Vandaag 29 april 2022 vond in crematorium Ockenburgh in Den Haag het afscheid plaats van Mala Kishoendajal, die op 23 april onverwacht overleed. Tijdens deze plechtigheid werd ook een video vertoond, gemaakt in november 2017. Een langere versie van deze opname is terug te vinden op YouTube als ‘Mala op Allerzielen’, gemaakt door HaagCity Media (geluidsbewerking ICU Studios). Het vandaag vertoonde fragment begint op 7:30 op de tijdlijn en heeft als titel ‘Wanneer je dit leest’.
Klik hier voor ‘Mala op Allerzielen’
Meer over Mala Kishoendajal bij Uitgeverij In de Knipscheer
Tag: Kaapse goudbessen
Mala Kishoendajal overleden
Op 23 april 2022 overleed de schrijfster Mala Kishoendajal in Den Haag onverwacht aan een hartstilstand. Mala Kishoendajal (Paramaribo, 1959) was een van de eerste vrouwelijke schrijvers met Hindoestaans-Surinaamse wortels die vanaf begin deze eeuw een impuls gaf aan de Surinaamse literatuur. De thematiek van migratie en identiteit (India, Cariben, Europa/Amerika) kennen we vooral als stroming in de Engelstalige literatuur (V.S. Naipaul), maar is mede dankzij Mala Kishoendajal ook deel geworden van de Nederlandstalige literatuur. «Ik, wier grootvader half en half wist dat hij in een buitenwijk van Calcutta woonde, wier vader op haar zevende uit Suriname naar Nederland vertrok; ik die zelf nooit het gevoel had vaste voet aan de grond te hebben; te lang in Suriname geweest om me Hollands en te lang in Nederland om me Surinaamse te voelen, laat staan Indiaas – en die zich toch ook alle drie voelde.» Mala Kishoendajal debuteerde in 2001 met de roman ‘Dame Blanche’. In 2002 volgde de roman ‘Het Boegbeeld’ en in 2015 de roman ‘Kaapse Goudbessen’. Ook publiceerde zij in 2009 de dichtbundel ‘Pijn in parlando’, waarin ook acht gedichten tweetalig in Sarnámi en Nederlands werden opgenomen. Uit deze bundel komt het onderstaande gedicht ‘Op een dag niet ver van morgen’.
Op een dag niet ver van morgen,
hebben we vandaag, knellend
als een krappe schoen,
in een snel verdampende herinnering
weggewuifd
naar het grauwe wolkendek.
Met een witte zakdoek,
die verlicht zucht: ‘Vaarwel.’
En dan kom ik je weer tegen en jij mij.
En we zullen lachen. Nergens om.
Je zult je op je dijen slaan.
Mijn van liefde tintelende vingers
zullen knijpen in je wang.
En we zullen zingen.
Zacht, harder, luidkeels.
Echt, kind. Op een dag niet ver van morgen.
Lees hier de kennisgeving
Meer over Mala Kishoendajal bij Uitgeverij In de Knipscheer
Storyteller Michael Driebeek van der Ven leest fragment uit Kaapse Goudbessen
Uit ‘Kaapse Goudbessen’ van Mala Kishoendajal in Haagse Kunstkring op 10 april 2016:
Ter gelegenheid van de presentatie van de roman ‘Kaapse Goudbessen’ in de Haagse Kunstkring op 10 april 2016 verzond storyteller Michael Driebeek van der Ven aan de auteur deze videobrief met voordracht van een fragment uit ‘Kaapse Goudbessen’ die tijdens de presentatie werd vertoond.
Klik hier voor de videobrief
Meer over ‘Kaapse goudbessen’
Meer over Mala Kishoendajal bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Een schitterende en rijke roman.» – André Oyen
Over ‘Kaapse goudbessen. Kroniek van een illusionaire vrede’ van Mala Kishoendajal op Ansiel, 10 april 2016:
Mala Kishoendajal heeft een schitterende en rijke roman geschreven waarin we uitgebreid kunnen dwalen in het verleden en heden van de gemeenschap van de Nederlandse Hindostaanse gemeenschap in hun thuislanden en daarna in Nederland ondersteund door de twee hoofdpersonen met hun schijnbaar afzonderlijke levens die elkaar raken. Mala Kishoendajal heeft een gevoel voor taal en stijl waardoor ze met overvloed aan kracht van de verbeelding de lezer laat genieten van een uiterst mooie leeservaring.
Lees hier en hier de recensie
Meer over ‘Kaapse goudbessen’
Meer over Mala Kishoendajal bij Uitgeverij In de Knipscheer
Mala Kishoendajal presenteert ‘Kaapse Goudbessen’ in Haagse Kunstkring
Op zondagmiddag 10 april 2016 om 16.30 uur wordt in haar eigen woonstad, waar een belangrijk deel van de semi-historische roman zich ook afspeelt, de presentatie gehouden van Mala Kishoendajals derde roman ‘Kaapse goudbessen’. Met medewerking van Michael Driebeek van de Ven, storyteller DISC (Dutch International Storytelling Centre) en van Wirindre Kishoendajal, percussionist/leider van muziekformatie Mumbai Beats. ‘Kaapse Goudbessen’ is een roman over de rusteloze zoektocht van de jonge academicus Armand Veldhuizen naar zichzelf langs onbekende en ongekende paden, via kleurrijke personages, in Den Haag, waar de eenzaamheid hem bespringt als een hondsdolle struikrover. En aan de andere kant over de berusting in haar lot van de verlamde, bejaarde vrouw Hira, drijvend op de herinneringen aan haar voorbije leven, die niet alleen terugvoeren naar Suriname, haar geboorteland, waar ze veel won en nog meer verloor, maar verder terug naar het land van haar voorouders, India, die ze noodgedwongen verlieten tijdens de Britse overheersing. Uiteindelijk blijken de levens van Armand en Hira, die langs dusdanig verschillende routes lopen, dat er zelfs geen kruispunt is, toch met elkaar verbonden. Na de presentatie is er gelegenheid een gesigneerd exemplaar van ‘Kaapse Goudbessen’ aan te schaffen (€ 19,50), en na te borrelen in de galerie.
Locatie: Haagse Kunstkring, Denneweg 64, 2514 CJ Den Haag
Toegang € 3,00; leden HKK gratis. Reserveren gewenst op Shikara@hotmail.nl.
Meer over ‘Kaapse goudbessen’
Meer over Mala Kishoendajal bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Haar meest ambitieuze project tot nu toe.» – Ezra de Haan
Over ‘Kaapse goudbessen’ van Mala Kishoendajal op Literatuurplein, 3 februari 2016:
‘Kaapse goudbessen’ is haar meest ambitieuze project tot nu toe. De roman speelt zich af in het Nederland van nu, maar voert, via de twee hoofdpersonen Hira en Armand terug naar het Nederland van de jaren zestig van de vorige eeuw, en Suriname en India vanaf 1873. (…) Mala Kishoendajal wil de complexe geschiedenis die de Hindostanen achter de rug hebben een plek in de literatuur geven. Maar ze wil méér dan dat. Kishoendajal voelt zich allereerst schrijver en dan pas Hindostaan. Ze wil in ‘Kaapse goudbessen’ laten zien hoe diverse mensen verbonden zijn met elkaar zonder dat ze zich daar echt van bewust zijn. En ook dat de perceptie van de werkelijkheid niet voor iedereen hetzelfde is. ‘Kaapse goudbessen’ is daardoor een roman geworden waarin tijd en plaats voortdurend wisselen. (…) Juist die caleidoscopische visie op het heden en de geschiedenis waaruit die is voortgekomen, maakt het gedrag en denken van de mensen in deze roman volkomen helder. (…) Een van de belangrijkste personages in de roman is Hira, een bejaarde vrouw. (…) Hira’s herinneringen dwalen af naar de tijd dat haar ouders nog leefden. Het waren kinderen van Brits-Indische contractarbeiders, die tussen 1873 en 1916 in de Hollandse kolonie Suriname gingen werken. De levendige verhalen die zij zich herinnert zijn wellicht de mooiste passages in deze kloeke roman. Ze vertellen de ervaringen van de grootouders van haar moeder, Masapeb Mohesh en Hiran Pyari. Masapeb en Hiran behoorden tot ‘de eerste lichting’ die met het schip Lalla Rookh van India naar Suriname kwam. Deze, in feite vrij recente, geschiedenis is zo bijzonder en tegelijkertijd haast vergeten, dat het geweldig is dat Kishoendajal het nu eindelijk eens geboekstaafd heeft. Wie heeft er immers nog een idee van hoe het leven van gewone mensen in de negentiende eeuw in India was? Wie kent alle details van hun rekrutering voor de reis naar Suriname? Wie weet iets over de hongersnood in die dagen? Kishoendajal vult die hiaten in onze kennis en weet deze vergeten gebeurtenissen en personen tot leven te wekken. (…) ‘Kaapse goudbessen’ gunt ons een blik in het Hindostaanse leven van nu en van lang geleden. We leren de geschiedenis kennen zoals die nog niet eerder werd beschreven. Het boek toont ons echter ook Den Haag zoals dat vandaag de dag is, een multiculturele stad vol mensen die allemaal een geheel eigen en vooral bijzonder leven achter de rug hebben. Vaak dragen ze, net als de ‘koelies’ op de cover van het boek, een flinke bagage mee. Een rugzak waarin de geschiedenis van generaties wordt getorst. Dat ieder mens daaronder gebukt kan gaan, waar hij ook vandaan komt, is een ander verhaal dat Mala Kishoendajal ons wil vertellen. ‘Kaapse goudbessen’ is daardoor een roman die meer biedt dan een geschiedenisles. Het is een roman over mensen in India, Suriname en Den Haag en dat wat ze elkaar én zichzelf aan kunnen doen. ‘Kaapse goudbessen’ kun je daarom met recht een wereldroman noemen.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Kaapse goudbessen’
Meer over Mala Kishoendajal bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Historie knap vervlochten in schrijnende familiegeschiedenis.» – C.H. Gajadin
Over ‘Kaapse goudbessen’ van Mala Kishoendajal voor Biblion, 2 februari 2016:
Migratiegeschiedenis van Hindoestanen is het centrale thema in dit boek. De herinneringen van hoofdpersoon Hira beslaan verschillende generaties. Hoe haar grootouders als Britse contractarbeiders te werk gesteld werden op plantages in Suriname. Op knappe wijze weet de auteur historische gebeurtenissen in te vlechten in een schrijnende familiegeschiedenis. Naast Hira is Armand Veldhuizen de tweede hoofdpersoon. Een briljant afgestudeerde jonge man die zijn oude leven vaarwel zegt en een zwervend bestaan gaat leiden. Zijn omzwervingen bieden veel inzicht in het hedendaags leven van migranten in de Randstad. Aan het eind wordt duidelijk dat het leven van de twee hoofdpersonen direct verband houdt met elkaar.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Kaapse goudbessen’
Meer over Mala Kishoendajal bij Uitgeverij In de Knipscheer
«Uitstekende observator met humor.» – Rabin Gangadin
Over ‘Kaapse goudbessen’ van Mala Kishoendajal op Hebban, 21 januari 2016:
‘Kaapse goudbessen’ bestaat uit een reeks column-/kroniekachtige teksten die op een bepaalde wijze met elkaar zijn samengevlochten tot een harmonieus relaas, (…) mijmeringen waarbij taferelen uit het heden en zelfs uit het zeer grijze verleden langs elkaar flitsen. Het koele heden wordt steeds gespiegeld tegen het decor van een slavernijverleden. (…) De spiegel dient om dat wat de lezer niet rechtstreeks kan waarnemen, bijvoorbeeld de psyche van de personages, te doen ontwaren. In het boek figureert een Hira die zich de verhalen voor de geest probeert te halen over de grootouders van haar moeder. De herinneringen van Hira worden afgewisseld met de omzwervingen van Armand. (…) Uiteindelijk stroomt het verhaal van Hira samen met het verhaal van Armand. Hij ziet zijn huis, baan en geheugen teloor gaan nadat hij in zijn hoedanigheid als journalist op zoek gaat naar zogeheten eerste-uursmigranten en daarbij kennis maakt met Koesoem, de ex-vrouw van de in het relaas figurerende Balwant. (…) Hij schildert het leven met zijn moeder. In zijn Haagsche observaties zijn ook de geestige dingen, waar ook de kracht van de schrijfster in zit. (…) Kishoendajal is per saldo een uitstekende observator die haar gedachte op een geslaagde wijze en met een dosis humor in een zin weet te wurmen. (…) Haar stijl is prachtig. (…) Kishoendajal heeft een gevoel voor details die door hun verbeelding en kracht de lezer door het inwendige der geheime schatten en rijkdommen leiden. Erg fascinerend is te lezen hoe de Hindies uit India, Pakistan en Suriname elkaar in publieke ruimtes opwachten om een kennelijk pueriele vete uit te vechten met als gevolg dat de tent van de uitbater daardoor komt te sluiten.
Lees hier de recensie
Meer over ‘Kaapse goudbessen’
Meer over Mala Kishoendajal bij Uitgeverij In de Knipscheer
Mala Kishoendajal – Kaapse goudbessen. Roman
Mala Kishoendajal
Kaapse goudbessen
Kroniek van een illusionaire vrede
Roman, Nederland / Suriname
Paperback, royaal formaat, 336 blz., 19,50
ISBN 978-90-6265-859-6
Presentatie 25 oktober 2015
Hira, een bejaarde vrouw, blikt in Kaapse goudbessen terug op haar leven in Nederland en Suriname. Vooral denkt zij aan haar oudste zoon Balwant, wiens leven werd getekend door echtscheiding en het verlies van zijn kinderen. Haar herinneringen dwalen af naar haar ouders. Zij zijn kinderen van Brits-Indische contractarbeiders, die tussen 1873 en 1916 gingen werken in de Hollandse kolonie Suriname. Hira haalt zich de verhalen voor de geest over de grootouders van haar moeder, Masapeb Mohesh en Hiran Pyari, die met de eerste lichting naar Suriname kwamen op het schip Lalla Rookh, over hoe ze leefden in India. Ze herinnert zich het markante verhaal van haar vaders ouders, Kishoendyal Soekhoer en Sanichari Kanhai. Drie jaar na zijn aankomst in Suriname, werd Kishoendyal in 1896 veroordeeld tot zes jaar dwangarbeid wegens doodslag. Hij werd opgesloten op Fort Zeelandia tussen andere Hindoestanen die streden tegen de ‘koloniale hebzucht’ en onderdrukking. Bij terugkeer trof hij zijn vrouw en twee zoons in een ander gezin aan.
De herinneringen van Hira worden afgewisseld met de omzwervingen van Armand Veldhuizen, die Utrecht verlaat om in Den Haag te gaan werken. In de trein laat hij het leven dat hij achterlaat de revue passeren: een dominante moeder en een overspelige vader die hen heeft verlaten; zijn vriend Prém, die na te zijn beledigd door zijn moeder, zijn verjaardagsfeest verliet en die hij sindsdien niet meer heeft gezien; zijn pianolerares Constance, die hem inwijdde in de werken van Robert Schumann én in de erotische liefde. Zijn nieuwe leven is tegelijk verrijkend als verwarrend en ontgoochelend. Armand verliest huis, baan en geheugen, nadat hij als zogenaamde journalist die op zoek is naar eerste-uursmigranten, kennis maakt met Koesoem, de ex-vrouw van Balwant. Na enkele jaren geleefd te hebben als zwerver, belandt hij in PsyKick, waar hij op een denkbeeldige laptop zijn observaties van de omgeving en zijn gedachten optekent over het leven met Moeder. Uiteindelijk stroomt het verhaal van Hira samen met het verhaal van Armand Veldhuizen.
Mala Kishoendajal laat Kaapse goudbessen zich afspelen in het Nederland van nu maar leidt, via de twee hoofdpersonen met hun schijnbaar afzonderlijke levens, de lezer met herinneringen en sub-personages terug naar het Nederland van de jaren zestig van de vorige eeuw en naar Suriname en India vanaf 1873.
Mala Kishoendajal is bij Uitgeverij In de Knipscheer de auteur van de romans Dame Blanche, Het boegbeeld en de gedichtenbundel Pijn in parlando.
Meer over ‘Kaapse goudbessen’
Meer over Mala Kishoendajal bij Uitgeverij In de Knipscheer