditvoorst de meester van de beweging en de stilte, van het intrigerende grensgebied tussen zichtbaar en onzichtbaar. Dankzij dit bijzonder knap opgebouwde artikel komt een monumentaal werk weer tot leven. (…) Cor Gout beleefde aan boek en film ‘Rubber’ merkbaar plezier en deelt dat heel overtuigend met zijn lezer. Dit filmnummer brengt film op een vrij academische leest naar de lezer maar beschikt toch ook wel over de nodige toegankelijkheid. Mij persoonlijk charmeerde deze Extaze-uitgave vooral door de originaliteit van de onderwerpen.
Lees hier en hier de recensie
Meer over Extaze 16

Literair tijdschrift Extaze 16 ‘Film’ [Jrg. 4, nr. 4]

coverE16DefExtaze 16 – Film
vierde jaargang nr. 4
Genaaid gebrocheerd, geïllustreerd, 96 blz.
€ 15,00
15 december 2015
ISBN 978-90-6265-896-1

In dit ‘filmnummer’ van Extaze essays van cineast Pieter Verhoeff (reist door de wereld op zoek naar een goede landingsbaan voor zijn recente filmproject en overpeinst ondertussen zijn leven als filmmaker),
Hans Muiderman (raakte hevig geëmotioneerd toen hij Ik kom wat later naar Madra van Adriaan Ditvoorst voor de twintigste of dertigste keer zag), Jonas Bruyneel (werpt zich op als scheidsrechter bij een filmduel tussen Nederland en België), Lukas Simonis ontleedt het begrip ‘cultfilm’ en stelt de vraag of de aldus aangeduide films nog gezocht en bekeken worden), Wim Noordhoek (brengt de magie die de film sinds zijn jeugd op hem heeft uitgeoefend onder woorden), Cor Gout beschrijft de verschillen en de overeenkomsten tussen Rubber, het boek, van Madelon Székely-Lulofs, en Rubber, de film, van Gerard Rutten) en Mark Baltser (verstaat zich met de stilte).
Korte verhalen van Andreas van den Akker, Elko Born, Chris Ceustermans, Peter De Voecht, Christien Kok, Ronnie Krepel, Marc Caméra, Jens Meijen en gedichten van Gilles Boeuf, Marco Geldermans, Arnold Jansen op de Haar en Tom Marien. Het beeld in dit nummer is van Marcel van Eeden.
Lees ook nieuwe verhalen, gedichten, interviews en recensies op het digitale supplement van Extaze
Meer over Extaze
Meer over de presentatie

«De positie van de jeugd in de moderne cultuur. Een interessant nummer.» – Gerard Oevering

VoorplatExtaze9Over Extaze 9 voor NBD Biblion, 01-05-2013:
Extaze is een literair tijdschrift dat het begrip ‘literair’ zeer ruim neemt. Naast poëzie, proza en literaire essays worden ook beschouwingen over beeldende kunst, muziek en film opgenomen. In dit 9e nummer (2014-1) staat in de essays de positie van de jeugd in de moderne cultuur centraal. Boomkens (cultuurfilosoof) vraagt zich af of de voortgaande vernieuwing van het neoliberale marktdenken sterker zal zijn dan de authenticiteit van de jeugd. Oosterling (filosoof) hoopt op een ‘mediale verlichting’ in de opvoeding van de jeugd tot burgerschap in deze wereld van de communicatiemedia. Bakker (mediadeskundige) onderzoekt in ‘De digitale generatie’ het verband tussen mediagebruik, geletterdheid en intellectuele achteruitgang en morele ontreddering. Verder bevat dit nummer verhalen en gedichten van Nederlandse en Vlaamse auteurs over de jeugd, proza van o.m. Breukers, Bruyneel, Gertrude Kunze en poëzie van Delphine Lecompte, Stelle Boelsma. De meesten hebben publicaties in boekvorm op hun naam staan. De sfeervolle illustraties zijn van Stefan Serneels. Een interessant nummer.»
Meer over ‘Extaze 9’
Meer over ‘Extaze’

«Een buitengewoon fraai verzorgd literair tijdschrift.» – André Oyen

VoorplatExtaze9Over ‘Extaze 9 Literair tijdschrift’ op iedereenleest.be, 7 april 2014:
Extaze wil niet alleen een podium voor proza en poëzie zijn, maar ook voor elke vorm van literaire non-fictie. Het begrip ‘onbegrensd’ kan ten slotte ook in ruimtelijke zin begrepen worden. (…) De afzonderlijke nummers van Extaze zijn niet strikt thematisch geordend, maar enige samenhang tussen de bijeengebrachte stukken is er wel. Het karakter van het nummer wordt versterkt door het werk van een beeldend kunstenaar. Literaire inhoud, beeldend werk en vormgeving zijn nauw met elkaar verbonden. De nieuwe Extaze nummer 9 staat helemaal in het teken van de Jeugd. Stefan Serneels zorgt voor knap illustratiewerk en ook daar duikt het thema ‘jeugd’ geregeld op. Extaze is een apart tijdschrift met Nederlandse en Vlaamse bijdrages voor een veeleisend Nederlands en Vlaams lezerspubliek. Naast het papieren blad stelt de redactie van Extaze een website samen met daarin informatie over het blad, een agenda, recensies, columns, poëzie, afbeeldingen en film- en geluidsfragmenten.
Lees hier de recensie of hier
Meer over ‘Extaze 9’